REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Czy użytkownik wieczysty ma prawo do podziału nieruchomości?

Rödl & Partner
Audyt, BPO, doradztwo podatkowe, doradztwo prawne, consulting
Czy użytkownik wieczysty ma prawo do podziału nieruchomości?
Czy użytkownik wieczysty ma prawo do podziału nieruchomości?

REKLAMA

REKLAMA

W wyroku z 8 kwietnia 2016 r. (sygn. akt I CSK 259/15) Sąd Najwyższy orzekł, że użytkownikowi wieczystemu nie przysługuje uprawnienie do łączenia oraz podziału nieruchomości bez zgody i wiedzy właściciela. Czy użytkownik wieczysty powinien dysponować uprawnieniem do dokonania podziału (łączenia) nieruchomości, niezależnie od właściciela gruntu? Czy brak odpowiedniego przepisu w kodeksie cywilnym, nadającego użytkownikowi wieczystemu omawiane prawo wprost, jest jednoznaczne z brakiem takiego uprawnienia?

Podział nieruchomości a użytkowanie wieczyste

REKLAMA

Na podstawie art. 21 ustawy z 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (Dz. U. 1982 Nr 19 poz. 147 z późn. zm.) (dalej: u.k.w.h.) wyłącznie właściciel nieruchomości, które stanowią gospodarczą całość lub graniczą ze sobą, może żądać ich połączenia w księdze wieczystej w jedną nieruchomość.
Zgodnie z powyższą regulacją, właściciel nieruchomości może ją podzielić i utworzyć odrębną księgę wieczystą dla nowo powstałej. Wspomniane uprawnienie nie przysługuje natomiast użytkownikowi wieczystemu, co również potwierdził Sąd Najwyższy w uchwale z 13 marca 2015 r., sygn. akt III CZP 116/14 (OSNC 2016, nr 2, poz. 18). Wskazuje na to także art. 21 u.k.w.h. który wprost przyznaje takie uprawnienie wyłącznie właścicielowi nieruchomości.

REKLAMA

Na mocy art. 97 ust. 1 Ustawy o gospodarce nieruchomościami podziału nieruchomości dokonuje się na wniosek i koszt osoby, która ma w tym interes prawny. W przepisie nie wskazano więc właściciela nieruchomości jako podmiotu wyłącznie uprawnionego do dokonania podziału. Ponadto treść ust. 3 powyższej regulacji wskazuje na możliwość złożenia wniosku w tym przedmiocie przez współużytkowników wieczystych. W związku z tym należy przyjąć, że użytkownik wieczysty (podobnie jak właściciel) jest uprawniony do dokonania podziału nieruchomości w sytuacji, gdy czynność ta związana jest ze zniesieniem współwłasności lub przeniesieniem użytkowania wieczystego do wydzielonej części nieruchomości. Chodzi więc o sytuacje, w których dochodzi do przeniesienia własności części nieruchomości na osobę trzecią. Pogląd wskazujący na możliwość dokonania podziału nieruchomości na „własną rzecz”, a więc bez zbycia gruntu wydaje się być znacznie trudniejszy do uzasadnienia.

Jednym z argumentów Sądu Najwyższego, który ma przemawiać za niedopuszczalnością przyznania omawianego uprawnienia na rzecz użytkownika wieczystego stanowi rzekome zagrożenie dla interesów właściciela nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste związane z podziałem lub łączeniem nieruchomości. Należy podkreślić, że poprzez dokonanie podziału (połączenia), nie zmieni się automatycznie sposób korzystania z nieruchomości uregulowany w umowie o oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste. Stwierdzenie wskazujące na zagrożenie dla interesów właściciela należy więc uznać za przesadne.

Połączenie nieruchomości przez użytkownika wieczystego

REKLAMA

W postanowieniu z 23 stycznia 2013 r. (I CSK 258/12) Sąd Najwyższy opowiedział się za możliwością połączenia przez użytkownika wieczystego w jednej księdze wieczystej kilku nieruchomości, które stanowią jedną gospodarczą całość lub graniczących ze sobą, pod warunkiem że właścicielem tych nieruchomości jest ten sam podmiot. W związku z tym, że norma zawarta w art. 6262 § 5 k.p.c. wprost dopuszcza możliwość złożenia wniosku o wpis do księgi wieczystej także przez użytkownika wieczystego to zdaniem sądu nie można w tym wypadku wyłączyć uprawnień użytkownika wieczystego do złożenia wniosku o założenie księgi wieczystej lub odłączenie części nieruchomości z dotychczasowej księgi i założenie nowej dla wydzielonej nieruchomości.

Niemniej jednak, w komentowanym wyroku Sąd Najwyższy przedstawił inny pogląd, zgodnie z którym przepisy regulujące postępowanie dotyczące wpisu do księgi wieczystej, nie mogą stanowić samodzielnej podstawy do nadania uprawnień do dzielenia lub łączenia nieruchomości. Zdaniem sądu nie uzasadnia tego nawet przyznane użytkownikowi wieczystemu przez ustawodawcę uprawienie do rozporządzania swoim prawem na mocy art. 233 k.c. Zgodnie z nim, użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać w granicach określonych przez ustawy, zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Uniemożliwienie użytkownikowi wieczystemu realizacji prawa do podziału nieruchomości stanowi ingerencję w przysługujące mu uprawnienia (tożsame z uprawnieniami właściciela) do korzystania z nieruchomości oraz rozporządzania swoim prawem z wyłączeniem innych osób. Niezależnie od właściciela, a więc bez jego wiedzy i wyrażonej zgody.

