Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Umowa przedwstępna - kiedy i w jakiej formie warto ją zawrzeć?

Kancelaria Prawna Skarbiec
Kancelaria Prawna Skarbiec, specjalizuje się w kompleksowej obsłudze prawnej podmiotów gospodarczych.
Umowa przedwstępna - co warto wiedzieć?
Umowa przedwstępna - co warto wiedzieć?
shutterstock
Umowa przedwstępna to umowa, mocą której obie strony, lub tylko jedna, zobowiązują się do zawarcia w przyszłości docelowej umowy przyrzeczonej. W praktyce umowa przedwstępna zawierana jest dla zabezpieczenia, czy przygotowania się do zrealizowania głównej transakcji.

Umowa przedwstępna

W sytuacjach, gdy wszystko jest jasne i wszelkie czynniki niezbędne do dokonania określonej czynności prawnej zostały spełnione strona lub strony przystępują do zawarcia umowy pieczętującej tę czynność. Jednak gdy nie wszystkie elementy umożliwiające nawiązanie współpracy są jeszcze gotowe, a przystępujące do dokonania czynności podmioty deklarują chęć jej realizacji, dobrą praktyką jest zawarcie umowy przedwstępnej, która do czasu spełnienia tych warunków zabezpiecza deklaracje. Co ważne umowa przedwstępna powinna określać istotne postanowienia umowy przyrzeczonej. Umową o podobnym charakterze jest umowa deweloperska, na mocy której deweloper zobowiązuje się na etapie procesu budowy nieruchomości do przeniesienia na przyszłego nabywcę określonych praw do niej, np. odrębnej własności lokalu mieszkalnego, czy domu jednorodzinnego.

Umowa jednostronnie lub dwustronnie zobowiązująca

Choć w praktyce najczęściej spotykanymi umowami przedwstępnymi są te o charakterze dwustronnie zobowiązującym, a więc takie, w których obie strony deklarują chęć zawarcia umowy przyrzeczonej, to jednak, zgodnie z art. 389 § 1 Kodeksu cywilnego, umowy te mogą mieć również charakter jednostronny.

Umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości

Przykładem umowy dwustronnie zobowiązującej jest np. umowa przedwstępna sprzedaży nieruchomości. Przedmiotem tej umowy jest przyrzeczenie sprzedaży nieruchomości. Standardowymi elementami takiej umowy jest opis nieruchomości i zadeklarowanie przez zbywców stanu prawnego wraz z ewentualnymi obciążeniami. Zasadniczo strony określają w niej również termin, w jakim ma dojść do zawarcia umowy przyrzeczonej.

Umowa przedwstępna może zawierać inne zapisy, od których spełniania uwarunkowana będzie sprzedaż – np. o konieczności uzyskania zgody banku na spłatę hipoteki i przeniesie własności na nowych właścicieli, czy też dostarczenia zaświadczenia z urzędu gminy o braku zameldowania w sprzedawanym lokalu jakiejkolwiek osoby. Najczęściej w okresie trwania umowy przedwstępnej, podczas gdy przyszli nabywcy czynią starania o załatwienie formalności kredytowych i pozyskanie niezbędnego finansowania, strona sprzedająca może zobowiązać się do doporowadzenia nieruchomości do określonego stanu, np. wykończenia mieszkania pod klucz, uzyskania zgody na użytkownie lokalu czy dokonania utwardzenia drogi dojazdowej.

Zadatek a zaliczka

Standardowym punktem w umowie przedwstępnej jest ustanowienie zadatku bardzo często mylonego z zaliczką. Obie formy zabezpieczenia umowy w przypadku jej wykonania podlegają zaliczeniu na poczet ceny, jednak w razie niewykonania umowy zaliczka podlega zwrotowi. Zadatek natomiast ma to do siebie, że w przypadku niewykonania umowy przez jedną ze stron, druga strona może odstąpić od umowy bez wyznaczenia dodatkowego terminu i zachować otrzymany zadatek, a jeżeli sama go dała - może żądać sumy dwukrotnie wyższej.

