REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Uprawa bzu (lilaka) i jego najpiękniejsze odmiany

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Lilak pospolity - syringa vulgaris
Lilak pospolity - syringa vulgaris
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Lilak pospolity, zwany w Polsce potocznie bzem, jest pięknie kwitnącym krzewem o słodko pachnących kwiatach. W maju to od lat jedna z najpiękniejszych ozdób polskich ogrodów. Jak uprawiać bez by co roku cieszyć się jego urokiem jego kwiatów? Czy bez można stosować w ziołolecznictwie? Czy kwiaty bzu są jadalne? Czy lilak i bez to to samo?

A polski bez jak pachniał w maju
W Alejach i w Ogrodzie Saskim,
W koszach na rogu i w tramwaju,
Gdy z Bielan wracał lud warszawski!
Szofer nim maił swą taksówkę
Frajerów wioząc na majówkę,
Na trawkie, pifko i muzykie;
Gnał na sto jeden, na rezykie;(…)
(„Kwiaty polskie” Julian Tuwim)

REKLAMA

REKLAMA

Uprawa bzu w Polsce

Bez - czyli tak naprawdę lilak pospolity, pochodzący z Bałkanów krzew - jest rośliną stosunkowo łatwą w uprawie w warunkach polskich. Nie ma wielkich wymagań glebowych. Jest też co do zasady odporny na choroby i szkodniki.

Jakie stanowisko wybrać dla uprawy bzu?

Bez (lilak) preferuje słoneczne lub lekko zacienione stanowisko. Ale urośnie też i zakwitnie nawet w cieniu. Optymalne jest dostarczenie mu co najmniej 6 godzin światła słonecznego dziennie. Im więcej słońca otrzymuje, tym obficiej kwitnie.

Jaka gleba dla lilaka?

Bez preferuje dobrze odcedzające się gleby o umiarkowanej wilgotności. Unikaj miejsc, gdzie woda stagnuje, ponieważ to może prowadzić do gnicia korzeni. Gleby żyzne, umiarkowanie wilgotne i o odczynie lekko kwaśnym do lekko zasadowego są najodpowiedniejsze dla wzrostu i rozwoju bzu. 

Bez jest tolerancyjny wobec pH gleby, ale preferuje odczyn lekko kwaśny do lekko zasadowego, czyli około 6,5-7,5 pH. Jeśli gleba jest zbyt kwaśna, można ją wapnować, aby podnieść pH.

Bez nie lubi nadmiaru wilgoci, dlatego ważne jest, aby zapewnić, że gleba nie jest stale mokra (np. drenaż).

REKLAMA

Nawożenie, przycinanie, podlewanie bzu (lilaka)

Lilak nie wymaga dużego nawożenia, ale umiarkowane stosowanie nawozów może korzystnie wpływać na jego wzrost, kondycję i kwitnienie. Można zastosować nawóz wieloskładnikowy dla krzewów ozdobnych na wiosnę, a następnie nawozić co roku na wiosnę lub jesienią. 

Bez zazwyczaj nie wymaga dużego przycinania, ale warto usuwać martwe lub chore pędy oraz przyciąć go po kwitnieniu (przynajmniej pozostałości kwiatostanów – by roślina nie wysilała się w rozwój nasion). 

Bez nie wymaga obfitego podlewania ale co do zasady podlewanie powinno być regularne, szczególnie w czasie suszy. Trzeba dostarczać lilakowi wody szczególnie w początkowym okresie po posadzeniu. 

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Rozmnażanie lilaka

Lilak pospolity tworzy z reguły liczne odrosty korzeniowe (o ile nie jest szczepiony na pniu). Odrosty korzeniowe to naturalne wypusty z korzeni, które wyrastają obok rośliny macierzystej obszarze. Odrosty te powodują z czasem powiększanie się kępy bzu – co może być kłopotliwe (jeżeli mamy mało miejsca) ale są też najprostszym sposobem pozyskania nowych sadzonek.

