Prawo budowlane - Nieruchomości - mieszkanie, dom, działka - księga wieczysta, sprzedaż, najem

Jeśli planujemy budowę domu jednorodzinnego, obiektu handlowego, a nawet remont budynku wpisanego do rejestru zabytków, musimy uzyskać pozwolenie na budowę. Decyzję o pozwoleniu na budowę wydaje starosta na wniosek osoby, która posiada prawo do terenu.

Ulga meldunkowa nie zwalnia z podatku sprzedaży gruntu związanego z budynkiem, ani udziału w nieruchomości wspólnej w przypadku lokali mieszkalnych.

Osoby wynajmujące lokale i domy wyłącznie na cele mieszkaniowe są zwolnione z podatku VAT). Inaczej jest w przypadku lokali użytkowych – jednak nie każdy musi zostać płatnikiem VAT.

Wspólnota nie jest bezradna wobec właściciela lokalu który nie płaci czynszu, czy uprzykrza życie sąsiadom. Może od niego ściągnąć pieniądze w drodze postępowania sądowego, a nawet przymusowo zlicytować jego mieszkanie.

Jednym ze sposobów na niezapłacenie podatku od sprzedaży nieruchomości kupionej przed 01.01.2007r. jest wykorzystanie pieniędzy na cele mieszkaniowe.

Wiele osób zdecydowało się na zakup gruntu rolnego z zamiarem przeznaczenia go pod budownictwo mieszkaniowe. Zanim to jednak nastąpi, trzeba załatwić dużo formalności, oraz uzbroić się w cierpliwość.

Sąd Najwyższy uszczegółowił, jakie obowiązki związane z utrzymaniem balkonów należą do właścicieli lokali, a jakie do wspólnoty mieszkaniowej.

Każda w zasadzie budowa w Polsce wymaga jakiejś formy zezwolenia i podlega kontroli państwowej (głównie samorządowej). Do nielicznych zaś można zaliczyć te części kraju, w których uchwalono miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego: czyli plany, które sugerują gdzie w obrębie gminy/miasta można zbudować konkretny obiekt. W sytuacji gdy planu nie ma, musimy uzyskać indywidualną dla naszej nieruchomości decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu. Co ważne możemy to zrobić zanim zakupimy ziemię- pozwoli to uniknąć przykrych niespodzianek. Wydanie decyzji jest bezpłatne.

Lokator powinien konserwować mieszkanie i dokonywać w nim drobnych napraw. Natomiast wynajmujący musi zapewnić sprawne działanie instalacji i urządzeń.

Zarządzanie nieruchomością wymaga znajomości m.in. prawa budowlanego, podstaw rachunkowości, wiedzy dot. prawa cywilnego i administracyjnego. Wymaga również rozeznania w rynku i umiejętności oceny ryzyka ekonomicznego. Dlatego warto się zastanowić nad wyborem profesjonalnego zarządcy.

Wspólnota niezależnie od wielkości może powołać zarząd- czyli przekazać ciężar administrowania nieruchomością na rzecz jednej, lub kilku osób. Taki zarząd działa podobnie jak w przypadku spółek z o.o. czy akcyjnych.

Mieszkając w budynku w którym znajduje się mniej niż 7 lokali (np. mała kamienica), a objęte są oddzielną własnością, znajdujemy się w wspólnocie mieszkaniowej(tzw. małej wspólnocie), choć możemy sobie nawet z tego nie zdawać sprawy. Jest to zazwyczaj niezauważalne, do momentu w którym nie pojawią się problemy związane z wzięciem odpowiedzialności, czy poniesieniem określonych kosztów związanych z tym co w budynku jest wspólne (np. naprawa dachu, czy kotła grzewczego).

Wypis i wyrys z planu zagospodarowania przestrzennego to podstawowy dokument niezbędny do takich czynności jak: uzyskanie pozwolenia na budowę, podział czy scalenie działki. Jest też źródłem informacji na temat możliwości wykorzystania nieruchomości, którą np. planujemy kupić.

