REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Wywłaszczenie gruntu pod drogę w trybie specustawy – kwestie związane z odszkodowaniem

Subskrybuj nas na Youtube
Dołącz do ekspertów Dołącz do grona ekspertów
Anna Maksymiuk
Adwokat w Gardocki i Partnerzy Adwokaci i Radcowie Prawni
Gardocki i Partnerzy Adwokaci i Radcowie Prawni
Polska Kancelaria świadcząca kompleksową obsługę prawną.
Wywłaszczenie gruntu pod drogę w trybie specustawy – kwestie związane z odszkodowaniem
Wywłaszczenie gruntu pod drogę w trybie specustawy – kwestie związane z odszkodowaniem
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czym jest wywłaszczenie gruntu na cele drogowe? Jaka jest podstawa do wywłaszczenia i jak przebiega cała procedura? Co z odszkodowaniem za wywłaszczenie?

Wywłaszczenie pod drogę

REKLAMA

Budowa drogi wymaga uzyskania praw do nieruchomości, przez które droga będzie przebiegała. Proces pozyskiwania gruntów pod budowę dróg w przeszłości był bardzo skomplikowany i czasochłonny, co wynikało przede wszystkim z braku odpowiednich przepisów, które pozwalałyby sprawnie uzyskać możliwość zaplanowania i zrealizowania inwestycji drogowej niezależnie od konieczności ustalenia i wypłaty odszkodowań dla właścicieli gruntów za utracone nieruchomości lub ich części. Wywłaszczenie pod drogę jest formą przymusowego odebrania prawa do nieruchomości od obywateli (od osób fizycznych oraz osób prawnych). Zgodnie z art. 21 Konstytucji RP wywłaszczenie w Polsce jest możliwe wyłącznie na cele publiczne i może nastąpić wyłącznie na rzecz Skarbu Państwa lub na rzecz jednostki samorządu terytorialnego. Drogi krajowe są własnością Skarbu Państwa, natomiast drogi gminne, powiatowe i wojewódzkie są własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego.

REKLAMA

Aktem prawnym regulującą tryb i sposób wywłaszczenia nieruchomości pod budowę dróg jest Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, zwana specustawą drogową. Ustawa ta powstała po to, aby przyspieszyć i uprościć procedurę realizacji inwestycji drogowych oraz aby ułatwić przejmowanie gruntów prywatnych na cele drogowe, co rzeczywiście nastąpiło. W związku z tym, że przejmowanie gruntów na cele inwestycji drogowej odbywa się sprawnie, nadal wiele do życzenia pozostawiają procedury administracyjne, których celem jest ustalenie słusznego odszkodowania dla właścicieli wywłaszczonych gruntów i ich wypłata. Na tym polu postępowania administracyjne toczą się długo, bardzo często zbyt długo.

Podstawa do wywłaszczenia

REKLAMA

Podstawą do wywłaszczenia gruntu na cele drogowe jest tak zwana decyzja ZRID, czyli decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. Wydawana jest przez wojewodę w przypadku dróg krajowych i wojewódzkich lub przez starostę w przypadku dróg powiatowych i gminnych. Decyzja ZRID zawiera dane które są kluczowe dla całego postępowania wywłaszczeniowego. W decyzji tej następuje: określenie linii rozgraniczających teren, zatwierdzenie podziału nieruchomości, oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru nieruchomości, które przechodzą na własność Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego, określenie szczególnych wymagań dotyczących zabezpieczenia placu budowy oraz prowadzenia robót, ustalenie obowiązku budowy oraz okresu użytkowania tymczasowych konstrukcji budowlanych, określenie obowiązku oraz terminów rozbiórki istniejących budynków, które nie są przewidziane do dalszego użytkowania oraz tymczasowych konstrukcji budowlanych.

Ustalenie i wypłata odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości pod drogi następuje w oparciu o przepisy Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997r. o gospodarce nieruchomościami oraz właśnie specustawy drogowej. Wywłaszczenie pod drogę nieruchomości następuje w dniu, kiedy decyzja ZRID stała się ostateczna, to znaczy w dniu wydania decyzji administracyjnej przez organ drugiej instancji (jeżeli decyzja została zaskarżona). Decyzja o ustaleniu wysokości odszkodowania wydawana jest w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja ZRID stała się ostateczna, a w przypadku gdy decyzji został nadany rygor natychmiastowej wykonalności, w terminie 60 dni od dnia nadania tego rygoru.

