Prawo

Jaki będzie rok 2024 dla frankowiczów? Na pewno można się spodziewać wzrostu liczby spraw w sądach. A co z bankami? - Prawdopodobnie staną się one jeszcze bardziej skłonne do negocjacji - uważa radca prawny w Kancelarii SubiGo Adrian Goska.

W II połowie 2023 roku warszawski sąd wydał precedensowy wyrok, na podstawie którego najemca zalegający z czynszem został skazany łącznie na dwa lata ograniczenia wolności za oszustwo oraz spowodowanie szkód w mieszkaniu. Wyrok ten zapadł, bowiem pełnomocnikowi właściciela mieszkania udało się udowodnić, że umowa najmu została zawarta z zamiarem niepłacenia czynszu. Dowodów dostarczył sam najemca. W 2014 r. zapadł wyrok w podobnej sprawie, który okazał się z kolei częściowo korzystny dla najemcy. Sąd uznał, że najemca zalegający z czynszem nie popełnił oszustwa.  

W 2024 roku większym problemem dla najemców niż rosnące czynsze mogą być podwyżki cen mediów. Pamiętajmy, że „zamrożenie” cen energii elektrycznej, gazu oraz ciepła będzie obowiązywało tylko do końca czerwca. Właściciele mieszkań prowadzący tradycyjny najem będą mogli w 2024 r. bez dodatkowych uzasadnień podnieść czynsz o około 11%. Tak duże podwyżki będą jednak problematyczne ze względu na sytuację rynkową.

W dniu 29 grudnia 2023 r. zostało opublikowane nowe rozporządzenie ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie wymiarów i okresów ochronnych organizmów morskich poławianych przy wykonywaniu rybołówstwa rekreacyjnego oraz szczegółowego sposobu i warunków wykonywania rybołówstwa rekreacyjnego. To nowe rozporządzenie wejdzie w życie od 1 stycznia 2024 roku. Jakie przepisy zawiera to rozporządzenie?

Jak powinno wyglądać rozliczenie pomiędzy byłymi partnerami życiowymi (konkubentami) kwoty pieniężnej przekazanej w trakcie trwania konkubinatu przez jednego z nich na zakup nieruchomości (mieszkania) przez drugiego konkubenta – wyłącznie na jego nazwisko? Czy zwrot pieniędzy powinien nastąpić tylko w kwocie nominalnej, gdy nie zgłoszono żądania waloryzacji? A może trzeba zwrócić pieniądze z uwzględnieniem zmiany wartości nieruchomości po jej zakupie? Na te pytania odpowiedzieć ma powiększony skład Sądu Najwyższego. 

Frankowicze znów mają powody do radości. TUSE w czwartek orzekł, że sądy krajowe mają obowiązek zbadać z urzędu, czy postanowienia umowy mają nieuczciwy charakter i, dokonawszy takiego badania, mają obowiązek wyłączyć stosowanie nieuczciwych warunków umownych tak, aby nie wywierały one skutków wobec konsumenta.

Potrzeba termomodernizacji budynków jest faktem, a energooszczędność jest jednym z najważniejszych wyzwań na rynku nieruchomości. Regulacje unijne mają w tym swój duży udział. Jaki jest planowany koszt termomodernizacji w Europie, i kto za to zapłaci? 

Magazyny, hale sportowe, fabryczne, targowe, obiekty sportowe, galerie handlowe, czy nawet duże sklepy określa się w żargonie budowlanym jako tzw. obiekty (budowlane) wielkopowierzchniowe. Jako, że z tych budynków korzysta wiele osób jednocześnie, to przepisy budowlane nakładają na właścicieli i zarządców tych obiektów częstsze obowiązki kontrolne. Chodzi o regularne sprawdzanie stanu technicznego tych obiektów i instalacji w nich zamontowanych, tak by ich użytkowanie było bezpieczne dla ludzi.

