REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa na używanie mieszkania z Ukraińskimi uchodźcami

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Paweł Bronisław Ludwiczak
Radca prawny, specjalizujący się w tematach związanych z obsługą prawną przedsiębiorców, prawem korporacyjnym, zamówieniami in house, publicznym transportem zbiorowym i Compliance.
Michał Modro
Radca Prawny. wykładowca akademicki Akademii Leona Koźmińskiego i Collegium Humanum. Przedstawiciel pracodawców w Zespole Trójstronnym przy Ministrze Zdrowia. Autor wielu publikacji.
Umowa na używanie mieszkania z Ukraińskimi uchodźcami
Umowa na używanie mieszkania z Ukraińskimi uchodźcami
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Wielu Polaków gości ukraińskich uchodźców lub użycza im swoje mieszkania. Część z nich chciałoby ubrać to w jakieś ramy prawne. Jakie możliwość przewiduje prawo?

Ramy prawne przekazania mieszkania do używania obywatelowi Ukrainy uciekającemu przed wojną w swoim kraju

REKLAMA

REKLAMA

Każdy Polak, który chce udostępnić mieszkanie ukraińskiemu uchodźcy ma trzy możliwości:

  1. umowa najmu lokalu mieszkalnego lub umowa najmu okazjonalnego lokalu,
  2. umowa użyczenia lokalu mieszkalnego,
  3. instytucja prekarium.

Na czym polega umowa najmu lokalu - plusy i minusy?

Umowa najmu mieszkania polega na tym, że wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy lokal do używania na czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz na najem.

REKLAMA

Plusem dla obydwu stron jest poczucie pewności sytuacji prawnej.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Dla wynajmującego wartością dodatnią jest również czynsz płatny przez najemcę. Minusem dla niego jest zaś ryzyko długotrwałej eksmisji ewentualnych lokatorów. Podlegają oni ochronie z ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie.

Poza tradycyjną umową najmu, właściciel może również zawrzeć z najemcą lokalu umowę najmu okazjonalnego. Jest ona regulowana ustawą o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.

Jednak możliwość jej podpisania niesie za sobą konieczność spełnienia kilku warunków:

  1. Umowę najmu okazjonalnego lokalu może zawrzeć tylko właściciel będący osobą fizyczną, który nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie wynajmowania lokali.
  2. Umowa ta może być zawarta tylko na czas oznaczony, przy czym nie może on być dłuższy niż 10 lat.
  3. Do umowy musi zostać dołączone m.in. oświadczenie najemcy w formie aktu notarialnego, w którym najemca poddał się egzekucji i zobowiązał się do opróżnienia i wydania lokalu używanego oraz wskazanie przez najemcę innego lokalu, w którym będzie mógł zamieszkać w przypadku wykonania egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu.

Ważne! W przypadku zawarcia umowy najmu okazjonalnego z obywatelem Ukrainy uciekającym przed wojną najemca został zwolniony z obowiązku składania oświadczenia o wskazaniu innego lokalu. Wystarczy zawarcie umowy najmu w zwykłej formie pisemnej oraz podpisanie u notariusza aktu poddania się egzekucji.

Umowa użyczenia lokalu mieszkalnego – na czym polega? Jakie ma plusy i minusy?

Umowa użyczenia jest zezwoleniem na bezpłatne używanie przekazanego mieszkania, czy też domu. Czas jej zawarcia może być oznaczony, bądź nieoznaczony.  

Jej plusem, podobnie jak przy najmie tradycyjnym, jest poczucie pewności sytuacji prawnej dla obydwu stron.

Minusem dla właściciela jest narażanie się na ryzyko długotrwałej eksmisji ewentualnych lokatorów, przypadku, gdy po rozwiązaniu  umowy użyczenia osoby zamieszkujące nieruchomość nie będą chciały dobrowolnie się z niej wyprowadzić. Podlegają one bowiem ochronie z mocy ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego.

Na czym polega instytucja prekarium – jej wady i zalety

Prekarium polega na tym, że jedna osoba, chcąc wyświadczyć przysługę drugiej osobie, goszcząc ją w swoim lokalu. Powody mogą być grzecznościowe, bądź humanitarne. Właściciel lokalu może w każdym momencie wyprosić gości z domu, a gościom nie przysługuje ochrona prawna. Jednocześnie ten stosunek faktyczny ma co do zasady charakter nieodpłatny.

W prawie rzymskim była to umowa przekazania drugiej osobie np. prawa użytkowania ziemi z zastrzeżeniem zwrotu na każde wezwanie, ponieważ przekazanie takie następowało najczęściej na prośbę przyjmującego. Obecnie prekarium to relacja czysto faktyczna, a nie umowa, czy szerzej stosunek prawny.

