Słownik

Zaprawy gipsowo-wapienne są mieszaniną spiowa gipsowego i wapiennego oraz wody i piasku. Składniki zapraw gipsowo-wapiennych powinny być mieszane mechanicznie w odpowiedniej kolejności: zaczynając od odmierzenia właściwej ilości wody, następnie piasku, wapna i gipsu. Składniki należy dodawać przy ciągłym ruchu mieszarki.

Zaprawa jest mieszaniną spoiwa, wody i piasku. Zaprawy wapienne składają się z ciasta wapiennego i piasku. Ilość składników w zaprawie wapiennej określa się stosunkiem objętościowym ciasta wapiennego do ilości piasku. W dobrej zaprawie wapiennej powinno być tyle ciasta wapiennego, by wypełniło ono wolne przestrzenie pomiędzy poszczególnymi ziarnami piasku.

Kruszywa sztuczne w zależności od ich rodzaju i sposobu produkcji dzieli się na trzy grupy: kruszywa z surowców mineralnych poddanych obróbce termicznej, kruszywa z odpadów przemysłowych poddawanych obróbce termicznej i kruszywa z odpadów przemysłowych nie poddawanych obróbce termicznej.

Wg PN-86/B-06712 wyróżnia się trzy rodzaje kruszyw mineralnych do betonu: piasek, żwir i mieszanki kruszyw naturalnych.

Wg PN-79/B-06711 piaski do zapraw budowlanych składają się z ziaren, których maks. średnica nie powinna przekraczać 2 mm. W zależności od składu ziarnowego wyróżniamy dwie odmiany piasków: odmianę I – o ziarnach wielkości do 2 mm i odmianę II – o wielkości ziarnem do 1 mm.

Cementy budowlane dzieli się na cztery rodzaje CEM I, CEM II, CEM III i CEM IV. Każdemu z tych cementów przypisane są nazwy i ich oznaczenia, a także zawartość składników. Cementy powszechnego użytku mają szarą barwę, cementy oznaczone literą R – charakteryzuje duży przyrost wytrzymałości na ściskanie po 2 dniach twardnienia.

Cement workowany można przechowywać w budynkach zadaszonych oraz składach otwartych. Każdy cement w zależności od jego rodzaju jest inaczej pakowany oraz ma inne oznaczenia na worku. Ich zadaniem jest łatwiejsza identyfikacja produktu. Kolor opakowania worka cementu różni się w zależności od klasy wytrzymałości cementu. Cement można kupić w workach w kolorze: jasnobrązowym, zielonym i czerwonym.

Wg dyrektywy Rady Wspólnot Europejskich nr 89/106/EEC ściany osłonowe powinny charakteryzować się takimi właściwościami technicznymi, aby budynki spełniały podstawowe wymagania techniczno-użytkowe.

Betony hydrotechniczne w zależności od ich wytrzymałości na ściskanie po 90 dniach twardnienia dzieli się na następujące klasy: 9; 11; 14; 17; 20; 25; i 50. Wodoszczelność betonu określa się poprzez stosunek parcia wody do grubości budowli lub grubości strefy zewnętrznej budowli.

Ścieralność betonu określa się na tarczy Bohmego, stosując podczas badania proszek elektrokondurowy. Ścieralność betonu nie powinna być większa niż 2,5 mm przy nasilonym ruchu i 3,0 mm przy ruchu o natężeniu średnim.

Wg normy PN-62/B-06257 betony żaroodporne wykonuje się z cementów portlandzkich lub hutniczych. Jako kruszywo zaleca się stosowanie wyrobów ceramicznych, keramzytu lub pokruszonego szamotu. Jako wypełniacza, należy stosować: mączki szamotowe, ceramiczne, popioły lotne lub żużel granulowany.

Wg normy PN-83/B-06256 betony odporne na ścieranie mogą mieć odporność na ścieranie: nawierzchniową lub w całej masie. Ścieralność betonu określa się na tarczy Bohmego. Największy wymiar ziarn dodawany do betonu odpornego na ścieranie nie powinien być większy niż 0,6 grubości warstwy ścieralnej betonu i nie może być większy niż 16 mm, natomiast ilość zaprawy w 1m3 mieszanki o danej konsystencji powinna być taka, jak w poniższej tabeli.

Wymiary pustaków ceramicznych stropu Ceram różnią się między sobą w zależności od rodzaju pustaka i jego typu. Zobacz, jakie wymiary mogą mieć ceramiczne pustaki stropowe Ceram.

Emulsje asfaltowe to zawiesiny składające się z drobnych cząsteczek asfaltu i emulgatorów. Emulsje asfaltowe stosuje się m.in. do gruntowania podłoży przed położeniem izolacji z papy lub jako samodzielne powłoki izolacyjne (przeciwwilgociowe). Zobacz, jakie są rodzaje emulsji asfaltowych oraz jakie mają właściwości.