Znaczna część robót budowlanych nie wymaga pozwolenia na budowę, ale tak nie obejdzie się bez powiadamiania odpowiednich organów. Jeżeli powiadomienie jest obowiązkowe, jego brak skutkuje powstaniem samowoli budowlanej, wymagającej legalizacji. Nie zawiadomienie o rozbiórce, to wykroczenia zagrożonego karą grzywny.

Co do zasady wszystko co chcemy wybudować na działce wymaga pozwolenia na budowę. Od tej zasady istnieją jednak konkretne wyłączenia.

Współwłasność nieruchomości może być kłopotliwa. Zwłaszcza jeśli mała powierzchnia znajduje się w posiadaniu wielu osób (np. w wyniku postępowania spadkowego). Korzystanie z niej może więc być niemożliwe. Zgoda pomiędzy współwłaścicielami może także być chwilowa. W takiej sytuacji należy znieść współwłasność.

Jeżeli prawo do gruntu jest uregulowane, a spółdzielnia nadal nie chce ustanowić na naszą rzecz odrębnej własności lokalu, możemy skorzystać z drogi sądowej (darmowej). Wyrok w takiej sprawie zastępuje oświadczenie woli spółdzielni.

Ostatnia zmiana prawa pozwala na przekształcenie lokatorskiego i własnościowego prawa spółdzielczego w odrębną własność lokalu (tzw. mieszkanie hipoteczne) za kwotę w optymalnych warunkach nie przekraczającej kilkudziesięciu złotych. W niniejszej poradzie, przestawię jak to zrobić.

Mieszkając, lub kupując mieszkanie w spółdzielni jesteśmy co do zasady właścicielami dwóch praw (praw, ponieważ nie jesteśmy właścicielami mieszkań) : - spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego- spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.Oba prawa charakteryzując się nieco innymi właściwościami. W niniejszej poradzie przedstawię podstawowe zasady rządzące korzystaniem z prawa lokatorskiego.

Posiadając dużą atrakcyjną działkę, możemy się zastanowić nad jej podziałem. Sprzedaż kilku działek pod zabudowę , może okazać się zarówno łatwiejsza jak i bardziej dochodowa niż jednej dużej.
Podział działki nie jest jednak tak prosty jak by się wydawało i wiąże się z wieloma czynnościami faktycznymi i administracyjnymi.

Nieruchomość naszego dłużnika (na którego posiadamy tytuł wykonawczy np. wyrok, nakaz zapłaty) możemy obciążyć hipoteką na naszą rzecz. W odróżnieniu od klasycznej hipoteki, hipoteka przymusowa jest ustanawiana bez udziału właściciela nieruchomości i wbrew jego woli. Powoduje zaś takie same skutki i jest skutecznym zabezpieczeniem naszej wierzytelności.

Mieszkając, lub kupując mieszkanie w spółdzielni jesteśmy co do zasady właścicielami dwóch praw (praw, ponieważ nie jesteśmy właścicielami mieszkań) :- spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego- spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.Oba prawa charakteryzując się nieco innymi właściwościami. W niniejszej poradzie przedstawię podstawowe zasady rządzące korzystaniem z prawa własnościowego.

Księgi wieczyste dokumentują stan prawny nieruchomości i są niezbędne do prawidłowego obrotu. Obecnie trwa proces informatyzacji ksiąg wieczystych, a więc umieszczania ich w centralnej bazie danych, tak żeby można było sprawdzić treść księgi z dowolnego miejsca w Polsce, bez konieczności osobistego udawania się do sądu w danej miejscowości. Niestety nie wszystkie sądy w Polsce zostały objęte informatyzacją. Aby ustalić czy w sądzie w którym chcemy uzyskać odpis są już księgi elektroniczne należy zapytać pracownika sekretariatu ksiąg wieczystych. W zależności od tego inaczej będzie wyglądało nasze staranie się o uzyskanie odpisu. Uwagi poniższe dotyczą uzyskiwania odpisu z księgi elektronicznej.