Zdaniem większości prawników, gdy chcemy udzielić krótkotrwałej i nieodpłatnej pomocy uchodźcom polegającej na zapewnienie im schronienia na kilka tygodni, jest to najbezpieczniejsze rozwiązanie. Jeśli chcemy jednak udzielić uchodźcom schronienia przez dłuższy czas, warto zawrzeć z nimi umowę najmu lub użyczenia.

Umowa najmu i umowa użyczenia lokalu, a ustawa o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa

Część problemów związanych z umową najmu i umową użyczeniem lokalu pozwala rozwiązać ustawa z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa. Jednak należy podkreśli, że dotyczy ona tylko obywateli Ukrainy, którzy przybyli do Polski bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium Ukrainy, oraz obywateli Ukrainy posiadających Kartę Polaka, którzy wraz z najbliższą rodziną z powodu tych działań wojennych przybyli na terytorium Polski.

Nowe regulacje związane z najmem mieszkań uchodźcom z Ukrainy zawarte w tzw. specustawie

Zgodnie z art. 69 ww. ustawy do zawarcia umowy najmu okazjonalnego lokalu przez najemcę będącego obywatelem Ukrainy, o którym mowa powyżej, nie wymaga się:

  1. Wskazania przez najemcę innego lokalu, w którym będzie mógł zamieszkać w przypadku wykonania egzekucji obowiązku opróżnienia lokalu,
  2. Oświadczenia właściciela lokalu lub osoby posiadającej tytuł prawny do lokalu, o wyrażeniu zgody na zamieszkanie najemcy i osób z nim zamieszkujących w lokalu wskazanym w oświadczeniu; na żądanie wynajmującego załącza się oświadczenie z podpisem notarialnie poświadczonym.

Niewątpliwie przepisy ułatwiają zawarcie umowy najmu okazjonalnego, nadal jednak niezbędna jest przy tej umowie pomoc notariusza. Wymaga się cały czas oświadczenia najemcy w formie aktu notarialnego, w którym najemca podda się egzekucji i zobowiąże się do opróżnienia i wydania lokalu używanego na podstawie umowy najmu okazjonalnego lokalu w terminie wskazanym w żądaniu. Dokument ten można podpisać tylko w kancelarii notarialnej.

Kolejną zmianą związaną ze specustawą jest przywrócenie możliwości eksmisji lokatorów – ale tylko wskazanych w ustawie.  Zgodnie z art. 69 ww. ustawy w przypadku użyczenia obywatelowi Ukrainy, o którym mowa powyżej, budynku lub jego części w celu tymczasowego zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych, w zakresie tego użyczenia nie stosuje się przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego oraz art. 15zzu ust. 1 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych tj. Ukraińcom biorącym lokal w używanie przysługuje mniejsza ochrona przed eksmisją.

W obecnym stanie prawnym, w przypadku chęci długotrwałej pomocy uchodźcom  Ukrainy, najlepszym rozwiązaniem wydaje się umowa użyczenia, z zastrzeżeniem, że co prawda ewentualna eksmisja powinna być szybka, ale będzie i tak dłużej trwała niż eksmisja w przypadku najmu okazjonalnego.

Każdy właściciel lokalu musi zważyć jak bardzo chce pomóc i jakie ryzyko prawne jest gotów ponieść. W obecnej sytuacji wielu radców prawnych lub adwokatów chętnie pomaga pro bono sformułować tego rodzaju umowy, zabezpieczające interesy obydwu stron. Dlatego warto skorzystać z pomocy ekspertów, zwłaszcza władających jednocześnie językiem ukraińskim.

Zapisz się na newsletter
Szukasz mieszkania, budujesz dom, remontujesz? Chcesz wiedzieć jak pielęgnować ogród albo jak oszczędnie ogrzewać swoją nieruchomość? Zapisz się na nasz newsletter i zyskaj dostęp do praktycznych wskazówek oraz najnowszych ofert na rynku!
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Nieruchomości
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Kupno mieszkania krok po kroku [Wywiad]

Kupno mieszkania to jedna z najważniejszych decyzji w życiu. Ekspertka Natalia Leszczyńska, dyrektor ds. marketingu Pekabex Development, podpowiada jak wybrać mieszkanie, na co zwracać uwagę, by tej decyzji nie żałować. Poniższy wywiad to w istocie poradnik jak kupić mieszkanie krok po kroku.

