Nadpłata bądź wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego a zwrot opłat – UOKiK sprawdza czy banki zwracają je kredytobiorcom

• Nadpłata bądź wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego a zwrot opłat
• UOKiK sprawdza, czy banki zwracają opłaty za nadpłatę bądź wcześniejszą spłatę kredytu hipotecznego
• Nadpłata bądź wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego – podstawa prawna
• Nadpłata bądź wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego - stanowisko prezesa UOKiK w kwestii zwrotu opłat
• Jakie opłaty powinien zwrócić bank w związku z nadpłatą bądź wcześniejszą spłatą kredytu hipotecznego
• Postępowania wyjaśniające wobec banków w związku ze zwrotem opłat za nadpłatę bądź wcześniejszą spłatę kredyt hipotecznego – wobec których banków wszczął je UOKiK
• Nadpłata lub wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego, a rekompensata dla banku – czy mogą ją pobierać
• Prawa kredytobiorcy w związku z całkowitą spłatą kredytu hipotecznego przed terminem

Nadpłata bądź wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego a zwrot opłat

- Stopy procentowe WIBOR 3M i 6M, od których zależy oprocentowanie kredytów hipotecznych w PLN są coraz wyższe, co oznacza również wzrost rat kredytów hipotecznych spłacanych przez konsumentów. Jeśli posiadamy odpowiednie oszczędności, warto rozważyć nadpłacenie kredytu hipotecznego z jednoczesnym skróceniem okresu kredytowania lub jego całkowitą, wcześniejszą spłatę. W takiej sytuacji bank powinien rozliczyć się z kredytobiorcą i oddać proporcjonalnie wszystkie pobrane opłaty stanowiące całkowity koszt kredytu - wyjaśnia Tomasz Chróstny, prezes UOKiK.

Dodaje, że powinno się to odbywać według najprostszej i najbardziej sprawiedliwej metody liniowej, tak jak ma to miejsce w przypadku kredytów konsumenckich, gdzie banki dostosowały się do wyroku TSUE i wytycznych Prezesa UOKiK.

UOKiK sprawdza, czy banki zwracają opłaty za nadpłatę bądź wcześniejszą spłatę kredytu hipotecznego

- Tym razem sprawdzamy w postępowaniach wyjaśniających, jak 17 banków rozlicza się z osobami, które nadpłacają kredyt hipoteczny lub spłacają go całkowicie – zauważa prezes UOKiK

Prezes UOKiK sprawdzi również, czy mają miejsce sytuacje, kiedy banki bezpodstawnie odmawiają konsumentom zwrotu opłat z tytułu wcześniejszej spłaty kredytu hipotecznego, mimo że jednocześnie same żądają w takiej sytuacji od konsumenta rekompensaty za wcześniejszą spłatę kredytu.

Nadpłata bądź wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego – podstawa prawna

Możliwość wcześniejszej spłaty lub nadpłaty kredytu hipotecznego wynika z art. 38 ustawy o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami (dalej ustawa o kredycie hipotecznym lub ukh), a obowiązek rozliczenia się z konsumentem z art. 39 tej ustawy. Należy pamiętać, że zasada ta dotyczy tylko umów zawartych po 21 lipca 2017 r. W przypadku kredytów hipotecznych zaciągniętych wcześniej kwestię przedterminowej spłaty regulują umowy kredytowe.

Nadpłata bądź wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego - stanowisko prezesa UOKiK w kwestii zwrotu opłat

Bank powinien automatycznie rozliczyć się z tobą, gdy spłacasz kredyt hipoteczny w całości lub w części i w związku z tym skróceniu ulega okres kredytowania. Zgodnie z art. 39 ukh: „W przypadku spłaty całości kredytu hipotecznego przed terminem określonym w umowie o kredyt hipoteczny całkowity koszt kredytu hipotecznego ulega obniżeniu o odsetki i inne koszty kredytu hipotecznego przypadające za okres, o który skrócono obowiązywanie tej umowy, chociażby konsument poniósł je przed tą spłatą.” Jeśli tak się nie stało, złóż reklamację w banku. Procedura wcześniejszej spłaty powinna być opisana w umowie kredytowej. Możesz powołać się na stanowisko Prezesa UOKiK – pobierz je ze strony finanse.uokik.gov.pl. Wyjaśniamy w nim, dlaczego należy ci się proporcjonalny zwrot opłat, z jakich przepisów to wynika i jak bank powinien to obliczyć.