Pewna Spółka wybudowała w Krakowie czteropiętrowy budynek mieszkalny, wielorodzinny z lokalami usługowymi na parterze. W sierpniu 2022 roku Spółka uzyskała pozwolenie na użytkownie tego budynku. Ale Spółka nie mogła rozpocząć w tym budynku działalności gospodarczej, bo nadal trwały prace wykończeniowe w obrębie parteru oraz 1-szego piętra. Spółka planowała rozpoczęcie użytkowania wczesną wiosną 2023 r., ale tylko dla parteru i 1-szego piętra. Pozostałe 2, 3, oraz 4-te piętro w stanie surowym/deweloperskim nie będą na razie używane. Spółka (we wniosku o indywidualną interpretację podatkową) zapytała Prezydenta Miasta Krakowa, kiedy w przypadku tego budynku powstaje obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości?

Sąd Najwyższy aktualnie stoi na stanowisku, że dopuszczalne jest obciążenie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu prawem użytkowania, o którym mowa w art. 265 § 1 kodeksu cywilnego. W uzasadnieniu jednego z tegorocznych wyroków SN przedstawił argumenty za tą tezą.

W praktyce zdarzają się sytuacje, że do zgłoszenia organ administracji wnosi sprzeciw. Co dzieje się wówczas z projektem budowlanym, który został przedłożony jako załącznik do zgłoszenia? Na powyższe zagadnienie spojrzymy przez pryzmat obowiązujących przepisów.

W praktyce występuje spora ilość postępowań wywłaszczeniowych. Skala tych postępowań i często pojawiające się wątpliwości powodują, że strony, a czasem również i same organy, nie zajmują stosownych stanowisk (stanowisk opartych na przepisach i zasadach prawa administracyjnego), które jak wskazuje orzecznictwo – powinny być respektowane i wykorzystywane przez wszystkie podmioty uczestniczące w postępowaniach administracyjnych w zakresie wywłaszczenia nieruchomości. Poniższe wybrane tezy pochodzą z trafnego stanowiska zaprezentowanego w prawomocnym wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 12 grudnia 2018 r., sygn., akt: II SA/Kr 1269, w którym przytoczone są ciekawe i racjonalne poglądy oraz bogate orzecznictwo, które może posłużyć jako argument dla stron, które borykają się z tożsamym zagadnieniem.

Spór odnośnie określenia czy taras, balkon, balustrady etc. należą do części wspólnych oraz czy za ich naprawę zobowiązana jest zapłacić wspólnota mieszkaniowa występuje dość często. W dzisiejszej publikacji skupimy się na przybliżeniu przedmiotowego zagadnienia w oparciu o ciekawy wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 10 marca 2022 r., sygn. akt: II OSK 835/19 oraz uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 2008 r. sygn. akt: III CZP 10/08.

SOPAB (System do Obsługi Postępowań Administracyjnych w Budownictwie) będzie stanowić kolejny krok w kierunku cyfryzacji postępowań administracyjnych w branży budowlanej. To właśnie dzięki temu systemowi wprowadzona zostanie idea jednego okna oraz wyeliminowany będzie obowiązek indywidualnego komunikowania się przez inwestora z różnymi organami administracyjnymi. 

W praktyce często spotykamy się z przedsięwzięciami inwestorów prywatnych, którzy wymieniają okna i drzwi w swoich domach. Na tym gruncie pojawia się wiele pytań i wątpliwości. Do najbardziej popularnych należy zapytanie, czy tego typu zamierzenie inwestycyjne podlega regulacjom prawa budowlanego. Jeżeli tak, to z czym to się wiąże? Czy wymagane jest uzyskanie decyzji o pozwoleniu na budowę czy może wymagane jest zgłoszenie do organu administracji?

W dzisiejszej publikacji skupimy się na przedstawieniu wybranych i istotnych planowanych do wejścia w życie w 2024 r. zmian w zakresie aktualnie obowiązującego rozporządzenia Ministra Infrastruktury z 12.04.2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2022 r. poz. 1225) – dalej r.w.t.

