Fundusz Dopłat BGK - bezzwrotne wsparcie finansowe budownictwa

Czym jest Program bezzwrotnego wsparcia budownictwa i Fundusz Dopłat?

Program bezzwrotnego wsparcia budownictwa działa na podstawie ustawy z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali mieszkalnych na wynajem, mieszkań chronionych, noclegowni, schronisk dla bezdomnych, ogrzewalni i tymczasowych pomieszczeń (t.j. Dz.U. 2020 poz. 508) oraz obowiązujących aktów wykonawczych do tej ustawy.

Celem rządowego programu bezzwrotnego finansowego wsparcia budownictwa jest zwiększenie zasobu lokali mieszkalnych oraz lokali i  pomieszczeń z zakresu pomocy społecznej,  służących zaspokajaniu potrzeb osób o niskich i przeciętnych dochodach.  

Program finansowany jest ze środków Funduszu Dopłat, a jego obsługę prowadzi BGK. 

Do zadań BGK należy:

• przyjmowanie wniosków o finansowe wsparcie i ich ocena formalna,
• powiadamianie beneficjentów wsparcia, którzy złożyli wnioski, o wynikach oceny formalnej oraz decyzji BGK o przyznaniu wsparcia,
• zawieranie z beneficjentami wsparcia umów o udzielenie finansowego wsparcia,
• dokonywanie wypłat środków finansowych,
• monitorowanie przedsięwzięć objętych finansowym wsparciem w zakresie spełnienia warunków umownych i  ustawowych,
• sprawdzanie prawidłowości rozliczenia udzielonego wsparcia po zakończeniu realizacji przedsięwzięcia,
• okresowa weryfikacja poziomu przyznanej rekompensaty w przypadku przedsięwzięć związanych ze świadczeniem usługi publicznej w ogólnym interesie gospodarczym, 
• publikowanie w Biuletynie Informacji Publicznej informacji o programie. 

Program nie ma określonego ograniczenia czasowego jego funkcjonowania. Jednocześnie posiada zagwarantowane finansowanie ze środków Funduszu Dopłat na lata 2018-2025. W dalszej perspektywie wydatki mogą ulec zmianie. Maksymalny limit wydatków budżetu państwa, do wysokości których może zostać zasilony Fundusz Dopłat z przeznaczeniem na sfinansowanie wypłat finansowego wsparcia wynosi w okresie do 2025 r. łącznie 6000 mln zł, a w poszczególnych latach nie może przekroczyć kwoty:
1) w 2019 r. – 500 mln zł;
2) w 2020 r. – 500 mln zł;
3) w 2021 r. – 1000 mln zł;
4) w 2022 r. – 1000 mln zł;
5) w 2023 r. – 1000 mln zł;
6) w 2024 r. – 1000 mln zł;
7) w 2025 r. – 1000 mln zł.

Finansowe wsparcie udzielane jest na wniosek beneficjenta w formie bezzwrotnej dotacji.

Kto i na jakie wsparcie może liczyć?

O bezzwrotne wsparcie z Funduszu Dopłat mogą ubiegać się:

Gminy – podstawowe jednostki samorządu terytorialnego, o których mowa w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1875 z późn. zm.).”

Jednoosobowe spółki gminne – spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne, niedziałające w formie towarzystwa budownictwa społecznego, których wszystkie udziały albo akcje należą do jednego wspólnika albo akcjonariusza, a tym wspólnikiem albo akcjonariuszem jest gmina i którym gmina powierzyła realizację zadania własnego w zakresie zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej.

Związki międzygminne - związki międzygminne, o których mowa w art. 64 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1875 z późn. zm.) Związki międzygminne tworzone są przez gminy w celu wspólnego wykonywania zadań publicznych.

Powiaty – jednostki samorządu terytorialnego II stopnia, o których mowa w art. 1 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2017 r. poz. 1868 z późn. zm.).

Organizacje pożytku publicznego - podmioty, którym przysługuje status organizacji pożytku publicznego w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2018 r. poz. 450).

