REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa przedwstępna - kiedy i w jakiej formie warto ją zawrzeć?

Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec świadczy doradztwo prawne z zakresu prawa podatkowego, gospodarczego, cywilnego i karnego.
Umowa przedwstępna - co warto wiedzieć?
Umowa przedwstępna - co warto wiedzieć?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Umowa przedwstępna to umowa, mocą której obie strony, lub tylko jedna, zobowiązują się do zawarcia w przyszłości docelowej umowy przyrzeczonej. W praktyce umowa przedwstępna zawierana jest dla zabezpieczenia, czy przygotowania się do zrealizowania głównej transakcji.

Umowa przedwstępna

W sytuacjach, gdy wszystko jest jasne i wszelkie czynniki niezbędne do dokonania określonej czynności prawnej zostały spełnione strona lub strony przystępują do zawarcia umowy pieczętującej tę czynność. Jednak gdy nie wszystkie elementy umożliwiające nawiązanie współpracy są jeszcze gotowe, a przystępujące do dokonania czynności podmioty deklarują chęć jej realizacji, dobrą praktyką jest zawarcie umowy przedwstępnej, która do czasu spełnienia tych warunków zabezpiecza deklaracje. Co ważne umowa przedwstępna powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. Umową o podobnym charakterze jest umowa deweloperska, na mocy której deweloper zobowiązuje się na etapie procesu budowy nieruchomości do przeniesienia na przyszłego nabywcę określonych praw do niej, np. odrębnej własności lokalu mieszkalnego, czy domu jednorodzinnego.

REKLAMA

Umowa jednostronnie lub dwustronnie zobowiązująca

Choć w praktyce najczęściej spotykanymi umowami przedwstępnymi są te o charakterze dwustronnie zobowiązującym, a więc takie, w których obie strony deklarują chęć zawarcia umowy przyrzeczonej, to jednak, zgodnie z art. 389 § 1 Kodeksu cywilnego, umowy te mogą mieć również charakter jednostronny.

Umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości

REKLAMA

Przykładem umowy dwustronnie zobowiązującej jest np. umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości. Przedmiotem tej umowy jest przyrzeczenie sprzedaży nieruchomości. Standardowymi elementami takiej umowy jest opis nieruchomości i zadeklarowanie przez zbywców stanu prawnego wraz z ewentualnymi obciążeniami. Zasadniczo strony określają w niej również termin, w jakim ma dojść do zawarcia umowy przyrzeczonej.

Umowa przedwstępna może zawierać inne zapisy, od których spełniania uwarunkowana będzie sprzedaż – np. o konieczności uzyskania zgody banku na spłatę hipoteki i przeniesie własności na nowych właścicieli, czy też dostarczenia zaświadczenia z urzędu gminy o braku zameldowania w sprzedawanym lokalu jakiejkolwiek osoby. Najczęściej w okresie trwania umowy przedwstępnej, podczas gdy przyszli nabywcy czynią starania o załatwienie formalności kredytowych i pozyskanie niezbędnego finansowania, strona sprzedająca może zobowiązać się do doporowadzenia nieruchomości do określonego stanu, np. wykończenia mieszkania pod klucz, uzyskania zgody na użytkownie lokalu czy dokonania utwardzenia drogi dojazdowej.

Zadatek a zaliczka

REKLAMA

Standardowym punktem w umowie przedwstępnej jest ustanowienie zadatku bardzo często mylonego z zaliczką. Obie formy zabezpieczenia umowy w przypadku jej wykonania podlegają zaliczeniu na poczet ceny, jednak w razie niewykonania umowy zaliczka podlega zwrotowi. Zadatek natomiast ma to do siebie, że w przypadku niewykonania umowy przez jedną ze stron, druga strona może odstąpić od umowy bez wyznaczenia dodatkowego terminu i zachować otrzymany zadatek, a jeżeli sama go dała - może żądać sumy dwukrotnie wyższej.

Dla przykładu – nie zawarcie przyrzeczonej umowy przenoszącej własność nieruchomości z winy nabywców będzie skutkować utratą przez nich wpłaconego zadatku. Jeśli natomiast umowa nie dojdzie do skutku z przyczyn leżących po stronie zbywców, wówczas kupujący będą mogli żądać kwoty o równowartości dwukrotnego zadatku. Dlaczego? Chodzi o to, by instytucja zadatku miała dla obu stron umowy to samo znaczenie. Jeśli nabywca za zawinienie przy niewykonaniu umowy traci np. kwotę 10 000 zł zadatku, to zbywca również powinien ponieść konsekwencje w tej samej wysokości w przypadku swojego zawinienia, a więc zobligowany będzie zwrócić nabywcy wpłacone przez niego 10 000 zł i zapłacić kolejne 10 000 zł z własnej kieszeni.

Co w przypadku braku wyznaczenia terminu?