Jakie opłaty powinien zwrócić bank w związku z nadpłatą bądź wcześniejszą spłatą kredytu hipotecznego

Zgodnie ze stanowiskiem Prezesa UOKiK, bank powinien się z tobą rozliczyć według metody liniowej m.in. z pobranej prowizji, marży, kosztów pośrednictwa czy przygotowania umowy. Jest to metoda najbardziej zrozumiała dla konsumentów, najprostsza, przejrzysta i sprawiedliwa. Jest też łatwa do zastosowania przez banki. Polega ona na tym, że instytucja finansowa dzieli wszystkie koszty przez liczbę dni, w których miała obowiązywać umowa. Wynik mnoży przez liczbę dni, o które skrócono okres kredytowania - tę sumę powinna oddać konsumentowi.

W ten sposób banki już rozliczają się z osobami, które spłacą przed terminem kredyt konsumencki. Dostosowały się więc do przepisów ustawy o kredycie konsumenckim, unijnej dyrektywy, wyroku TSUE C-383/18 (Lexitor) oraz wytycznych zawartych w stanowisku organu. Ustawa o kredycie hipotecznym w ten sam sposób określa obowiązki banku, dlatego takie same zasady, zdaniem Prezesa Urzędu, powinny dotyczyć osób, które zawarły umowy o kredyt hipoteczny.

Postępowania wyjaśniające wobec banków w związku ze zwrotem opłat za nadpłatę bądź wcześniejszą spłatę kredyt hipotecznego – wobec których banków wszczął je UOKiK

Prezes UOKiK wszczął postępowania wyjaśniające dotyczące praktyk oraz zapisów wzorców umów w tym zakresie stosowanych w 17 bankach. Sprawdza w nich, czy i jak rozliczają się z konsumentami, którzy przed terminem spłacą w całości lub nadpłacą kredyt hipoteczny.

Działania Urzędu dotyczą następujących banków:

1. BNP Paribas Bank Polska S.A.
2. ING Bank Śląski S.A.
3. Alior Bank S.A.
4. Bank Millennium S.A.
5. Powszechna Kasa Oszczędności Bank Polski S.A.
6. Bank Polska Kasa Opieki S.A.
7. Credit Agricole Bank Polska S.A.
8. mBank S.A.
9. Santander Bank Polska S.A.
10. Bank Ochrony Środowiska S.A.
11. Bank Pocztowy S.A.
12. Bank Handlowy w Warszawie S.A.
13. PKO Bank Hipoteczny S.A.
14. Pekao Bank Hipoteczny S.A.
15. mBank Hipoteczny S.A.
16. ING Bank Hipoteczny S.A.
17. Millennium Bank Hipoteczny S.A.

Nadpłata lub wcześniejsza spłata kredytu hipotecznego, a rekompensata dla banku – czy mogą ją pobierać

W każdym momencie możesz nadpłacić kredyt hipoteczny lub spłacić go w całości. Sprawdź jednak w umowie, czy bank pobierze za to rekompensatę.

• Możliwość pobrania rekompensaty za wcześniejszą spłatę kredytu przez konsumenta bank powinien zapisać w umowie kredytowej.
• Dla umów zawartych po 21 lipca 2017 r. możliwość takiej rekompensaty określona jest w art. 40 ustawy o kredycie hipotecznym:
  • W przypadku kredytu hipotecznego o zmiennym oprocentowaniu bank może ją zastrzec i pobrać, jeśli spłacisz lub nadpłacisz kredyt w okresie do 36 miesięcy od momentu zawarcia umowy. Po tym czasie bank nie może obciążyć cię opłatą.
  • Jeśli zawarłeś umowę kredytu hipotecznego o stałym lub okresowo stałym oprocentowaniu – bank może ją zastrzec w całym okresie, kiedy oprocentowanie jest stałe lub okresowo stałe.

Pamiętaj, że jeśli bank nie zapisał możliwości pobrania rekompensaty w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu – nie może tego zrobić.

Prawa kredytobiorcy w związku z całkowitą spłatą kredytu hipotecznego przed terminem

Spłaciłeś kredyt hipoteczny przed terminem, pamiętaj:

• Proporcjonalny zwrot opłat przysługuje ci, gdy nadpłacając część kredytu, wybierasz opcję skracania okresu kredytowania.
• Bank odmówił rozliczenia się z opłat i prowizji w związku z wcześniejszą spłatą kredytu? Zawiadom UOKiK, napisz do nas pod adresem uokik@uokik.gov.pl. Możesz również skorzystać z bezpłatnej pomocy Rzecznika Finansowego.

Opracowanie: Paulina Karpińska, redaktor portalu Infor.pl