REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kredyty frankowe – podsumowanie 2020 roku, prognozy na 2021 rok

Kredyty frankowe – podsumowanie 2020 roku, prognozy na 2021 rok
Kredyty frankowe – podsumowanie 2020 roku, prognozy na 2021 rok

REKLAMA

REKLAMA

Miniony 2020 rok był dla kredytobiorców kredytów indeksowanych i denominowanych do waluty obcej (zwł. "frankowiczów") naprawdę obiecujący. Jeszcze szerzej otworzył się worek z pozytywnymi rozstrzygnięciami sądów w tych sprawach, a w kwestiach, które dotychczas były interpretowane głównie nie na korzyść kredytobiorców, pojawiło się światełko nadziei. Poniżej przedstawione zostały najistotniejsze zdarzenia dotyczące spraw kredytów pseudofrankowych.

Na fali obiecującego 2019 roku

Przede wszystkim, w 2020 rok wkroczyliśmy entuzjastycznie – na fali rosnącej nadziei po orzeczeniu TSUE w sprawie pp. Dziubak, które zapoczątkowało lawinę pozwów przeciwko bankom. Nadal jednak sprawy frankowe rozpoznawane w sądach to zaledwie kilka procent wszystkich spraw kredytów pseudowalutowych.

REKLAMA

Ośmieliło to sądy krajowe rozpoznające te sprawy i jeszcze 30 grudnia 2019 roku, rzutem na taśmę, Sąd Okręgowy w Gdańsku skierował pytanie prejudycjalne do TSUE, pytając o kolejne problemy pojawiające się w sprawach frankowych. W tym przypadku nadal czekamy na odpowiedź, choć część ekspertów uważa pytanie to za zbędne i już przesądzone w dotychczasowym orzecznictwie unijnym i krajowym. Czekamy także nadal na wypowiedzi Sądu Najwyższego, zwłaszcza co do kwestii możliwości utrzymania umowy kredytu frankowego jako kredytu złotowego z marżą odnoszona do LIBOR.

Działania banków

REKLAMA

W minionym roku banki zintensyfikowały działania mające przestraszyć kredytobiorców składających pozwy do sądu. Odwołują się zwłaszcza do potencjalnie, ich zdaniem, możliwego roszczenia o wynagrodzenie za korzystanie z kapitału kredytu przez kredytobiorcę. Brak jednak informacji, aby jakikolwiek bank spełnił te zapowiedzi. Niektóre banki kładły pozywającym je frankowiczom kłody pod nogi także w inny sposób – pobierając bardzo wysokie opłaty za zaświadczenia o historii spłat kredytu, potrzebne do obliczenia roszczenia dochodzonego pozwem. Z pomocą przyszedł UOKiK nakładając karę na jeden z banków za taka praktykę. Banki nadal się nie poddają i pomimo niższych zysków spowodowanych ogólną sytuacją na rynku bankowym zabezpieczają rezerwy finansowe na spory frankowe. Banki próbowały też pozbyć się odpowiedzialności za udzielanie nieuczciwych kredytów frankowych – poprzez zwrócenie się do instytucji regulujących sektor bankowy oraz do Ministerstwa Finansów z prośbą o przejęcie przez państwo hipotek frankowych po cenie rynkowej i przewalutowanie kredytów w drodze ustawy, a dodatkowo zwrot spreadów klientom banków.

W połowie roku mBank cofnął apelację od wyroku wydanego w sprawie z pozwu zbiorowego kredytobiorców przeciwko temu bankowi. Oznacza to koniec 10-letnej batalii sądowej w tej sprawie. Nie należy tego jednak odczytywać jako złożenie broni przez bank. Takie działanie wynikało z rachunku zysków i strat – obecnie sądy coraz częściej stwierdzają nieważność umów frankowych, a kwestionowany apelacją wyrok „tylko” odfrankawiał umowy, więc bank, w obawie o jeszcze dalej idący ostateczny wynik sprawy, wybrał mniejsze dla niego (ekonomicznie i prawnie) zło.