Dla przykładu – nie zawarcie przyrzeczonej umowy przenoszącej własność nieruchomości z winy nabywców będzie skutkować utratą przez nich wpłaconego zadatku. Jeśli natomiast umowa nie dojdzie do skutku z przyczyn leżących po stronie zbywców, wówczas kupujący będą mogli żądać kwoty o równowartości dwukrotnego zadatku. Dlaczego? Chodzi o to, by instytucja zadatku miała dla obu stron umowy to samo znaczenie. Jeśli nabywca za zawinienie przy niewykonaniu umowy traci np. kwotę 10 000 zł zadatku, to zbywca również powinien ponieść konsekwencje w tej samej wysokości w przypadku swojego zawinienia, a więc zobligowany będzie zwrócić nabywcy wpłacone przez niego 10 000 zł i zapłacić kolejne 10 000 zł z własnej kieszeni.

Co w przypadku braku wyznaczenia terminu?

Art. 389 § 2 Kodeksu cywilnego reguluje sytuacje, w których strony umowy przedwstępnej nie oznaczyły terminu zawarcia umowy przyrzeczonej. W takim przypadku umowa ta powinna zostać zawarta w terminie wyznaczonym przez stronę, której przysługuje żądanie do jej zawarcia. Jeśli takie uprawnienie przysługuje obu stronom, wówczas wiążącym jest ten termin, jaki któraś ze stron wyznaczyła jako pierwsza. Natomiast, gdy od daty zawarcia przedwstępnej umowy upłynął rok, wówczas żadna ze stron nie może żądać zawarcia umowy przyrzeczonej.

Uchylanie się od zawarcia umowy przedwstępnej

W przypadku, gdy jedna ze stron pomimo zobowiązania się do zawarcia umowy przyrzeczonej będzie się od tego uchylać, wówczas druga strona może żądać od niej naprawienia wynikłej z tego szkody. Przykładem może być roszczenie w związku z poniesionymi przez nabywcę kosztami prowizji pośredników nieruchomości, kosztorysów wykonawców, wykończenia mieszkania, czy kosztami przygotowania umowy kredytowej. Oczywiście w ramach swobody umów strony mogą indywidulanie określić warunki ewentualnej odpowiedzialności drugiej strony z tytułu uchylenia się od zawarcia umowy przyrzeczonej.

Roszczenia z tytułu umowy przedwstępnej przedawniają się po upływie roku od dnia, w którym miała zostać zawarta umowa przyrzeczona. W przypadku, gdy żądanie zawarcia tej umowy oddali sąd, wówczas roszczenia określone w umowie przedwstępnej przedawniają się po upływie roku od uprawomocnienia tego orzeczenia.

Umowa przedwstępna w formie aktu notarialnego

Przepisy Kodeksu cywilnego dopuszczają również możliwość domagania się zawarcia umowy przyrzeczonej. Takie uprawnienie będzie przysługiwać stronom, jeśli przy zawieraniu umowy przedwstępnej zachowają odpowiednią formę, np. aktu notarialnego - jak to ma miejsce w przypadku umowy przeniesienia własności nieruchomości.

- Atutem umowy przedwstępnej dotyczącej nieruchomości, zawartej w formie aktu notarialnego, jest ochrona prawna jaką ta forma gwarantuje. Umożliwia ona dochodzenie przed sądem zawarcia umowy przyrzeczonej i przeniesienia własności nieruchomości w przypadku, gdy jedna ze stron uchyla się od zwarcia umowy przyrzeczonej. Wówczas wyrok sądu zastąpi oświadczenie woli tej strony – wyjaśnia Kamil Nagrabski radca prawny z Kancelarii Prawnej Skarbiec.