Aby rozmnożyć lilak za pomocą odrostów korzeniowych, wykonaj następujące kroki:

- Wybierz zdrową roślinę lilaka, która tworzy odrosty korzeniowe. Starsze krzewy lilaka wytwarzają więcej odrostów korzeniowych.
- Zlokalizuj odrosty korzeniowe w pobliżu rośliny macierzystej. Odrosty będą wypuszczać się z głównego systemu korzeniowego lilaka.
- Ostrożnie wykop odrosty korzeniowe, starając się zachować jak najwięcej korzeni. Można to zrobić wczesną wiosną lub późną jesienią, gdy roślina jest w okresie spoczynku. Ale także i latem jeżeli możemy zapewnić szybkie posadzenie wykopanego odrostu.
- Posadź sadzonkę pozyskaną z odrostu korzeniowego na docelowe miejsce obficie podlewając.

Rozmnażanie lilaka za pomocą odrostów korzeniowych może być skuteczną i stosunkowo prostą metodą, szczególnie jeśli masz dostęp do rośliny macierzystej, która tworzy dużą liczbę odrostów. Pamiętaj jednak, że nie wszystkie odmiany lilaka pospolitego są skłonne do wytwarzania odrostów korzeniowych w takim stopniu.

Lilak można też szczepić (okulizować). Polega to na łączeniu pędów lilaka (tzw. podkładki) z pędami innej odmiany bzu, czy np. ligustra. Szczepienie lilaka można wykonać od czerwca do września. W ten sposób można osiągnąć to, że na jednym krzewie kwitną dwie lub więcej odmian bzu o różnych kolorach kwiatów.

Jak okulizuje lilaka doświadczony ogrodnik p. Grzegorz Majda można zobaczyć na tym filmie:

Najładniejsze odmiany bzu

Jak podaje wikipedia, wyhodowano ok.  1,5 tys. odmian lilaka pospolitego. Oto kilka odmian bzu popularnych w Polsce i uważanych przez wiele osób za najładniejsze.

Sensation - odmiana o charakterystycznych dwubarwnych kwiatach, z fioletowymi płatkami i białymi brzegami. To jeden z najbardziej rozpoznawalnych lilaków.

Lilak pospolity - odmiana Sensation

 

Shutterstock

Beauty of Moscow (Krasavitsa Moskvy) - odmiana o białych kwiatach, które są delikatnie różowe na zewnątrz.

Lilak pospolity - odmiana Beauty of Moscow

 

Shutterstock

Charles Joly - to odmiana o intensywnie fioletowych kwiatach, które są bardzo pachnące. Jest również jednym z najbardziej popularnych lilaków w Polsce.

Lilak pospolity - odmiana Charles Joly

 

Shutterstock

Mme Lemoine - odmiana o delikatnych, białych kwiatach, które tworzą okazałe, gęste grona. Jest to jedna z najstarszych odmian lilaka.

Lilak pospolity - odmiana Mme Lemoine

 

Shutterstock

Primrose - ta wyjątkowa i niezwykle atrakcyjna odmiana ma piękne, kremowo-żółte kwiaty, kolor nietypowy dla większości odmian lilaków. 

Lilak pospolity - odmiana Primrose

 

Shutterstock

President Grevy - to odmiana o dużych, fioletowych kwiatach o intensywnym zapachu. Kwiaty są pełne, a grona są długie i obfite.

Lilak pospolity - odmiana President Grevy

 

Shutterstock

Andenken an Ludwig Spaeth - ta odmiana ma głęboko fioletowe kwiaty i jeden z najbardziej intensywnych zapachów spośród odmian lilaka. 

lilak pospolity - odmiana Andenken an Ludwig Spath

 

Shutterstock

Istnieje wiele innych odmian lilaka, z różnymi kolorami i odcieniami kwiatów, które mniej więcej tak samo ładnie pachną. Można je kupić w polskich szkółkach roślin ozdobnych.

 

Bez (lilak pospolity) w ziołolecznictwie. Czy kwiaty bzu są jadalne?

