Wrzesień w ogrodzie – co trzeba zrobić? Sadzenie, przesadzanie, cięcie i inne czynności

Sadzenie roślin cebulowych

Wrzesień – a właściwie jego druga połowa (i początek października) to właściwy czas na posadzenie roślin (kwiatów) cebulowych, które zimują w glebie, takich jak: 
- krokusy wiosenne, 
- tulipany, 
- cebulice syberyjskie, 
- przebiśniegi, 
- hiacynty wschodnie, 
- lilie, 
- szachownice cesarskie (te cebule warto sadzić na początku września), 
- narcyzy (te nawet można sadzić pod koniec sierpnia), 
- czosnki ozdobne (te raczej w październiku, a czosnek jadalny może być sadzony nawet na początku listopada), 
- puszkinie,
- szafirki,
- kosaćce cebulowe kwitnące wiosną (te kwitnące latem sadzi się w październiku),

Warto wiedzieć, że tych roślin nie trzeba wykopywać po przekwitnieniu przez ok. 3-4 lata. Ale raz na przynajmniej 4 lata warto to zrobić, bo w tym czasie wytworzyły się w tym miejscu nowe cebulki, które zabierają składniki odżywcze sobie nawzajem. Dlatego warto je wykopać wszystkie i posadzić (właśnie we wrześniu) w odpowiedniej dla danego gatunku odległości. Jako, że rośliny cebulowe są często przysmakiem gryzoni (np. nornic), warto je sadzić w plastikowych koszyczkach o oczkach nie większych niż 1 cm.

Trawnik

Wrzesień to dobry czas na ostatnie nawożenie przed zimą specjalnym nawozem jesiennym o małej zawartości azotu ale za to z fosforem, potasem oraz mikroelementami. To nawożenie jest ważne aby wzmocnić korzenie trawy i jej odporność na zimowe przesuszenie i mróz.
Na trawnikach, gdzie gleba jest kwaśna (poniżej pH 6,0) – na co wskazują w szczególności dobrze rosnące mchy i skrzyp polny – warto zastosować nawozy wapniowo-magnezowe (np. naturalny dolomit).

Oczywiście konieczne jest podlewanie trawnika jeżeli jesień jest sucha. Nie zapominamy także o koszeniu trawy.

We wrześniu ale także w październiku możemy dosiewać trawę w miejscach, gdzie np. trawa wyschła latem. Warto też wykonać (najpóźniej w październiku) jesienią wertykulację i aerację trawnika. Wertykulacja to wyczesywanie z trawy tzw. filcu, czyli suchych rozkładających się części roślin (zwłaszcza źdźbeł trawy, czy liści). Gruba warstwa filcu sprzyja rozwojowi chorób grzybowych. Aeracja, to nakłuwanie murawy, co pozwala docierać do korzeni większej ilości tlenu.

Wrzesień, to także dobry miesiąc (chyba, że jest wyjątkowo suchy) na zakładanie nowego trawnika.

Warzywnik, drzewa i krzewy owocowe

We wrześniu zbieramy wiele warzyw, np. kapustnych, korzeniowych, dynie, cukinie, pomidory, a także owoce (jabłka, gruszki, śliwy). 
Dobrze jest przekopać puste grządki – ale najlepiej wysiać tam poplon i przekopać dopiero pod koniec października lub w listopadzie.
We wrześniu można też siać niektóre warzywa na jeszcze tegoroczny zbiór – m.in. kapusta pekińska, rukola, czy rzodkiewki albo już na przyszłoroczny wiosenny zbiór (szpinak, sałaty ozime, roszponkę).

Wrzesień (i październik) to dobry czas na sadzenie lub przesadzanie drzew i krzewów tak owocowych, jak i ozdobnych.

Raczej nie przycinamy drzew i krzewów we wrześniu – tak owocowych, jak i ozdobnych. Wyjątkami są: orzech włoski (można ciąć od połowy września do drugiej dekady października), jeżyna (można ciąć do połowy września), aktinidia.

Poplon

Tam, gdzie akurat nie uprawiamy roślin (np. warzywnik, czy inne miejsca przeznaczone na wiosenne siewy i sadzenie roślin) możemy wysiać tzw. poplon, czyli szybko rosnące rośliny, które potem (po pierwszych przymrozkach) przekopiemy dostarczając glebie tzw. zielony nawóz. Jak poplon dobre są np. rośliny motylkowe (bobowate) akumulujące azot z powietrza (np. koniczyna, łubin, wyka, bobik, groch, seradela), a także np. gorczyca (odkażająca glebę), facelia, gorczyca, czy słonecznik. Można kupić specjalne mieszanki poplonu zawierające nasiona różnych roślin (także np. zbóż).

Żywopłot

Wrzesień to ostatni miesiąc roku, w którym można jeszcze przyciąć żywopłot. Ale lepiej to zrobić do połowy tego miesiąca Dlaczego? Chodzi o to, by pobudzone cięciem nowe przyrosty miały czas na zdrewnienie przed zimą. Poza tym nie powinniśmy już w tym roku zasilać żywopłotu nawozem.

Usuwanie przekwitłych kwiatostanów

Przez całe lato i jesień (także we wrześniu) warto obcinać przekwitłe kwiatostany wielu roślin ozdobnych – róż i bylin. Czynność ta powoduje to, że roślina nie wysila się na tworzenie nasion i bardziej obficie kwitnie w przyszłym roku a także (w zależności od gatunku) może zakwitnąć jeszcze w tym roku.

Inne prace ogrodnicze we wrześniu

- sadzenie wrzosów i wrzośców – nie możemy zapomnieć o tych roślinach, które dały nazwę temu miesiącowi, 

- przesadzanie bylin i piwonii,

- rozmnażanie przez podział i sadzenie bylin kwitnących na wiosnę i latem (np. liliowce, floksy, funkie, bodziszki, krwawniki, bergenie, tawuły),

- sadzenie roślin dwuletnich (np. bratki, goździki, malwy, niezapominajki, stokrotki) – na początku tego miesiąca,

- wykopywanie cebul i bulw roślin, które nie przetrwają zimy w gruncie (np. mieczyki, dalie, lilie orientalne, begonie, tygrysówki),

- osłanianie oczek wodnych siatkami przed liśćmi – ułatwia to ochronę oczek, przed zamulaniem,

- usuwanie przekwitłych i już uschniętych roślin jednorocznych.