Spółki celowe - spółki, o których mowa w art. 7 ustawy z dnia 20 lipca 2017r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości (Dz. U. z 2017 r. poz. 1529 z późn. zm.) w przypadku, gdy KZN tworzy ją wyłącznie z jednostkami samorządu terytorialnego, a jej wspólnikami, udziałowcami lub akcjonariuszami są wyłącznie KZN lub jednostki samorządu terytorialnego.

Bezzwrotne wsparcie z Funduszu Dopłat może zostać udzielone na:

• utworzenie lokali mieszkalnych na wynajem o ograniczonym czynszu, w tym lokali wchodzących w skład mieszkaniowego zasobu gminy – beneficjenci wsparcia mogą ubiegać się o dofinansowanie tworzenia nowych lokali mieszkalnych bez dotychczasowego warunku wydzielenia z gminnego zasobu odpowiedniej liczby lokali socjalnych – konsekwencja wprowadzenie kategorii umów najmu socjalnego lokali mieszkalnych w miejsce wydzielania odrębnego zasobu lokali socjalnych.

Zgodnie z ustawą możliwe jest  bezzwrotne finansowe wsparcie udzielane gminom i związkom międzygminnym współuczestniczącym w tworzeniu lokali przez innego inwestora niż gmina lub związek międzygminny.

• utworzenie mieszkań chronionych – tj. mieszkań przeznaczonych m.in. dla osób z zaburzeniami psychicznymi, opuszczających pieczę zastępczą (rodzina zastępcza, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, zakład dla nieletnich), a także dla cudzoziemców.  Mieszkania te są przeznaczone dla osób, które ze względu na trudną sytuację życiową, wiek, niepełnosprawność lub chorobę potrzebują wsparcia w funkcjonowaniu w codziennym życiu, ale nie wymagają usług w zakresie świadczonym przez jednostkę całodobowej opieki - art. 53 ustawy o pomocy społecznej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1769 z późn. zm.);
• zakup byłych mieszkań zakładowych – tj. mieszkań  stanowiących przed dniem 7 lutego 2001 r. własność przedsiębiorstw państwowych i spółek handlowych, w których Skarb Państwa był podmiotem dominującym w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 512);
• utworzenie noclegowni – są to budynki lub wyodrębnione części budynków przeznaczone do udzielania noclegu osobom bezdomnym;
• utworzenie schronisk dla bezdomnych - są to budynki lub wyodrębnione części budynków przeznaczone do udzielania całodobowego schronienia osobom bezdomnym.
• zwiększenie powierzchni użytkowej noclegowni i schronisk dla bezdomnych – w zakresie powierzchni pomieszczeń mieszkalnych, w tym sypialni, w istniejącej noclegowni lub schronisku domu dla bezdomnych.
• utworzenie ogrzewalni - są to tymczasowe schronienia, o których mowa o którym mowa w art. 48a ust 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej społecznej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1769 z późn. zm.) umożliwiają osobom bezdomnym interwencyjny, bezpieczny pobyt w ogrzewanych pomieszczeniach wyposażonych co najmniej w miejsca siedzące.
• dostosowanie noclegowni i schronisk dla bezdomnych i ogrzewalni - do standardów, o których mowa w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 48a ust. 14 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1769 z późn. Zm)
• utworzenie tymczasowych pomieszczeń -  są to pomieszczenia, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 5a ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 1610 z późn. zm.)

W ramach programu finansowane z Funduszu Dopłat mogą być następujące przedsięwzięcia:

• budowa budynku w tym rozbudowa lub nadbudowa
• remont lub przebudowa budynku niemieszkalnego lub części takiego budynku
• remont lub przebudowa budynku mieszkalnego albo części takiego budynku, jeżeli ze względu na zły stan techniczny, został wyłączony z użytkowania albo zakazano jego użytkowania
• zmiana sposobu użytkowania budynku albo części takiego budynku, wymagająca dokonania remontu lub przebudowy,
• remont lub przebudowa budynku istniejącej noclegowni, schroniska dla bezdomnych, ogrzewalni w celu dostosowania do standardów, o których mowa w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 48a ust. 14 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1769 z późn. zm.)
• kupno lokali mieszkalnych, budynku mieszkalnego albo udziału we współwłasności budynku mieszkalnego
• kupno lokali mieszkalnych, budynku mieszkalnego albo udziału we współwłasności budynku mieszkalnego połączone z ich remontem,
• pokrycie przez beneficjenta wsparcia części kosztów przedsięwzięcia realizowanego przez towarzystwo budownictwa społecznego albo spółkę gminną, polegającego na tworzeniu lokali mieszkalnych przeznaczonych na wynajem przez gminę albo związek międzygminny z prawem do podnajmu,
• pokrycie przez beneficjenta wsparcia części kosztów przedsięwzięcia polegającego na tworzeniu lokali mieszkalnych na wynajem o ograniczonym czynszu powstających w wyniku realizacji inwestycji przez inwestora innego niż gmina lub związek międzygminny.

