Tematy - Słownik kredytowy

Stopa depozytowa - korzystają z niej banki komercyjne, które mają nadmierną płynność. Stopa depozytowa ustalana jest przez bank centralny, w Polsce przez Radę Polityki Pieniężnej. Za jej pomocą określane jest możliwie najniższe oprocentowanie jednodniowych depozytów, które składane są przez banki komercyjne w banku centralnym.

Stopa lombardowa - określana również kredytem lombardowym - odnosi się do najwyższego poziomu oprocentowania kredytów udzielanych przez bank centralny bankom komercyjnym pod zastaw papierów wartościowych. Wysokość kredytu nie może być wyższa niż 85% zastawianych papierów wartościowych. Stopa lombardowa ustalana jest przez Radę Polityki Pieniężnej.

Chargeback - to usługa bankowa umożliwiająca zwrot płatności dokonanej kartą kredytową, jeśli nabyty towar lub usługa nie są zgodne z opisem. Żeby w ramach chagebacku można było odzyskać pieniądze należy skontaktować się ze sprzedawcą w celu dokonania przez niego zwrotu pieniędzy lub naprawy wadliwego towaru. Jeżeli sprzedawca nie jest skłonny do rozmowy to dokonujemy reklamacji w banku, w efekcie pieniądze zwraca nam bank.

IKE (Indywidualne Konto Emerytalne) - jest częścią systemu emerytalnego (III filaru). Korzystanie z IKE jest dobrowolne, wpłacane pieniądze są naszą własnością, można je wypłacić w dowolnym momencie. Oszczędności zgromadzone na Indywidualnym Koncie Emerytalnym nie są opodatkowane w czasie wypłaty, ale tylko wtedy, gdy mamy skończone 60 lat, a wpłaty były dokonywane przez przynajmniej 5 lat. Wysokość wpłat w ciągu roku jest ograniczona limitem ustalanym na podstawie prognozowanej trzykrotnej średniej pensji miesięcznej.

CashBack - usługa bankowa pozwalająca wypłacać pieniądze poza placówką bankową i bankomatem. W ramach cashback pieniądze mogą być wypłacane np. w sklepie lub na stacji benzynowej. Usługa ta najczęściej jest bezpłatna, ale w miejscu, w którym się z niej korzysta trzeba zrobić zakupy. Dodatkowo wypłacana kwota nie może być wyższa niż 200 zł.

Concierge - jest to usługa przeznaczona dla posiadaczy rachunku bankowego lub karty kredytowej, jest ona bezpłatna. Concierge to osobisty asystent, z którego usług możemy korzystać za pomocą infolinii, pomaga on zorganizować usługi i rzeczy, które są trudno dostępne w normalnym trybie, np. rezerwacja biletu na koncert, na który bilety są już wyprzedane.

Subprime - pojęcie odnosi się do kredytów o zwiększonym ryzyku. Dotyczy osób o zmniejszonej wiarygodności kredytowej, które uzyskały niską ocenę scoringową (punktowa ocena kredytobiorcy w Polsce opracowywana przez Biuro Informacji Kredytowej) z powodu problemów ze spłatą wcześniejszego kredytu (np. nieterminowa spłata rat) lub wręcz takie, które mają trudność z uzyskaniem kredytu, np. z powodu niskiej zdolności kredytowej.

Cross-selling, inaczej sprzedaż wiązana. Cross-selling wiąże się najczęściej z kredytem hipotecznym, taka forma sprzedawania produktów oferowana jest przez większość banków. Kredytobiorca decydujący się na zakupienie dodatkowych produktów bankowych lub przestrzeganie określonych zasad, np. wpływy na konto we wcześniej ustalonej kwocie, dostanie kredyt na preferencyjnych warunkach. Taka umowa zazwyczaj obowiązuje przez cały czas trwania umowy kredytowej.

Scoring - za jego pomocą, w formie punktów, określa się wiarygodność klienta i ryzyko związane z korzystaniem z konkretnej usługi. Najczęściej ze scoringiem mamy do czynienia w czasie ubiegania się o kredyt. Metodę można stosować również w innych dziedzinach, np. w ubezpieczeniach.

Stopa dyskontowa - jest to wartość wyrażona w procentach, odnosząca się do zrzeczenia się przyszłych środków finansowych na rzecz obecnie dostępnych środków. Stopa dyskontowa pokazuje jak zmienia się wartość pieniądza w czasie i w pewnym sensie wyrównuje przyszły kapitał z kapitałem bieżącym.

