Prawo budowlane

Wielu właścicieli mieszkań z bloków, chciałoby zabudować swój balkon. Taka inwestycja z punktu widzenia prawnego bywa trudniejsza niż technicznie.

Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jarosław Neneman odpowiedział na wystąpienie Rzecznika Praw Obywatelskich Marcina Wiącka w sprawie prac nad nową definicją budowli na potrzeby opodatkowania podatkiem od nieruchomości oraz w zakresie opodatkowania garaży, wyjaśniając charakter planowanych zmian. Zapewnił, że systemowych zmian w opodatkowaniu nieruchomości prace te nie obejmują.

eBudownictwo to portal, który od  30 sierpnia zeszłego roku umożliwia dostęp do narzędzi cyfrowych uruchomionych przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego. Jest miejscem startowym dla obywateli i urzędników, którzy sięgają po rozwiązania cyfrowe przydatne w szeroko pojętym budownictwie. 

W dniu 27 listopada 2023 r. opublikowano raport zawierający rekomendacje Platformy Mieszkaniowo-Budowlanej Pracodawców RP przygotowane we współpracy z Polskim Związkiem Firm Deweloperskich pod nazwą „Priorytety mieszkaniowe na pierwsze 100 dni rządu”. Tego samego dnia przedstawiono ten dokument na konferencji prasowej i omówiono podczas debaty z udziałem kilku posłów z prawdopodobnej nowej koalicji rządowej.

W praktyce często pojawiają się wątpliwości związane z określeniem, czy podwieszenie nowego, kolejnego kabla na istniejących słupach linii elektroenergetycznych lub ich wymiana, kwalifikują się jako roboty podlegające przepisom ustawy Prawo budowlane.

Ówczesne Ministerstwo Infrastruktury w dniu 24 listopada 2010 r. wydało odpowiedź w sprawie zagadnienia, które zawsze budziło pewne kontrowersje. Warto jest przypomnieć stanowisko Ministerstwa w tej sprawie, gdyż w praktyce tego typu sytuacje zdarzają się dość często. Mowa tu o zagadnieniu prawnym – czy uzgodnienia branżowe, które inwestor przedkłada do wniosku o decyzję o pozwoleniu na budowę, a które utraciły później swoją ważność, mają wpływ na byt prawny wydanej na ich podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę? 

Już w 2024 r. czeka nas kolejna nowelizacja rozporządzenia Ministra Rozwoju z dnia 11 września 2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. W niniejszej publikacji przybliżymy najważniejsze zmiany, które będą nas obowiązywać od nowego roku.

Ustawodawca na kanwie dążenia do zwiększania skali uwolnienia zielonej energii, zdecydował się aż trzykrotnie zwiększył limit mocy paneli fotowoltaicznych, które można zainstalować wyłącznie na zgłoszenie. To dobry ruch, który potwierdza aktualny trend na rynku Odnawialnych Źródeł Energii (OZE).

Wystąpiłeś z wnioskiem o pozwolenie na budowę i dostałeś wezwanie do usunięcia braków, a następnie odmowę wydania pozwolenia na budowę? To nie musi być koniec procedury. W wyroku z 26 października 2023 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Białymstoku poddał krytyce pewną dość częstą praktykę organów administracji architektoniczno-budowlanej odsyłania do uzupełnienia dokumentacji projektowej dołączonej do wniosku o pozwolenie na budowę. Sąd wskazał jakie obowiązki spoczywają na organie administracji architektoniczno-budowlanej I instancji przy odmowie udzielenia pozwolenia na budowę. Jeżeli te obowiązki nie są spełnione, istnieje podstawa do skutecznego odwołania się od decyzji odmownej.

W praktyce często pojawia się pytanie czy złożenie sporej hałdy ziemi pochodzącej np. z realizowanej inwestycji zlokalizowanej w pewnej odległości od tej inwestycji, podlega regulacjom prawa budowlanego. Na zagadnienie to spojrzymy przez pryzmat wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego.