Organy regulacyjne i instytucje państwowe odpowiadają bankom

Odpowiedź organów regulacyjnych była dla banków zaskakująca. Sugerowały one bankom zawieranie ugód z frankowiczami, które będą i tak bardziej korzystne niż przegrane procesy frankowe. UOKiK nakładał nowe kary za niedozwolone praktyki w sprawach frankowych, SOKiK odnotowywał kolejne nieuczciwe postanowienia umowne, a rzecznik Finansowy przygotował dla kredytobiorców mapę niedozwolonych postanowień umownych w umowach z frankowiczami. Nawet Prezes NBP, do którego po pomoc przed uchwałą SN udały się banki, stanął po stronie frankowiczów stwierdzając, że kredytodawcy sami są sobie winni, sugerując zawieranie ugód. Podobnie wypowiedziała się KNF, zalecając przedstawienie kredytobiorcom wreszcie atrakcyjnych warunków ugodowego zakończenia spraw frankowych. Tym samym instytucje sektora finansowego wspierają frankowiczów, starając się zapobiec destrukcji systemu bankowego po lawinie wygranych przez nich spraw.

Pandemia a sprawy frankowe

Niemałym cieniem na sprawy frankowe położyła się pandemia koronawirusa. Dotyczyło to przede wszystkim sprawności orzekania, ale także konieczności zawieszania spłat kredytów z powodu utraty dochodów przez kredytobiorców (tzw. wakacje kredytowe – które ostatecznie mogą okazać się bardziej kosztowne z powodu konieczności uiszczenia zaległych rat w odniesieniu do wyższego w przyszłości kursu CHF) czy intensywniejszego występowania o zabezpieczenie roszczeń pozwów. Sądy odwoływały rozprawy, pogłębiając zaległości w orzekaniu. Jednocześnie tylko do Sądu Okręgowego w Warszawie wpływało ok. 1 tysiąc nowych spraw frankowych miesięcznie. Z powodu pandemii wzrósł kurs stale umacniającego się CHF, a tym samym wzrosły też raty kredytów frankowych.

Sprawy frankowe w sądach

REKLAMA

Jakkolwiek w orzecznictwie panuje zgoda co do generalnej zasadności pozwów frankowych kwestionujących nieuczciwe klauzule przeliczeniowe, to zagadnienia bardziej zniuansowanie nie doczekały się jednolitej interpretacji przez sądy. Trudno o spójność wypowiedzi zwłaszcza w najbardziej obłożonym tego rodzaju sprawami Sądzie Okręgowym w Warszawie. Pomimo tego, trwa dobra passa frankowiczów w sporach z bankami – tak co do rozstrzygnięć o nieważności umowy czy jej odfrankowieniu, jak i co do rozstrzygnięć w kwestiach pobocznych, zwłaszcza udzielenie zabezpieczenia roszczenia poprzez wstrzymanie obowiązku płatności rat kredytu na czas procesu (szczególnie gdy spłacono już kapitał udzielonego kredytu). Ponadto, w tych sprawach, które dotychczas nie były interpretowane na korzyść kredytobiorców, jak np. gdy kredyt przeznaczono na cele prowadzenia działalności gospodarczej, pojawiło się światełko nadziei. Podobnie dla spraw przeciwko Deutsche Bank i Fortis, które dotychczas nie cieszyły się wyjątkowo korzystnymi wynikami, nastąpił pozytywny dla kredytobiorców przełom. Sądy ośmielone orzecznictwem unijnym i coraz szerszym pozytywnym dla frankowiczów orzecznictwem krajowym, orzekały na korzyść kredytobiorców. Zdarzają się nawet „unieważnienia” umów kredytowych na pierwszej rozprawie. Banki nie rezygnują jednak z wnoszenia apelacji, stąd na prawomocne rozstrzygnięcia w większej liczbie należy jeszcze poczekać.

Pozostałe sprawy frankowe, takie jak kwestionujące bankowe tytuły egzekucyjne (BTE), nakazy zapłaty czy pozwy wzajemne kredytobiorców względem banków, są na obrzeżach głównego nurtu frankowego, jednakże i tu kancelarie mogą pochwalić się sukcesami.

Prawodawcze uregulowanie problemu frankowego

Sprawy frankowe nie doczekały się istotnego uregulowania legislacyjnego. Prezydent podpisał nowelizację ustawy o wsparciu kredytobiorców kredytów mieszkaniowych znajdujących się w trudnej sytuacji, rozszerzając tym samym działanie Funduszu Wsparcia. Ustawa w znowelizowanym brzmieniu obowiązywała od początku 2020 r., ale nie wydaje się, by przyniosła realną ulgę frankowiczom.

