Kiedy można znieść służebność gruntową

Szczególna uciążliwość

Właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zniesienia służebności gruntowej za wynagrodzeniem, jeżeli wskutek zmiany stosunków służebność stała się dla niego szczególnie uciążliwa, a nie jest konieczna do prawidłowego korzystania z nieruchomości władnącej (czyli tej, na rzecz któej ustanowiono służebność).

Szczególna uciążliwość, o której mówią przepisy, nie może być spowodowana np. pogorszeniem stosunków między sąsiadami

Aczkolwiek, jeżeli na skutek tego pogorszenia stosunków, sąsiad korzystający ze służebności dopuszcza się złośliwości wobec właściciela nieruchomości, może stać się to podstawą do zlikwidowania służebności. Może się zdarzyć, że sąsiad celowo np. niszczy wjazd na nieruchomość, pozostawia otwartą, w efekcie czego inwentarz żywy właściciela nieruchomości obciążonej ucieka.

Należy jednak zwrócić szczególną uwagę na to, że służebność może być zniesiona, jeżeli nie jest konieczna, czyli jest możliwy inny dostęp do nieruchomości.

Jeżeli natomiast służebność będzie uciążliwa, ale nie będzie możliwe ustanowienie innej i brak będzie alternatywnego dostępu do nieruchomości, trudny sąsiad nadal będzie uprawniony do przejazdu i przechodu.

W sytuacji, gdy w majątku właściciela nieruchomości obciążonej powstaną szkody np. konieczność naprawy uszkodzonej bramy wjazdowej, możliwe będzie dochodzenie odszkodowania.

Niekonieczna, "droga konieczna"

Może się zdarzyć, że po upływie kilku lat od ustanowienia służebności, sąsiad dokupi kolejną nieruchomość, dzięki której będzie mieć nowy dostęp do drogi. W tej sytuacji, właściciel nieruchomości obciążonej będzie mógł żądać zniesienia służebności nawet bez wynagrodzenia, powołując się nie tylko na brak jej konieczności, ale przede wszystkim ze względu na utratę znaczenia obecnej służebności.

Niewątpliwie, będzie możliwe zniesienie służebności, jeżeli np. będzie wybudowana nowa droga, dzięki której nieruchomości, dla której ustanowiono służebność drogi koniecznej, będzie lepszy dostęp. W tej sytuacji również zniesienie służebności odbędzie się nieodpłatnie.

Zniesienie służebności może nastąpić w drodze porozumienia pomiędzy stronami zawartego przed notariuszem, lub orzeczenia sądu, jeżeli strony nie mogą dojść do porozumienia.

W pozwie o zniesienie służebności należy określić wartość roszczenia i uiścić wynikającą stąd opłatę (5% roszczenia).

Porównaj : Odpowiedzi odpowiedzi autora na pytania dotyczące niniejszego artykułu

Jowita Mulawa-Krause -

radca prawny, partner w Kancelarii Radców Prawnych „Iustus-Par” R.Dudziak & J. Mulawa-Krause