W procesach inwestycyjnych w obszarze inwestycji budowlanych, zdarzają się sytuacje, w których inwestorzy chcą, aby dana inwestycja nie była realizowana w uproszczonej procedurze administracyjnej. Obejmuje to takie sytuacje, w których inwestor chce posiadać kompletną dokumentację projektową, mieć jeszcze większą pewność odnośnie rzetelnego, fachowego i legalnego wykonania określonego zamierzenia inwestycyjnego, mimo iż procedury przewidują dla takiej inwestycji procedurę uproszczoną – tzn. na zgłoszenie do organu.

Czy dla budowy przyłącza jest potrzebne pozwolenie na budowę? Czy można zbudować przyłącze bez pozwolenia na budowę i bez zgłoszenia? Sprawdziliśmy co mówią na ten temat przepisy prawa budowlanego.

Rusza portal e-Budownictwo - jedno okno do wszystkich e-usług dla budownictwa - poinformowała 30 sierpnia 2023 r. prezes Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego(GUNB) Dorota Cabańska. Dodała, że na początku września br. ruszy też nowy portal dla nadzoru budowlanego e-wykonań zastępczych. Tak naprawdę serwis e-budownictwo (e-budownictwo.gunb.gov.pl) rozpoczął funkcjonowanie 2 sierpnia 2020 r. Obecnie mamy do czynienia z pełną funkcjonalnością tego portalu, obejmującego całość formalności procesu budowlanego.

Do końca lipca 2023 r. można wziąć udział w konkursie architektoniczno-budowlanym przeprowadzanym przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego. Konkurs dotyczy domów o powierzchni zabudowy większej niż 70 m.kw. – to jest 120, 150 i 180 m. kw. Jeszcze w 2023 roku, na stronie gunb.gov.pl pojawią się nowe, bezpłatne projekty do pobrania dla wszystkich zainteresowanych. Już teraz można pobrać za darmo 72 projekty architektoniczno-budowlane domów o powierzchni zabudowy do 70 m.kw. i 11 projektów domów rekreacyjnych.

Proces inwestycyjno-budowlany będzie jednym z najnowocześniejszych procesów cyfrowych w kraju - powiedziała w czwartek Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego Dorota Cabańska. 30 czerwca 2023 r. planowane jest uruchomienie Systemu do Obsługi Podstępowań Administracyjnych w Budownictwie - zaznaczyła.

1 stycznia 2023 r. ruszy Cyfrowa Książka Obiektu Budowlanego. System c-KOB umożliwi założenie i prowadzenie książki obiektu budowlanego, wprowadzanie informacji o ekspertyzach i badaniach technicznych oraz danych dotyczących kontroli okresowych.

Nowelizacja Prawa budowlanego, która ma zacząć obowiązywać w 2023 roku, ma uprościć i przyspieszyć cały proces inwestycyjno-budowlany oraz zmniejszyć obciążenia po stronie inwestorów i organów administracji i nadzoru. Jednym z jej najważniejszych założeń jest m.in. możliwość budowy domów jednorodzinnych bez pozwolenia na budowę niezależnie od metrażu, likwidacja obowiązku uzyskania pozwolenia na użytkowanie i przyspieszenie cyfryzacji całego procesu budowlanego. Do części spośród tych zmian rynek nie podchodzi jednak z optymizmem.

Główny Urząd Nadzoru Budowlanego udzielił wyjaśnień, czy kolumna natryskowa (prysznic), wprowadzana do obrotu bez baterii mechanicznej, w myśl ustawy o wyrobach budowlanych jest wyrobem budowlanym?