Znawca ziołolecznictwa dr Henryk Różański podaje, że kwiatostany, liście, kora i owoce lilaka pospolitego stosuje się jako surowiec w ziołolecznictwie. Jak informuje dr Różański bez (stosowany wewnętrznie w formie naparu z kwiatów, liści i gałązek) ma działanie wyraźnie napotne i przeciwgorączkowe, przeciwzapalne, przeciwreumatyczne, przeciwdrobnoustrojowe, “czyszczące krew”, diuretyczne; na czczo stężone wyciągi: przeciwrobacze (przeciwpasożytnicze), fungistatyczne w przewodzie pokarmowym. Wzmaga odporność organizmu. Zawiera fitoncydy antybakteryjne i przeciwwirusowe. Dobrze radzi sobie jako środek przeciwzapalny na gardło przy nieżycie górnych dróg oddechowych (środek przeciwkaszlowy i oczyszczający)

Można też stosować bez w kosmetyce, np. do przemywania skóry z trądzikiem różowatym czy łojotokiem).

Wiele osób zachwala smak herbatki z kwiatów lilaka - należy zaparzać same kwiaty suszone lub świeże - bez zielonych części). Można jeść też surowe kwiaty lilaka (nie otrujemy się) ale nie są one smaczne, bo mają zauważalną gorycz.

Inne bzy

Trzeba wiedzieć, że lilak pospolity zwany bzem to zupełnie inna roślina niż bez czarny. Lilak pospolity (łacińska nazwa: Syringa vulgaris) to gatunek rośliny z rodziny oliwkowatych. Natomiast bez czarny, (łacińska nazwa: Sambucus nigra) to gatunek rośliny z rodziny piżmaczkowatych (kiedyś zaliczany był też do rodziny bzowatych).

Inne lilaki

Warto też wspomnieć, że lilak pospolity to tylko jeden z gatunków rodzaju Lilak (Syringa). Są też inne, np.

- lilak Meyera – mniejszy od lilaka pospolitego ale o podobnych kwiatostanach i podobnych wymaganiach co do uprawy;

- lilak chiński – bardzo podobny do lilaka pospolitego ale o nieco innym wyglądzie płatków kwiatów,

Syringa chinensis - lilak chiński

 

Shutterstock

- lilak himalajski,
– lilak hiacyntowy,
- lilak Josiki (węgierski),
– lilak perski,
– lilak japoński,
– lilak kosmaty.

Oprac. Paweł J. Huczko

 

Zapisz się na newsletter
Szukasz mieszkania, budujesz dom, remontujesz? Chcesz wiedzieć jak pielęgnować ogród albo jak oszczędnie ogrzewać swoją nieruchomość? Zapisz się na nasz newsletter i zyskaj dostęp do praktycznych wskazówek oraz najnowszych ofert na rynku!
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Nieruchomości
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kupno mieszkania krok po kroku [Wywiad]

Kupno mieszkania to jedna z najważniejszych decyzji w życiu. Ekspertka Natalia Leszczyńska, dyrektor ds. marketingu Pekabex Development, podpowiada jak wybrać mieszkanie, na co zwracać uwagę, by tej decyzji nie żałować. Poniższy wywiad to w istocie poradnik jak kupić mieszkanie krok po kroku.

Od 11 września 2025 r. deweloperzy z nowym obowiązkiem, a kupujący z łatwiejszym dostępem do kluczowych informacji

11 września weszły w życie przepisy nakładające na deweloperów obowiązek publikowania cen ofertowych mieszkań i domów. Informacja dotyczyć ma nie tylko powierzchni użytkowej, ale też np. komórek lokatorskich, miejsc postojowych oraz wszystkich dodatkowych kosztów ponoszonych przez nabywcę.