Wysokość wsparcia

Objaśnienia do tabeli:

BB - budowa budynku
BB-TBS - budowa budynku przez TBS lub SG
K - kupno lub kupno połączone z remontem
RPB - remont lub przebudowa budynku niemieszkalnego lub mieszkalnego z decyzją PINB (art. 66 ust. 2 lub art. 68 pkt 1 Prawa budowlanego)
RPBn - remont lub przebudowa budynku niemieszkalnego
RPBn/ZSUB –TBS/SG - remont lub przebudowa budynku niemieszkalnego przez TBS lub SG
ZSUB - zmiana sposobu użytkowania budynku
SG- spółka gminna

* 5 % dodatkowo, w przypadku przedsięwzięć, w których nie mniej niż 5 % lokali mieszkalnych przeznaczonych będzie dla rodzin wg ustawy o wsparciu kobiet i rodzin "za życiem" lub w przypadku przedsięwzięcia, o którym mowa w art. 15 ust. 1 pkt 5 lit. a ustawy o rewitalizacji z wyłączeniem przedsięwzięć realizowanych przy wykorzystaniu finansowania zwrotnego

** przedsięwzięcie polegające na budowie ogrzewalni jest możliwe tylko w przypadku, gdy w budynku powstanie również noclegownia lub schronisko dla bezdomnych

Rodzaje kosztów objętych dofinansowaniem

Program przewiduje możliwość dofinansowania następujących rodzajów kosztów przedsięwzięcia:

• w przypadku budowy, remontu, przebudowy, zmiany sposobu użytkowania budynku
:
  - koszty materiałów i robót budowlanych niezbędnych do realizacji przedsięwzięcia, w tym koszty wykonania przyłączy technicznych*, obiektów i urządzeń związanych z budynkiem, w tym placów zabaw, śmietników, ogrodzeń, placów postojowych i placów pod śmietniki, przejazdów (dróg wewnętrznych) wraz z niezbędnymi zjazdami z drogi publicznej, również w sytuacji, kiedy zjazdy te wykonywane są zgodnie z odrębnymi przepisami poza nieruchomością stanowiącą własność lub będącą w użytkowaniu wieczystym inwestora,
  - koszty wykonania czynności specjalistycznych, w tym koszty projektowania, niezbędnych badań i ekspertyz technicznych, powierzenia pełnienia funkcji inwestora zastępczego, nadzoru i kierowania budową, rozliczania robót budowlanych,


  - koszty przygotowania terenu,
• w przypadku przedsięwzięcia polegającego na tworzeniu lokali mieszkalnych na wynajem przez inwestora innego niż beneficjent wsparcia, w/w koszty rozlicza się proporcjonalnie do ilości lokali tworzonych przy udziale finansowego wsparcia,
• w przypadku kupna lokali mieszkalnych/budynku mieszkalnego albo udziału we współwłasności budynku mieszkalnego lub kupna lokali mieszkalnych/budynku mieszkalnego albo udziału we współwłasności budynku mieszkalnego połączonego z remontem – cena określona w umowie sprzedaży, pomniejszona o wartość rynkową gruntu, określona w operacie szacunkowym przez rzeczoznawcę majątkowego zgodnie z ustawą koszt remontu.

* w rozumieniu przepisów o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków, warunków funkcjonowania systemów elektroenergetycznych, warunków przyłączenia podmiotów do sieci gazowych i urządzeń związanych z budynkiem itp.

