Kredyt 0 proc. pod dużym znakiem zapytania po przyjęciu projektu budżetu państwa na rok 2025 – czy osoby, które chcą zakupić własne mieszkanie, mogą jeszcze liczyć na kredyt z niskim oprocentowaniem?

• Burza wokół kredytu 0 proc. po przyjęciu przez Radę Ministrów projektu budżetu państwa na rok 2025 – czy jednak nie będzie kredytu 0 proc.? 
• Jakie są aktualne, główne założenia kredytu 0 proc.?

Burza wokół kredytu 0 proc. po przyjęciu przez Radę Ministrów projektu budżetu państwa na rok 2025 – czy jednak nie będzie kredytu 0 proc.? 

W dniu 28 sierpnia 2024 r. Rada Ministrów przyjęła projekt budżetu państwa na rok 2025. Do podpisania ustawy budżetowej przez Prezydenta RP jest jeszcze długa droga, ponieważ projekt wymaga uprzedniego zaopiniowania przez Radę Dialogu Społecznego, uchwalenia przez Sejm oraz podjęcia uchwały w jego przedmiocie przez Senat – jednak już dzisiaj zawrzało wokół tzw. kredytu 0 proc. 

Wszystko w związku z wypowiedzią opublikowaną w mediach społecznościowych przez minister funduszy i polityki regionalnej Katarzynę Pełczyńską-Nałęcz, która po posiedzeniu Rady Ministrów w dniu 28 sierpnia br., ogłosiła:

„Mamy to! Budżet Polski przyjęty przez rząd przeznacza na mieszkalnictwo 4,3 mld zł. To ponad 50% więcej niż w tym roku! Dobra wiadomość: w budżecie jest okrągłe 0 zł na kredyt 0 proc. Gorsza wiadomość: przed nami rozstrzygnięcie losów rezerwy obejmującej 1,6 mld z tej kwoty. Kredyt 0 proc. zasługuje też na 0 zł z tej puli, a społeczne mieszkalnictwo na tyle pieniędzy, ile się da. To będzie moje stanowisko na jutrzejszym Komitecie Ekonomicznym Rady Ministrów.”

Odnośnie kredytu 0 proc., podczas konferencji prasowej, która odbyła się w dniu 28 sierpnia br. po posiedzeniu Rady Ministrów, głos zabrali również minister finansów Andrzej Domański oraz wiceminister finansów Hanna Majszczyk. Obydwoje, jednogłośnie stwierdzili, że w kwestii przyszłości kredytu 0 proc. – ostateczna decyzja jeszcze nie zapadła i na najbliższym Komitecie Ekonomicznym Rady Ministrów, który ma odbyć się w dniu jutrzejszym, tj. 29 sierpnia br. – będą dyskutowane różne projekty i warianty co do rozwoju budownictwa mieszkaniowego, w tym również – minister rozwoju i  technologii Krzysztof Paszyk – ma przedstawić założenia tzw. kredytu zero.

Wiceminister finansów Hanna Majszczyk dodała również, że – w budżecie Państwa na rok 2025 zabezpieczono o 52% wyższe środki na wszelkie wydatki w zakresie budownictwa mieszkaniowego, tj. kwotę 4 mld 280 mln zł, w stosunku do roku 2024, w którym na te same cele zostało przewidziane 2 mld 812 mln zł. Ponadto, w ramach powyższej kwoty 4 mld 280 mln zł – w rezerwach budżetu państwa, zostały zabezpieczone środki na ponad 1 mld 600 mln, które mają być przeznaczone na różne wydatki związane z budownictwem i w zależności od tego jakie decyzje zapadną odnośnie dalszego procedowania różnych projektów w zakresie rozwoju budownictwa mieszkaniowego – te środki właśnie tam będą przekierowywane. A zatem, w tym momencie – ocenianie tego czy będą to środki na kredyt 0 proc., czy inne projekty – jest przedwczesne – podsumowała wiceminister Majszczyk, dodając, że więcej informacji  na temat dalszych losów projektu dotyczącego wprowadzenia kredytu z oprocentowaniem 0 proc. na zakup pierwszego mieszkania, będzie można uzyskać po czwartkowym posiedzeniu KERN. 

Minister finansów Andrzej Domański, na sam koniec konferencji, podkreślił jeszcze, że resort jest świadomy problemów na rynku mieszkaniowym, z jakimi borykają się Polacy, którzy chcą dokonać zakupu swojego pierwszego mieszkania oraz trudności z uzyskaniem kredytu na ten cel – „Wiemy, że mamy jedne z najwyższych stóp procentowych w UE. Wiemy, że dostęp do kredytu jest mocno utrudniony. Z drugiej strony – wiemy, że same rozwiązania wspierające popyt, to za mało. Że potrzebne są rozwiązania wspierające również podaż mieszkań i dlatego o nich będziemy jutro rozmawiać na komitecie ekonomicznym rady ministrów.” Minister nie „przekreślił” na ten moment kredytu zero, pozostawiając sprawę do rozstrzygnięcia na jutrzejszym posiedzeniu KERM i dodając, że środki na realizację programu dot. kredytu 0 proc. mogą mieścić się w rezerwie budżetu państwa na wydatki związane z budownictwem (czyli we wspomnianej wcześniej kwocie 1 mld 600 mln zł). 