Ceramiczne pustaki stropowe Ackermana stosowane są jako elementy wypełniające do budowy stropów i stropodachów Ackermana. Pustaki Ackermana mają różną masę, która zależy od tego, jaką wysokość i długość ma dany pustak.

Każdy element schodów ma inny wymiar. Wykańczając schody kamieniem wykończamy stopnice i pdstopnice. Zobacz jakie wymiary (długość, szerokość i grubość) musi mieć okładzina kamienna do wykańczania stopnic i podstopnic.

W zależności od postaci i stanu wyróżnia się następujące gatunki stopów miedzi: Mo58, Mo59, M060, M1R, M1E, M2G, M2R, M63, M063, MM59, MD, MD1, MS, BA, 1032, M1R, M1E, M2G, M2R, MD, MS, M63, M059, M050, M063, MD1, MM59.

Śruby i nakrętki stosowane w budownictwie mają różne kształty, wymiary, klasę dokładności zgrubnej i zastosowanie. Śruby zwykłe mają łby i nakrętki sześciokątne i kwadratowe i są nagwintowane na całej długości trzpienia, lub tylko na jego części.

Kleje do robót podłogowych i okładzinowych są różne: na dyspersji wodnej polioctanu winylu, na dyspersji wodnej akrylanu metylu, polioctanu winylu i maleinianu dwubutylu, kleje na dyspersji butadieno-styrenowej i inne. Każdy z nich ma inne właściwości i służy do przyklejania innego rodzaju materiałów (wykładzin tekstylnych, PVC, płytek ceramicznych). Zobacz jakiego kleju do robót podłogowych i okładzinowych, należy używać do klejenia elementów do danego podłoża.

Farby emulsyjne dzieli się głównie ze względu na ich spoiwo. Wyróżniamy farby: na dyspersji polioctanu winylu, na dyspersjach akrylowych, winylowo-maleinowych i innych. W zależności od użytego spoiwa, farby mają różne zastosowanie (są stosowane do malowania różnych podłoży w różnych warunkach). Zobacz gdzie można stosować farby emulsyjne w zależności od ich spoiwa.

Farby olejne w zależności od ich przeznaczenia mają różny czas schnięcia oraz zakres zastosowania. Farby olejne do gruntowania ogólnego stosowania stosuje się do malowania podłoża z drewna i materiałów drewnopochodnych oraz tynków. Lakiery ojelno-żywiczne można stosować jako bezbarwną powłokę na drewno narażone na okresowe zawilgocenie oraz jako ostatnią warstwę powłok olejnych. Zobacz jaki jest czas ich schnięcia.

Wybór odpowiedniej konsystencji mieszanki betonowej zależy od warunków w jakich zamierzamy stosować mieszankę. Wyróżniamy: konsystencję wilgotną, gęstoplastyczną, plastyczną, półciekłą i ciekłą. Konsystencję mieszanki betonowej określa się jedną z dwóch metod: z użyciem stożka opadowego i z użyciem aparatu Ve-Be.

Obiekt budowlany wg Dz.U.2003.207.2016 to budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, budowla stanowiąca całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami, a także obiekt małej architektury.

Audyt energetyczny to świadectwo zużycia energii i stanu technicznego budynku lub instalacji, które wpływają na zużycie energii w budynku. Audyt energetyczny jest podstawą do wykonania ewentualnych prac modernizacyjnych, mających na celu powadzić do oszczędności energii budynku oraz obniżenia kosztów energii zużywanych w tym budynku lub instalacji.

Budowla to każdy obiekt budowlany trwale powiązany z gruntem, niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury.

Tymczasowy obiekt budowlany to obiekt budowlany przeznaczony do czasowego użytkowania w okresie krótszym od jego trwałości technicznej, przewidziany do przeniesienia w inne miejsce lub rozbiórki. Tymczasowy obiekt budowlany to także obiekt budowlany niepołączony trwale z gruntem. Tymczasowe obiekty budowlane to np.: strzelnice, kioski uliczne, pawilony sprzedaży ulicznej i wystawowe, przekrycia namiotowe i powłoki pneumatyczne, urządzenia rozrywkowe, barakowozy, obiekty kontenerowe.

Dyrektywa EPBD nr 2002/91/EC Parlamentu Europejskiego i Rady Europy z dnia 16 grudnia 2002 r. to dokument dotycząc jakości energetycznej budynków. Zadaniem Dyrektywy jest wypromowanie poprawy efektywności energetycznej budynku w Unii Europejskiej, biorąc pod uwagę zewnętrzne i wewnętrzne warunki budynku i opłacalność przedsięwzięć.