Finansowe wsparcie można łączyć z finansowaniem ze środków Unii Europejskiej, z zastrzeżeniem, że finansowe wsparcie nie przysługuje na dofinansowanie tych kosztów przedsięwzięcia, które są współfinansowane ze środków Unii Europejskiej.

Koszty przedsięwzięcia obejmują również wartość podatku od towarów i usług, o ile beneficjentowi wsparcia, na podstawie odrębnych przepisów, nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z tym przedsięwzięciem lub zwrotu tego podatku.

Jak złożyć wniosek?

Składając do Banku Gospodarstwa Krajowego wniosek o udzielenie finansowego wsparcia ze środków Funduszu Dopłat można:

1) samodzielnie przygotować wniosek na podstawie „Zakresu informacji, jakie zawiera wniosek o udzielenie finansowego wsparcia” stanowiącego załącznik nr 1 do Rozporządzenia Ministra Inwestycji i Rozwoju z dnia 27 kwietnia 2018 r. w sprawie finansowego wsparcia na tworzenie lokali mieszkalnych na wynajem, mieszkań chronionych, noclegowni, schronisk dla bezdomnych, ogrzewalni i tymczasowych pomieszczeń

lub

2) skorzystać z elektronicznego formularza zamieszczonego poniżej

Wniosek BSK FD

Przygotowując się do złożenia wniosku (zarówno samodzielnie jak i korzystając z elektronicznego formularza) prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz o przygotowanie wskazanych dokumentów wymienionych poniżej:

• aby prawidłowo przygotować wniosek prosimy o przygotowanie zamieszczonych w poniższym pliku informacji

Informacje do wniosku

• do wniosku należy załączyć dokumenty wskazane w poniższym pliku

Załączniki do wniosku

Jakie zmiany wejdą w życie 5 marca 2021 r.?

Najistotniejsze wprowadzane zmiany to:

1. Zwiększenie wysokości finansowego wsparcia dla następujących rodzajów przedsięwzięć:

a) z 35 proc. do 50 proc. na przedsięwzięcie polegające na:
-  zakupie lokalu mieszkalnego, budynku mieszkalnego albo udziału we współwłasności budynku mieszkalnego,
- zakupie lokalu mieszkalnego, budynku mieszkalnego albo udziału we współwłasności budynku mieszkalnego, połączonym z remontem tych lokali lub budynku mieszkalnego,

w wyniku którego powstaną lokale mieszkalne zwiększające mieszkaniowy zasób gminy/mieszkania chronione

 b) z 35 proc./45 proc. do 80 proc. na przedsięwzięcie polegające na:
- budowie budynku,
- remoncie lub przebudowie budynku niemieszkalnego, przeznaczonego na pobyt ludzi,
- remoncie lub przebudowie budynku mieszkalnego albo części takiego budynku, jeżeli ten remont lub ta przebudowa nie dotyczy lokalu mieszkalnego zajmowanego przez lokatora na podstawie obowiązującej umowy najmu,
- zmianie sposobu użytkowania budynku lub jego części wymagającej dokonania remontu lub przebudowy,

w wyniku którego powstaną lub zostaną zmodernizowane lokale mieszkalne zwiększające mieszkaniowy zasób gminy/mieszkania chronione

 c) z 45 proc. do 80 proc. na przedsięwzięcie polegające na zmianie sposobu użytkowania budynku lub jego części wymagającej dokonania remontu lub przebudowy,

w wyniku którego powstaną pomieszczenia tymczasowe

 d) z 45 proc./55 proc. do 80 proc. na przedsięwzięcie polegające na:

• - budowie budynku,
• - remoncie lub przebudowie budynku niemieszkalnego, przeznaczonego na pobyt ludzi,
• - remoncie lub przebudowie budynku mieszkalnego, albo części takiego budynku, jeżeli budynek mieszkalny albo jego część nie są zamieszkane,
• - zmianie sposobu użytkowania budynku lub jego części wymagającej dokonania remontu lub przebudowy,

w wyniku którego powstaną noclegownie/schroniska dla osób bezdomnych lub w istniejącej już noclegowni/schronisku dla osób bezdomnych nastąpi zwiększenie powierzchni użytkowej pomieszczeń noclegowych

e) z 45 proc. do 80 proc. na przedsięwzięcie polegające na remoncie, przebudowie, rozbudowie lub nadbudowie istniejącej noclegowni, schroniska dla osób bezdomnych lub ogrzewalni,

w wyniku którego nastąpi dostosowanie ich do standardów, o których mowa w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 48a ust. 14 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej

f) z 45 proc. do 80 proc. na przedsięwzięcie polegające na budowie budynku z lokalami mieszkalnymi na wynajem, powstającymi w wyniku realizacji przez inwestora innego niż gmina albo związek międzygminny, na warunkach, o których mowa w art. 5a ustawy,
 

g) z 20 proc. do 35 proc. na przedsięwzięcie polegające na tworzeniu lokali mieszkalnych na wynajem, powstających w wyniku realizacji inwestycji przez inwestora innego niż gmina albo związek międzygminny, na warunkach, o których mowa w art. 5 ust. 2, przy czym udział gminy lub związku międzygminnego w części przekraczającej 25% kosztów przedsięwzięcia pokrywany jest do wysokości odpowiadającej wartości gruntu stanowiącego własność inwestora, na którym realizowane jest przedsięwzięcie,

2. Umożliwienie finansowania przedsięwzięć rozpoczętych.

3. Wydłużenie terminu realizacji przedsięwzięcia do 36 miesięcy.

4. Poszerzenie przedmiotowego zakresu ustawy – wsparcie będzie udzielane nie tylko na tworzenie, ale i modernizację zasobów mieszkaniowych,

5. Poszerzenie grupy podmiotów uprawnionych do uzyskania finansowego wsparcia o:

• organizacje pozarządowe, o których mowa w art. 3 ust. 2,
• podmioty, o których mowa w art. 3 ust. 3, ustawy z 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, (Dz. U. z 2019 r., poz. 688 i 1570),

6. Poszerzenie rodzaju finansowanych przedsięwzięć o:

• finansowanie remontu lub przebudowy budynku mieszkalnego albo jego  części, jeżeli remont lub przebudowa nie dotyczy lokalu mieszkalnego zajmowanego przez lokatora na podstawie obowiązującej umowy najmu
• finansowanie remontu lub przebudowy budynku mieszkalnego albo części takiego budynku, jeżeli ten remont lub ta przebudowa dotyczy lokalu mieszkalnego zajmowanego przez lokatora na podstawie obowiązującej umowy najmu, jeżeli beneficjent wsparcia uzyskał prawo do premii remontowej, o której mowa w art. 7 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz.U. z 2020 r. poz. 22, 284, 412 i 2127, Dz.U. z 2021 r. poz. 11), i realizuje przedsięwzięcie remontowe, o którym mowa w art. 2 pkt 3 tej ustawy, w budynku, w którym znajdują się te lokalne mieszkalne. 

W przypadku tego rodzaju przedsięwzięcia możliwie jest zwiększenie poziomu wsparcia o 10 punktów procentowych dla budynków wpisanych do rejestru zabytków lub znajdujących się na takim terenie.

7. Rozszerzenie katalogu kosztów kwalifikowanych o koszty budowy garaży podziemnych i wielopoziomowych oraz kosztów wykonania niezbędnego uzbrojenia terenu.

8. Umożliwienie finansowania powierzchni dla seniorów
Jeżeli finansowe wsparcie, jest udzielane na przedsięwzięcie, w wyniku którego powstaną lokale mieszkalne, których docelową grupę najemców będą stanowić również osoby starsze w rozumieniu art. 4 pkt 1 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o osobach starszych (Dz. U. poz. 1705), tj. osoby, które ukończyły 60. rok życia, finansowe wsparcie jest udzielane także na utworzenie dodatkowych powierzchni użytkowych przeznaczonych na zaspokajanie potrzeb tych osób.

Informator BGK o bezzwrotnym wsparciu Budownictwa z Funduszu Dopłat obowiązujący od 5 marca 2021 r.

Źródło: Bank Gospodarstwa Krajowego