Uprawnienia użytkownika wieczystego - jak być powinno

Mając na uwadze zbliżoną treść prawa użytkowania wieczystego do prawa własności oraz odpowiednie zastosowanie przepisów dotyczących prawa własności, tj. art. 142 i n. k.c., użytkownik wieczysty powinien dysponować uprawnieniem do dokonania podziału (łączenia) nieruchomości, niezależnie od właściciela gruntu. Brak odpowiedniego przepisu w k.c. nadającego użytkownikowi wieczystemu omawiane prawo wprost, nie jest jednoznaczne z brakiem takiego uprawnienia.

Marcin Pater, młodszy prawnik w krakowskim oddziale Rödl & Partner

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Nieruchomości
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Nielegalni lokatorzy (ocupas) w Hiszpanii – jak się bronić. Szybsza procedura sądowa od 3 kwietnia 2025 r.

Zjawisko nielegalnego zajmowania nieruchomości w Hiszpanii budzi emocje wśród osób planujących zakup domu czy mieszkania na Półwyspie Iberyjskim. Od 3 kwietnia w wchodzą w życie nowe przepisy, zgodnie z którymi cała procedura sądowa dotycząca nielegalnych lokatorów (tzw. ocupas) ma zostać zakończona w maksymalnie 15 dni.

Budownictwo mieszkaniowe 2025: początek roku nie zapowiada wysypu nowych mieszkań, a wysokie kursy akcji spółek deweloperskich kłócą się z danymi GUS

Budownictwo mieszkaniowe 2025. Po optymistycznym styczniu pod względem budów rozpoczętych, w lutym nastąpiła stabilizacja danych statystycznych na dość przeciętnych poziomach wartości. W dalszym ciągu więc w budownictwie czekamy także na nadejście wiosny.

Będzie nowa ustawa propodażowa: czy przyspieszy budowę mieszkań w Polsce i obniży cenę metra kwadratowego

Budownictwo mieszkaniowe czeka na nową ustawę – tak zwaną ustawę podażową, obiecaną przez rząd. W ocenie deweloperów, gdyby nowa ustawa propodażowa została przyjęta w obecnej formie, nastąpiłby ciąg korzystnych zmian ułatwiających inwestycje i skracających proces budowy mieszkań.

Program Pierwsze Klucze: by dostać dofinansowanie nie trzeba bezwzględnie kupować używanego mieszkania. Jak załatwić pieniądze na własne lokum

Utrzymujące się wysokie stopy procentowe sprawiają, że zdolność kredytowa Polaków pozostaje na niskim poziomie, a ci, którzy decydują się na budowę, szukają oszczędności. Może to zmienić program Pierwsze Klucze. Pieniądze z niego można wydatkować na budowę własnego domu, a nie tylko na kupno mieszkania na rynku wtórnym.

REKLAMA

Wiosna to najlepsza pora na wymianę okien. Jak zrobić to, by nie przepłacić a odzyskać wydatek przez oszczędności na ogrzewaniu

Wiosna to idealny moment na prace związane z rewitalizacją budynków, w tym wymianę okien. Jak wynika z badań, czynnikiem, który w największej mierze decyduje o wyborze konkretnych materiałów, produktów czy rozwiązań, jest jakość.

Spada liczba planujących zakup mieszkania w Polsce, rośnie popyt na nieruchomości w Hiszpanii. Przyczyna: sytuacja w Ukrainie napędza boom na hiszpańskim rynku nieruchomości

Zdaniem ekspertów, coraz więcej Polaków będzie szukać nieruchomości w Hiszpanii. Wpływa na to rosnąca niepewność geopolityczna w Europie. Zamiast kupować mieszkanie w Polsce, inwestorzy planują zakup nieruchomości w Hiszpanii.

Co deweloperzy sądzą o programie dopłat do kredytów mieszkaniowych

Czy program dopłat do kredytów mieszkaniowych jest potrzebny? Jak oceniają to deweloperzy? Jakie mają pomysły na inne rozwiązania wsparcia rynku mieszkaniowego w Polsce? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Budowa domu 2025: KOSZT. Duża część kosztów to robocizna

Ile kosztuje budowa domu w 2025 roku? Co podrożało, a czego ceny spadły w tym roku? Ile zapłacisz za postawienie murów? Jaki jest koszt dachu i stolarki? Wszystkie wyliczenia znajdziesz w artykule. Duża część kosztów to robocizna.

REKLAMA

Ceny mieszkań w marcu 2025 r. w największych miastach w Polsce [rynek wtórny]. W których dzielnicach jest taniej, a w których drożej?

Ile kosztują mieszkania używane (tzw. rynek wtórny) w marcu 2025 r. w największych miastach Polski? W których dzielnicach tych miast jest taniej, a w których drożej? Przedstawiamy raport przygotowany przez ekspertów Rankomat.pl i Rentier.io, który obejmuje dzielnice Warszawy, Krakowa, Wrocławia, Łodzi, Poznania, Katowic, Gdańska i Gdyni. Aktualne stawki to mediany cen ofertowych i dotyczą okresu między grudniem 2024 a lutym 2025 roku. Ceny te zostały zestawione z okresem poprzednim listopad 2024 - styczeń 2025 roku.

To już pewne, będzie wyższa premia za oszczędzanie na koncie mieszkaniowym, ile wyniesie

We wtorek 18.03.2025 r. rząd zdecydował o korzystniejszych niż do tej pory formach wspierania osób kupujących pierwsze mieszkanie. Pakiet korzystnych z mian dotyczy między innymi oszczędzania na Koncie Mieszkaniowym, które jest wstępem do kolejne wsparcia przy zakupie mieszkania.

REKLAMA