Prognozy na 2021 rok

Rok 2020 był nie tyle rokiem wielkiego przełomu, co stałego, systematycznego umacniania się pozycji frankowiczów względem banków. Był to bardzo dobry rok na wniesienie pozwu do sądu – kredytobiorcy mogli zarezerwować sobie dobre miejsce w kolejce rozpoznawania spraw, a jednocześnie korzystać z coraz bardziej przyjaznego frankowiczom klimatu orzeczniczego.

W nowy, 2021 rok weszliśmy z informacją o przejęciu Idea Banku przez Pekao S.A. Ten sam los wróży się udzielającemu kredyty frankowe Getin Noble Bankowi. Zagadką jest czy Pekao S.A. przejmie też portfel kredytów frankowych, tak jak to uczynił w przypadku Banku BPH, czy uniknie kolejnego ciężaru, jak postąpił z obligacjami getBack, wydzielając je z przejmowanego Idea Bank i umywając od nich ręce.

Propozycje ugodowe banków nadal są reakcją ad hoc na ich sytuację procesową. Trudno wyobrazić sobie w 2021 roku masowe zawieranie ugód na warunkach korzystnych dla kredytobiorców. Rzecznik Finansowy nosi się z zamiarem powołania sądu polubownego dla spraw frankowych, ale jego efektywność pozostaje niewiadomą.

Wciąż czekamy na uchwałę Sądu Najwyższego, dla wielu sędziów istotną przy orzekaniu w sprawach frankowych. Oczekujemy także na rozstrzygnięcie TSUE co do pytania sądu gdańskiego, ale tu, ze względu na brak zwrócenia się przez TSUE o opinię rzecznika co do niektórych z 5 zadanych pytań, przynajmniej częściowo zostaniemy odesłani do dotychczasowego dorobku orzeczniczego TSUE oraz decyzji sądów krajowych. Nie wydaje się jednak, żeby sądy musiały czekać na te rozstrzygnięcia, niektórzy sędziowie doskonale radzą sobie z podejmowaniem decyzji w tych sprawach bazując na dotychczasowym stanie orzeczniczym.

Czekając na to, co przyniesie frankowiczom 2021 rok, zdecydowanie warto skorzystać ze sprzyjającej kredytobiorcom sytuacji i już teraz złożyć pozew do sądu. Jest to najpewniejsza i najbardziej skuteczna droga uwolnienia się od kredytu indeksowanego czy denominowanego kursem waluty obcej.

Iwona Rzucidło, dr nauk prawnych, LL.M., Radca prawny, Kancelaria Rachelski i Wspólnicy

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(0)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
    QR Code

    © Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

    Nieruchomości
    Zapisz się na newsletter
    Zobacz przykładowy newsletter
    Zapisz się
    Wpisz poprawny e-mail
    Frankowicze znów triumfują. Co oznacza wyrok TSUE?

    Frankowicze znów mają powody do radości. TUSE w czwartek orzekł, że sądy krajowe mają obowiązek zbadać z urzędu, czy postanowienia umowy mają nieuczciwy charakter i, dokonawszy takiego badania, mają obowiązek wyłączyć stosowanie nieuczciwych warunków umownych tak, aby nie wywierały one skutków wobec konsumenta.

    Bezpieczny Kredyt 2% - czy w 2024 roku nadal będzie można skorzystać z dopłat do kredytu?

    Już od początku lipca 2023 r. osoby zainteresowane zakupem nieruchomości mogą być beneficjentami rządowego programu Bezpieczny Kredyt 2%. Kilka dni temu Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zwiększeniu środków na Bezpieczny Kredyt 2% o blisko 4,8 mld zł. To wstępne ustalenia, które muszą jeszcze przejść ścieżkę legislacyjną. Jeśli projekt zostanie zatwierdzony, w 2024 roku z programu będzie mogło skorzystać kolejne 35 tys. osób.

    Jaki metraż mają największe mieszkania deweloperskie i ile kosztują?

    Jak duże mieszkania można znaleźć u deweloperów? W których inwestycjach? Ile kosztują? Sprawdzamy!