Wysokość odszkodowania organ administracji ustala w oparciu wycenę nieruchomości przygotowaną przez biegłego z zakresu szacowania nieruchomości, przy czym przyjmuje się stan nieruchomości z dnia wydania decyzji ZRID przez organ I instancji ale według wartości nieruchomości z dnia, w którym następuje ustalenie wysokości odszkodowania. Odszkodowanie powinno odpowiadać rynkowej wartości nieruchomości, dlatego operat szacunkowy powinien być sporządzony zgodnie z przepisami regulującymi sposób sporządzania operatów szacunkowych nieruchomości. Przy szacowaniu wartości nieruchomości uwzględnia się w szczególności jej rodzaj, położenie, sposób użytkowania, przeznaczenie, stan nieruchomości oraz aktualnie kształtujące się ceny w obrocie nieruchomościami.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Wypłata odszkodowania

Wartość nieruchomości dla celów odszkodowania powinna być określona zgodnie z aktualnym sposobem jej użytkowania, jeżeli przeznaczenie nieruchomości jest zgodne z celem wywłaszczenia. Natomiast jeżeli przeznaczenie nieruchomości zgodne z celem wywłaszczenia powoduje zwiększenie wartości, wówczas wartość nieruchomości dla celów odszkodowania określa się według alternatywnego sposobu użytkowania wynikającego z nowego przeznaczenia. Strona może i powinna brać aktywny udział w postępowaniu odszkodowawczym, powinna zapoznać się z operatem szacunkowym oraz w razie wątpliwości, powinna złożyć zastrzeżenia do operatu szacunkowego. W zastrzeżeniach można kwestionować ustalenia rzeczoznawcy majątkowego, błędy merytoryczne, błędny dobór nieruchomości podobnych oraz zastosowane współczynniki korygujące. Bardzo często zdarza się, że sama strona zleca przygotowanie własnego prywatnego operatu innemu rzeczoznawcy majątkowemu, którego opinia nie jest wiążąca dla organu administracyjnego, ale organ powinien taki operat włączyć do materiału dowodowego i rozważyć go jak każdy dowód w sprawie. Nierzadko strony korzystając z pomocy rzeczoznawców majątkowych, składają pisemne zastrzeżenia do operatu szacunkowego, do których to zastrzeżeń rzeczoznawca wyznaczony przez organ musi się odnieść. Nierzadko wskutek takich zastrzeżeń, biegły dokonuje autokorekty operatu, co może wpłynąć na podwyższenie odszkodowania. Po przyjęciu operatu szacunkowego i ocenie wszystkich dowodów w sprawie, organ I instancji wydaje decyzję ustalającą wysokość odszkodowania.

Wypłata odszkodowania powinna nastąpić w terminie 14 dni liczonych od dnia, w którym decyzja ustalająca odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości stałą się ostateczna. Na wniosek osoby uprawnionej do otrzymania odszkodowania, za nieruchomość wywłaszczoną pod drogi, wypłaca się zaliczkę w wysokości 70% odszkodowania ustalonego przez organ I instancji w decyzji ustalającej odszkodowanie, niezależnie od tego, czy zostało wniesione odwołanie od decyzji. Wypłata zaliczki następuje jednorazowo w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku.

Wysokość przyznanego odszkodowania powinna zostać powiększona o kwotę równą 5% wartości odszkodowania w przypadku, gdy dotychczasowy właściciel nieruchomości objętej decyzją ZRID wyda tę nieruchomość niezwłocznie, lecz nie później niż w terminie 30 dni licząc od: 1. doręczenia zawiadomienia o wydaniu decyzji, 2. doręczenia postanowienia o nadaniu decyzji ZRID rygoru natychmiastowej wykonalności, 3. w którym decyzja ZRID stała się ostateczna. Dodatkowo, w przypadku gdy decyzja ZRID dotyczy nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym lub budynkiem w którym został wyodrębniony lokal mieszkalny, wysokość odszkodowania przysługującego dotychczasowemu właścicielowi zamieszkałemu w tym budynku, organ powiększa o kwotę 10 000 zł.

Zapisz się na newsletter
Szukasz mieszkania, budujesz dom, remontujesz? Chcesz wiedzieć jak pielęgnować ogród albo jak oszczędnie ogrzewać swoją nieruchomość? Zapisz się na nasz newsletter i zyskaj dostęp do praktycznych wskazówek oraz najnowszych ofert na rynku!
Zaznacz wymagane zgody
loading
Zapisując się na newsletter wyrażasz zgodę na otrzymywanie treści reklam również podmiotów trzecich
Administratorem danych osobowych jest INFOR PL S.A. Dane są przetwarzane w celu wysyłki newslettera. Po więcej informacji kliknij tutaj.
success

Potwierdź zapis

Sprawdź maila, żeby potwierdzić swój zapis na newsletter. Jeśli nie widzisz wiadomości, sprawdź folder SPAM w swojej skrzynce.

failure

Coś poszło nie tak

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Nieruchomości
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rząd kręci bat na właścicieli domów. Będzie limit osób, a nawet metrów dla rodziny? Szykują się wielkie zmiany w przepisach

Hałas, bójki, parkujące, gdzie się da samochody, śmieci i bezsilność sąsiadów – tak można streścić skargi, które leją się lawiną do posłów oraz resortu rozwoju i technologii od tych, którzy stali się ofiarą nowej, polskiej plagi. Domy jednorodzinne zamieniane są w hotele robotnicze. Rząd chce z tym walczyć i kręci bat na ten „biznes”. Szykuje się rewolucja w przepisach?

