Kiedy tniemy tuje?

• Przycinanie tui
• Kiedy ciąć tuje – jesienią czy po zimie?
• Kiedy tniemy tuje wiosną?
• Kiedy przycinać tuje na żywopłot?
• Kiedy przycinać tuje na wysokość?
• Tuje Szmaragdy – przycinanie
• Tuje Brabant - cięcie
• Kiedy przycinać tuje kuliste Danica?

Przycinanie tui

Tuje, zwane także żywotnikami zachodnimi, to jedne z najbardziej popularnych roślin ogrodowych w Polsce. Tuje świetnie sprawdzają się jako zielone ściany w ogrodzie. Można nimi odgrodzić nieestetyczne miejsca w ogrodzie, np. wiatę śmietnikową czy kompostownik. Jednak najczęściej służą do tworzenia zwartego, zimozielonego żywopłotu pozwalającego na intymność na własnym podwórku. 

Zdania na temat tuj są podzielone – jedni je kochają, inni nienawidzą. Dla jednych stanowią niezbędny element ogrodu w postaci zielonego tła. Dla innych kopiowanie tego rozwiązania w ogromnej liczbie ogrodów w Polsce to już zbyt wiele, więc w swoim ogródku chcą czegoś innego. 

Próbując wprowadzać nowe pomysły na żywopłot w życie, warto zasięgnąć opinii profesjonalistów. Bez niej można narazić się na nawet wieloletnie niepowodzenia. Można wyszukać wspaniałe rośliny, które na zdjęciach wyglądają zjawiskowo, egzotycznie (np. bambus). Warto jednak zastanowić się nad tym, czy niepowtarzalność rozwiązania jest dla nas ważniejsza od jego powodzenia w naszych warunkach klimatycznych. Nie bez przyczyny tuje są tak powszechnie stosowane w polskich ogrodach.

Zatem jak ciąć żywotniki zachodnie? Tak naprawdę można je ciąć na wiele sposobów. Wszystko zależy od efektów, jakie chcemy uzyskać. Można ograniczyć się również do dwóch (wiosna i późne lato), a nawet jednego cięcia w roku na wiosnę. Jednak dla osób, które boją się eksperymentować w ogrodzie, poniżej opisane zostały zasady stosowane przez ekspertów.

Kiedy ciąć tuje – jesienią czy po zimie?

To najczęściej zadawane ekspertom pytanie w kontekście przycinania tuj, na które mają oni jednoznaczną odpowiedź – po zimie. Po zimie przeprowadza się najważniejsze cięcie tuj. Przycięcie tuj jesienią jest dosyć ryzykowne pod kątem wystąpienia ewentualnych przymrozków i opadów, co w połączeniu z niezagojonymi po cięciu ranami może wpłynąć na uszkodzenie rośliny, brązowienie igliwia, a nawet jej obumarcie. Na koniec sierpnia i na początku września można jednak przeprowadzić cięcie wyrównujące, np żywopłotu z tuj lub krzewów formowanych.

Kiedy tniemy tuje wiosną?

Tuje powinny być przycinane od drugiej połowy marca do końca kwietnia, kiedy nie występują już silne przymrozki. Wówczas pobudzone do wzrostu przez przycięcie nowe pędy, nie zostaną uszkodzone.

Kiedy przycinać tuje na żywopłot?

Oto podstawowe zasady cięcia tuj na żywopłot:

1. Tuje tniemy 3 razy w roku – wiosną, wczesnym latem i późnym latem (np. koniec marca, połowa czerwca, sierpień)
2. Wszystkie cięcia tuj staramy się wykonywać w dosyć pogodnym dniu – bez mrozu, opadów i silnego słońca.
3. Do cięcia używamy ostrych narzędzi, aby nie gnieść pędów (najlepiej nożyce ręczne lub nożyce elektryczne – szczególnie przy dużej liczbie krzewów).
4. Pierwszy raz przycinamy roślinę w kolejnym roku po posadzeniu.
5. Co do zasady pierwsze cięcie powinno się wykonywać, gdy roślina osiągnie wysokość 1,5 m.
6. Wiosną ścinamy mniej więcej 1/3 pędów, usuwamy suche, zniszczone po zimie części tuj (np. złamane pod ciężarem śniegu).
7. Wczesnym latem, kiedy kolor nowych przyrostów już ściemnieje, również można przyciąć pędy o ⅓.
8. Późnym latem delikatnie przycinany tuje o około 2 cm tak, aby wyrównać kształt żywopłotu, ale nie pobudzać rośliny do silniejszego wzrostu.

Kiedy przycinać tuje na wysokość?

Przycinanie czubków tuj powinno nastąpić na wiosnę przed rozpoczęciem wegetacji. Przycinanie tui z wysokości można wykonać na przełomie marca i kwietnia. Najlepiej przyciąć 10-15 cm od góry. 