Art. 389 § 2 Kodeksu cywilnego reguluje sytuacje, w których strony umowy przedwstępnej nie oznaczyły terminu zawarcia umowy przyrzeczonej. W takim przypadku umowa ta powinna zostać zawarta w terminie wyznaczonym przez stronę, której przysługuje żądanie do jej zawarcia. Jeśli takie uprawnienie przysługuje obu stronom, wówczas wiążącym jest ten termin, jaki któraś ze stron wyznaczyła jako pierwsza. Natomiast, gdy od daty zawarcia przedwstępnej umowy upłynął rok, wówczas żadna ze stron nie może żądać zawarcia umowy przyrzeczonej.

Uchylanie się od zawarcia umowy przedwstępnej

W przypadku, gdy jedna ze stron pomimo zobowiązania się do zawarcia umowy przyrzeczonej będzie się od tego uchylać, wówczas druga strona może żądać od niej naprawienia wynikłej z tego szkody. Przykładem może być roszczenie w związku z poniesionymi przez nabywcę kosztami prowizji pośredników nieruchomości, kosztorysów wykonawców, wykończenia mieszkania, czy kosztami przygotowania umowy kredytowej. Oczywiście w ramach swobody umów strony mogą indywidulanie określić warunki ewentualnej odpowiedzialności drugiej strony z tytułu uchylenia się od zawarcia umowy przyrzeczonej.

Roszczenia z tytułu umowy przedwstępnej przedawniają się po upływie roku od dnia, w którym miała zostać zawarta umowa przyrzeczona. W przypadku, gdy żądanie zawarcia tej umowy oddali sąd, wówczas roszczenia określone w umowie przedwstępnej przedawniają się po upływie roku od uprawomocnienia tego orzeczenia.

Umowa przedwstępna w formie aktu notarialnego

Przepisy Kodeksu cywilnego dopuszczają również możliwość domagania się zawarcia umowy przyrzeczonej. Takie uprawnienie będzie przysługiwać stronom, jeśli przy zawieraniu umowy przedwstępnej zachowają odpowiednią formę, np. aktu notarialnego - jak to ma miejsce w przypadku umowy przeniesienia własności nieruchomości.

- Atutem umowy przedwstępnej dotyczącej nieruchomości, zawartej w formie aktu notarialnego, jest ochrona prawna jaką ta forma gwarantuje. Umożliwia ona dochodzenie przed sądem zawarcia umowy przyrzeczonej i przeniesienia własności nieruchomości w przypadku, gdy jedna ze stron uchyla się od zwarcia umowy przyrzeczonej. Wówczas wyrok sądu zastąpi oświadczenie woli tej strony – wyjaśnia Kamil Nagrabski radca prawny z Kancelarii Prawnej Skarbiec.

Innym sposobem na zabezpieczenie prawa do dochodzenia od wykonawcy zawarcia umowy przyrzeczonej jest umieszczenie w umowie przedwstępnej terminu zawarcia umowy przyrzeczonej. Mówi o tym wprost Orzeczenie Głównej Komisji Arbitrażowej z 22 czerwca 1983 r.: „Umowa, przez którą jedna ze stron zobowiązuje się do zawarcia umowy o wykonanie robót lub remontów budowlanych, winna określać oprócz istotnych postanowień umowy przyrzeczonej również termin, w ciągu którego umowa przyrzeczona ma być zawarta. Tylko umowa przedwstępna czyniąca zadość powyższym wymaganiom uprawnia zamawiającego do dochodzenia od wykonawcy zawarcia umowy przyrzeczonej” (OSP 1984/10/202).

Umowa przedwstępna w formie ustnej

Warto dodać, że przepisy Kodeksu cywilnego nie wspominają o tym, by dla ważności umowy przedwstępnej wymagane było zachowanie formy pisemnej. Oznacza to, że umowę taką można zawrzeć również ustnie. Wadą takiej formy są jednak ewentualne późniejsze trudności w udowodnieniu określonych ustaleń tak zawartej umowy.

Podsumowanie

Przed przystąpieniem do zawarcia umowy przedwstępnej warto zabezpieczyć swój interes prawny. W przypadku braku zawarcia w niej istotnych postanowień umowy przyrzeczonej może ona zostać uznana za nieważną, co skomplikuje ewentualne dochodzenie roszczeń. Najpoważniejszą konsekwencją dla nabywców nieruchomości może być niemożność wyegzekwowania od dewelopera przeniesienia własności wyczekiwanego latami mieszkania, z uwagi na niedochowanie formy aktu notarialnego przy zawieraniu umowy przedwstępnej.

Autor: Kamil Nagrabski, radca prawny w Kancelarii Prawnej Skarbiec

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: Źródło zewnętrzne
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

REKLAMA

Komentarze(1)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
  • bonia
    2022-04-28 14:28:55
    Z takimi sprawami warto jednak udać się do notariusza, sama ostatnio miałam przyjemność korzystać z pomocy w kancelarii notariusz Cejrowskiej z Tczewa, to rozwiązało mój problem.
    0
QR Code
Nieruchomości
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Akustyka mieszkania i domu. Jak odizolować się od dźwięków z zewnątrz?

