Rośliny na balkonie i tarasie. Co trzeba wiedzieć by cieszyć się namiastką ogrodu mieszkając w bloku?

Wybór roślin

Wybór odpowiednich roślin to oczywisty pierwszy krok do stworzenia balkonowego, czy tarasowego ogródka. To jakie rośliny wybierzemy zależy w pierwszej kolejności od warunków oświetleniowych oraz powierzchni balkonu lub tarasu. Czy nasz balkon jest położony „od południa” a więc dobrze nasłoneczniony, czy ”od północy” a więc zacieniony? Zdecydowana większość roślin woli dobre nasłonecznienie, choć wiele z nich dobrze też rośnie w półcieniu.

Mniejszy wybór jest wśród roślin cieniolubnych. W cieniu dobrze rosną następujące rośliny: funkie, fuksja, wiciokrzew, barwinek, nasturcja, niezapomniajka, komarzyca, werbena, bluszcz, paprocie.

Powierzchnia balkonu (tarasu) również determinuje liczbę i rozmiar roślin, które możemy brać pod uwagę.

Trzeba też zastanowić się, czy możemy uprawiać na balkonie lub tarasie rośliny wieloletnie. Bowiem wiele z nich może nie przetrwać mroźnych zim na zewnątrz i potrzebuje zimą przeniesienia do ogrzewanego pomieszczenia, np. do piwnicy. Jest to zwykle kłopotliwe, dlatego najczęściej uprawiamy w ten sposób rośliny jednoroczne.

Niektóre rośliny wieloletnie mogą przetrwać zimę w donicach na balkonie ale z reguły trzeba okryć donice (np. agrowłókniną, tekturą falistą, czy starym kocem) i postawić je na izolującej od betonu desce, czy styropianie.

Warto też wziąć pod uwagę:
- czy posadzimy rośliny wytrzymałe, które przetrwają np. nasz tygodniowy urlop bez podlewania, 
- czy będziemy mieli czas na pielęgnację roślin, które wymagają licznych zabiegów pielęgnacyjnych (jak np. przycinanie, nawożenie, zraszanie liści, walkę ze szkodnikami itp.).

Zaplanowanie ustawienia doniczek i skrzynek

Musimy również wyznaczyć miejsca, w których postawimy (lub zawiesimy) doniczki i skrzynki. Najczęściej na balkonach stosowane są skrzynki wieszane na balustradach. To bardzo dobre rozwiązanie bo nie zajmujemy podłogi balkonu. Ale w tym przypadku trzeba szczególnie zwrócić uwagę na bezpieczeństwo i dobre przymocowanie ciężkich skrzynek do balustrady.

Na większych balkonach i tarasach jest więcej miejsca i na ustawienie skrzynek i doniczek można przeznaczyć także część podłogi. Trzeba przy tym pamiętać o zostawieniu miejsca na miejsce do relaksu (krzesełka, kanapa, ławka czy stolik) i dostępu do roślin. Można też zastosować podwieszane doniczki lub skrzynki, z których mogą się zwieszać różne rośliny  - ale tu trzeba pamiętać, że w takim przypadku jest utrudniony dostęp do podlewania, czy nawożenia roślin.

Wybór doniczek i skrzynek

W sklepach można dostać najróżniejsze doniczki i skrzynki, w których mogą rosnąć rośliny na balkonie lub tarasie. Ważne jest, aby doniczki i skrzynki miały otwory drenażowe, które pozwalają na odprowadzenie na podstawki nadmiaru wody. Rozmiar pojemnika powinien być dostosowany do rozmiaru bryły korzeniowej i skali jej rozwoju w trakcie wzrostu  danej rośliny. Z pewnością kwadratowe, czy prostokątne skrzynki (doniczki) pozwalają lepiej wykorzystać ograniczoną przestrzeń niż okrągłe.

Wybrane rośliny ozdobne, które dobrze rosną na balkonach i tarasach

Pelargonia (Geranium) - Jest to jedna z najpopularniejszych roślin balkonowych. Pelargonie preferują stanowiska słoneczne i dobrze przepuszczalne podłoże. Wymagają regularnego podlewania, ale nie tolerują przelania.

Petunia - Petunie są roślinami ciepłolubnymi, które najlepiej rosną na stanowiskach słonecznych. Wymagają regularnego podlewania i nawożenia, a także przycinania przekwitłych kwiatów, aby stymulować dalsze kwitnienie.

Fuksja - Fuksje preferują stanowiska półcieniste lub cieniste. Wymagają regularnego podlewania i nawożenia, a także przycinania, aby utrzymać kształt rośliny.

Begonia - Begonie są roślinami ciepłolubnymi, które najlepiej rosną na stanowiskach półcienistych. Wymagają regularnego podlewania i nawożenia, ale nie tolerują przelania.