Sejm przegłosował nowelizację prawa budowlanego oraz ustawy o charakterystyce energetycznej budynków. W efekcie, od kwietnia 2023r. na właścicielach polskich nieruchomości będzie spoczywał nowy obowiązek - posiadanie ważnego świadectwa energetycznego. Brak wymaganego dokumentu może prowadzić do konieczności uiszczenia wysokiej kary pieniężnej.

Przed nami kolejna nowelizacja prawa budowlanego. W jakim kierunku ona idzie? "Jeżeli uproszczona ścieżka stanie się podstawową procedurą, będziemy mieli do czynienia z narastaniem sąsiedzkich konfliktów i zwiększeniem liczby obiektów niezgodnych z planami miejscowymi. A czy faktycznie wpłynie to pozytywnie na rozwój mieszkalnictwa? Nie sądzę" - mówi Piotr Fokczyński, prezes Izby Architektów Rzeczypospolitej Polskiej.

Domy jednorodzinne powyżej 70 mkw. będą zwolnione z konieczności uzyskania pozwolenia na budowę. Podobnie (budowa bez pozwolenia - tylko na podstawie zgłoszenia) będzie z przydomowymi schronami do 35 mkw., niewielkimi kioskami i pawilonami sprzedaży ulicznej, budynkami gospodarczymi i wiatami związane z produkcją rolną - wynika z projektu noweli Prawa budowlanego zamieszczonego na stronach Rządowego Centrum Legislacji. Większość zapisów planowanej nowelizacji miałaby wejść w życie 1 stycznia 2023 r.

7 lipca 2022 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie niektórych ustaw w zakresie sposobu finansowania programów mieszkaniowych oraz ustawę o zmianie ustawy- Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw. Ustawa ta trafi teraz do podpisu Prezydenta RP. Nowe przepisy zawarte w ustawie o zmianie niektórych ustaw w zakresie sposobu finansowania programów mieszkaniowych, mają na celu podtrzymanie wzrostowego trendu dostępności mieszkań czynszowych i komunalnych. To duże wsparcie dla gmin odpowiedzialnych za zapewnienie potrzeb mieszkaniowych. Natomiast przepisy zawarte w ustawie o zmianie ustawy - Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw takie jak dziennik budowy w formie elektronicznej, elektroniczna książka obiektu budowlanego czy też elektroniczny centralny rejestr osób posiadających uprawnienia budowlane to usprawnienia, na które czeka branża budowlana, inwestorzy oraz organy publicznej administracji budowlanej.

Przepis art. 48 Prawa budowlanego stanowi że organ nadzoru budowlanego ma prawo i obowiązek wydać postanowienie o wstrzymaniu budowy w przypadku obiektu budowlanego lub jego części będącego w budowie albo wybudowanego: (1) bez wymaganej decyzji o pozwoleniu na budowę albo (2) bez wymaganego zgłoszenia albo pomimo wniesienia sprzeciwu do tego zgłoszenia. Zdaniem Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego posługiwanie się przez ustawodawcę w tym przepisie liczbą pojedynczą w odniesieniu do „obiektu budowlanego”, nie wyklucza możliwości prowadzenia w odniesieniu do kilku obiektów budowlanych jednego postępowania, jeśli spełnione będą przesłanki z art. 62 K.p.a.

Budownictwo to jedna z tych branż, w których zatory płatnicze występują szczególnie często. Moralność płatnicza jest tam niska, co odzwierciedlają dane o upadłościach i restrukturyzacjach.

Inwestor w postępowaniu w przedmiocie zatwierdzenia projektu budowlanego i udzielania pozwolenia na budowę ma obowiązek wykazać, iż planowana inwestycja posiada dostęp do drogi publicznej. Ten z pozoru oczywisty obowiązek potrafi przysporzyć inwestorom wielu problemów, albowiem zarówno sądy administracyjne, jak i organy administracji architektoniczno-budowlanej różnie interpretują przepis art. 2 pkt 14 ustawy z dnia 27 marca 2003 roku o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, który zawiera definicję legalną dostępu do drogi publicznej.