Służebność przesyłu – przypadki jej ustanowienia

Na czym polega służebność przesyłu?

Służebność przesyłu polega na tym, że nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej, prawem przewidującym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń. W praktyce powyższe oznacza możliwość korzystania przez przedsiębiorcę z gazociągu biegnącego przez naszą działkę w określonym zakresie – zgodnie z jego przeznaczeniem.

Służebność przesyłu odnosi się zarówno do urządzeń już wybudowanych, jak i do urządzeń, które przedsiębiorca dopiero zamierza wybudować.

Umowa o ustanowienie przesyłu

Ustanowienia służebności przesyłu może żądać zarówno właściciel nieruchomości, jak i przedsiębiorca. Gdy właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń przesyłowych, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem. Natomiast, jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia takiej umowy, może tego zażądać właściciel nieruchomości – powinno to nastąpić za odpowiednim wynagrodzeniem.

Zobacz: Rozbiórka budynków – kiedy wymagane jest pozwolenie?

Zwrócenie się z wnioskiem do sądu

W przypadku, gdy strony nie mogą dojść do porozumienia, właściciel nieruchomości powinien wystąpić do sądu z wnioskiem o ustanowienie służebności. Wniosek rozpatruje sąd w postępowaniu nieprocesowym.

Właściciel nieruchomości nie może wystąpić o zasądzenie wynagrodzenia bez równoczesnego ustanowienia służebności. Jednak właściciel nieruchomości może złożyć wniosek również wtedy, gdy jedyną przyczyną odmowy zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu jest spór co do wysokości wynagrodzenia.

Problem wynagrodzenia

Co do zasady, przyczyną braku porozumienia stron w kwestii ustanowienia służebności przesyłu jest wysokość wynagrodzenia dla właściciela nieruchomości. W tak problematycznej kwestii dobrym rozwiązaniem jest zwrócenie się do rzeczoznawcy majątkowego.

Wygaśnięcie służebności

Służebność przesyłu wygasa najpóźniej z dniem zakończeniem likwidacji przedsiębiorstwa. Po wygaśnięciu służebności przedsiębiorca ma obowiązek usunięcia urządzeń przesyłowych utrudniających korzystanie z nieruchomości. W przypadku, gdy usunięcie urządzeń wiąże się z nadmiernymi trudnościami lub kosztami, przedsiębiorca jest zobligowany do naprawienia wynikłej stąd szkody.

Zobacz serwis: Dom i działka

Podstawa prawna

Kodeks cywilny, Postanowienie Sądu Najwyższego z 14.10.2010 r., III CZP 66/10 (opubl. www.sn.pl)