Jakie są aktualne, główne założenia kredytu 0 proc.?

Kredyt 0 proc., inaczej zwany „kredytem mieszkaniowym #naStart”, miałby stać się następcą bezpiecznego kredytu 2 proc., uregulowanego przepisami ustawy z dnia 1.10.2021 r. o rodzinnym kredycie mieszkaniowym i bezpiecznym kredycie 2 proc., w ramach którego jednak – w związku z wyczerpaniem środków na ten cel – przyjmowanie wniosków zostało zawieszone z dniem 2 stycznia 2024 r.

W telegraficznym skrócie, kredyt 0 proc. miałby być udzielany na:

• budowę domu jednorodzinnego wraz z jego wykończeniem oraz nabyciem nieruchomości gruntowej na ten cel,

• zakup lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego z jego wykończeniem lub

• nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu,

jeżeli:

• w dniu podpisania umowy kredytu – kredytobiorca nie byłby właścicielem lokalu mieszkalnego ani domu jednorodzinnego oraz nie przysługiwałoby mu spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego,

• na dzień 1 stycznia roku złożenia wniosku o udzielenie kredytu – kredytobiorca nie ukończyłby 35 lat, chyba że w skład gospodarstwa domowego tego kredytobiorcy wchodziłyby co najmniej dwie osoby, kredyt ten byłby udzielany jako kredyt konsumencki lub kredytobiorca byłby osobą niepełnosprawną,

• w dniu podpisania umowy kredytu – kredytobiorca nie byłby stroną innego kredytu mieszkaniowego oraz

• kredytobiorca prowadziłby gospodarstwo domowe na terytorium Polski lub za granicą, jeżeli posiada obywatelstwo polskie, a jeżeli go nie posiada – jeżeli prowadziłby to gospodarstwo z inną osobą, która to obywatelstwo posiada, a kredyt ten miałby zostać mu udzielony wspólnie z tą osobą.

Dopłata do kredytu 0 proc. miałaby być zróżnicowana w zależności od wielkości gospodarstwa domowego i miałaby ona obniżać oprocentowanie kredytu odpowiednio do:

• 1,5% – w przypadku, gdy w skład gospodarstwa domowego nie wchodziłoby żadne dziecko,

• 1% – w przypadku gospodarstwa domowego, w skład którego wchodziłoby jedno dziecko,

• 0,5% – w przypadku gospodarstwa domowego, w skład którego wchodziłoby dwoje dzieci i odpowiednio

• 0% – w przypadku gospodarstwa domowego, w skład którego wchodziłoby troje albo więcej dzieci.

Warunkiem uzyskania dopłat, miałoby być natomiast spełnienie kryterium dochodowego, którego kwoty miałby rokrocznie ustalać minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego i ogłaszać w drodze obwieszczenia do 30 września danego roku. Kryterium dochodowe nie miałoby przy tym obejmować rodzin z co najmniej trójką dzieci, a przekroczenie limitu dochodów – nie miałoby skutkować wykluczeniem z programu, a jedynie otrzymaniem odpowiednio pomniejszonych dopłat.

W założeniach programu znalazło się również wprowadzenie kryterium powierzchniowego w przypadku kredytów dotyczących zakupu mieszania, domu jednorodzinnego albo spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, które miałoby wynosić odpowiednio:

• 25 m2 – w przypadku jednoosobowego gospodarstwa domowego i 

• o 25 m2 więcej za każdego kolejnego członka gospodarstwa domowego.

W przypadku zakupu nieruchomości o powierzchni przekraczającej ww. limity – dopłata miałaby być pomniejszana o 50 zł za każdy metr przekroczenia. 

Wysokość kredytu 0 proc. miałaby nie być limitowana, ale dopłata byłaby naliczana tylko od określonej wysokości kapitału. Byłaby ona być tym wyższa, im większe gospodarstwo domowe, tj.:

• 200 tys. zł – przy jednej osobie w gospodarstwie domowym,

• 400 tys. zł – przy dwóch osobach,

• 450 tys. zł – przy trzech osobach,

• 500 tys. zł – przy czterech osobach oraz

• 600 tys. zł – przy pięciu osobach.

Aktualnie, projekt ustawy o kredycie mieszkaniowym #naStart, która miałaby wprowadzić ww. program, został przekazany do potwierdzenia przez Stały Komitet Rady Ministrów, w wyniku czego zostały zgłoszone do niego liczne uwagi. Dalszy los kredytu 0 proc. zależy jednak nie tylko od losu projektu ustawy, która miałaby go wprowadzić, ale również od zarezerwowania w budżecie państwa środków na ten cel. Pozostaje zatem bacznie obserwować dalszy bieg wydarzeń.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 1.10.2021 r. o rodzinnym kredycie mieszkaniowym i bezpiecznym kredycie 2% (t.j. Dz.U. z 2024 r., poz. 531)

• Projekt ustawy o kredycie mieszkaniowym #naStart (nr w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów: UA4)