Innym sposobem na zabezpieczenie prawa do dochodzenia od wykonawcy zawarcia umowy przyrzeczonej jest umieszczenie w umowie przedwstępnej terminu zawarcia umowy przyrzeczonej. Mówi o tym wprost Orzeczenie Głównej Komisji Arbitrażowej z 22 czerwca 1983 r.: „Umowa, przez którą jedna ze stron zobowiązuje się do zawarcia umowy o wykonanie robót lub remontów budowlanych, winna określać oprócz istotnych postanowień umowy przyrzeczonej również termin, w ciągu którego umowa przyrzeczona ma być zawarta. Tylko umowa przedwstępna czyniąca zadość powyższym wymaganiom uprawnia zamawiającego do dochodzenia od wykonawcy zawarcia umowy przyrzeczonej” (OSP 1984/10/202).

Umowa przedwstępna w formie ustnej

Warto dodać, że przepisy Kodeksu cywilnego nie wspominają o tym, by dla ważności umowy przedwstępnej wymagane było zachowanie formy pisemnej. Oznacza to, że umowę taką można zawrzeć również ustnie. Wadą takiej formy są jednak ewentualne późniejsze trudności w udowodnieniu określonych ustaleń tak zawartej umowy.

Podsumowanie

Przed przystąpieniem do zawarcia umowy przedwstępnej warto zabezpieczyć swój interes prawny. W przypadku braku zawarcia w niej istotnych postanowień umowy przyrzeczonej może ona zostać uznana za nieważną, co skomplikuje ewentualne dochodzenie roszczeń. Najpoważniejszą konsekwencją dla nabywców nieruchomości może być niemożność wyegzekwowania od dewelopera przeniesienia własności wyczekiwanego latami mieszkania, z uwagi na niedochowanie formy aktu notarialnego przy zawieraniu umowy przedwstępnej.

Autor: Kamil Nagrabski, radca prawny w Kancelarii Prawnej Skarbiec

Reklama
Chcesz dowiedzieć się więcej, sprawdź »
Jak przygotować się do zmian 2023
Jak przygotować się do zmian 2023
Tylko teraz
Źródło: Źródło zewnętrzne
Czy ten artykuł był przydatny?
tak
nie
Dziękujemy za powiadomienie - zapraszamy do subskrybcji naszego newslettera
Jeśli nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania w tym artykule, powiedz jak możemy to poprawić.
UWAGA: Ten formularz nie służy wysyłaniu zgłoszeń . Wykorzystamy go aby poprawić artykuł.
Jeśli masz dodatkowe pytania prosimy o kontakt

Komentarze(1)

Pokaż:

Uwaga, Twój komentarz może pojawić się z opóźnieniem do 10 minut. Zanim dodasz komentarz -zapoznaj się z zasadami komentowania artykułów.
  • bonia
    2022-04-28 14:28:55
    Z takimi sprawami warto jednak udać się do notariusza, sama ostatnio miałam przyjemność korzystać z pomocy w kancelarii notariusz Cejrowskiej z Tczewa, to rozwiązało mój problem.
    0
QR Code
Nieruchomości
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Rynek mieszkaniowy. Ile kosztują mieszkania w Polsce

Cena jednego metra kwadratowego mieszkania na rynku wtórnym wynosi w Zakopanem prawie 19  tysięcy złotych. To najwyższe stawki w kraju. Wśród miast wojewódzkich pierwsze miejsce zajmuje Warszawa, gdzie jeden metr kosztuje średnio ponad 13,2 tysiąca. Najtaniej jest w Zielonej Górze, Bydgoszczy i Gorzowie Wielkopolskim. Tam kupujący płacą poniżej 7 tysięcy za metr.  

Kto dziś kupuje mieszkania? Taniej nie będzie

Jaki jest obecny profil nabywców nowych mieszkań? Jak dużo wśród kupujących jest inwestorów, a ile osób kupuje na potrzeby własne? Co jest największą motywacją do zakupu?

Ile mieszkań kupują cudzoziemcy w Polsce?

Cudzoziemcy kupili w Polsce 14359 mieszkań w 2022 roku wg danych MSWiA. W sumie lokale te miały aż 820 tysięcy m kw. To znaczy, że przeciętne mieszkanie kupione w 2022 roku przez cudzoziemca miało trochę ponad 57 m kw. 

Opłata deszczowa będzie większym problemem?

