Umowa przedwstępna: w formie notarialnej czy pisemnej
REKLAMA
REKLAMA
To kupujący i sprzedający decydują czy zawrzeć umowę w formie notarialnej czy pisemnej. Najczęściej wybieramy zwykłą umowę pisemną, bo to nic nie kosztuje. Natomiast forma notarialna jest bardziej bezpieczna. Przede wszystkim gwarantuje ona, że to co zostanie w niej zapisane nie ulegnie zmianie. Obie strony umowy mają bowiem obowiązek dotrzymać zawartych w nich postanowień.
REKLAMA
REKLAMA
Jeżeli np. deweloper chciałby się wycofać z umowy notarialnej, to można na drodze postępowania sądowego żądać przeniesienia własności mieszkania. Konsument podpisując zwykłą umowę przedwstępną, tzn. w zwykłej formie pisemnej, przysługuje jedynie roszczenie odszkodowawcze.
Zasadniczą kwestię odgrywa tutaj podstawa prawna, to znaczy na podstawie jakich przepisów zawieramy umowę przedwstępną. Jeżeli robimy to na podstawie ustawy o własności lokali, to musi być ona zawarta u notariusza, inaczej będzie nieważna. Natomiast jeżeli umowa przedwstępna zawierana jest na podstawie Kodeksu cywilnego, to już od woli stron zależy, jaką umowę zawierają.
Akt notarialny
W przypadku zawarcia umowy z deweloperem w formie aktu notarialnego konsument ma większą ochronę, jeżeli umowa jest wykonywana wadliwie albo sprzecznie z postanowieniami umowy. Kupujący ma możliwość zwrócenia się do sądu z wnioskiem o powierzenie dalszego wykonania umowy innemu wykonawcy na koszt i niebezpieczeństwo właściciela gruntu, czyli dewelopera. Obowiązkiem przedsiębiorcy jest zapłacenie za pracę innego wykonawcy i poniesie ryzyka związanego z tymi pracami.
Umowa przedwstępna jest ważna, jeżeli dodatkowo:
- deweloper ma pozwolenie na budowę,
- deweloper jest właścicielem gruntu, na którym budynek ma być wzniesiony,
- roszczenie o ustanowienie odrębnej własności lokalu i o przeniesienie tego prawa zostało ujawnione w księdze wieczystej.
Wpis do księgi wieczystej
Wpisu do księgi wieczystej dokonuje się w jej dziale III (Prawa, roszczenia i ograniczenia) dla danej nieruchomości. Wpis stanowi dla potencjalnych nabywców nieruchomości (działki z budynkiem w budowie) nie tylko ostrzeżenie o roszczeniach osób trzecich, ale również powiadomienie, że z dniem podpisania umowy kupna przejdzie na nich obowiązek wywiązania się ze zobowiązania odnośnie przeniesienia własności odrębnych nieruchomości lokalowych. Księgi wieczyste są prowadzone przez wydziały sądów rejonowych, właściwych miejscowo dla położenia nieruchomości. Do momenty, kiedy nie zostaną wybudowane nieruchomości kilku lub wielomieszkaniowe, nie jest możliwe ustanowienie odrębnej własności lokali, a więc i przeniesienie własności mieszkań na nabywców.
Umowa zawarta w formie pisemnej
Jeżeli umowa z deweloperem nie została zawarta u notariusza, wskazana powyżej ochrona konsumenta nie obowiązuje. Umowa przedwstępna sporządzona jedynie w zwykłej formie pisemnej nie daje żadnej ochrony kupującemu poza ewentualnym roszczeniem odszkodowawczym, czyli żądaniem naprawienia szkody wyrządzonej przez dewelopera z tytułu niewykonania tej umowy.
Do czego zobowiązuje się deweloper
Umowę z deweloperem powinno się zawrzeć w formie pisemnej z zachowaniem formy aktu notarialnego. W umowie deweloper:
- oświadcza, że jest właścicielem gruntu i ma aktualne zezwolenie na prowadzenie budowy oraz zatwierdzony projekt techniczny;
- zobowiązuje się do wybudowania budynku, a następnie ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienia jego własności na nabywcę;
- powinien się w niej także znaleźć wniosek o ujawnienie roszczenia w dziale III Księgi wieczystej prowadzonej dla nieruchomości.
W przypadku jakichkolwiek zmian w umowie należy również zachować formę aktu notarialnego.
Za i przeciw
Deweloperzy często odradzają swoim klientom zawieranie umów w formie aktów notarialnych. Twierdzą, że dzięki niej konsument nic nie zyska, natomiast niepotrzebnie naraża się na dodatkowe koszty związane z uiszczeniem opłaty notarialnej. To niej prawda! Jeżeli weźmiemy pod uwagę cenę mieszkania, to wysokość opłaty dla notariusza jest niewielka. Konsument zyskuje natomiast gwarancję niezmienności warunków umowy, w tym:
- ceny (chyba że co innego jest zapisane w umowie i na to zgodził się kupujący;
- prawo złożenia wniosku o wyznaczenie przez sąd innego wykonawcy celem dokończenia budowy nieruchomości;
- w przypadku uchylania się dewelopera od ustanowienia odrębnej własności lokalu i przeniesienia jego własności, można wnieść wniosek o wydanie orzeczenia zastępującego oświadczenie woli dewelopera w tym zakresie.
REKLAMA
Takich uprawnień nie mają konsumenci, którzy zawierają umowy w zwykłej formie pisemnej. Wielostronicowa lektura skutecznie zniechęca to jej uważnego przeczytania, co często wiąże się z tym, że nie wiemy co podpisujemy. Problem pojawia siew przypadku sporu z przedsiębiorcą ponieważ dopiero wtedy okazuje się, że pozycja konsumenta jest gorsza.
Należy pamiętać o tym, że umowy z deweloperami mogą, a nawet powinny być negocjowane. W przypadku, gdy kupujący wyrazi zgodę na podpisanie umowy przedwstępnej w mniej dla niego korzystnej formie, musi – dla własnego dobra – zwrócić uwagę na jej treść.
REKLAMA
REKLAMA
© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.