REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Roszczenia banków wobec kredytobiorców „o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału”. Koniec niepewności frankowiczów po wyroku TSUE?

Roszczenia banków wobec kredytobiorców „o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału”. Koniec niepewności frankowiczów po wyroku TSUE?
Roszczenia banków wobec kredytobiorców „o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału”. Koniec niepewności frankowiczów po wyroku TSUE?
shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Czy wyrok TSUE z 15 czerwca 2023 r. w sprawie kredytów frankowych to koniec niepewności frankowiczów w sprawie roszczeń banków „o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału.”?

Wyrok TSUE z 15 czerwca 2023 r. w sprawie roszczeń po unieważnieniu frankowej umowy kredytowej

W dniu 15 czerwca 2023 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał wyrok w sprawie C-520/21, w którym rozstrzygnął kwestię o przełomowym znaczeniu zarówno dla posiadaczy kredytów frankowych tzw. frankowiczów, jak i sektora bankowego. Chodzi o dopuszczalność zgłaszania przez banki tzw. roszczeń o wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału, czym banki od kilku lat nękały frankowiczów decydujących się na sądowe unieważnienie swoich kredytów „frankowych”. 

Widząc skalę zapadających w sądach wyroków unieważniających wadliwe umowy frankowe banki, już kilka lat temu rozpoczęły akcję występowania przeciwko kredytobiorcom (frankowiczom) z roszczeniami o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z wypłaconego kapitału (pozwy o tzw. wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z kapitału). Nie da się zaprzeczyć, że dla wielu konsumentów będących posiadaczami kredytów frankowych perspektywa prowadzenia dwóch procesów - jednego o unieważnienie wadliwej umowy kredytu, a następnie kolejnego z powództwa banku o zapłatę wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału, była tym czynnikiem, który skłaniał frankowiczów  do rezygnowania z dochodzenia ochrony swoich prawa przed sądem, albo do podpisywania ugód  z bankami. Co zdecydowanie należy uznać za wymuszoną rezygnację  dochodzenia ochrony swoich praw przed sądem. 
Skala problemu związanego z tymi roszczeniami była na tyle duża, że w 2021 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy – Śródmieście wystąpił z zapytaniem do TSUE, po pierwsze: Czy banki mają prawo do wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z kapitału w razie unieważnienia umowy? Po drugie - Czy kredytobiorca może, w razie unieważnienia umowy kredytu, pozwać o to samo bank, skoro spłacał raty, a bank korzystał z jego kapitału? Rozstrzygnięcie pierwszej kwestii było o tyle istotne, że wielu frankowiczów, z obawy przed możliwością złożenia takiego pozwu przez bank, rezygnowało z ochrony swoich praw przed sądem, czyli rezygnowali z pójścia do  sądu i dalej spłacali umowę zawierającą niedozwolone klauzule umowne.

REKLAMA

Z jakimi roszczeniami nie może występować bank?

Rozstrzygnięcie TSUE z 15 czerwca 2023 r. jest w tej kwestii jednoznacznie korzystne dla frankowiczów i nie pozostawia żadnych wątpliwości co do tego, czy banki mogą występować przeciwko kredytobiorcom, którzy sądownie doprowadzili do unieważnienia swojej umowy kredytu z takim roszczeniem. TSUE uznał, że przepisy Dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dyrektywa 93/13), postanowienia której są kluczem do rozstrzygnięcia tego zagadnienia – mają chronić konsumentów a nie przedsiębiorców, w tym instytucje finansowe takie jak banki. Rozwijając ten wątek TSUE stwierdził, że wspomniana Dyrektywa 93/13 stoi na przeszkodzie temu, aby banki w razie unieważnienia umowy kredytu, miały prawo żądać od konsumentów (kredytobiorców) jakiejkolwiek rekompensaty wykraczającej poza zwrot wypłaconego kredytobiorcy kapitału kredytu oraz ewentualnych odsetek ustawowych za zwłokę
Innymi słowy w ocenie TSUE banki nie mogą obchodzić celów i zasad wyznaczonych przez Dyrektywę 93/13 tylko dlatego, że w swej argumentacji na poparcie takiego prawa powołują się na ochronę stabilności rynków finansowych. Zdaniem TSUE, z czym całkowicie należy się zgodzić, instytucje finansowe w tym banki, powinny w taki sposób prowadzić swoją działalność aby była ona zgodna z celami Dyrektywy 93/13. 