Audytor energetyczny jest to osoba, która posiada kwalifikacje i uprawnienia państwowe do wykonywania audytu energetycznego. Audytor energetyczny jest także rzeczoznawcą w zakresie oszczędzania energii i ochrony środowiska oraz w zakresie oceny efektywności ekonomicznej inwestycji energooszczędnych.

Obszar oddziaływania obiektu to teren wyznaczony w otoczeniu obiektu budowlanego na podstawie przepisów odrębnych, wprowadzających związane z tym obiektem ograniczenia w zagospodarowaniu tego terenu.

Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie uważa to działalność związaną z koniecznością fachowej oceny zjawisk technicznych lub samodzielnego rozwiązania zagadnień architektonicznych i technicznych oraz techniczno-organizacyjnych.

Uprawnienia budowlane to nadawane na podstawie szczególnych przepisów uprawnienia, dające podstawę prawna do pełnienie samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie. Uprawnienia budowlane nadawane są przez Okręgowe Izby Inżynierów Budownictwa oraz Okręgowe Izby Architektów.

Rzeczoznawca budowlany to osoba pełniąca w budownictwie samodzielną funkcję. Rzeczoznawca budowlany dokonuje różnego rodzaju ekspertyz i opinii technicznych w ściśle określonym zakresie tematycznym, w którym się specjalizuje. Funkcja rzeczoznawcy budowlanego została wprowadzona przez Prawo budowlane w 1994 roku.

Inspektor nadzoru inwestorskiego jest uczestnikiem procesu budowlanego, który musi posiadać uprawnienia budowlane oraz możliwość pełnienia samodzielnej funkcji technicznej w budownictwie, ponadto powinien posiadać wiedze techniczną oraz praktykę zawodową dostosowaną do stopnia skomplikowania robót budowlanych.

Podział budynków do kategorii zagrożenia ludzi znajdziemy w § 2 ust. 4 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 3 listopada 1992 r. Wg przyjętego podziału budynki, ich części i pomieszczenia przyporządkowano do kategorii zagrożenia ludzi.

Ognie św. Elma zwane też ogniami Bartłomieja, Kastora lub Polluksa to niewielkie wyładowania elektryczne występujące na różnych powierzchniach. Ognie św. Elma można zaobserwować np. tuż przed burzą.

Gęstość obciążenia ogniowego to parametr oceny zagrożenia pożarowego w obiektach przemysłowo-magazynowych (PM).

Kategorie zagrożenia ludzi to pojęcie określające stopień niebezpieczeństwa użytkowania lub możliwości ewakuacji ludzi przebywających w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego oraz w budynkach użyteczności publicznej. Wyróżnia się pięć kategorii zagrożeń, które oznacza się symbolami od ZL do ZL V.

Wg. rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków z dn. 7 czerwca 2010 r. Materiały niebezpieczne pożarowo to:
a) gazy palne,
b) ciecze palne o temperaturze zapłonu poniżej 328,15 K (55 °C),
c) materiały wytwarzające w zetknięciu z wodą gazy palne,
d) materiały zapalające się samorzutnie na powietrzu,
e) materiały wybuchowe i wyroby pirotechniczne,
f) materiały ulegające samorzutnemu rozkładowi lub polimeryzacji,
g) materiały mające skłonności do samozapalenia,
h) materiały inne niż wymienione w lit. a-g, jeśli sposób ich składowania, przetwarzania lub innego wykorzystania może spowodować powstanie pożaru;

Ogniotrwałością nazywamy trwałość kształtu materiału podczas długotrwałego działania wysokiej temperatury. Ogniotrwałe materiały to takie, które wytrzymują długotrwałe działanie temperatury powyżej 1580 stopni C bez odkształceń i rozmiękczenia.

Przewodność cieplna to zdolność materiału do przewodzenia ciepła powstającego na skutek różnicy temperatur na jego powierzchni. Przewodność cieplną charakteryzuje współczynnik przewodności cieplnej (ʎ) równy ilości ciepła przepływającego w czasie godziny przez jednolitą (jednorodną) warstwę materiału.

Higroskopijność to zdolność materiału do wchłaniania wilgoci z otaczającego go powietrza. Higroskopijność wiąże się z podwyższoną wilgotnością materiału. Gdy do betonu lub zaprawy dodamy chlorek wapnia, spowoduje on, że materiał będzie miał podwyższoną wilgotność. Jeśli taki beton zostanie wykorzystany do budowy ścian, może okazać się, że również budynek będzie miał podwyższoną wilgotność.

Kapilarnością nazywamy zdolność materiału do podciągania wody przez włoskowate, otwarte kanaliki materiału, który ma styczność z wodą.

Przesiąkliwością nazywamy podatność materiału na przepuszczanie wody pod ciśnieniem. Stopień przesiąkliwości mierzony jest ilością wody w gramach, która przenika pod stałym ciśnieniem przez powierzchnie 1 cm2 próbki w czasie jednej godziny.

