Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego

Kto może być lokatorem

Właścicielem lokatorskiego prawa do lokalu może być tylko osoba fizyczna, będąca jednocześnie członkiem spółdzielni mieszkaniowej. Własność prawa może przysługiwać również wspólnie małżonkom (i tylko małżonkom- nie można być współwłaścicielem prawa w innych okolicznościach). Przy czym tylko jeden członek wykonuje uprawnienia członka spółdzielni.

(UWAGA: małżonek nie musi być członkiem spółdzielni)

Co daje lokatorskie prawo do lokalu

Osoba posiadająca ww. prawo jest jedyną osobą uprawnioną do używania lokalu i podlega takiej samej ochronie przed osobami trzecimi jak właściciel. Inny mi słowy może korzystać np. z ochrony sądowej- wnosić o zwrot bezprawnie zajętego mieszkania, zaprzestanie naruszenia posiadania itp.

Prawa nie można utracić poza sytuacjami wskazanymi ustawowo (patrz niżej).

Zobacz także: W jakiej formie należy sporządzić umowę sprzedaży własnościowego prawa?

Polecany produkt: Rozwód - opieka nad dziećmi, podział majątku

Polecany produkt: Emerytury na nowych i starych zasadach

Polecany produkt:  Testamenty, spadki, darowizny - PDF

Co można zrobić ze spółdzielczym mieszkaniem lokatorskim

Niestety niewiele. Prawo do lokalu przysługuje wyłącznie członkowi spółdzielni, który podpisał ze spółdzielnią odpowiednią umowę, w zamian za wniesienie wkładu mieszkaniowego.

• Lokator nie może sprzedać, darować, zamienić ani w inny sposób (np. jako aportu do spółki) zbyć prawa do mieszkania !
• Prawo do lokalu nie podlega również dziedziczeniu !
• Lokatorskiego prawa nie można obciążyć hipoteką !
• Prawo do lokalu nie podlega egzekucji. Nie utracimy go za długi.

Mieszkanie można natomiast wynająć i to bez zgody spółdzielni

[Wyjątkiem jest sytuacja, w której zmieniło by się przeznaczenie lokalu (np. w sytuacji wynajęcia mieszkania przedsiębiorcy). Jeżeli wynajęcie zwiększyło by koszty użytkowania mieszkania (a w konsekwencji czynsz) – np. zamieszkało by tam więcej osób niż dotychczas, lokator ma obowiązek zawiadomienia o tym pisemnie spółdzielni.]

Polecany produkt: Związki partnerskie - prawa, majątek, podatki - PDF

Polecany produkt: 30 pomysłów na zarabianie w domu

Zobacz także: Jakie są zasady wydania lokalu na podstawie umowy sprzedaży prawa do lokalu?

Co się dzieje w przypadku śmierci lokatora - członka spółdzielni

Jak już wspomniałem wcześniej, prawo do lokalu nie podlega dziedziczeniu. Ustawodawca jednak uregulował sprawę inaczej, tak aby zabezpieczyć członków rodziny lokatora przed utratą mieszkania.

• 1. Jeżeli prawo do lokalu przysługiwało wspólnie małżonkom- nie wygasa, lecz przechodzi na małżonka żyjącego- jeśli nie był członkiem spółdzielni, przysługuje mu roszczenie o przyjęcie w poczet członków spółdzielni.
• 2. W pozostałych przypadkach (bądź w przypadku niedopełnienia obowiązków przy wnoszeniu o przyznanie członkostwa) roszczenie o przyjęcie w poczet spółdzielni, oraz o ustanowienie lokatorskiego prawa do lokalu, przysługuje dzieciom i innym osobom bliskim.

 Spółdzielnia nie może odmówić przyjęcia ww. osób w poczet członków.

Zobacz także: Kiedy nabywca może uzyskać prawo do korzystania z lokalu?

 Zważywszy na fakt, iż właścicielem prawa może być jedna osoba fizyczna (lub małżeństwo), w sytuacji w której wśród uprawnionych powstał konflikt, decyzję o tym komu będzie przysługiwało prawo do lokalu podejmuje sąd !

Co się dzieje w przypadku rozwodu?

Spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego nie może być ani podzielone, ani sprzedane. Tak więc nie można zastosować podstawowych mechanizmów podziału majątku po rozwodzie. W tej sytuacji konieczne jest przeniesienie prawa na jednego z małżonków (np. w drodze postępowania o podział majątku).