Od 11 września 2025 r. deweloperzy z nowym obowiązkiem, a kupujący z łatwiejszym dostępem do kluczowych informacji

11 września weszły w życie przepisy nakładające na deweloperów obowiązek publikowania cen ofertowych mieszkań i domów. Informacja dotyczyć ma nie tylko powierzchni użytkowej, ale też np. komórek lokatorskich, miejsc postojowych oraz wszystkich dodatkowych kosztów ponoszonych przez nabywcę.

Zasiedzenie nieruchomości nie zawsze jest możliwe

Zasiedzenie pozwala na nabycie własności nieruchomości przez osobę, która nią włada jak właściciel przez długi czas, mimo że formalnie nim nie jest. Może to być sposób na uregulowanie wieloletnich stanów faktycznych, istnieją jasne sytuacje, w których zasiedzenie jest wykluczone. Kiedy nie można nabyć nieruchomości przez zasiedzenie i jakie przeszkody stoją na drodze do stania się jej prawnym właścicielem?

Zmiany w prawie budowlanym. Nowe przepisy mają zwiększyć bezpieczeństwo pożarowe budynków [Gość Infor.pl]

Polskie przepisy dotyczące bezpieczeństwa pożarowego budynków od lat pozostawały w tyle za realiami nowoczesnego budownictwa. Teraz szykują się zmiany, które – jak podkreślają eksperci – mogą realnie wpłynąć na bezpieczeństwo mieszkańców oraz użytkowników hal przemysłowych i obiektów użyteczności publicznej.

REKLAMA

Koniec strategii pozornych promocji - od 11 września 2025 r. klient ma z góry dokładnie wiedzieć ile zapłaci za mieszkanie. Zmiany w ustawie deweloperskiej

Nowelizacja ustawy deweloperskiej, która weszła w życie w 11 lipca 2025 r., to ważny krok w kierunku większej jawności i przewidywalności rynku mieszkaniowego. Zmiany te wprost odpowiadają na rosnące oczekiwania klientów dotyczące transparentności procesu zakupu. Po raz pierwszy nałożono na deweloperów obowiązek publikowania kompletnych i aktualnych danych o każdej inwestycji - od cen metra kwadratowego, przez dodatkowe koszty, aż po historię zmian. Wszystkie te informacje mają być nie tylko dostępne na stronach internetowych firm, lecz także codziennie przekazywane do centralnego rejestru i publikowane w portalu danych publicznych. 11 września kończy się dwumiesięczny okres przejściowy, który przewidział ustawodawca na dostosowanie się deweloperów do nowych przepisów.

Owoce sąsiada na mojej działce. Jakie są przepisy?

Relacje sąsiedzkie mogą być źródłem wielu nieprzewidzianych sytuacji, zwłaszcza na granicy działek. Do kogo należą owoce sąsiada, które spadły na nasz grunt? Kwestie te regulują przepisy Kodeksu cywilnego.

Stopy procentowe: decyzja RPP a kredyty i mieszkania [Komentarz]

Stopy procentowe znowu poszły w dół. Jak wpływa to na kredyty i kupno mieszkania? Decyzja RPP oceniana jest pozytywnie przez polskich przedsiębiorców. Samo obniżenie stóp procentowych nie jest jednak game changerem. Potrzeba planu gospodarczego.

Kiedy zaczyna się jesień 2025 r.?

Nie tak łatwo odpowiedzieć na pytanie, kiedy zaczyna się jesień. Inne będą daty rozpoczęcia jesieni astronomicznej, kalendarzowej, meteorologicznej, fenologicznej i termicznej. Jakie więc daty początku jesieni można wskazać w 2025 roku?

REKLAMA

Nowe przepisy budowlane - jakie zmiany szykują się na rynku mieszkaniowym? Będzie drożej

Projekt nowego rozporządzenia dotyczącego warunków technicznych budynków wprowadza regulacje dotyczące m.in. instalacji punktów ładowania pojazdów elektrycznych, paneli fotowoltaicznych, magazynów energii oraz dostępności dla osób niepełnosprawnych i seniorów. Jak deweloperzy oceniają te zmiany i jaki będą miały wpływ na koszty inwestycji mieszkaniowych? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Dlaczego fotowoltaika się pali? Jest luka w prawie budowlanym

Dlaczego dochodzi do pożarów instalacji fotowoltaicznej? Ekspert Stowarzyszenia Elektryków Polskich tłumaczy, że wina leży po stronie słabej jakości montażu fotowoltaiki. Co więcej, wiele instalacji powstało bez projektu technicznego. Tutaj jest luka w prawie budowlanym.

REKLAMA