Krajowe media niedawno znów przypomniały sobie o opłacie deszczowej. Dlatego w ostatnim czasie pojawiły się nagłówki artykułów alarmujące, że wspomniana opłata w 2023 r. będzie „ściągana” z odsetkami i to za ostatnie pięć lat. Takie informacje nierzadko powodują konsternację u właścicieli większych działek. Wspomniane osoby mogą bowiem zastanawiać się, czy w ich przypadku opłata deszczowa znajduje zastosowanie. Inne ważne pytanie dotyczy tego, czy w ostatnim czasie przepisy odnośnie opłaty deszczowej uległy zmianie. Eksperci portalu RynekPierwotny.pl postanowili rozwiać wątpliwości osób prywatnych i przedsiębiorców dotyczące opłaty deszczowej. 

Bezpieczny kredyt. Trzy banki zadeklarowały gotowość wprowadzenia tego produktu

Trzy największe banki w Polsce zadeklarowały chęć i gotowość wprowadzenia do oferty rządowego programu „bezpieczny kredyt” – powiedział w poniedziałek 29 maja minister rozwoju i technologii Waldemar Buda. 3 lipca wprowadzamy produkt w życie – dodał.

Kalendarz biodynamiczny w ogrodzie. Czym jest? Czy ma naukowe podstawy, czy się sprawdza?

Co to jest kalendarz biodynamiczny? Czy wykonywanie czynności w ogrodzie (np. siew, pielęgnacja roślin, nawożenie, podlewanie, zbiór i inne) zgodnie z kalendarzem biodynamicznym ma sens i podstawy naukowe?

Lawenda w ogrodzie – uprawa, zastosowanie, odmiany. Roślina ozdobna, która leczy

W każdym przydomowym ogrodzie powinno się znaleźć słoneczne miejsce na lawendę. Jeżeli zapewnimy jej właściwe warunki i poświęcimy jej trochę czasu - odwdzięczy się oszałamiającą wonią i uroczymi kwiatami, które można nawet … zjeść. Lawenda, to nie tylko roślina ozdobna – to także zioło stosowane w ziołolecznictwie.

Jak pielęgnować trawnik? 4 pory roku na trawniku

Jakie zabiegi pielęgnacyjne powinniśmy przeprowadzać na trawniku w poszczególnych porach roku? Kiedy i czym nawozić trawnik?

Kompost i kompostownik w ogrodzie. Jak i z czego zrobić „czarne złoto ogrodników”?

Czym jest kompost? Jak powstaje? Czy kompost i próchnica to to samo? Co można rzucać „na kompost” a czego nie? Jak długo trzeba czekać na własny kompost?

Atrakcyjne warunki wykupu kilku tysięcy Mieszkań+

Minister Buda i prezes PGR Paweł Borys przedstawili nową ofertę "dojścia do własności" albo zakupu mieszkań w ramach tzw. rynkowej części Mieszkania Plus.

Mieszkania do wynajęcia. Unia walczy z najmem krótkookresowym „na czarno”

Regulacje, które mają wprowadzić obowiązkową rejestrację właścicieli lokali przeznaczonych na tzw. wynajem krótkoterminowy są przedmiotem prac Parlamentu Europejskiego. Ich celem jest uniemożliwienie właścicielom unikania płacenia podatku od czynszu.

Jak zarobić na wynajmie mieszkania - za ile wynajmować?

Ubiegły rok stał pod znakiem ekspozycji popytu. Stawki najmu w 16 największych miastach w Polsce wzrosły o 16 proc., biorąc pod uwagę analogiczny okres poprzedniego roku.

Pierwszy kwartał z rekordową podażą magazynową

Od początku 2023 r. do użytku oddano 1,9 mln mkw. nowej powierzchni magazynowej, co było najwyższą wartością w historii polskiego rynku. Tym samym, zasoby sektora magazynowego osiągnęły 29,6 mln mkw.

Nowy kapitał napływający do Polski celuje w tańsze aktywa

W całej Europie w sektorze nieruchomości komercyjnych możemy obserwować w tym roku spadek aktywności inwestorów. Polski rynek broni się wyższymi stopami zwrotu niż oferuje Europa Zachodnia i nadal wypada korzystnie na tle rynków europejskich.

