Więcej inwestycji budowlanych nie będzie wymagać pozwolenia na budowę. Nowelizacja Prawa budowlanego przyjęta przez Sejm

• Uproszczenie procesu budowlanego
• Więcej inwestycji budowlanych nie będzie wymagać pozwolenia na budowę
• Kiedy nowe przepisy wejdą w życie

Uproszczenie procesu budowlanego

Ministerstwo Rozwoju i Technologii informuje, że ta ustawa ma na celu uproszczenie procesu budowlanego i zmniejszenie obciążeń administracyjnych dla inwestorów, przedsiębiorców i samorządów. Dzięki niej skróci się czas potrzebny na uzyskanie pozwoleń i realizację inwestycji, a procedury będą bardziej przejrzyste i przewidywalne.

Zmiany obejmują m.in.:
- rozszerzenie katalogu inwestycji niewymagających pozwolenia na budowę, w tym możliwość realizacji budynków użyteczności publicznej do 200 m², przydomowych budowli ochronnych do 35 m², kontenerów telekomunikacyjnych i zbiorników na wody opadowe na podstawie zgłoszenia,
- uproszczenie zasad legalizacji istotnych odstąpień budowlanych, jeżeli od zakończenia prowadzenia robót budowlanych upłynęło co najmniej 10 lat,
- wprowadzenie mechanizmu „żółtej kartki” dla inwestorów w przypadku istotnych odstąpień – zamiast wszczęcia postępowania administracyjnego inwestor otrzyma ostrzeżenie.

Więcej inwestycji budowlanych nie będzie wymagać pozwolenia na budowę

Artykuł 29 ust. 1 Prawa budowlanego określa katalog obiektów budowlanych, których budowa nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę, natomiast wymaga zgłoszenia, o którym mowa w art. 30 Prawa budowlanego. W tym katalogu omawiana nowelizacja wprowadza następujące zmiany:

- po pkt 1a dodaje się pkt 1b w brzmieniu: „1b) wolno stojących, nie więcej niż dwukondygnacyjnych budynków użyteczności publicznej o powierzchni użytkowej nie większej niż 200 m2, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane;”,
- po pkt 2 dodaje się pkt 2a w brzmieniu: „2a) wolno stojących przydomowych budowli ochronnych o powierzchni użytkowej do 35 m2 przeznaczonych do ochrony użytkowników budynku mieszkalnego jednorodzinnego wraz z instalacjami i przyłączami niezbędnymi do ich użytkowania, których obszar oddziaływania mieści się w całości na działce lub działkach, na których zostały zaprojektowane;”,
- po pkt 3 dodaje się pkt 3a–3c w brzmieniu:
„3a) wolno stojących kontenerów telekomunikacyjnych o powierzchni zabudowy do 35 m2 wraz z instalacjami i przyłączami elektroenergetycznymi i telekomunikacyjnymi oraz związanymi z nimi sieciami;
3b) kontenerów telekomunikacyjnych o wysokości do 3 m i powierzchni zabudowy do 35 m2 wraz z instalacjami i przyłączami elektroenergetycznymi i telekomunikacyjnymi oraz związanymi z nimi sieciami;
3c) wolno stojących magazynów energii elektrycznej o pojemności nominalnej większej niż 300 kWh i nie większej niż 2000 kWh;”,

- w pkt 16 we wprowadzeniu do wyliczenia skreśla się wyrazy „rozumianych jako budynki przeznaczone do okresowego wypoczynku”,

- pkt 20 otrzymuje brzmienie: „20) boisk szkolnych oraz boisk, kortów tenisowych i bieżni służących do uprawiania sportu lub rekreacji;”,
- pkt 22 otrzymuje brzmienie: „22) przydomowych tarasów naziemnych o powierzchni zabudowy większej niż 35 m2:
a) niezadaszonych,
b) zadaszonych, o powierzchni dachu nie większej niż 50 m2;”,

- pkt 25 otrzymuje brzmienie: „25) stacji ładowania w rozumieniu art. 2 pkt 27 ustawy z dnia 11 stycznia 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1289, 1853 i 1881), z wyłączeniem infrastruktury ładowania drogowego transportu publicznego w rozumieniu art. 2 pkt 3 tej ustawy, z uwzględnieniem art. 29a;”,

- w pkt 29 w lit. d średnik zastępuje się przecinkiem i dodaje się lit. e w brzmieniu: „e) bezodpływowych zbiorników na wody opadowe lub roztopowe o pojemności większej niż 5 m3 i nie większej niż 30 m3;”,

