REKLAMA

REKLAMA

Kategorie
Zaloguj się

Zarejestruj się

Proszę podać poprawny adres e-mail Hasło musi zawierać min. 3 znaki i max. 12 znaków
* - pole obowiązkowe
Przypomnij hasło
Witaj
Usuń konto
Aktualizacja danych
  Informacja
Twoje dane będą wykorzystywane do certyfikatów.

Kredyty frankowe – od kiedy biegnie termin przedawnienia dla banku o zwrot kapitału i prawo zatrzymania [wyrok TSUE z 14 grudnia 2023 r.]

Kredyty frankowe – od kiedy biegnie termin przedawnienia dla banku o zwrot kapitału i prawo zatrzymania [wyrok TSUE z 14 grudnia 2023 r.]
Kredyty frankowe – od kiedy biegnie termin przedawnienia dla banku o zwrot kapitału i prawo zatrzymania [wyrok TSUE z 14 grudnia 2023 r.]
Shutterstock

REKLAMA

REKLAMA

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał 14 grudnia 2023 r., wyrok w kolejnej „polskiej” sprawie dotyczącej kredytów frankowych (tj. kredytów hipotecznych indeksowanych kursem CHF). Chodzi o sprawę o sygn. C-28/22 Getin Noble Bank, dotyczącą przedawnienia roszczeń restytucyjnych. 

TSUE rozstrzygnął w tym wyroku w nim pytania prejudycjalne przedstawione przez Sąd Okręgowy w Warszawie w postanowieniu z 19 listopada 2021 r.

REKLAMA

TSUE wskazuje od kiedy biegnie początek 3 letniego okresu przedawnienia

REKLAMA

Jak wskazał Rzecznik Finansowy, najistotniejsze znaczenie mają w tym wyroku wyjaśnienia TSUE dotyczące rozpoczęcia biegu terminu przedawnienia roszczeń banku wynikających z nieważności umowy frankowej. Ten wyrok TSUE, jest korzystny z punktu widzenia ochrony klientów instytucji finansowych będących konsumentami, ponieważ po pierwsze, niweluje rozbieżne stanowiska polskich sądów co do tego zagadnienia, a po drugie, jasno formuje korzystne dla konsumentów-kredytobiorców stanowisko, zgodnie z którym zrównuje początek biegu terminu przedawnienia roszczeń restytucyjnych, wynikających z nieważności umowy z powodu zawartych w niej klauzul abuzywnych, dla konsumentów oraz tych instytucji.

Zdaniem TSUE różne terminy przedawnienia przewidziane z tych stron umowy frankowej tworzą asymetrię środków prawnych, która narusza zasadę skuteczności ochrony przewidzianej w dyrektywie. Trybunał zniwelował w ten sposób skutki niekorzystnej dla konsumentów wykładni przyjętej przez Sąd Najwyższy (7) w uchwale z dnia 7 maja 2021 r., III CZP 6/21, zgodnie z którą termin przedawnienia roszczeń przedsiębiorcy rozpoczyna bieg dopiero od dnia uprawomocnienia się wyroku stwierdzającego nieważność umowy kredytu hipotecznego. Ponadto TSUE uznał, że taka asymetria narusza nie tylko unijną zasadę skuteczności, ale i podważa skutek zniechęcający przewidziany dyrektywą Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (dalej dyrektywa 93/13), ponieważ zachęca bank, w następstwie pozasądowej reklamacji konsumenta, do pozostania bezczynnym lub do wydłużenia etapu pozasądowego poprzez przedłużenie negocjacji, aby termin przedawnienia roszczeń konsumenta upłynął.

W konsekwencji Trybunał orzekł wyroku w sprawie Getin Noble Bank (Przedawnienie roszczeń restytucyjnych), C-28/22, że wykładnia sądowa prawa krajowego, taka jak przyjęta przez Sąd Najwyższy  (7) w uchwale z dnia 7 maja 2021 r., III CZP 6/21, zgodnie z którą w następstwie uznania za nieważną umowy kredytu hipotecznego zawartej przez przedsiębiorcę z konsumentem z uwagi na zawarte w tej umowie nieuczciwe warunki (niedozwolone postanowienia umowne), termin przedawnienia roszczeń tego przedsiębiorcy wynikających z nieważności tej umowy rozpoczyna bieg dopiero od dnia, w którym staje się ona tzw. trwale bezskuteczna, podczas gdy termin przedawnienia roszczeń tego konsumenta wynikających z nieważności tej umowy rozpoczyna bieg w chwili, w której dowiedział się on lub powinien dowiedzieć się o nieuczciwym charakterze warunku powodującego tę nieważność – nie jest zgodna z art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13 w związku z zasadą skuteczności.