Przyjęcie innej interpretacji oraz przyznanie bankom prawa do dodatkowej rekompensaty w razie unieważnienia umowy kredytu przyczyniłoby się do wyeliminowania efektu odstraszającego wywieranego na instytucje finansowe, co z kolei powodowałoby, że ochrona przyznana konsumentom na mocy Dyrektywy 93/13 stała by się zagrożona lub iluzoryczna. W takim przypadku konsument, z jednej strony korzystałby z ochrony Dyrektywy 93/13, z drugiej byłby narażony na ryzyko zapłaty bankowi rekompensaty, tylko dlatego, że banki uważają, że w ten sposób zapewniają stabilność sektora finansowego. Takie podejście ostatecznie faworyzowałoby przedsiębiorcę, który nie dość, że prowadził działalność niezgodnie z prawem, to jeszcze czerpałby dodatkowe korzyści ekonomiczne (rekompensata) z niezgodnej z prawem działalności. Dlatego TSUE w swoim wyroku przeciął dalsze dywagacje na ten temat stwierdzając, że bankom takie roszczenie nie przysługuje

Co z roszczeniem konsumenta od banku?

Jednocześnie, w tym samym wyroku, TSUE odniósł się do kwestii roszczenia symetrycznego a mianowicie takiego, w którym to konsument, w przypadku wygrania sprawy i uznania umowy kredytu za nieważną mógłby żądać od banku rekompensaty wykraczającej poza zwrot zapłaconych bankowi rat. I tu TSUE zajął całkowicie odmienne stanowisko niż to dotyczące roszczeń banków o rekompensatę za bezumowne korzystanie z kapitału. W tym przypadku TSUE uznał, że prawo Unii nie stoi na przeszkodzie temu by w razie unieważnienia przez sąd umowy kredytu frankowego, kredytobiorca mógł żądać od banku rekompensaty wykraczającej poza zwrot zapłaconych bankowi rat kredytu. Zarazem jednak TSUE wyraźnie zastrzegł, że roszczenie takie musi  znajdować wyraźne oparcie w przepisach prawa krajowego a ponadto sąd krajowy oceniając takie roszczenie powinien wziąć pod uwagę czy takie roszczenie konsumenta jest zgodne z zasadą proporcjonalności. 

Reasumując, stanowisko TSUE niewątpliwie rozbudzi apetyty frankowiczów na dodatkowe pieniądze, należy jednak pamiętać, że droga do uzyskania przez konsumenta takiej rekompensaty w przypadku unieważnienia umowy kredytu frankowego jest jeszcze bardzo daleka i raczej nie należy spodziewać się jakiegoś lawinowego wysypu tego typu spraw, zwłaszcza, że w pierwszej kolejności należy doprowadzić do prawomocnego unieważnia posiadanej umowy kredytu frankowego.

Co zaś się tyczy spraw sądowych dotyczących pozwów banków o tzw. wynagrodzenie  za bezumowne korzystanie z kapitału, to w obecnej sytuacji, kredytobiorcy w stosunku do których takie pozwy już zostały złożone powinni wystąpić do sądu z wnioskiem o oddalenie powództwa banku  ze względu na cytowany wyrok TSUE z 15 czerwca 2023 r.

Autor: Wojciech Ostrowski, radca prawny, Kancelaria Rachelski i Wspólnicy 

 

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:
Autopromocja

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

REKLAMA

Nieruchomości
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
Stare drzewa - dla jednych skarb dla innych przeszkoda

Do napisania niniejszego artykułu zainspirowała mnie ostatnia transakcja na rynku pierwotnym. Dla młodego małżeństwa poszukiwałam nieruchomości w podwarszawskim miasteczku, koniecznie w małej inwestycji, domu z 3 sypialniami, ale przede wszystkim ze starodrzewem. Wybrane przez małżeństwo miasteczko, to prawdziwa zielona oaza pod Warszawą. Po odwiedzeniu kilkunastu inwestycji i przeprowadzonych rozmowach z lokalnymi, małymi deweloperami okazało się, że starodrzew nie zawsze jest „mile widziany przez klientów” i że za wycinką starych dorodnych drzew wcale nie stoją deweloperzy.