Leasing – umowa, na podstawie której jedna strona (finansujący/leasingodawca) zobowiązuje się oddać w użytkowanie drugiej stronie (korzystający/leasingodawca) przedmiot umowy (m.in. maszyny, urządzenia, samochody, nieruchomości, grunty) w zamian za wyznaczone w umowie opłaty. Korzystający będzie czerpał korzyści z przedmiotu leasingu przez okres czasu określony w umowie.

Forex – międzynarodowy rynek wymiany walut. Służy do wymiany, kupna i sprzedaży walut. Dostęp do forexu ma każdy użytkownik Internetu. Celem handlu na giełdzie jest dokonanie takiej transakcji, żeby kupiona waluta miała większą wartość od tej, którą sprzedaliśmy. Najczęściej handel dotyczy: euro, dolara, jena, funta brytyjskiego i franka szwajcarskiego.

Wkład własny – pieniądze, które kredytobiorca wpłaca na poczet kredytu hipotecznego z własnych oszczędności. Im wyższy wkład własny, tym warunki kredytu są korzystniejsze.

Wniosek kredytowy – dokument, na podstawie którego bank analizuje sytuację finansową kredytobiorcy. Wniosek kredytowy zawiera m.in. kwotę kredytu, cel, informacje o innych zobowiązaniach, a także proponowane formy zabezpieczenia pożyczki.

Umowa kredytowa – umowa w formie pisemnej określająca m.in. strony kredytu, warunki udzielenia pożyczki, jej kwotę i walutę. Tekst umowy powinien być zrozumiały i jednoznaczny, aby nie było problemów z jego interpretacją.

Kredyt bankowy – pożyczka zaciągnięta w banku na określony cel, czas i na określoną kwotę. Podpisując umowę kredytową, kredytobiorca zobowiązuje się zwrócić pożyczoną kwotę wraz z wynagrodzeniem dla banku w postaci prowizji i odsetek.

Kredyt walutowy – kredyt hipoteczny zaciągnięty w obcej walucie (najczęściej w euro lub we franku szwajcarskim). Występuje w dwóch formach: kredyt walutowy udzielany w walucie krajowej i kredyt denominowany. Kredyt walutowy to najlepsze rozwiązanie dla kredytobiorców, którzy zarabiają w tej walucie, w której chcą zaciągnąć kredyt.

LtV (Loan to Value) – stosunek wartości kredytu hipotecznego do wartości nieruchomości, wyrażany procentowo. Przy 20-proc. wkładzie własnym LtV wynosi 80%.

Doradca finansowy – osoba, która ma pomóc klientowi w wyborze najlepszych instrumentów finansowych w zależności od tego, czego oczekuje klient. Doradca pomaga m.in. w gromadzeniu dokumentacji (np. przy kredycie), negocjuje z bankiem najkorzystniejsze warunki danej oferty. Doradca finansowy nie musi posiadać licencji, żeby wykonywać zawód.

Waloryzacja – dotyczy świadczeń pieniężnych, m.in. wynagrodzenia, renty i emerytury. Ustala ich wysokość zgodnie z założeniem, że powinny mieć one taką samą wartość ekonomiczną jak w chwili jej powstania. Waloryzacja jest uzależniona od inflacji.

Odwrócona hipoteka – kredyt dla seniorów, czyli dodatkowe pieniądze dla emeryta w zamian za przeniesienie własności nieruchomości na fundusz lub bank, przy zachowaniu prawa do zamieszkiwania lokalu.

Konto walutowe – rachunek bankowy, na którym przechowuje się pieniądze w innej walucie niż złoty (np. w euro lub we frankach szwajcarskich). Prowadzenie takiego konta może być darmowe. Często banki, poza standardowymi usługami, proponują posiadaczom kont walutowych lokaty terminowe.

Kredyt budowlano-hipoteczny – kredyt mieszkaniowy na zakup lub budowę nieruchomości w trakcie inwestycji budowlanej. W odróżnieniu od kredytu hipotecznego, kredyt budowlano-hipoteczny wypłacany jest w transzach. Wypłacenie całości pieniędzy trwa od 24 do 36 miesięcy. Wypłata kolejnych transzy zależy od postępu prac budowlanych.

Ubezpieczenie pomostowe – ubezpieczenie obowiązkowe (w większości placówek) i czasowe, które chroni bank przed dodatkowymi kosztami wynikającymi głównie z opóźnień związanych z wpisem nieruchomości w hipotekę. Wysokość ubezpieczenia pomostowego różni się w zależności od wewnętrznych ustaleń placówki. Najczęściej kredytobiorca opłaca je w postaci zwiększonego oprocentowania.