- w pkt 34 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 35–40 w brzmieniu:
„35) kolumbariów na terenie cmentarza o powierzchni zabudowy nie większej niż 15 m2 i wysokości nie większej niż 3 m;
36) przepustów o długości nie większej niż 20 m oraz przekroju wewnętrznym nie mniejszym niż 0,85 m2 i nie większym niż 3 m2;
37) wylotów do cieków naturalnych;
38) bezodpływowych zbiorników na wody opadowe lub roztopowe o łącznej pojemności większej niż 5 m3 i nie większej niż 15 m3;
39) wież lub masztów Kolejowego Systemu Ruchomej Łączności Radiowej (RMR) służących realizacji zadań zarządcy infrastruktury kolejowej, o których mowa w art. 5 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym (Dz. U. z 2025 r. poz. 1234), realizowanych na obszarze kolejowym w rozumieniu art. 4 pkt 8 tej ustawy;
40) wolno stojących magazynów energii elektrycznej o pojemności nominalnej większej niż 30 kWh i nie większej niż 300 kWh.”.

Artykuł 29 ust. 2 Prawa budowlanego określa katalog obiektów budowlanych, których budowa nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę ani zgłoszenia, o którym mowa w art. 30 Prawa budowlanego. W tym katalogu omawiana nowelizacja wprowadza następujące zmiany:

– w pkt 1 po lit. b średnik zastępuje się przecinkiem i dodaje lit. c w brzmieniu: „c) bezodpływowych zbiorników na wody opadowe lub roztopowe o pojemności nie większej niż 5 m3;”,
– pkt 13 otrzymuje brzmienie: „13) basenów i oczek wodnych o powierzchni nie większej niż 50 m2 przy budynkach mieszkalnych jednorodzinnych oraz przy budynkach rekreacji indywidualnej;”,
– w pkt 18 lit. a i b otrzymują brzmienie:
„a) stacji i posterunków: wodowskazowych, meteorologicznych, opadowych oraz wód podziemnych,
b) stacji i punktów: obserwacyjnych stanów wód podziemnych oraz monitoringu jakości wód powierzchniowych i podziemnych,”,

– po pkt 18a dodaje się pkt 18b w brzmieniu: „18b) obiektów kontenerowych lub urządzeń pomiarowych będących punktem pomiarowym państwowego monitoringu środowiska wraz z ogrodzeniem o wysokości nieprzekraczającej 2,20 m;”,
– pkt 31 otrzymuje brzmienie: „31) przydomowych tarasów naziemnych o powierzchni zabudowy nie większej niż 35 m2:
a) niezadaszonych,
b) zadaszonych, o powierzchni dachu nie większej niż 35 m2;”,
– w pkt 33 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 34–39 w brzmieniu:
„34) szatni, zadaszeń lub trybun służących celom sportowym i rekreacyjnym przy obiektach, o których mowa w ust. 1 pkt 20, o powierzchni zabudowy nie większej niż 25 m2 i wysokości nie większej niż 3 m, przy czym łączna liczba wszystkich tych obiektów budowlanych na działce nie może przekraczać 5 na każde 10 000 m2 powierzchni działki;
35) położonych na terenie rodzinnych ogrodów działkowych:
a) basenów o powierzchni nie większej niż 15 m2,
b) oczek wodnych o powierzchni nie większej niż 10 m2 i głębokości nie większej niż 1 m;
36) bezodpływowych zbiorników na wody opadowe lub roztopowe o łącznej pojemności nie większej niż 5 m3;
37) wolno stojących masztów o wysokości nie większej niż 7 m:
a) flagowych,
b) bezodciągowych przeznaczonych do instalowania na nich urządzeń radiokomunikacyjnych, urządzeń monitoringu lub urządzeń informacji pasażerskiej
– z wyjątkiem masztów sytuowanych na obszarze objętym planem generalnym lotniska użytku publicznego;
38) konstrukcji oporowych o wysokości nie większej niż 0,80 m;
39) wolno stojących magazynów energii elektrycznej o pojemności nominalnej nie większej niż 30 kWh.”,

Artykuł 29 ust. 3 Prawa budowlanego określa wykaz robót budowlanych, których wykonywanie nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę - ale wymaga zgłoszenia, o którym mowa w art. 30 Prawa budowlanego. W tym katalogu omawiana nowelizacja wprowadza następujące zmiany:

- w pkt 1:

po lit. a dodaje się lit. aa w brzmieniu:
„aa) przegród zewnętrznych oraz elementów konstrukcyjnych budowli ochronnych, o których mowa w ust. 1 pkt 2a, o ile nie prowadzi ona do zwiększenia obszaru oddziaływania obiektu poza działkę lub działki, na których obiekt jest usytuowany,”,

lit. b otrzymuje brzmienie: „b) obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3–3b, 9, 11–13, 22 lit. b, 30 i 35–38,”,