Badania naukowe dowodzą, że życie w hałasie bardzo negatywnie wpływa na nasze zdrowie i samopoczucie. Dlatego coraz ważniejszym czynnikiem przy wyborze mieszkania jest jego akustyka. Eksperci wskazują, że ochrona przed dźwiękiem zależy od samego projektu inwestycji, rodzaju zastosowanych materiałów czy poprawnego wykonania obiektu.

Bezpieczny Kredyt 2 proc. bije rekordy popularności. Kiedy zabraknie pieniędzy?

Polacy zdążyli już pożyczyć na zakup mieszkań w ramach programu „Bezpieczny Kredyt 2%” blisko 3,7 mld złotych – tyle . I to w 11 tygodni! Popyt znacznie przekracza wstępne rządowe szacunki i to nie tylko te przewidziane na pierwsze tygodnie, ale na cały 2023 rok. Czy pieniędzy na ten program starczy do wiosny 2024 roku?

Instalacje wodne w domu - jak ustrzec się legionelli? Na czym polega dezynfekcja termiczna?

Problemy z występowaniem bakterii Legionella w instalacjach wody użytkowej występował już wcześniej w Polsce, ale ostatnio mamy więcej takich przypadków. Jednym z głównych powodów może być obniżanie temperatury w instalacjach ciepłej wody użytkowej aby ograniczyć koszty. Dlaczego właściwa temperatura w instalacji wodnej ma kluczowe znaczenie w walce z legionellą? Jak dezynfekować instalacje wodne i jak o nie dbać? Wyjaśnia Sebastian Brzoza, Dyrektor Działu Aplikacji i Wsparcia Technicznego z Danfoss Poland.

Dziś wynajem mieszkania to nie konieczność tylko życiowa decyzja?

Już nie tylko studenci szukają mieszkań na wynajem. Wiele rodzin wynajmuje mieszkanie z wyboru, bo w razie zmiany pracy, łatwo można zmienić też lokum. Poważną siłę stanowią imigranci zarobkowi. Czy bardziej opłaca się wynajmować niż kupić? 

REKLAMA

Trawnik jesienią – kiedy ostatnie koszenie przed zimą, nawożenie, pielęgnacja

Kończy się lato, dni stają się krótsze, a noce coraz chłodniejsze i mimo, że jeszcze nawet nie nadeszła kalendarzowa jesień, to perspektywa zimy staje się coraz wyraźniejsza. Jak zatem pielęgnować trawnik jesienią, czym nawozić, kiedy skosić ostatni raz i jak zabezpieczyć go przed zimą?

Ceny za wynajem mieszkania w Polsce przyprawiają o zawrót głowy! Warszawa najdroższa. Ile trzeba zapłacić?

Mieszkań na wynajem przybywa, ale średnie miesięczne czynsze sięgają kilku tysięcy złotych. Najdrożej wypada Warszawa, tu za mieszkanie na wynajem trzeba zapłacić średnio 5 tys zł. Tylko 28 proc. oferowanych lokali wynająć można było w kwocie do 2 tys. zł. 

Premier Morawiecki: wakacje kredytowe będą przedłużone na cały 2024 rok - pojawi się kryterium dochodowe

Wakacje kredytowe będą przedłużone na cały 2024 rok, będzie jednak kryterium dochodowe - poinformował 20 września 2023 r. premier Mateusz Morawiecki.

Waloryzacja kapitału kredytu frankowego - roszczenia banków, orzecznictwo, stanowisko UOKiK. Jakie są fakty?

Po wyroku TSUE z 15 czerwca 2023 r. posiadacze kredytów frankowych odetchnęli z ulgą. Jego zapisy okazały się nich bardzo korzystne. Pomimo tego konflikt dotyczący kredytów frankowych jeszcze się nie zakończył. Banki mają wiele do stracenia, dlatego bronią swojej pozycji - tym razem egzekwując waloryzację kapitału po unieważnieniu umowy kredytowej. Do tej pory padło kilka nieprawomocnych wyroków sądowych na korzyść banków. Czy frankowicze mają się czego obawiać?

REKLAMA

Niższe stopy procentowe, spada WIBOR... Co to oznacza dla rynku nieruchomości?

Od października 2021 roku do września 2022 roku RPP podniosła stopę referencyjną aż 11 razy. Od tamtej pory stopa utrzymywała się na stałym poziomie i wynosiła 6,75 proc. Decyzje wrześniowe o spadku stół już teraz wysokość WIBOR. Jak wpłynie to na rynek nieruchomości? Czego mogą spodziewać się klienci?

Sprzedawcy energii będą musieli uwzględnić 12 proc. obniżkę dla odbiorców prądu

Sprzedawcy energii elektrycznej będą musieli w swoich rozliczeniach z klientami uwzględnić 12 proc. obniżkę rachunku za energię - powiedziała minister klimatu i środowiska Anna Moskwa. Zauważyła, że odbiorcy energii będą mogli uzyskać obniżkę należności w kwocie ok. 120 zł.

REKLAMA