Umowa przedwstępna pozwala na zabezpieczenie obu stron przed ewentualnym zerwaniem negocjacji dotyczących sprzedaży nieruchomości. W zależności od swojej formy umowa taka będzie miała różne skutki.

Uwierzytelniony odpis postanowienia, czy wyroku sądowego bywa czasem niezbędny do udowodnienia swojego prawa- np. tytułu własności nieruchomości nabytej w drodze dziedziczenia. Często wymagany jest także oryginał dokumentu, lub jego uwierzytelniony odpis. W celu jego uzyskania musimy sporządzić i opłacić wniosek o jego wydanie.

Sprzedaż/kupno/darowizna nieruchomości zawsze wiążą się ze sporządzeniem aktu notarialnego, w celu zachowania ważności powyższych czynności (za wyjątkiem umowy przedwstępnej ). Wizyta u notariusza, poza koniecznością dokonania opłat: taksy notarialnej i podatku od czynności cywilno- prawnych wiąże się również z kilkoma formalnościami koniecznymi do skutecznego sporządzenia aktu.

Nieruchomości rolne, oraz uznawane za rolne (czyli niezabudowane) są zazwyczaj zdecydowanie tańsze od działek budowlanych, które możemy wykorzystać do budowy domu. Jednakże obrót nieruchomościami rolnymi podlega kontroli państwowej- a konkretnie Agencji Nieruchomości Rolnych.

W obecnym stanie prawnym istnieją lekkie zawirowania dotyczące zarówno zwolnienia z podatku sprzedaży nieruchomości, jak i samego opodatkowania. Wszystko przez to, że różne są zasady dot. nieruchomości uzyskanych przez nas przed 01.01.2007 r. i po tej dacie.

Obrót nieruchomościami, nawet nieprofesjonalny zawsze wiąże się z powstaniem dodatkowych kosztów. Część z nich generowana jest przez notariusza, cześć przez przepisy podatkowe (niniejsze opracowanie nie dotyczy podatku dochodowego), część powstaje w zupełnie inny sposób.

Po ostatnich zmianach prawnych, spółdzielcy mogą „wykupić” swoje mieszkania za symboliczną opłatą i po wielu latach „użerania się ze spółdzielnią” nazwać mieszkanie swoim.Jednakże nie dość, że spółdzielnie mieszkaniowe niechętnie przekazują spółdzielcom własność mieszkań, mnożąc problemy administracyjne i zmuszając członków do występowania na drogę sądowa, to na dodatek nie wszyscy mogą z tego udogodnienia skorzystać. Z szacunkowych informacji wynika, że jest to ok. 120 000 osób.

Poza kosztami eksploatacji (rachunki, remonty itp.), każdy właściciel gruntów czy budynków, musi płacić podatek od nieruchomości. Nie jest on wygórowany, ale zawsze jest dodatkowym obciążeniem dla domowego budżetu. Warto zawczasu zainteresować się jego wysokością (leży to częściowo w gestii gminy).

Nabycie w spadku lub darowiźnie domu niekoniecznie musi być „darmowe”. Każde niemalże przysporzenie majątkowe w Polsce podlega tym czy innym podatkom. Jednak określone grupy osób, w określonych okolicznościach mogą nie ponosić dodatkowych kosztów.

Ryczałtowe rozliczanie wynajmu mieszkania jest proste, a jego obsługa przez księgowego (jeśli nie zdecydujemy się sami prowadzić ewidencji) jest niedroga. Co zrobić żeby móc się rozliczać ryczałtowo?

