Czy trzeba płacić podatek od ogrodzenia i bramy wjazdowej? Tak, ale nie wszyscy mają taki obowiązek

• Budowle są opodatkowane podatkiem od nieruchomości o ile są związane z prowadzeniem biznesu 
• Co to są budowle? 
• Co to są budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej?
• Jak obliczyć wartość budowli dla potrzeb podatku od nieruchomości?
• Podatek od bramy wjazdowej

Budowle są opodatkowane podatkiem od nieruchomości o ile są związane z prowadzeniem biznesu 

Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości podlegają nie tylko grunty i budynki lub ich części (np. lokale mieszkalne) ale także budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Wynika to z art. 2 ust. 1 pkt 3 w związku z art. ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych.

Stawkę podatku od nieruchomości w przypadku budowli określa każda gmina w stosownej uchwale ale stawka ta nie może być wyższa niż 2% wartości budowli określonej na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 3 i ust. 3–7 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Zatem jasne jest, że tylko budowle związane z prowadzeniem biznesu mogą być opodatkowane podatkiem od nieruchomości. A stawka tego podatku w przypadku budowli może osiągnąć maksymalnie 2% wartości budowli.

Co to są budowle? 

Na to pytanie odpowiada przepis art. 1a ust. 1 pkt 2) ww. ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. W myśl tego przepisu budowla, to  obiekt budowlany w rozumieniu przepisów prawa budowlanego niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, a także urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów prawa budowlanego związane z obiektem budowlanym, które zapewnia możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem.

Jak widać, aby poznać w pełni definicję budowli a także urządzeń budowlanych (traktowanych przez ustawę o podatkach i opłatach lokalnych na równi z budowlą) musimy też sięgnąć do ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. 
W myśl art. 3 pkt 3 tej ustawy budowlą jest każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych, morskich turbin wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.

A na podstawie art. 3 pkt  9) Prawa budowlanego urządzeniami budowlanymi są urządzenia techniczne związane z obiektem budowlanym, zapewniające możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, jak przyłącza i urządzenia instalacyjne, w tym służące oczyszczaniu lub gromadzeniu ścieków, a także przejazdy, ogrodzenia, place postojowe i place pod śmietniki.

Co to są budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej?

Odpowiedź na to pytanie znajdziemy w art. 1a ust. 1 pkt 3) ww. ustawy o podatkach i opłatach lokalnych budowlami związanymi z prowadzeniem działalności gospodarczej są budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą.

Więc budowle nie muszą być własnością przedsiębiorcy aby podlegać opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Wystarczy, że znajdują się w posiadaniu przedsiębiorcy (np. na podstawie umowy najmu lub dzierżawy, czy innej umowy).

Przy czym na podstawie art. 1a ust. 2a tej samej ustawy, do budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej nie zalicza się budynków, budowli lub ich części, w odniesieniu do których została wydana decyzja ostateczna organu nadzoru budowlanego, o której mowa w art. 67 ust. 1 ustawy Prawo budowlane (nakaz rozbiórki), lub decyzja ostateczna organu nadzoru górniczego, na podstawie której trwale wyłączono budynek, budowlę lub ich części z użytkowania.

Jak obliczyć wartość budowli dla potrzeb podatku od nieruchomości?

Jak już wspomniano wyżej stawka podatku od nieruchomości w przypadku budowli nie może być wyższa niż 2% wartości budowli określonej na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 3 i ust. 3–7 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych.

Zatem w myśl tych przepisów podstawę opodatkowania podatkiem od nieruchomości stanowi dla budowli lub ich części związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – wartość, o której mowa w przepisach o podatkach dochodowych (ustawa o PIT albo ustawa o CIT – w zależności od formy prawnej podatnika/przedsiębiorcy), ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego, stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji w tym roku, niepomniejszona o odpisy amortyzacyjne, a w przypadku budowli całkowicie zamortyzowanych – ich wartość z dnia 1 stycznia roku, w którym dokonano ostatniego odpisu amortyzacyjnego.

Przy czym:
- Jeżeli obowiązek podatkowy w zakresie podatku od nieruchomości od budowli powstał w ciągu roku podatkowego – podstawą opodatkowania jest wartość stanowiąca podstawę obliczania amortyzacji na dzień powstania obowiązku podatkowego.
- Jeżeli budowla jest przedmiotem umowy leasingu i odpisów amortyzacyjnych dokonuje korzystający, w przypadku jej przejęcia przez właściciela, do celów określenia podstawy opodatkowania przyjmuje się wartość początkową przed zawarciem pierwszej umowy leasingu, zaktualizowaną i powiększoną o dokonane ulepszenia oraz niepomniejszoną o spłatę wartości początkowej.
- Jeżeli od budowli lub ich części nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych – podstawę opodatkowania stanowi ich wartość rynkowa, określona przez podatnika na dzień powstania obowiązku podatkowego. A gdy takie budowle lub ich części zostały ulepszone lub zgodnie z przepisami o podatkach dochodowych nastąpiła aktualizacja wyceny środków trwałych – podstawę opodatkowania stanowi ich wartość rynkowa ustalona na dzień 1 stycznia roku podatkowego następującego po roku, w którym dokonano ulepszenia lub aktualizacji wyceny środków trwałych.
- Jeżeli podatnik nie określił wartości budowli lub podał wartość nieodpowiadającą wartości rynkowej, organ podatkowy powoła biegłego, który ustali tę wartość. W przypadku gdy podatnik nie określił wartości budowli lub wartość ustalona przez biegłego jest wyższa co najmniej o 33% od wartości określonej przez podatnika, koszty ustalenia wartości przez biegłego ponosi podatnik.

Podatek od bramy wjazdowej

Oczywiste jest również, że brama wjazdowa jest elementem ogrodzenia - więc wartość bramy wchodzi w skład wartości ogrodzenia opodatkowanej podatkiem od nieruchomości. Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 6 lipca 2023 r., sygn. III FSK 988/22. NSA uznał w tym orzeczeniu, że: W odniesieniu do kwestii bramy wjazdowej i zapory drogowej należy także zaaprobować stanowisko WSA we Wrocławiu, że stanowią one elementy ogrodzenia, związanego z gruntem skarżącego, które stanowi urządzenie budowlane zapewniające użytkowanie danego obiektu budowlanego, które bez tego obiektu nie spełniałoby swojej funkcji technicznej. W konsekwencji podlegają one opodatkowaniu u skarżącego, ale jako budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, na co wskazuje zarówno umowa najmu, jak i objęcie ich ewidencją środków trwałych najemcy.

Podstawa prawna: 
- ustawa z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych – tekst jednolity: Dz.U. z 2023 r., poz. 70.
- ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane – tekst jednolity: Dz.U. z 2023 r., poz. 682 (ostatnia zmiana: Dz.U. z 2023 r., poz. 1963).

Paweł Huczko