Czy sąd wieczystoksięgowy ustala prawo własności

Postępowanie wieczystoksięgowe

Sprawy wieczystoksięgowe są rozpoznawane na posiedzeniu niejawnym. Uczestnikami postępowania oprócz wnioskodawcy są tylko te osoby, których prawa zostały wykreślone lub obciążone bądź na rzecz których wpis ma nastąpić.

W postępowaniu wieczystoksięgowym nie mogą być rozstrzygane żadne spory ani w charakterze przesłanki, ani samego rozstrzygnięcia, ani też podejmowane ustalenia prowadzące sąd do wniosku, że dokonanie wpisu zgodnego z wnioskiem doprowadzi do niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.

Zobacz także: Koszty w postępowaniu wieczystoksięgowym

Sąd wieczystoksięgowy nie może rozstrzygać, czy istnieją przesłanki do uznania, że wnioskodawcę chroni rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych. Dlatego nie jest dopuszczalne w postępowaniu o wpis wnioskodawcy jako wyłącznego właściciela ustalenie, że skoro nieruchomość została nabyta w czasie trwania małżeństwa, to stanowi majątek objęty wspólnością ustawową, wobec czego wpisanie wnioskodawcy jako wyłącznego właściciela doprowadziłoby do wspomnianej niezgodności.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 lipca 2010 r. orzekł, że postępowanie wieczystoksięgowe nie służy ustaleniu tego, kto jest właścicielem nieruchomości. Zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego, rozpoznając wniosek o wpis, sąd wieczystoksięgowy bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do niego dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Chodzi o dokumenty będące podstawą wpisów. Żadnych innych dowodów sąd ten badać nie może. Zmiana wpisu dotyczącego własności może nastąpić w wyniku procesu o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.

Wniosek

Wniosek o dokonanie wpisu może złożyć właściciel nieruchomości, użytkownik wieczysty, osoba, na rzecz której wpis ma nastąpić, albo wierzyciel, jeżeli przysługuje mu prawo, które może być wpisane w księdze wieczystej. W sprawach dotyczących obciążeń powstałych z mocy ustawy wniosek może złożyć uprawniony organ.

Zobacz także: Jak uzyskać odpis z papierowej księgi wieczystej

Wniosek o dokonanie wpisu składa się na urzędowym formularzu. Należy do niego dołączyć dokumenty stanowiące podstawę wpisu w księdze wieczystej.

Wpis dokonywany jest jedynie na wniosek i w jego granicach, chyba że przepis szczególny przewiduje dokonanie wpisu z urzędu. Rozpoznając wniosek o wpis, sąd bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Obowiązuje zakaz prowadzenia przez sąd wieczystoksięgowy postępowania dowodowego wykraczającego poza badanie dokumentów załączonych do wniosku o wpis w księdze wieczystej.