Nadchodzi obowiązkowa termomodernizacja mieszkań i domów. Sprawdź, które mogą być z niej zwolnione i na jakich zasadach z zastosowania się do dyrektywy budynkowej

Już od przyszłego roku zacznie działać tak zwana dyrektywa budynkowa. Wszystkie domy, bloki, kamienice i inne nieruchomości zostaną podzielone według klas energetycznych. Te z najniższa w trybie pilnym będą przechodzić obowiązkową termomodernizację, co mimo wsparcia ze środków publicznych dla ich właścicieli oznacza nie tylko uciążliwości, ale i dodatkowe koszty.

Nielegalni lokatorzy (ocupas) w Hiszpanii – jak się bronić. Szybsza procedura sądowa od 3 kwietnia 2025 r.

Zjawisko nielegalnego zajmowania nieruchomości w Hiszpanii budzi emocje wśród osób planujących zakup domu czy mieszkania na Półwyspie Iberyjskim. Od 3 kwietnia w wchodzą w życie nowe przepisy, zgodnie z którymi cała procedura sądowa dotycząca nielegalnych lokatorów (tzw. ocupas) ma zostać zakończona w maksymalnie 15 dni.

Budownictwo mieszkaniowe 2025: początek roku nie zapowiada wysypu nowych mieszkań, a wysokie kursy akcji spółek deweloperskich kłócą się z danymi GUS

Budownictwo mieszkaniowe 2025. Po optymistycznym styczniu pod względem budów rozpoczętych, w lutym nastąpiła stabilizacja danych statystycznych na dość przeciętnych poziomach wartości. W dalszym ciągu więc w budownictwie czekamy także na nadejście wiosny.

REKLAMA

Będzie nowa ustawa propodażowa: czy przyspieszy budowę mieszkań w Polsce i obniży cenę metra kwadratowego

Budownictwo mieszkaniowe czeka na nową ustawę – tak zwaną ustawę podażową, obiecaną przez rząd. W ocenie deweloperów, gdyby nowa ustawa propodażowa została przyjęta w obecnej formie, nastąpiłby ciąg korzystnych zmian ułatwiających inwestycje i skracających proces budowy mieszkań.

Program Pierwsze Klucze: by dostać dofinansowanie nie trzeba bezwzględnie kupować używanego mieszkania. Jak załatwić pieniądze na własne lokum

Utrzymujące się wysokie stopy procentowe sprawiają, że zdolność kredytowa Polaków pozostaje na niskim poziomie, a ci, którzy decydują się na budowę, szukają oszczędności. Może to zmienić program Pierwsze Klucze. Pieniądze z niego można wydatkować na budowę własnego domu, a nie tylko na kupno mieszkania na rynku wtórnym.

Wiosna to najlepsza pora na wymianę okien. Jak zrobić to, by nie przepłacić a odzyskać wydatek przez oszczędności na ogrzewaniu

Wiosna to idealny moment na prace związane z rewitalizacją budynków, w tym wymianę okien. Jak wynika z badań, czynnikiem, który w największej mierze decyduje o wyborze konkretnych materiałów, produktów czy rozwiązań, jest jakość.

Spada liczba planujących zakup mieszkania w Polsce, rośnie popyt na nieruchomości w Hiszpanii. Przyczyna: sytuacja w Ukrainie napędza boom na hiszpańskim rynku nieruchomości

Zdaniem ekspertów, coraz więcej Polaków będzie szukać nieruchomości w Hiszpanii. Wpływa na to rosnąca niepewność geopolityczna w Europie. Zamiast kupować mieszkanie w Polsce, inwestorzy planują zakup nieruchomości w Hiszpanii.

REKLAMA

Co deweloperzy sądzą o programie dopłat do kredytów mieszkaniowych

Czy program dopłat do kredytów mieszkaniowych jest potrzebny? Jak oceniają to deweloperzy? Jakie mają pomysły na inne rozwiązania wsparcia rynku mieszkaniowego w Polsce? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

Budowa domu 2025: KOSZT. Duża część kosztów to robocizna

Ile kosztuje budowa domu w 2025 roku? Co podrożało, a czego ceny spadły w tym roku? Ile zapłacisz za postawienie murów? Jaki jest koszt dachu i stolarki? Wszystkie wyliczenia znajdziesz w artykule. Duża część kosztów to robocizna.

REKLAMA