Zatem - zdaniem TSUE - termin przedawnienia roszczeń banku nie może rozpoczynać biegu później niż termin przedawnienia dla roszczeń kredytobiorcy (konsumenta).

Ponadto z wyroku TSUE wynika, że bank, w przypadku braku możliwości dalszego obowiązywania umowy po wyeliminowaniu z niej klauzul abuzywnych, nie może powoływać się na prawo zatrzymania, co do pobranych od konsumenta odsetek za opóźnienie, za okres od otrzymania przez bank wezwania do zwrotu świadczeń oraz uzależniać ich zwrotu od przedstawienia przez tego konsumenta oferty zwrotu kapitału, który to otrzymał od banku. Przy czym dotyczy to sytuacji, w której wykonanie przez bank prawa zatrzymania spowodowałoby utratę przez konsumenta prawa do uzyskania ustawowych odsetek za opóźnienie od momentu upływu terminu nałożonego na bank do wykonania świadczenia.

REKLAMA

W niniejszym wyroku Trybunał wyjaśnił również, że bank, który zawarł umowę kredytu hipotecznego z konsumentem, nie ma obowiązku sprawdzenia, czy ten konsument ma wiedzę o skutkach usunięcia klauzul abuzywnych lub o niemożności zachowania mocy wiążącej owej umowy w przypadku usunięcia tych klauzul.

Pytania prejudycjalne w sprawie Getin Noble Bank (Przedawnienie roszczeń restytucyjnych), C-28/22, zostały skierowane w konkretnym stanie faktycznym, jednak wyrok ten ma istotne znaczenie dla wszystkich konsumentów-kredytobiorców, którzy zawarli umowę kredytu denominowanego lub indeksowanego do kursu waluty obcej, zawierającą niedozwolone postanowienia umowne, które nie były indywidualnie negocjowane. Niewątpliwie zrównanie przez TSUE rozpoczęcia biegu terminu termin przedawnienia i dla klientów, i dla banków, spowoduje w praktyce przede wszystkim zmianę dotychczasowej strategii działań banków, ponieważ w interesie obu stron będzie jak najszybsze rozstrzygnięcie sporu frankowego. Rozstrzygnięcie TSUE może mieć istotny wpływ także na inne umowy zawierane z konsumentami, w których przedsiębiorca sformułował niedozwolone postanowienia umowne, które nie były indywidualnie negocjowane.

Dalszy ciąg materiału pod wideo

Źródło: wyrok TSUE z 14 grudnia 2023 r. sygn. C-28/22.

Stanowisko Związku Banków Polskich

W komunikacie z 14 grudnia 2023 r. Związek Banków Polskich, komentując ww. wyrok TSUE stwierdził, że z tego wyroku wynika, iż roszczenia banków nie są przedawnione, a TSUE oczekuje wzajemnego rozliczenia świadczeń stron.

Jak zauważył ZBP, TSUE ponownie nie wypowiedział się o początku biegu przedawnienia roszczeń banków - zaznaczył jedynie, że nie może on biec od daty prawomocnego wyroku.  Trybunał wskazał, że termin przedawnienia musi być symetryczny dla obu stron. W związku z tym termin przedawnienia roszczeń klientów nie może rozpocząć się wcześniej niż termin banków. 
Zdaniem ZBP, istotne jest, że TSUE potwierdził sankcję trwałej bezskuteczności. Oznacza to, że termin przedawnienia dla obu stron należy liczyć od złożenia przez klienta wyraźnego oświadczenia, że zna konsekwencje upadku umowy. Jest to zgodne z dotychczasowym orzecznictwem polskich sądów po uchwale 7 sędziów SN z 7 maja 2021 r.

TSUE nie zakwestionował co do zasady zarzutu zatrzymania. Zaznaczył jedynie, że podniesienie zarzutu zatrzymania nie wstrzymuje naliczania odsetek.
Jak podsumował Związek Banków Polskich - ten wyrok TSUE świadczy o tym, że roszczenia banku i klienta nie powinny być traktowane jako przedawnione i muszą być rozliczone.

Autopromocja

REKLAMA

Źródło: INFOR

Oceń jakość naszego artykułu

Dziękujemy za Twoją ocenę!