Zasiedzenie nieruchomości nie zawsze jest możliwe

Zasiedzenie pozwala na nabycie własności nieruchomości przez osobę, która nią włada jak właściciel przez długi czas, mimo że formalnie nim nie jest. Może to być sposób na uregulowanie wieloletnich stanów faktycznych, istnieją jasne sytuacje, w których zasiedzenie jest wykluczone. Kiedy nie można nabyć nieruchomości przez zasiedzenie i jakie przeszkody stoją na drodze do stania się jej prawnym właścicielem?

Zmiany w prawie budowlanym. Nowe przepisy mają zwiększyć bezpieczeństwo pożarowe budynków [Gość Infor.pl]

Polskie przepisy dotyczące bezpieczeństwa pożarowego budynków od lat pozostawały w tyle za realiami nowoczesnego budownictwa. Teraz szykują się zmiany, które – jak podkreślają eksperci – mogą realnie wpłynąć na bezpieczeństwo mieszkańców oraz użytkowników hal przemysłowych i obiektów użyteczności publicznej.

REKLAMA

Koniec strategii pozornych promocji - od 11 września 2025 r. klient ma z góry dokładnie wiedzieć ile zapłaci za mieszkanie. Zmiany w ustawie deweloperskiej

Nowelizacja ustawy deweloperskiej, która weszła w życie w 11 lipca 2025 r., to ważny krok w kierunku większej jawności i przewidywalności rynku mieszkaniowego. Zmiany te wprost odpowiadają na rosnące oczekiwania klientów dotyczące transparentności procesu zakupu. Po raz pierwszy nałożono na deweloperów obowiązek publikowania kompletnych i aktualnych danych o każdej inwestycji - od cen metra kwadratowego, przez dodatkowe koszty, aż po historię zmian. Wszystkie te informacje mają być nie tylko dostępne na stronach internetowych firm, lecz także codziennie przekazywane do centralnego rejestru i publikowane w portalu danych publicznych. 11 września kończy się dwumiesięczny okres przejściowy, który przewidział ustawodawca na dostosowanie się deweloperów do nowych przepisów.

Owoce sąsiada na mojej działce. Jakie są przepisy?

Relacje sąsiedzkie mogą być źródłem wielu nieprzewidzianych sytuacji, zwłaszcza na granicy działek. Do kogo należą owoce sąsiada, które spadły na nasz grunt? Kwestie te regulują przepisy Kodeksu cywilnego.

Stopy procentowe: decyzja RPP a kredyty i mieszkania [Komentarz]

Stopy procentowe znowu poszły w dół. Jak wpływa to na kredyty i kupno mieszkania? Decyzja RPP oceniana jest pozytywnie przez polskich przedsiębiorców. Samo obniżenie stóp procentowych nie jest jednak game changerem. Potrzeba planu gospodarczego.

Kiedy zaczyna się jesień 2025 r.?

Nie tak łatwo odpowiedzieć na pytanie, kiedy zaczyna się jesień. Inne będą daty rozpoczęcia jesieni astronomicznej, kalendarzowej, meteorologicznej, fenologicznej i termicznej. Jakie więc daty początku jesieni można wskazać w 2025 roku?

REKLAMA

Nowe przepisy budowlane - jakie zmiany szykują się na rynku mieszkaniowym? Będzie drożej

Projekt nowego rozporządzenia dotyczącego warunków technicznych budynków wprowadza regulacje dotyczące m.in. instalacji punktów ładowania pojazdów elektrycznych, paneli fotowoltaicznych, magazynów energii oraz dostępności dla osób niepełnosprawnych i seniorów. Jak deweloperzy oceniają te zmiany i jaki będą miały wpływ na koszty inwestycji mieszkaniowych? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Dlaczego fotowoltaika się pali? Jest luka w prawie budowlanym

Dlaczego dochodzi do pożarów instalacji fotowoltaicznej? Ekspert Stowarzyszenia Elektryków Polskich tłumaczy, że wina leży po stronie słabej jakości montażu fotowoltaiki. Co więcej, wiele instalacji powstało bez projektu technicznego. Tutaj jest luka w prawie budowlanym.

REKLAMA