UWAGA: TERMINY

Członek spółdzielni powinien w ciągu 1 roku od ustania małżeństwa powiadomić spółdzielnie, o tym któremu z byłych małżonków przypadło prawo do mieszkania. Jeżeli jeszcze nie doszło do podziału majątku, powinien na tą okoliczność przedstawić dowód wszczęcia postępowania sądowego.

Zobacz także: Zarządcy spółdzielni ścigają zadłużonych lokatorów

Jeżeli w powyższym terminie nie zostaną spełnione ww. warunki, spółdzielnia może udzielić dodatkowego terminu (nie krótszego niż 6 m-cy). Po jego bezskutecznym upłynięciu, spółdzielnia może wygasić prawo do lokalu.

Czy lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego można przekształcić w odrębną własność lokalu?

Tak, podobnie jak prawo własnościowe, można po uregulowaniu zobowiązań związanych z wybudowaniem bloku (np. wkład mieszkaniowy) przekształcić prawo lokatorskie we własność lokalu za symboliczną kwotę.

Jak można utracić prawo o lokalu

Utrata spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego nie jest na szczęście łatwą sprawą. Ustawa przewiduje 2 możliwości wykluczenia kogoś ze spółdzielni (i tym samym pozbawienia go prawa do lokalu).

Zobacz także: Obrót spółdzielczym własnościowym prawem do lokalu

Pierwsza zachodzi jeśli lokator (lub jego domownicy) pomimo pisemnego upomnienia:

• Korzysta z lokalu niezgodnie z jego przeznaczeniem (np. otwiera warsztat)
• Zaniedbuje obowiązki, dopuszczając do powstania szkód
• Niszczy urządzenia przeznaczone do wspólnego korzystania przez mieszkańców (np. dewastuje klatkę schodową, windę).
• wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych lokali – (hałasy,nachodzenie, fetor wydostający się z mieszkania itp. Wszystko co oddziałuje negatywnie na sąsiadów- powtarzające się, lub systematyczne- np. złośliwe)

Druga sytuacja dotyczy zaległości w płatnościach na rzecz spółdzielni: czynszu, funduszy remontowych , rat kredytu jeżeli zwłoka przekracza 6 miesięcy.

Zobacz także: Obowiązki właścicieli lokali spółdzielni mieszkaniowej

W obu sytuacjach Rada Nadzorcza, lub walne zgromadzenie spółdzielców musi uchwalić decyzję o wykluczeniu ze spółdzielni. Wcześniej musi jednak wysłuchać lokatora na okoliczności będące podstawą wykluczenia.

Zobacz także: Przymusowy zarząd spółdzielni mieszkaniowej

W przypadku wydania decyzji, lokatorowi przysługuje odwołanie do Sądu Okręgowego, właściwego dla siedziby spółdzielni - ten może uchylić decyzję.

Skutki wydania decyzji:

• po upływie 6 miesięcy od dnia doręczenia decyzji, wygasa prawo do lokalu
• lokator ma 3 miesiące od powyższej daty na opuszczenie lokalu
• spółdzielnia ogłasza przetarg na ustanowienie odrębnej własności lokalu (pierwszeństwo zakupu mają członkowie spółdzielni, którzy nie otrzymali jeszcze mieszkań)
• lokator otrzymuje zwrot RYNKOWEJ WARTOŚCI LOKALU po potrąceniu:
  • przypadających na dane mieszkanie, a nie uiszczonych kosztów z tytułu budowy bloku.
  • nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji (jeśli budowa miała wsparcie publiczne)
  • nieuiszczone opłaty na rzecz spółdzielni (np. zaległy czynsz, który był podstawą do wykluczenia ze spółdzielni).

Na spółdzielnie nie ciąży obowiązek dostarczenia lokalu zastępczego /socjalnego.

Zobacz także: Kupno mieszkania od spółdzielni mieszkaniowej

Podsumowanie lokatorskiego prawa do mieszkania

• nasze uprawnienia do mieszkania są słabe
• nie może być zabezpieczeniem kredytu
• prawo do lokalu nie przechodzi automatycznie na spadkobierców
• mieszkanie lokatorskie nie może być przedmiotem egzekucji (komornik może zlicytować jego zawartość, ale nie pozbawi nas prawa do mieszkania).

Zobacz najnowsze GALERIE na serwisie Infor.pl