Deweloperzy oddają coraz więcej mieszkań. Kupujący mają coraz większy wybór, ale czy z niego korzystają?

Deweloperzy oddają coraz więcej mieszkań, ale kupujący mają problem z wkładem własnym. Wprawdzie nie ma dopłaty do kredytu mieszkaniowego, ale ci, którzy nie mają oszczędności wciąż mogą – pod pewnymi warunkami – uzyskać gwarancję wkładu własnego na zakup pierwszego M.

Sztuczna inteligencja. McKinsey: Tylko 1 proc. menedżerów określa wdrożenia AI w swoich organizacjach jako dojrzałe

Choć zastosowanie gen-AI w 2024 r. znacząco wzrosło, a 78 proc. respondentów deklarowało w ub.r. użycie co najmniej jednej funkcji biznesowej tego rozwiązania w porównaniu do 55 proc. rok wcześniej, to jedynie 1 proc. menedżerów określa wdrożenie AI w ich w organizacjach jako dojrzałe.

Ceny mieszkań na rynku wtórnym nie spadają, choć kupujący wciąż bardzo na to liczą

W pierwszym kwartale 2025 roku ceny ofertowe mieszkań na rynku wtórnym w największych miastach Polski spadły. Mimo to kupujący wciąż liczą, że będą one jeszcze niższe. Czy te oczekiwania kupujących są realne?

REKLAMA

Niższe ceny mieszkań 2025: Warszawa, Wrocław, Kraków. Ile kosztują mieszkania za metr w innych dużych miastach Polski?

Jakie są ceny mieszkań w Warszawie, Krakowie, we Wrocławiu i innych dużych miastach w 2025 roku? Okazuje się, że w stolicy, Krakowie i we Wrocławiu ceny mieszkań spadły. Ile kosztują mieszkania za metr?

Kolorowanki wielkanocne do druku pdf: jajka, zajączek, koszyczek

Pobierz kolorowanki wielkanocne do druku w formacie pdf. Dostępne wzory to jajka, zajączek, uszy zajączka i koszyczek wielkanocny.

Pierwsze klucze: będą jednak dopłaty z budżetu państwa dla kupujących nowe mieszkania, ale tylko z budownictwa społecznego

Dopłata do kredytu? Jeśli na mieszkanie, które jest nowe, to tylko w spółdzielni, SIM lub TBS. Nie przewiduje się dopłat do kupna nowych mieszkań budowanych przez komercyjnych deweloperów. Ale mieszkania z budownictwa społecznego mogą być z docelową opcją własności.

Rewolucja w najmie krótkoterminowym w Europie. Nowe przepisy zmieniają krajobraz turystyki

Od tętniących życiem ulic Barcelony po historyczne centrum Budapesztu, europejskie miasta mierzą się z nową rzeczywistością. Najem krótkoterminowy, który zrewolucjonizował sposób podróżowania, stał się jednym z kluczowych wyzwań dla lokalnych społeczności. Jak pogodzić korzyści płynące z turystyki z potrzebami mieszkańców? To pytanie staje się coraz bardziej palące, a odpowiedź na nie kształtują nowe regulacje, które zmieniają krajobraz europejskiego rynku najmu.

REKLAMA

Ceny działek 2025. Można kupić nawet pod dużym miastem i zbudować dom taniej niż mieszkanie w centrum

Nie tylko w Warszawie, ale i w Krakowie czy we Wrocławiu ceny działek są na rekordowych poziomach. Ale wciąż można znaleźć plac po okazyjnej cenie pod metropolią i zbudować na nim dom w kosztach zamykając się w cenie niższej niż trzypokojowe mieszkanie w centrum miasta.

Decyzja lokalizacyjna dla CPK. Co dalej z odszkodowaniem?

Właściciele i użytkownicy wieczyści nieruchomości objętych wnioskiem o wydanie na podstawie decyzji lokalizacyjnej dla CPK z dniem doręczenia zawiadomienia nabywają prawo do odszkodowania z tytułu wywłaszczenia nieruchomości. W zawiadomieniu znajdą również termin wydania nieruchomości i informację o uprawnieniu do powiększenia wysokości odszkodowania.

REKLAMA