Użytkowanie wieczyste do likwidacji – nowelizacja prawa
Projekt nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami to kontynuacja procesu głębokiej reformy użytkowania wieczystego wprowadzonego w okresie PRL. Po uwłaszczeniu w 2019 r. mieszkańców i spółdzielni na gruntach pod budynkami mieszkalnymi, teraz czas na biznes i organizacje społeczne, sportowe i inne grunty.
Przekształcenie użytkowania wieczystego we własność po planowanej zmianie prawa
Zasadą nie będzie uwłaszczenie z mocy prawa, jak przy reformie na gruntach mieszkaniowych, ale na wniosek. Zatem nie będzie obowiązku nabycia gruntu przedsiębiorcy, który nie chce płacić na własność, bo ma inne plany inwestycyjne.
– Nasza propozycja jest oczekiwana przez rynek. Niektórzy inwestorzy obawiają się długookresowego inwestowania na gruntach będących w użytkowaniu wieczystym. Poza tym uwłaszczenie daje szansę na uwolnienie się od podnoszonej przez organy opłaty za użytkowanie wieczyste. Z racji wysokich opłat inwestowanie na niektórych terenach stało się nieopłacalne, a firmy nie są w stanie przewidzieć wysokości podwyżek – wskazał minister rozwoju i technologii Waldemar Buda.
Opłaty za przekształcenie użytkowania wieczystego we własność po nowelizacji
Zgodnie z nowymi przepisami organy publiczne nie będą już mogły odmówić sprzedaży gruntu na rzecz przedsiębiorcy, który złoży wniosek w tej sprawie.
– Jednocześnie wprowadzamy nowy model odpłatności za grunty sprzedawane inwestorom, którzy dotychczas byli użytkownikami wieczystymi. Będzie on oparty na mechanizmie ustalania ceny na podstawie wartości nieruchomości. Płatność będzie można pomniejszyć w zgodzie z unijnymi regułami pomocy publicznej – powiedział minister Waldemar Buda.
Proponowane rozwiązania:
- Cena gruntu Skarbu Państwa to 20-krotność opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste w przypadku płatności jednorazowej (25-krotność przy płatności ratach), nie więcej jednak niż 60% gruntu,
- W przypadku gruntu JST - cena wykupu to co najmniej 20-krotność opłaty rocznej, jednak nie więcej niż wartość gruntu,
- Dodatkowe preferencje w przypadku płatności jednorazowej przyznawane przez samorządy jeśli grunt ma zostać przeznaczony na cele mieszkaniowe,
- W przypadku różnicy między wartością rynkową gruntu a ceną, możliwość rozliczenia w ramach limitu pomocy de minimis (czyli dozwolonego wsparcia publicznego) i ewentualna dopłata po przekroczeniu tego limitu.
Cel nowelizacji prawa o użytkowaniu wieczystym
- Eliminacja użytkowania wieczystego w Polsce,
- Spójny i sprawiedliwy mechanizm płatności za grunt,
- Stabilność prawa,
- Motywacja dla przedsiębiorców do inwestowania na gruntach, które staną się ich własnością,
- Impuls inwestycyjny – większe wpływy podatkowe JST, w tym podatek od nieruchomości.
Przekształcenie użytkowania wieczystego we własność, a wysokość wpływów
Obecnie w Polsce jest 405 796 gruntów użytkowaniu wieczystym (według ksiąg wieczystych). W przypadku zainteresowania nabywaniem na poziomie 25% proc. i płatności jednorazowej przez 50% kupujących dochód ze sprzedaży osiągnie szacunkowo od 1,42 do 2,85 mld zł w przypadku Skarbu Państwa i od 1,18 mld zł do 2.37 mld zł w przypadku JST.
Te pieniądze będą mogły zostać przeznaczone na wsparcie budownictwa komunalnego, społecznego i socjalnego.
– Uwłaszczamy użytkowników wieczystych w Polsce. Koniec z niepewnością co do podwyżek opłat za użytkowanie wieczyste lub co do przedłużenia okresu obowiązywania umowy. Zagwarantowanie stabilnego prawa do gruntu przełoży się na wzrost potencjału gospodarczego kraju – stwierdził szef MRIT.
Co to jest użytkowanie wieczyste?
Użytkowanie wieczyste to odpłatne korzystanie z gruntu będącego własnością Skarbu Państwa, województwa, powiatu, bądź gminy na określony czas. Wynosi on 99 lat.
Użytkowanie wieczyste zostało wprowadzone 14 lipca 1961 r. ustawą o gospodarce terenami w miastach i osiedlach.
Czy w Polsce jest jeszcze użytkowanie wieczyste?
W Polsce jest nadal ponad 405 tys. gruntów w użytkowaniu wieczystym.
Obecnie właściciel gruntu (gmina lub Skarb Państwa) nie może przekształcić użytkowania wieczystego ponieważ nie było wyznaczonych reguł odpłatności. Wynikało to z potrzeby uzgodnień zasad pomocy publicznej z Komisją Europejską.
Kiedy koniec użytkowania wieczystego?
Nowe rozwiązania w kwestii przekształcenia użytkowania wieczystego mają wejść w życie w 2023 roku.