Surfinia - Surfinie są roślinami ciepłolubnymi, które najlepiej rosną na stanowiskach słonecznych. Wymagają regularnego podlewania i nawożenia, a także przycinania przekwitłych kwiatów, aby stymulować dalsze kwitnienie.

Bratek - Bratki preferują stanowiska słoneczne lub półcieniste. Wymagają regularnego podlewania i nawożenia, a także przycinania przekwitłych kwiatów, aby stymulować dalsze kwitnienie.

Lobelie - Lobelie preferują stanowiska słoneczne lub półcieniste. Wymagają regularnego podlewania i nawożenia, a także przycinania przekwitłych kwiatów, aby stymulować dalsze kwitnienie.

Aksamitka - Aksamitki preferują stanowiska słoneczne. Wymagają regularnego podlewania i nawożenia, a także przycinania przekwitłych kwiatów, aby stymulować dalsze kwitnienie.

Bardzo dobrze rosną też w donicach rośliny cebulowe (tulipany, hiacynty, lilie). Ale w tym przypadku trzeba pamiętać że cebule sadzi się w doniczki lub skrzynki jesienią więc dla pewności (a zwłaszcza w przypadku niewielkich pojemników) trzeba je zabezpieczyć przed mrozem (np. okryć włókniną, czy kartonami i postawić na czymś co izoluje od betonowej lub ceramicznej podłogi (np. na desce).

Wybrane rośliny użytkowe, które dobrze rosną na balkonach i tarasach

Bazylia - Bazylia preferuje stanowiska słoneczne i dobrze przepuszczalne podłoże. Wymaga regularnego podlewania, ale nie toleruje przelania.

Mięta - Mięta preferuje stanowiska półcieniste i dobrze przepuszczalne podłoże. Wymaga regularnego podlewania.

Pomidor - Pomidory preferują stanowiska słoneczne i dobrze przepuszczalne podłoże. Wymagają regularnego podlewania i nawożenia.

Papryka - Papryki preferują stanowiska słoneczne i dobrze przepuszczalne podłoże. Wymagają regularnego podlewania i nawożenia. Zwłaszcza ostre papryczki dobrze rosną na zacisznych słonecznych balkonach i tarasach.

Rukola - Rukola preferuje stanowiska słoneczne lub półcieniste i dobrze przepuszczalne podłoże. Wymaga regularnego podlewania.

Szpinak - Szpinak preferuje stanowiska półcieniste i dobrze przepuszczalne podłoże. Wymaga regularnego podlewania.

Zioła prowansalskie - Zioła prowansalskie, takie jak tymianek, rozmaryn, oregano, preferują stanowiska słoneczne i dobrze przepuszczalne podłoże. Wymagają regularnego podlewania, ale są dość odporne na suszę.

Czy sadzenie pomidorów na tarasie lub balkonie to dobry pomysł? 

Pomidory całkiem dobrze radzą sobie w pojemnikach na balkonach i tarasach. Oczywiście wymagają dobrego nasłonecznienia (co najmniej 6-8 godzin dziennie) i dość dużego pojemnika z bardzo żyzną ziemią. Pomidory najlepiej rosną pod zadaszeniem, tak żeby uchronić je przed padającym deszczem. Pomidory nie powinny mieć zraszanych liści i pędów (podlewać trzeba je bezpośrednio do doniczki), bo sprzyja to rozwojowi chorób grzybowych.

Wymagają też regularnego podlewania i pewnych zabiegów pielęgnacyjnych (przywiązywania do palików lub zwieszających się z góry sznurków oraz przycinania usuwania nadliczbowych pędów). Choć istnieje wiele odmian wyhodowanych właśnie z myślą o balkonach i tarasach, których np. nie trzeba podwiązywać. Wśród takich odmian można przykładowo wymienić:

Tumbling Tom - To odmiana pomidorów, która rośnie w formie zwisającej, co czyni ją idealną do uprawy w podwieszanych doniczkach. Owoce tej odmiany małe (do 2.5 cm średnicy) ale za to bardzo soczyste i słodkie. Są dwa warianty tej odmiany Tumbling Tom Red (owoce w kolorze czerwonym) oraz Tumbling Tom Yellow (owoce w kolorze żółtym).

Red Robin – Bardzo plenna odmiana nawet do niewielkich donic, pomidorki tej odmiany są również małe (tzw. koktajlowe) – ok. 2-3 cm średnicy,  słodko-kwaśne, soczyste.

Little Sun – typowa odmiana do doniczek, małe (nie więcej niż 3 cm średnicy) żółte pomiodorki, bardzo smaczne

Tiny Tim - To niska, plenna odmiana pomidora, która dobrze rośnie w małych pojemnikach. Rodzi małe (do 2 cm średnicy), czerwone i bardzo smaczne owoce cherry. Szybko dojrzewają.

Balcony Charm - To odmiana specjalnie wyhodowana do uprawy na balkonach. Rośnie w formie zwisającej i produkuje mnóstwo małych, smacznych owoców.