Jakie mieszkanie można kupić za Bezpieczny Kredyt 2%? Czy można połączyć kredyt 2% z kredytem bez wkładu własnego? Limity cen mieszkań

Najprawdopodobniej w lipcu 2023 roku wystartuje rządowy program taniego kredytu dla osób kupujących pierwsze mieszkanie - „Bezpieczny Kredyt 2%”. Jakie mieszkanie będzie można kupić w ramach tego programu? Czy można połączyć „Bezpieczny kredyt 2%” z wcześniej uruchomionym programem kredytów bez wkładu własnego? Jakie są limity cen mieszkań?

Obowiązki dewelopera i prawa kupującego mieszkanie. Co gwarantuje ustawa deweloperska?

Do czego zobowiązuje dewelopera i co gwarantuje nabywcy obowiązująca od lipca 2022 r. ustawa o ochronie praw nabywcy lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego oraz Deweloperskim Funduszu Gwarancyjnym – zwana potocznie „ustawą deweloperską”?

Wyniki budownictwa w kwietniu 2023

Główny Urząd Statystyczny zaprezentował informacje o wynikach budownictwa w kwietniu 2023

Dostępność mieszkań: w których miastach najłatwiej o nieruchomości?

Zdaniem twórców Indeksu Zdrowych Miast ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych koreluje ze stanem zdrowia ludności. 

O ile zdrożały w tym roku nowe mieszkania

Postępująca inflacja ma wpływ na koszty budowy mieszkań. Ile średnio wzrosły w tym roku ceny nowych mieszkań w największych miastach w kraju? 

Deweloperzy: Siedem grzechów głównych wstrzymuje rozwój budownictwa

Brak działek pod zabudowę i wydłużające się procedury to jedne z głównym barier hamujących budownictwo mieszkaniowe – ocenił Polski Związek Firm Deweloperskich. Deweloperzy opublikowali raport „7 grzechów głównych wstrzymujących rozwój budownictwa mieszkaniowego”.

Program „Pierwsze Mieszkanie” – jak przygotowują się deweloperzy?

Zapowiedź nowego rządowego programu „Pierwsze Mieszkanie” wywołała niemałe poruszenie. Na rynku nieruchomości zagościł optymizm. Dla młodych Polaków to szansa na realizację marzeń o własnym lokum. Program ma wystartować w lipcu, ale już dziś deweloperzy czynią pierwsze przygotowania. Czego możemy spodziewać się w najbliższym czasie?

Pożyczka hipoteczna – dla kogo i czy się opłaca?

Co wiemy na temat pożyczki hipotecznej? Stosunkowo niewiele osób dokładanie zna ten produkt. Eksperci Związku Firm Pośrednictwa Finansowego (ZFPF) wyjaśniają, kiedy warto zdecydować się na pożyczkę hipoteczną, jakie są zasady jej udzielania i czy z kredytem hipotecznym wiąże ją tylko nazwa, czy zbieżności jest więcej. 

Świadectwa charakterystyki energetycznej – centra handlowe mają nowe obowiązki

Firmy, które nie przekażą świadectwa mogą się narazić na grzywny w wysokości 5.000 złotych

Czy zabraknie mieszkań na „Bezpieczny Kredyt 2%”?

Podczas gdy jeszcze w ubiegłym roku rynek nieruchomości mierzył się z kryzysem, a firmy deweloperskie niejednokrotnie były zmuszone obniżać ceny, by pozyskać klientów. Od kilku tygodni nowe mieszkania wyprzedają się.

Grzywny za brak świadectwa charakterystyki energetycznej. Ile? Dla kogo?

28 kwietnia 2023 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o charakterystyce energetycznej budynków. Dotychczas obowiązek posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej dotyczył właścicieli nowo wybudowanych budynków i ich części przeznaczonych do sprzedaży lub wynajmu. Zgodnie z nowymi przepisami obowiązek ten obejmuje teraz wszystkie obiekty - również te, które powstały wcześniej.