Unijne przepisy o niedozwolonych postanowieniach umownych na podstawie, których polskie sądy unieważniają albo „odfrankowują” umowy kredytowe, zaczęły obowiązywać w Polsce, jeszcze przed wejściem Polski do Unii Europejskiej tj. od dnia 1 lipca 2000 r.
W związku z powyższym, jeżeli umowa kredytu frankowego zawiera niedozwolone postanowienia umowne, to nie ma znaczenia, czy została ona zawarta po dniu 1 lipca 2000 r. czy dopiero po wejściu Polski do Unii Europejskiej. Ponadto, nawet umowy frankowe zawarte przed dniem 1 lipca 2000 r. mogą zostać podważone przed sądem, o czym będzie mowa dalej.
Kredyty we frankach szwajcarskich udzielone przed wejściem Polski do UE
Poniżej zostanie szczegółowo omówione niniejsze zagadnienie kredytów frankowych udzielonych przed wejściem Polski do Unii Europejskiej.
Zasadniczą, ale nie jedyną, podstawą prawną roszczeń Kredytobiorców w tzw. sprawach frankowych są przepisy art. 3851–3853 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (dalej zwana: k.c.) dotyczące niedozwolonych postanowień umownych.
Przepisy art. 3851–3853 k.c. zostały wprowadzone do kodeksu cywilnego ustawą z dnia 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz.U. z 2012 r., poz. 1225 ze zm.). Przepisy art. 3851 i następne k.c. stanowią implementację dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (Dz.Urz. UE 1993 L 95, s. 29, ze zm.).
W związku z powyższym, jeżeli Kredytobiorca zawarł z Bankiem umowę kredytu frankowego przed wejściem Polski do Unii Europejskiej, ale po dniu 1 lipca 2000 r., to będzie mógł powoływać się w procesie sądowym przeciwko Bankowi na przepisy art. 3851–3853 k.c. dotyczące niedozwolonych postanowień umownych.
Co za tym idzie, w takim przypadku, polskie sądy są związane orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej odnoszącym się do przepisów art. 3851–3853 k.c.
Jak już zostało wskazane, przepisy art. 3851–3853 k.c. stanowią zasadniczą, ale nie jedyną podstawę prawną roszczeń Kredytobiorców w tzw. sprawach frankowych. Dlatego też, nawet umowy frankowe zawarte przed 1 lipca 2000 r. mogą zostać podważone przed sądem.
Uwaga na przedawnienie!
Jednakże, zarówno w przypadku kredytów frankowych zawartych przed i po wejściu Polski do Unii Europejskiej, należy pamiętać o bardzo istotnej kwestii tj. o instytucji przedawnienia roszczeń. Na dzień dzisiejszy, zgodnie z obowiązującymi przepisami, roszczenia majątkowe Kredytobiorców wynikające z umów frankowych powstałe przed dniem 8 lipca 2018 r. przedawniają się z upływem 10 lat. Mając powyższe na uwadze, jeżeli kredyt frankowy został spłacony przed marcem 2011 r. to roszczenia Kredytobiorcy uległy przedawnieniu.
Dlatego w przypadku kredytów frankowych tak ważne jest, aby zdążyć przed przedawnieniem roszczeń wynikających z niniejszych umów.
Z uwagi na powyższe, jeżeli po przeanalizowaniu umowy kredytu frankowego, okaże się, iż istnieją podstawy prawne do podważenia takiej umowy bądź jej poszczególnych postanowień, a roszczenia Kredytobiorcy nie uległy przedawnieniu, to zasadne jest skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego.
Mikołaj Mak, Radca Prawny, Kancelaria Rachelski i Wspólnicy