Rata balonowa (płatność balonowa) – forma spłaty kredytu. Na początku klient spłaca tylko część odsetkową, a pod koniec okresu kredytowania – ostatnią część odsetek + cały pożyczony kapitał. Rata balonowa to dla banku większe ryzyko, ponieważ nie ma on pełnej kontroli nad kredytobiorcą. Jednocześnie finansowany płaci większe odsetki, co w końcowym podsumowaniu oznacza większy zysk dla finansującego.

Rata kredytu – składa się na nią część kapitałowa i odsetkowa. Część kapitałowa to kwota, którą klient pożyczył od banku. Część odsetkowa to procent pobierany przez bank w zamian za udzielenie kredytu. Wysokość rat kształtuje się w zależności od okresu kredytowania. Im dłuższy czas spłaty, tym niższe raty, ale w rezultacie wyższy koszt całego zobowiązania. Przy spłacaniu kredytu kredytobiorca ma do wyboru raty stałe i malejące.

Prolongata – czasowe zawieszenie spłaty rat kredytu za zgodą banku. Prolongata dotyczy zawieszenia całej raty kredytu – zarówno części kapitałowej, jak odsetkowej.

Karencja – okresowe zawieszenie spłaty kapitału kredytu. Podobnie jak prolongata, karencja jedynie przesuwa w czasie tę spłatę. W tym przypadku zawieszenie dotyczy tylko części kapitałowej, co oznacza, że odsetki muszą być cały czas spłacane. Dlatego bank może pozwolić nawet na kilkumiesięczną karencję.

Kredyt refinansowy – kredyt przeznaczony na spłatę innego kredytu. W przeciwieństwie do konsolidacji, refinansowanie dotyczy spłaty jednego zobowiązania. Refinansowanie opłaca się szczególnie w przypadku kredytów walutowych. Dotyczy nie tylko przeniesienia zobowiązania i kontynuowania spłaty w nowym banku. Niesie ze sobą dodatkowe korzyści jak wydłużenie okresu kredytowania czy przewalutowanie.

Spread – różnica pomiędzy kursem kupna a kursem sprzedaży waluty. To jedna z opłat, którą trzeba ponieść przy zaciąganiu kredytu walutowego. Wysokość spreadu zależy od wewnętrznych wyliczeń banku. Spread powoduje zwiększenie miesięcznej raty kredytu, na czym zarabia bank. Rozwiązaniem korzystnym dla kredytobiorcy jest możliwość spłaty zobowiązania w walucie, w której zostało ono zaciągnięte (ustawa antyspreadowa).

Pożyczka hipoteczna – posiada cechy kredytu hipotecznego (ze względu na zabezpieczenie w postaci hipoteki) i kredytu gotówkowego (pieniądze można przeznaczyć na dowolny cel pod warunkiem, że nie jest on związany z działalnością gospodarczą prowadzoną przez pożyczkobiorcę). Uzyskanie pożyczki hipotecznej wiąże się ze spełnieniem określonych warunków. Najważniejszy z nich to posiadanie nieruchomości, które będzie zabezpieczeniem dla banku w przypadku niewywiązywania się z zaciągniętego zobowiązania. Pożyczka hipoteczna jest oprocentowana niżej niż tradycyjny kredyt gotówkowy.

Kredyt konsolidacyjny (kredyt bezgotówkowy) – kredyt przeznaczony na spłatę innych zobowiązań kredytobiorcy. Ma na celu zmniejszenie miesięcznej raty kredytowej poprzez połączenie kilku kredytów w jeden, zabezpieczony hipoteką na nieruchomość (własną lub należącą do osoby trzeciej).

Kredyt mieszkaniowy – obecnie najpopularniejsza forma kredytu. Często utożsamia się go bezpośrednio z kredytem hipotecznym. W rzeczywistości kredyt mieszkaniowy ma węższe znaczenie i jest jednym z rodzajów kredytu hipotecznego.

Oprocentowanie kredytu – podstawowy parametr, który wpływa na koszt kredytu hipotecznego. Banki same ustalają jego wysokość i na nim bezpośrednio zarabiają. Oprocentowanie składa się z dwóch elementów: z podstawowej stopy procentowej i z marży banku.

Zdolność kredytowa – zdolność do spłaty zaciągniętego zobowiązania wraz z odsetkami w terminie określonym w umowie kredytowej zawartej między finansującym a finansowanym. Bank weryfikuje informacje przedstawione przez klienta i przeprowadza dokładną analizę kredytową.

Kredyt hipoteczny – długoterminowy kredyt bankowy, którego zabezpieczeniem jest hipoteka na nieruchomość (nabywaną lub inną, której właścicielem jest kredytobiorca lub jego rodzina). Tego typu zadłużenie może mieć kilka form. Najpopularniejszą z nich jest kredyt mieszkaniowy.