Tematyka przydomowych wiatraków (czyli masztów służących do wytwarzania energii elektrycznej z energii wiatru – nowy typ inwestycji OZE w ujęciu prawa budowlanego), była ożywiona jeszcze na samym początku 2023 r. To wówczas pojawił się projekt nowelizacji ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2023 r. poz. 682) – dalej „pr. bud.”. Niestety w chwili obecnej prace nad tym projektem siłą rzeczy zostały wstrzymane i raczej trudno jest spodziewać się ich wznowienia. Szkoda, gdyż przydomowe wiatraki połączone z uproszczoną procedurą zgłoszeniową, mogły okazać się właściwym kierunkiem działania na drodze ku zwiększeniu atrakcyjności zielonej energii w gospodarstwach domowych.

Ustawodawca na kanwie dążenia do zwiększania skali uwolnienia zielonej energii, zdecydował się aż trzykrotnie zwiększył limit mocy paneli fotowoltaicznych, które można zainstalować wyłącznie na zgłoszenie. To dobry ruch, który potwierdza aktualny trend na rynku Odnawialnych Źródeł Energii (OZE).

Od wielu lat obserwujemy tendencję do zwiększania katalogu inwestycji, które są możliwe do zrealizowania w uproszczonej procedurze zgłoszeniowej lub nawet bez zgłoszenia do organu. Takie podejście cieszy szczególnie osoby lub podmioty gospodarcze, które faktycznie korzystają z tego typu udogodnień i decydują się na konkretne rozwiązania właśnie dzięki oszczędności czasu, pieniędzy oraz minimalizacji procedur biurokratycznych. 

Wystąpiłeś z wnioskiem o pozwolenie na budowę i dostałeś wezwanie do usunięcia braków, a następnie odmowę wydania pozwolenia na budowę? To nie musi być koniec procedury. W wyroku z 26 października 2023 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku poddał krytyce pewną dość częstą praktykę organów administracji architektoniczno-budowlanej odsyłania do uzupełnienia dokumentacji projektowej dołączonej do wniosku o pozwolenie na budowę. Sąd wskazał jakie obowiązki spoczywają na organie administracji architektoniczno-budowlanej I instancji przy odmowie udzielenia pozwolenia na budowę. Jeżeli te obowiązki nie są spełnione, istnieje podstawa do skutecznego odwołania się od decyzji odmownej.

Operat szacunkowy jest dokumentem, który jest powszechnie wykorzystywany w różnego rodzaju sytuacjach. Najczęściej wykorzystujemy go do określenia miarodajnej wartości danej nieruchomości w celu np. zniesienia współwłasności tej nieruchomości, nabycia lub zbycia nieruchomości, wyliczenia wartości w odniesieniu do służebności przesyłu etc. Często zdarza się, że trzeba zaktualizować operat szacunkowy. Wyjaśniamy, na czy to polega i które przepisy regulują przedmiotową kwestię.

Tematyka świadectw charakterystyki energetycznej jest niezwykle aktualna i w dalszym ciągu budzi wiele kontrowersji i pytań. W dzisiejszej publikacji skupimy się na wyjaśnieniu zagadnienia związanego z ważnością świadectwa charakterystyki energetycznej w ujęciu czasowym oraz merytorycznym (ze względu na faktyczne zmiany w obrębie budynku).

W przedmiotowym zagadnieniu skupimy się na wyjaśnieniu, kiedy budowa stacji ładowania będzie możliwa do procedowania w uproszczonej procedurze na zgłoszenie do organu administracji architektoniczno-budowlanej w rozumieniu przepisów prawa budowlanego. 

Popularność świadectw charakterystyki energetycznej jest ostatnimi czasy bardzo wysoka. Naturalnie jest to związane z aktualnie obowiązującymi przepisami. W dniu dzisiejszym skupimy się na wyjaśnieniu, kto może sporządzać świadectwa charakterystyki energetycznej i jakie są wymagania prawne w tym zakresie.

W praktyce często pojawia się pytanie czy złożenie sporej hałdy ziemi pochodzącej np. z realizowanej inwestycji zlokalizowanej w pewnej odległości od tej inwestycji, podlega regulacjom prawa budowlanego. Na zagadnienie to spojrzymy przez pryzmat wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego.