REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Problem z ulgą w PIT, gdy nieruchomość dziedziczy dziecko

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Dziennik Gazeta Prawna
Największy polski dziennik prawno-gospodarczy
Problem z ulgą w PIT, gdy nieruchomość dziedziczy dziecko /Fot. Fotolia
Problem z ulgą w PIT, gdy nieruchomość dziedziczy dziecko /Fot. Fotolia

REKLAMA

REKLAMA

Małoletni nie ma prawa do zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT), gdy jego rodzic kupuje nową nieruchomość wyłącznie na siebie. Według organów podatkowych nie ma znaczenia, że będą w nim mieszkać obaj. Innego zdania jest Naczelny Sąd Administracyjny.

Chodzi o sytuację, gdy po śmierci małżonka drugi rodzic zbywa nieruchomość przed upływem 5 lat od końca roku, w którym odziedziczył ją wspólnie z dzieckiem. Wskutek odziedziczenia staje się właścicielem 3/4 nieruchomości , a dziecko 1/4.

REKLAMA

Następnie rodzic postanawia ją sprzedać, a za uzyskane z tej transakcji pieniądze kupić albo wybudować inną, w której zamieszka wspólnie z małoletnim dzieckiem. Problem pojawia się, gdy kupuje lub buduje ją wyłącznie na siebie, czyli ma być jej jedynym właścicielem.

W takiej sytuacji organy podatkowe stoją na stanowisku, że małoletniemu nie przysługuje ulga mieszkaniowa, a zatem przypadająca na niego część dochodu ze zbycia podlega opodatkowaniu PIT.

Za zgodą sądu

REKLAMA

Taki wniosek płynie m.in. z najnowszej interpretacji indywidualnej - z 21 sierpnia 2020 r. (sygn. 0115-KDIT3.4011.409. 2020.2.KR). Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że skoro małoletni nie nabył prawa własności, a tylko mieszka w kupionej przez rodzica nieruchomości, to nie należy mu się zwolnienie z PIT dla przypadającej mu części dochodu ze sprzedaży. Nie ma więc do niego zastosowania preferencja zapisana w art. 21 ust. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 ustawy o PIT.

Z pytaniem o możliwość skorzystania z tej ulgi wystąpił syn (wtedy jeszcze małoletni), który wraz z ojcem odziedziczył po matce m.in. dwie działki budowlane. Niedługo potem ojciec postanowił je zbyć (przed upływem 5 lat od nabycia).

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Na zbycie udziałów należących do małoletniego syna ojciec uzyskał zgodę sądu. Sąd zobowiązał go do wpłacenia pieniędzy ze sprzedaży na lokatę bankową syna, a następnie do przeznaczenia tych pieniędzy na budowę domu jednorodzinnego, w którym obaj mieli wspólnie zamieszkać.

Co z dochodem małoletniego

Ojciec sprzedał działki w 2016 r., a dochód z tej transakcji wykazał w PIT-39 złożonym w 2017 r. Pieniądze ze zbycia faktycznie przeznaczył na budowę domu. Zamieszkał w nim wspólnie z małoletnim synem i nową partnerką, która stała się współwłaścicielką tej nieruchomości.

Pytanie dotyczyło tego, czy w tych okolicznościach syn jest zwolniony z opodatkowania przypadającego na niego dochodu ze sprzedaży odziedziczonych działek.

We wniosku o interpretację podkreślił, że jest jedynym spadkobiercą swojego ojca i w razie jego śmierci odziedziczy cały majątek po nim. Dodał też, że ojciec zobowiązuje się dopełnić - za zgodą urzędu skarbowego - formalności prawnych i notarialnych, mających na celu nabycie przez małoletniego syna części wybudowanej nieruchomości oraz do złożenia stosownego oświadczenia w urzędzie skarbowym.

Trzeba być współwłaścicielem

REKLAMA

Dyrektor KIS uznał jednak, że synowi ulga mieszkaniowa się nie należy, bo - jak stwierdził - syn nie wydatkował pieniędzy na budowę własnego budynku mieszkalnego, tylko na budowę budynku, którego własność przypadła ojcu i jego partnerce.

Przypomniał, że aby skorzystać z ulgi, trzeba przeznaczyć pieniądze ze sprzedaży na własny cel mieszkaniowy, np. na budowę własnego budynku mieszkalnego (art. 21 usta. 1 pkt 131 w zw. z art. 21 ust. 25 pkt 1 lit d ustawy o PIT).

Fiskus wskazał, że termin na realizację celu mieszkaniowego upłynął synowi 31 grudnia 2018 r. Skoro nie nabył on w tym terminie praw do domu, to musi zapłacić PIT od przypadającego na niego dochodu ze zbycia działek odziedziczonych po matce.

NSA inaczej

Nie wiadomo, czy interpretacja ta zostanie zaskarżona do sądu. Gdyby faktycznie tak się stało, to są szanse na wygraną, bo sądy administracyjne mają w tego typu sprawach inne zdanie niż fiskus.

Jednolicie przyjmują, że przychody ze sprzedaży nieruchomości powinny być połączone i rozliczone przez rodzica małoletniego. Dlatego uznają, że rodzic, który za zgodą sądu zbywa nieruchomość, może skorzystać z ulgi mieszkaniowej w pełnym zakresie, jeżeli tylko w nowej nieruchomości zamieszka wspólnie z małoletnim dzieckiem.

Przykładem takiego stanowiska jest orzeczenie NSA z 5 grudnia 2018 r. (sygn. akt II FSK 3492/16). Pisaliśmy o nim w artykule "Fiskus nie może pozbawiać rodziców ulgi mieszkaniowej" (DGP nr 246/2018). W wyroku tym NSA orzekł, że rodzic, który za zgodą sądu sprzedaje udziały w nieruchomości należące do córki lub syna, może doliczyć dochód dzieci do swojego i skorzystać z ulgi przy zakupie lokum na własne nazwisko.

Stan faktyczny był bardzo podobny do tego w sierpniowej interpretacji. Chodziło o matkę, która wraz z małoletnimi dziećmi odziedziczyła po mężu udziały w nieruchomości. Sprzedała ją przed upływem 5 lat od nabycia i kupiła nowe mieszkanie. Sprzedaż udziałów należących do dzieci wymagała zgody sądu rodzinnego. Po jej otrzymaniu i zbyciu odziedziczonego mieszkania kupiła nowe - na własne imię i nazwisko. Sąd rodzinny nie nakazał bowiem, aby nabywcą nowego lokum były również małoletnie dzieci.

Po sprzedaży matka złożyła PIT-39, doliczając przychód ze sprzedaży udziałów należących do dzieci do swojego przychodu. Podatku nie zapłaciła, bo liczyła na ulgę mieszkaniową w pełnym zakresie.

Fiskus uznał jednak, że może ona skorzystać z ulgi mieszkaniowej wyłącznie w części przypadającej na jej dochód ze sprzedaży. W części przypadającej na dzieci odmówił prawa do zwolnienia z PIT. Argumentem było to, że mieszkanie nie zostało kupione na dzieci, lecz wyłącznie na matkę.

Inaczej orzekły sądy obu instancji. Zarówno WSA we Wrocławiu, jak i NSA uznały, że dochody małoletniego ze sprzedaży nieruchomości podlegają opodatkowaniu na imię rodziców. W tym wypadku zatem są objęte ulgą mieszkaniową tak, jak dochód matki.

Małoletni nie jest podatnikiem

Korzystny dla małoletniego był również niedawny wyrok NSA - z 17 czerwca 2020 r. (sygn. akt II FSK 648/20). W internetowej bazie orzeczeń sądów administracyjnych nie ma jeszcze uzasadnienia tego orzeczenia, ale wiadomo już, że NSA oddalił skargę fiskusa od wyroku WSA w Warszawie (sygn. akt III SA/Wa 2631/18). Sąd pierwszej instancji orzekł, że fiskus nie mógł żądać podatku od małoletniej córki, która w chwili zbycia nieruchomości przez jej matkę miała zaledwie 11 lat. Na małoletniej nie ciążył bowiem obowiązek podatkowy - stwierdził warszawski sąd. ©℗

Dziennika Gazeta Prawna. Kup w kiosku lub w wersji elektronicznej

Sądy nie mogą zastępować ustawodawcy

Mirosław Siwiński partner, radca prawny i doradca podatkowy w Advicero Nexia

Korzystne wyroki cieszą, ale nie wiadomo, czy interpretacja zostanie zaskarżona do sądu. I tu właśnie tkwi ukryte sedno problemu. Po pierwsze, nie każdy potrafi napisać skargę, nawet do WSA, a skarga na interpretację podobna jest do skargi kasacyjnej do NSA, w której specjalizuje się jeszcze węższa grupa profesjonalistów. Po drugie, wydając negatywne interpretacje, fiskus trzyma się wykładni językowej, a wykładnia NSA daleko od niej odbiega, co rodzi podejrzenie wykładni prawotwórczej. Sądy nie powinny jednak zastępować ustawodawcy. Skoro zdanie sądów w tej sprawie jest jasne i znane ustawodawcy, powinien on znowelizować i doprecyzować przepis.

Możliwość uzyskania pozytywnego rozstrzygnięcia tylko w przypadku skierowania sprawy do sądu przeczy bowiem zarówno zasadzie pewności prawa, jak i praworządności w ogóle.

Fiskus dba o dobro budżetu, a nie rodziny

Dr Aleksander Słysz partner i doradca podatkowy w Gardens Tax & Legal

Przepisy ustawy o PIT czytane dosłownie nie przyznają dziecku prawa do ulgi w przypadku wydatkowania środków ze sprzedaży jego udziału w nieruchomości przez rodzica na nabycie nieruchomości, której tylko rodzic jest właścicielem. Powód jest prosty - dziecko nie realizuje tu własnego celu mieszkaniowego. Wykładnia przepisów ustaw podatkowych, a szczególnie tych przepisów, które przyznają ulgi, nie powinna być rozszerzająca. Z tego powodu stanowiska organów podatkowych są niekorzystne dla dzieci - są proste do uzasadnienia i bezpieczne dla fiskusa. W tej jednak sytuacji przeprowadzenie wykładni w sposób właściwy zmienia treść normy na korzyść dzieci. Nie można bowiem, jak często czynią to organy podatkowe, interpretować przepisu ustanawiającego zwolnienie w oderwaniu od zasady kumulacji dochodów dzieci i rodziców oraz odpowiednich norm kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.

Należy także zwrócić uwagę, że przy dokonywaniu wykładni przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, które odnoszą się do sytuacji majątkowej rodziny (jak np. art. 7), istotną przesłanką interpretacyjną jest "ochrona rodziny" i "dobro rodziny" - wynika to z art. 18 i 71 ust. 1 konstytucji.

Patrycja Dudek

Zapisz się na newsletter
Szukasz mieszkania, budujesz dom, remontujesz? Chcesz wiedzieć jak pielęgnować ogród albo jak oszczędnie ogrzewać swoją nieruchomość? Zapisz się na nasz newsletter i zyskaj dostęp do praktycznych wskazówek oraz najnowszych ofert na rynku!
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

REKLAMA

Nieruchomości
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
W co inwestować w 2025 roku? Mieszkania tracą na atrakcyjności, rośnie popularność lokali usługowych

Mieszkania wciąż dominują w portfelach inwestorów, ale ich rentowność spada. Coraz większym zainteresowaniem cieszą się mikro lokale usługowe – tańsze, łatwiejsze w zarządzaniu i znacznie bardziej dochodowe.

Duże mieszkania na rynku pierwotnym – kto je kupuje i za ile?

Jak wygląda sprzedaż największych, nowych mieszkań i domów? Kto najczęściej decyduje się na ich zakup? Jakie mają metraże? W jakich inwestycjach deweloperskich są dostępne? I w jakich przedziałach cenowych? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Drożej za ochronę, jeszcze drożej bez niej – czy stać Cię na brak polisy mieszkaniowej?

Wzrost liczby pożarów, coraz częstsze gwałtowne zjawiska pogodowe i drożejące usługi remontowe pokazują, że ubezpieczenie nieruchomości staje się dziś koniecznością. Mimo rosnących składek – średnio o 13% rok do roku – eksperci ostrzegają: brak polisy może oznaczać znacznie większe straty finansowe.

Wymeldowanie małżonka przed rozwodem

W okresie poprzedzającym rozwód, często pojawiają się pytania o status prawny wspólnego mieszkania. Jednym z najczęstszych dylematów jest to, możliwe jest wymeldowanie małżonka przed rozwodem. Klienci często mylą administracyjną czynność wymeldowania z prawem do korzystania z mieszkania czy możliwością eksmisji.

REKLAMA

Dzicy lokatorzy w Polsce: nie płacą, niszczą mieszkania, a sprawy w sądach trwają latami. Ekspert: prawo od lat chroni oszustów

Były premier Mateusz Morawiecki kilka dni temu opublikował w social mediach informację o pewnym hiszpańskim hotelu, który zbankrutował, a dzisiaj jest ruiną, bo w okolicy zadomowili się migranci, którzy sprawili, że turyści i goście zniknęli z wyspy. Hotel ma być zamieszkiwany przez „Ocupas” czyli słynnych dzikich lokatorów, którzy zajmują hiszpańskie nieruchomości. – Zirytował mnie ten wpis. Nie trzeba patrzeć na Hiszpanię, by zobaczyć patologiczne sytuacje zajmowania czyjejś własności bez żadnych konsekwencji. Od lat mówię, że w Polsce przestępcy i oszuści, czyli dzicy lokatorzy są lepiej chronieni niż uczciwi obywatele – mówi detektyw i windykator, specjalistka ds. dzikich lokatorów Małgorzata Marczulewska.

Jawność cen mieszkań: przełom czy tylko pozorna zmiana? Rynek nadal kształtują kredyty i koszty budowy

Od maja 2025 roku deweloperzy muszą ujawniać ceny ofertowe mieszkań i ich historię zmian. To ważny krok w stronę większej przejrzystości na rynku pierwotnym, który ma ułatwić kupującym podejmowanie decyzji. Czy jednak sama jawność wystarczy, by realnie wpłynąć na ceny? Eksperci są zgodni – to kredyty, koszty budowy i przepisy grają dziś pierwsze skrzypce.

Rekordowy boom na mieszkania: Polacy rzucili się do zakupów po obniżce stóp procentowych

Po miesiącach wyczekiwania Polacy wrócili na rynek mieszkaniowy z nową siłą. W maju codziennie rezerwowano aż 115 mieszkań na największych rynkach – to najwyższy wynik od roku. Obniżka stóp procentowych, rosnące wynagrodzenia i poprawa dostępności kredytów sprawiły, że kupujący podejmują decyzje szybciej i bardziej zdecydowanie. Czy to początek nowej fali boomu mieszkaniowego?

Czy rynek nowych mieszkań zwalnia?

Liczba wydawanych pozwoleń na budowę oraz rozpoczętych inwestycji mieszkaniowych maleje. Czy deweloperzy modyfikują swoje strategie i przesuwają terminy realizacji nowych projektów? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

REKLAMA

Wynajem traci sens? Coraz więcej Polaków wraca do marzenia o własnym M!

Ceny mieszkań się stabilizują, kredyty znów są dostępne, a wynajem coraz droższy. W efekcie Polacy coraz częściej wybierają zakup własnego M zamiast płacenia wysokich czynszów. Czy 2025 to początek wielkiego powrotu do kupowania mieszkań? Sprawdzamy, co się zmieniło i co dziś naprawdę się opłaca.

Obowiązek publikacji cen ofertowych mieszkań - co na to deweloperzy?

Jak wynika z analiz rynku, ceny nie są publikowane aż w 60–80 proc. inwestycji. Jak zatem deweloperzy oceniają zmiany w ustawie, które wprowadzają obowiązek ujawniania cen wszystkich budowanych mieszkań? Jakie mogą być konsekwencje tych przepisów dla rynku nieruchomości? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

REKLAMA