Użytkowanie wieczyste jest tzw. Ograniczonym prawem rzeczowym na nieruchomości. W tym przypadku, oznacza to, iż mimo że możemy dysponować nieruchomością (np. zabudować), oraz sprzedać i darować użytkowanie, nie jesteśmy właścicielem i musimy ponosić koszty związane z korzystaniem z cudzego gruntu. Użytkowanie można jednak przekształcić we własność- od 2007 roku na dogodnych warunkach- zupełnie, lub częściowo zwalniających z kosztów wykupu. Tekst archiwalny - nie dotyczy stanów faktycznych zaistniałych po 09.10.2011r. w zakresie trybu udzielania bonifikat

Jeżeli działka nie ma połączenia z drogą, konieczny będzie przejazd przez działkę sąsiednią. Jeśli sąsiad nie zgadza się na przejazd, można ustanowić tzw. drogę konieczną. Trzeba ją będzie jednak zrekompensować, oraz wybudować na własny koszt.

Kupowanie nieruchomości nie jest tak powszednie jak zakupy w supermarkecie i pociąga za sobą zdecydowanie większe konsekwencje finansowe. Aby się zabezpieczyć przed późniejszymi niespodziankami, powinniśmy przed zakupem sprawdzić kwestie własności nieruchomości, jak również innych praw osób trzecich, które mogą uprzykrzyć nam życie. W tym celu musimy odwiedzić co najmniej 2 instytucje.

Czasami korzystamy z nieruchomości czując się jej właścicielem. Płacimy podatek od nieruchomości, uprawiamy ziemię, budujemy dom. Z ziemi korzystał już np. nasz ojciec i wszyscy uważali go za właściciela. Może okazać się jednak wg prawa nie był właścicielem. Można to naprawić poprzez zasiedzenie.

Ustawodawca na potrzeby postępowania o zwrot VAT za materiały budowlane - sporządził listę prac zaliczanych do remontu budynku lub lokalu mieszkalnego

Prawo

Jak uzyskać pozwolenie na budowę?

Ulga meldunkowa nie obejmuje gruntów

Kto i kiedy odprowadzi VAT od najmu?

Jak pozbyć się członka wspólnoty ?

Na co wykorzystać pieniądze ze sprzedaży nieruchomości, żeby nie zapłacić podatku?

Jak odrolnić działkę?

Kto odpowiada za remont balkonu?

Jak uzyskać decyzję o warunkach zabudowy?

Jakie są obowiązki remontowe lokatora i właściciela mieszkania?

Jak zawrzeć umowę z zarządcą nieruchomości?

Zarząd w "dużej" wspólnocie

Zarząd bezpośredni w małej wspólnocie

Jak uzyskać wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego

Jak zawiadamiać o robotach nie wymagających pozwolenia na budowę

Jaka budowa nie wymaga pozwolenia?

Jak znieść współwłasność nieruchomości

Jak zmusić spółdzielnię do przekształcenia mieszkania?

Jak wykupić mieszkanie spółdzielcze za grosze?

Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego

Jak podzielić nieruchomość gruntową?

Jak ustanowić hipotekę przymusową?

Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego

Jak uzyskać odpis z elektronicznej Księgi Wieczystej?

Jak sporządzić umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości?

Jak uzyskać odpis dokumentów sądowych?

Formalności u notariusza w obrocie nieruchomościami

Kiedy musimy się liczyć z Agencją Nieruchomości Rolnych [ANR]

Jaki podatek od sprzedaży nieruchomości?

Jakie są koszty notarialne przy sprzedaży nieruchomości?

Kto nie wykupi mieszkania za grosze?

Jak napisać umowę dzierżawy nieruchomości

Jaki podatek zapłaci właściciel nieruchomości ?

Jak darować/odziedziczyć mieszkanie bez podatku?

Jak rozliczyć ryczałtowo wynajem mieszkania?

Jak przekształcić użytkowanie wieczyste we własność?

Jak przejechać przez działkę sąsiada?

Jak nie kupić działki w worku

Jak zasiedzieć nieruchomość?

Akty prawne

Formularze

Wzory umów

Wykaz robót zaliczanych do remontu budynku lub lokalu mieszkalnego