Nasiąkliwość objętościowa określa stosunek masy wody wchłoniętej przez materiał do jego objętości w stanie suchym. Nasiąkliwość objętościowa jest wyrażona w procentach.

Nasiąkliwość wagowa jest nasiąkliwością, którą określa się stosunkiem masy wody wchłoniętej przez materiał, do jego masy w stanie suchym, wyrażonym w procentach. Nasiąkliwość wagową określa się wzorem Nw = (Mw - M)/M * 100% ; gdzie Mw – masa próbki nasyconej wodą; M – masa próbki wysuszonej.

Nasiąkliwość zwykła jest to zdolność materiału do wchłaniania i utrzymywania wody, badana w temperaturze pokojowej pod normalnym ciśnieniem atmosferycznym

Nasiąkliwością nazywamy zdolność materiału do wchłaniania i utrzymywania wody. Wyróżniamy kilka rodzajów oznaczeń nasiąkliwości z pośród których wyróżnia się: nasiąkliwość zwykłą, nasiąkliwość wagową i nasiąkliwość objętościową.

Gęstością pozorną nazywamy stosunek masy materiału do jego objętości, łącznie z porami. Gęstość pozorną oblicza się wzorem Pp = m/V [g/cm3] ; gdzie m ¬– masa próbki, V – objętość próbki.

Farby pęczniejące ogniochronne są zawiesiną pigmentów, wypełniaczy oraz substancji spęczniających zawartych w roztworze żywic syntetycznych z dodatkiem środków pomocniczych i plastyfikatora. Farby pęczniejące ogniochronne stosuje się do przeciwogniowego i antykorozyjnego zabezpieczenia konstrukcji stalowych, eksploatowanych wewnątrz pomieszczeń. Temperatura zapłonu farb ogniochronnych wynosi min. 25 stopni C. Podczas pożaru powłoka farby ogniochronnej pęcznieje, zachowując swoje właściwości przez minimum 30 minut.

Hydrolit to ciekły preparat o ciemnobrązowym kolorze, w którego skład wchodzą żywice syntetyczne, rozpuszczalniki organiczne, plastyfikatory i substancje barwiące. Hydrolit zabezpiecza mieszankę betonową przed parowaniem wody i zapewnia prawidłowe wiązanie betonu. Stosowanie Hydrolitu może zastąpić dość kłopotliwą pielęgnację betonu polegającą m.in. na polewaniu go wodą. Hydrolit stosuje sie do pielęgnacji betonu na dużych powierzchniach.

Skład objętościowy zapraw gipsowo-wapiennych

Zaprawy wapienne – skład

Kruszywa sztuczne

Kruszywa mineralne do betonu – rodzaje

Kruszywa naturalne – piaski do zapraw budowlanych

Cementy budowlane – właściwości mechaniczne i fizyczne

Cement workowany – kolory worków i nadruków poszczególnych klas wytrzymałościowych

Wymagania stawiane lekkim ścianom osłonowym

Stopnie wodoszczelności betonu hydrotechnicznego

Jak dobrać uziarnienie kruszywa do betonu odpornego na ścieranie?

Współczynnik redukcyjny wytrzymałości gwarantowanych betonu żaroodpornego

Ilość zaprawy do betonu odpornego na ścieranie

Wymiary pustaków ceramicznych stropu Ceram

Właściwości emulsji asfaltowych

Masa pustaków stropowych Ackermana

Kształt i wymiary kamiennych okładzin schodowych

Gatunki stopów miedzi

Wymiary zwykłych śrub i nakrętek

Kleje do robót podłogowych i okładzinowych

Farby emulsyjne i zakres ich stosowania

Farby olejne – zakres stosowania

Oznaczenia konsystencji mieszanek betonowych

Obiekt budowlany

Audyt energetyczny

Budowla

Tymczasowy obiekt budowlany

Dyrektywa EPBD

Audytor energetyczny

Obszar oddziaływania obiektu

Samodzielne funkcje techniczne w budownictwie

Uprawnienia budowlane

Rzeczoznawca budowlany

Inspektor nadzoru inwestorskiego

Podział budynków na kategorie zagrożenia ludzi

Ognie św. Elma – niewielkie wyładowania podczas burzy

Gęstość obciążenia ogniowego

Kategorie zagrożenia ludzi

Materiały niebezpieczne pożarowo

Ogniotrwałość

Przewodność cieplna

Higroskopijność

Kapilarność

Przesiąkliwość

Nasiąkliwość objętościowa

Nasiąkliwość wagowa

Nasiąkliwość zwykła

Nasiąkliwość

Gęstość pozorna

Farby pęczniejące ogniochronne

Hydrolit