- w pkt 3:

lit. a otrzymuje brzmienie: „a) na obiektach budowlanych stanowiących całość techniczno-użytkową albo niestanowiących takiej całości urządzeń technicznych lub ich elementów, w tym instalacji radiokomunikacyjnych, przez które należy rozumieć niestanowiące budowli urządzenia techniczne, takie jak stacje bazowe telefonii komórkowej, stacje telewizyjne, stacje radiofoniczne, urządzenia łączności radiowej, radionawigacyjnej i radiolokacyjnej, w których skład wchodzą urządzenia radiowe, zasilające i inny osprzęt oraz antenowe konstrukcje wsporcze, o wysokości większej niż 3 m i nie większej niż 12 m,”,

lit. e otrzymuje brzmienie: „e) instalacji odnawialnego źródła energii o rocznej wydajności biogazu rolniczego do 200 000 m3 oraz mikroinstalacji do wytwarzania energii elektrycznej z biogazu rolniczego, o których mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii,”,

w lit. f kropkę zastępuje się przecinkiem i dodaje się lit. g i h w brzmieniu:
„g) na obiekcie budowlanym urządzeń technicznych wraz z masztami służących do wytwarzania energii elektrycznej z energii wiatru o mocy nie większej niż moc mikroinstalacji w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii oraz o łącznej wysokości większej niż 3 m i nie większej niż 12 m, z wyjątkiem obiektów sytuowanych na obszarze objętym planem generalnym lotniska użytku publicznego,
h) magazynów energii elektrycznej o pojemności nominalnej większej niż 30 kWh i nie większej niż 300 kWh.”,

Artykuł 29 ust. 4 Prawa budowlanego określa wykaz robót budowlanych, których wykonywanie nie wymaga decyzji o pozwoleniu na budowę ani zgłoszenia, o którym mowa w art. 30 Prawa budowlanego. W tym katalogu omawiana nowelizacja wprowadza następujące zmiany:

– w pkt 1:
po lit. a dodaje się lit. aa w brzmieniu: „aa) budowli ochronnych, o których mowa w ust. 1 pkt 2a, z wyłączeniem przebudowy przegród zewnętrznych oraz elementów konstrukcyjnych,”,

lit. b otrzymuje brzmienie: „b) obiektów, o których mowa w ust. 1 pkt 4–8, 10, 14–29 i 39 oraz w ust. 2,”,

- w pkt 3:

lit. a otrzymuje brzmienie: „a) na obiektach budowlanych stanowiących całość techniczno-użytkową albo niestanowiących takiej całości urządzeń technicznych lub ich elementów, w tym instalacji radiokomunikacyjnych, przez które należy rozumieć niestanowiące budowli urządzenia techniczne, takie jak stacje bazowe telefonii komórkowej, stacje telewizyjne, stacje radiofoniczne, urządzenia łączności radiowej, radionawigacyjnej i radiolokacyjnej, w których skład wchodzą urządzenia radiowe, zasilające i inny osprzęt oraz antenowa konstrukcja wsporcza, o wysokości nie większej niż 3 m,”,

lit. c otrzymuje brzmienie: „c) pomp ciepła, wolno stojących kolektorów słonecznych, urządzeń fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej elektrycznej nie większej niż 150 kW, magazynów energii elektrycznej o pojemności nominalnej nie większej niż 30 kWh, z zastrzeżeniem, że do urządzeń fotowoltaicznych o mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 6,5 kW stosuje się obowiązek uzgodnienia z rzeczoznawcą do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych pod względem zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej, zwany dalej „uzgodnieniem pod względem ochrony przeciwpożarowej”, projektu tych urządzeń oraz zawiadomienia organów Państwowej Straży Pożarnej o zakończeniu instalowania tych urządzeń i rozpoczęciu ich użytkowania, wraz z zawiadomieniem przekazuje się tym organom plan urządzenia fotowoltaicznego dla ekip ratowniczych,”,

w lit. e średnik zastępuje się przecinkiem i dodaje się lit. f i g w brzmieniu:
„f) na obiekcie budowlanym urządzeń technicznych wraz z masztami służących do wytwarzania energii elektrycznej z energii wiatru o mocy nie większej niż moc mikroinstalacji w rozumieniu art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii oraz o łącznej wysokości nie większej niż 3 m, z wyjątkiem obiektów sytuowanych na obszarze objętym planem generalnym lotniska użytku publicznego,
g) dodatkowych kabli w użytkowanych sieciach i kanałach technologicznych w rozumieniu art. 4 pkt 15a ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, w pasie drogowym;”;

Kiedy nowe przepisy wejdą w życie

Zdecydowana większość przepisów omawianej nowelizacji (w tym ww. zmiany dot. pozwolenia na budowę) wejdzie w życie po upływie 14 dni od publikacji w Dzienniku Ustaw. A więc jest możliwe, że stanie się to jeszcze przed końcem 2025 roku.

Podstawa prawna: ustawa z dnia 4 grudnia 2025 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw (treść). Przebieg procedury legislacyjnej w Sejmie.