Mocniejsze cięcie może spowolnić wzrost rośliny. Warto więc przemyśleć swoje zamiary i dostosować do nich skracanie czubków. Jeśli nie zależy nam na szybkim wzroście tuj, nie należy bać się przycinania. Roślina odbije i się zagęści, ale będzie potrzebowała na to trochę więcej czasu. W okresie letnim można wyrównać czubek tuj, szczególnie jeśli tworzą żywopłot. Wówczas bezpiecznie tniemy tuje aż do września. Nie jest to mocne cięcie, a kosmetyczne. Nie powinno więc zaszkodzić roślinie.

Cięcie tuj z wysokości najlepiej wykonać nożycami elektrycznymi z wysięgnikiem, a następnie wyrównać (jeśli wysokość tuj tego wymaga, stojąc na stabilnie postawionej drabinie) nożycami ręcznymi.

Tuje Szmaragdy – przycinanie

Tuje szmaragdy łatwo poznać po ich stożkowatym pokroju. Są zwarte, wąskie i szybko rosną. Uprawa szmaragdów również nie sprawia wielu problemów. Kwaśna ziemia i umiarkowane podlewanie to podstawy, które powinny zapewnić im dobry wzrost. To zdecydowanie plusy szmaragdów. Sprawiają, że są tak chętnie stosowane przede wszystkim na żywopłoty. Dlaczego? Przycinanie szmaragdów nie jest konieczne. Rosną w kształcie wysokich stożków, które z biegiem lat tworzą gęstą ścianę. Nie są więc zbytnio wymagającą rośliną. Natomiast jeśli chcemy nadać im innego kształtu, nożyce w dłoń!

Przycinanie tui Szmaragd zależy od tego, czy rośnie ona jako żywopłot, czy też nie. Jeśli nie, można z nią eksperymentować w zależności od efektu, jaki chcemy uzyskać. Może to być niższy krzew, wysoka na kilka metrów kolumna albo nawet zielona rzeźba (np. spirala, trzy kule, bonsai). 

Szmaragdy mają wszechstronne zastosowanie, jednak kojarzone są z zielonymi ścianami. Jeśli właśnie taką rolę mają spełniać w ogrodzie, przycinanie powinno być częste (3 razy w roku), zagęszczające i wyrównujące. Żywopłot wygląda szczególnie harmonijnie, kiedy jest równo przystrzyżony od góry. Przy takim prowadzeniu roślin należy również pamiętać o równym przycinaniu boków – ściana może być prosta lub delikatnie pochylona tak, aby roślina zwężała się ku górze.

Tuje Brabant - cięcie

Tuja Brabant to konkurentka Szmaragdu. Ogrodnicy wybierają zazwyczaj między tymi dwiema odmianami żywotników. Brabant ma bardziej kształt walca niż stożku. Jest również bardziej elastyczna i nie stwarza większych problemów w uprawie. Łatwo można ją formować w kształt żywopłotu, szybko się zagęszcza i odbudowuje. Uznawana jest za najszybciej rosnącą odmianę tuj. Jeśli tuja brabant tworzy żywopłot, przycinanie jest niezbędne w celu utrzymania ładnej formy.

Kiedy i jak ciąć tuję Brabant? Należy trzymać się wyżej wymienionych zasad dotyczących przycinania tuj na żywopłot. Można także ograniczyć liczbę cięć do 2 w roku – pierwsze wiosenne i drugie letnie wyrównujące.

Kiedy przycinać tuje kuliste Danica?

Najczęściej wybierane odmiany to tuja Szmaragd i tuja Brabant. Nierzadko można zobaczyć również realizacje z użyciem tui kulistej Danica. Ma ona jednak zupełnie inne zastosowanie niż wyższe, kolumnowo rosnące tuje. Zwykle sadzi się ją w odstępach, tak aby można było podziwiać jej kulisty kształt. Tuja ta jest typowa dla ogrodów geometrycznych i różnego rodzaju nasadzeń symetrycznych. Bywa, że danica również tworzy żywopłoty, lecz są one niskie (do około 70 cm wysokości, chociaż można spotkać okazy nawet do 1 m)  i zwykle półkoliste.

Jak i kiedy przycinać tuję Danica? Należy podkreślić, że ta odmiana tui swobodnie rosnąc, utrzymuje kształt kuli. Jako tuja wolnorosnąca nie powinna być mocno cięta. Jednak w celu wyrównania formy, można ją przycinać. Najlepiej wykonać ten zabieg na wiosnę, mniej więcej na przełomie marca i kwietnia.

Podsumowując, tuje to wdzięczne, zimozielone rośliny, które nie są wymagające. Może je z powodzeniem uprawiać każdy ogrodnik. Niektóre odmiany nie muszą być przycinane - Danica czy Szmaragd. Jeśli jednak chcesz je zagęścić lub nadać im określony kształt, stosuj się do powyższych zasad, a efekt będzie satysfakcjonujący.