Rekomendacja S – dokument przygotowany przez Komisję Nadzoru Finansowego, określający listę tzw. dobrych praktyk dla banków, które udzielają kredytów hipotecznych.

Hipoteka – ograniczone prawo rzeczowe obciążające nieruchomość dla zabezpieczenia określonej wierzytelności. Na jej podstawie wierzyciel ma pierwszeństwo do nieruchomości.

Biuro Informacji Kredytowej (BIK) – instytucja powołana przez banki w 1997 r., która gromadzi informacje o kredytobiorcach, ich kredytach, pożyczkach oraz zadłużeniach. BIK przechowuje wszystkie informacje przez 5 lat. Dotyczą one zarówno klientów indywidualnych, jak i przedsiębiorców.

Przewalutowanie kredytu – zmiana waluty kredytu na inną. Decyzja o przewalutowaniu podjęta w odpowiednim momencie pozwala na zmniejszenie miesięcznej raty kredytu. W przeciwnym wypadku koszty przewalutowania mogą być zbyt wysokie.

Karta kredytowa – karta płatnicza z ustalonym limitem kredytowym wydawana przez bank; nie musi być powiązana z kontem bankowym. Podczas płacenia kartą rośnie zadłużenie, które po miesięcznym okresie rozliczeniowym trzeba spłacić. Zazwyczaj karta kredytowa jest oprocentowana wyżej niż karty przypisane do rachunku bankowego.

Odsetki – zyski z lokaty. Zazwyczaj warunkiem założenia lokaty jest posiadanie konta osobistego. Wysokość odsetek regulują m.in. stopa procentowa, wysokość kapitału i czas, na jaki założono lokatę.

Marża – zysk banku na udzielonym kredycie. Wysokość marży zależy od banku i ustala się ją w zależności od tego, jak duże ryzyko wiąże się z udzieleniem pożyczki. Zazwyczaj marża jest taka sama przez cały czas trwania kredytu.

Konto osobiste – rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy (ROR), rachunek bankowy. Zgodnie z Prawem bankowym, konto osobiste służy otrzymywaniu należności i regulowaniu zobowiązań. Na podstawie umowy bank odpowiada za pieniądze przechowywane na koncie i wykonuje operacje określone przez klienta (przelewy, wypłaty).

Konto oszczędnościowe – rachunek bankowy spełniający funkcję lokaty i rachunku osobistego. Umożliwia oszczędzanie pieniędzy i jednocześnie zapewnia stały dostęp do odkładanych środków. Konto oszczędnościowe ma niższe oprocentowanie niż lokata, ale wypłacając pieniądze, nie tracimy odsetek. Liczba darmowych wypłat różni się w zależności od banku. Kapitalizacja odsetek (doliczenie odsetek do środków zebranych na koncie) następuje po miesiącu lub po kwartale.

Konto internetowe – konto oszczędnościowo-rozliczeniowe, które może być obsługiwane na dwa sposoby: tylko przez Internet lub przez Internet i w oddziale banku. Konto internetowe powinno pełnić funkcję rozliczeniową i lokacyjną. Operacje dokonywane za pomocą Internetu są tańsze. Konto internetowe jest łatwe w obsłudze i zapewnia nam całodobowy dostęp do środków finansowych.

Historia kredytowa – informacja o dotychczasowych zobowiązaniach kredytobiorcy. Obejmuje karty kredytowe, kredyty, pożyczki itp. Zazwyczaj banki sprawdzają historię kredytową klienta w Biurze Informacji Kredytowej (BIK).

Debet – ujemne saldo na koncie bankowym, od którego naliczane są odsetki. Powstaje, kiedy klient wypłaci więcej niż posiada na rachunku. Debet może być traktowany jako forma kredytu, jednak nie wymaga on podpisywania umowy kredytowej. Bank wyznacza termin spłaty uregulowania debetu (najczęściej jest to 30 dni).

Akcyza (podatek akcyzowy) – podatek o charakterze pośrednim nakładany na towary konsumpcyjne szkodliwe dla zdrowia lub będące towarem deficytowym, w celu ograniczenia ich konsumpcji.

Tax free – zwrot VAT za zakup towaru osobom fizycznym zwanym „podróżnymi”, które nie posiadają stałego miejsca zamieszkania na obszarze UE. Zwrot podatku jest możliwy tylko u sprzedawcy oferującego zwrot VAT lub jeśli sprzedawca podpisał umowę z pośrednikiem dokonującym takiego zwrotu.