    Frankowicze nie odpuszczają. Przyszły rok będzie podobny? [KOMENTARZ]

    Według najnowszych statystyk, od początku br. do końca trzeciego kwartału do sądów okręgowych w całym kraju wpłynęło o jedną trzecią więcej spraw frankowych niż rok wcześniej. Skala tak dużego wzrostu jest zrozumiała. Wielu kredytobiorców zachęciła do złożenia pozwu korzystna dla nich decyzja TSUE. Przekonujące były też zwycięskie batalie sądowe innych frankowiczów. Ponadto rosnąca świadomość prawna konsumentów i aktywne działania informacyjne różnych organizacji oraz kancelarii prawnych dały zapalniki do walki w sądach. Skutkiem tego niektóre z nich odnotowały nawet blisko 200-procentowe wzrosty liczby spraw frankowych. A to jeszcze nie koniec dodatnich wyników, choć kolejne skoki mogą być już nieco słabsze. Banki już powinny rozważać bardziej korzystne ugodowe rozwiązania konfliktów.

    REKLAMA

    Wody opadowe to nie problem tylko cenny zasób. Jak zagospodarować je w mieście?

    W obliczu zmian klimatycznych, również Europa staje się coraz bardziej narażona na anomalie pogodowe, takie jak długotrwałe okresy bez opadów lub nawalne deszcze. Te zjawiska wpływają na to jak projektowane są nowe budynki i infrastruktura, a także w jaki sposób modernizowane są istniejące obiekty. Jednym z kluczowych aspektów walki ze zmianami jest odpowiednie zagospodarowanie wód opadowych. Zamiast traktować je jako problem, pora spojrzeć na nie jako na cenny zasób, którego mądre wykorzystanie, uchroni nas przed zagrożeniami wynikającymi ze zmian klimatycznych.

    Dofinansowanie wymiany dachów z azbestu. Nabór wniosków od 15 grudnia 2023 r.

    Od 15 grudnia 2023 r. do 12 stycznia 2024 r. będzie można ubiegać się o wsparcie na wymianę w gospodarstwach rolnych pokryć dachowych wykonanych z materiałów zawierających azbest. Jest to drugi nabór wniosków o taką pomoc finansową realizowany w ramach Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności.

    Czy prawo zmusi rynek do większego nacisku na budynki pasywne?

    Potrzeba termomodernizacji budynków jest faktem, a energooszczędność jest jednym z najważniejszych wyzwań na rynku nieruchomości. Regulacje unijne mają w tym swój duży udział. Jaki jest planowany koszt termomodernizacji w Europie, i kto za to zapłaci? 

    Dłużej niż w Belgii, ale krócej niż na Słowacji. Ile pracujemy na zakup mieszkania?

    Ośmiokrotność rocznych zarobków brutto - tyle musi poświęcić przeciętny Kowalski, by kupić własne lokum. Według raportu Deloitte wynik ten plasuje nas pośrodku europejskiej stawki. Ile na mieszkanie pracuje się w innych krajach? Jakie są tam ceny nieruchomości?

    REKLAMA

    Kończą się negocjacje w sprawie dyrektywy UE dot. charakterystyki energetycznej budynków. Polskie szkoły pionierami w dziedzinie efektywności energetycznej ale nadal wiele jest do zrobienia

    Polscy przedstawiciele zbliżają się do finałowego etapu negocjacji odnośnie Dyrektywy UE dotyczącej charakterystyki energetycznej budynków. Ta dyrektywa ma na celu zainicjowanie rozległych prac renowacyjnych zarówno w przypadku budynków publicznych, jak i prywatnych. W Polsce można wskazać kilka przykładów pionierskich projektów, które mogą stanowić inspirację dla fali renowacji. Szkoły w Budzowie i Rogowie przodują w tworzeniu energooszczędnych rozwiązań, które mogą stać się inspiracją dla fali renowacji w Polsce. Jednocześnie wiele innych polskich szkół jest w złym stanie. Polska traci około 75 000 dni szkolnych rocznie z powodu pleśni i wilgoci w budynkach. Organizacje społeczeństwa obywatelskiego wzywają rząd do postawienia sobie jasnych i ambitnych celów w zakresie renowacji szkół i domów w trosce o zdrowie i dobrobyt polskich dzieci.

    Polacy uważają, że deweloperzy powinni więcej budować z ekomateriałów. Co wtedy z cenami nieruchomości?

    Ponad połowa Polaków jest zdania, że powinny obowiązywać przepisy obligujące deweloperów do budowania nowych mieszkań i domów w dużej części z materiałów ekologicznych, w tym pochodzących z recyklingu. Co na to eksperci? Opinie są podzielone. 

    REKLAMA