Twoja opinia jest dla nas bardzo ważna

Powiedz nam, jak możemy poprawić artykuł.
Zaznacz określenie, które dotyczy przeczytanej treści:

REKLAMA

QR Code

© Materiał chroniony prawem autorskim - wszelkie prawa zastrzeżone. Dalsze rozpowszechnianie artykułu za zgodą wydawcy INFOR PL S.A.

Nieruchomości
Zapisz się na newsletter
Zobacz przykładowy newsletter
Zapisz się
Wpisz poprawny e-mail
10 największych miast świata [LISTA]

Są dane na 2024 rok. Największe miasta świata pod względem liczby mieszkańców znajdują się w Japonii, Indiach, Chinach, Bangladeszu, Brazylii, Egipcie i Meksyku. Które miasto jest największe na świecie?

Rządowy Portal DOM - czy będzie pomocny dla kupujących nieruchomości?

Portal DOM to jeden z pomysłów projektu nowelizacji ustawy deweloperskiej. Ma on poprawić przejrzystość rynku m.in. w zakresie cen transakcyjnych mieszkań deweloperskich i z rynku wtórnego. Jak oceniają ten pomysł deweloperzy? W jakim stopniu portal może rzeczywiście pomóc kupującym? 

Rynek nieruchomości w Polsce – jakie zmiany czekają nas w IV kwartale 2024 roku? [ANALIZA]

Rynek nieruchomości w Polsce. Trwa ostatni kwartał 2024 r. Czy możemy się jeszcze spodziewać zmian dotyczących cen transakcyjnych mieszkań? A co z rynkiem najmu? Jakie czynniki wpływają na wzrost, a jakie na zahamowanie cen? 

To może być idealny moment na zakup mieszkania z rynku wtórnego

Jakie są prognozy dla mieszkań z rynku wtórnego do końca 2024 r.? Czy jest jeszcze szansa na zakup atrakcyjnej cenowo i lokalizacyjnie nieruchomości? Badanie przeprowadził portal Nieruchomosci-online.pl. 

REKLAMA

Jak wygląda rzeczywistość mieszkaniowa w największych miastach w Polsce?

Światowy Dzień Miast to dobra okazja, żeby sprawdzić, czy poprawa standardu mieszkań w Polsce jest widoczna we wszystkich, czy tylko w niektórych największych miastach w Polsce.

Prawo do dzierżawy działki po śmierci działkowicza

Osoby bliskie po śmierci działkowca mogą przejąć jego prawo do dzierżawy gruntu w ROD. Wyjaśniamy, jak wygląda taka procedura, bo działkowe dzierżawy są cenne.

Korzystne opodatkowanie garaży po zmianach w podatku od nieruchomości. Jak skorzystać w 2025 roku?

Zmiany w podatku od nieruchomości, które mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2025 r., co do zasady nie należą do korzystnych. Niemniej są wśród nich i takie, które można ocenić pozytywnie, jak np. opodatkowanie garaży w budynku mieszkalnym. Należy jednak pamiętać, że na dzień niniejszej publikacji (25 października 2024 r.), ustawa nowelizująca nie została jeszcze uchwalona.

Niektóre miasta wybudowały mniej mieszkań czynszowych niż przeznaczyły do rozbiórki!

Zasoby mieszkaniowe wielu gmin się kurczą. A to oznacza, że maleją szanse na tanie mieszkanie czynszowe, po które czekają w kolejce tysiące gospodarstw domowych. Eksperci portalu GetHome.pl zbadali, w których miastach wojewódzkich te szanse są największe.

REKLAMA

Bez Kredytu na start, ale za to z rabatem? Jak wygląda sytuacja na rynku nowych mieszkań?

Czy wstrzymanie programu Kredyt na start mocno wpłynęło na rynek mieszkaniowy? Czy klienci mogą liczyć na rabaty? Jaka jest obecnie sytuacja na rynku nowych mieszkań?

25%-45% oszczędności na ogrzewaniu w sezonie grzewczym: Pompa ciepła współpracująca z piecem na pellet lub kominkiem na drewno

Jednym z urządzeń grzewczych wybieranych, w ramach dotychczasowych edycji Programu Czyste Powietrze, jest powietrzna pompa ciepła. Mimo wielu zalet, jak każde urządzenie, ona także ma swoje minusy, które jednak łatwo wyeliminować. Wystarczy połączyć pompę ciepła, np. z kominkiem opalanym drewnem lub piecem na pellet. Wsparcie powietrznej pompy ciepła kominkiem na drewno lub piecem na pellet daje sezonową oszczędność rzędu 25-45% - ocenia Krzysztof Woźniak, specjalista ds. energii w Grupie Zdrowego Oddychania.

REKLAMA