Konieczność wdrożenia przepisów UE
Omawiane zmiany w ustawie z dnia 29 sierpnia 2014 r. o charakterystyce energetycznej budynków (Dz. U. z 2020 r. poz. 213 i 471) wynikają z konieczności transpozycji do polskiego prawa:
- części postanowień dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (Dz. Urz. UE L 153 z 18.06.2010, str. 13, z późn.zm.), zwanej dalej „dyrektywą 2010/31/UE”, (Zmiany te służyć mają też stosowaniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1999 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie zarządzania unią energetyczną i działaniami w dziedzinie klimatu.)
- zmiany rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 663/2009 i (WE) nr 715/2009,
- dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 94/22/WE, 98/70/WE, 2009/31/WE, 2009/73/WE, 2010/31/UE, 2012/27/UE i 2013/30/UE,
- dyrektyw Rady 2009/119/WE i (EU) 2015/652 oraz
- uchylenia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 525/2013 (Dz. Urz. UE L 328 z 21.12.2018, str. 1, Dz. Urz. L 85I z 27.03.2019, str. 66 oraz Dz. Urz. L 148 z 06.06.2019, str. 37),
- jak również wynikają z konieczności poprawy skuteczności obecnego systemu oceny efektywności energetycznej budynków w Polsce.
W projekcie ustawy zostaną wprowadzone również zmiany korygujące istniejące mechanizmy w obszarze sporządzania i przekazywania świadectw charakterystyki energetycznej oraz protokołów z kontroli systemów ogrzewania lub systemów klimatyzacji, w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania wymogów wynikających z dyrektywy 2010/31/UE w sprawie charakterystyki energetycznej budynków. Dalszy rozwój i usprawnienie systemu oceny efektywności energetycznej budynków, z wykorzystaniem informacji dotyczących charakterystyki energetycznej budynków oraz efektywności wykorzystania energii i nośników energii, zawartych w świadectwach charakterystyki energetycznej oraz w protokołach kontroli systemów ogrzewania lub systemów klimatyzacji, wpisuje się jednoznacznie w realizację działań mających na celu poprawę jakości powietrza w Polsce.
Co się zmieni - wykaz najważniejszych zmian
W zakresie zmian niezbędnych do przeprowadzenia prawidłowej implementacji dyrektywy 2010/31/UE, w projekcie przewidziano następujące rozwiązania:
1. dotyczące strategii wspierania renowacji budynków. Zgodnie z projektem ustawy, projekt długoterminowej strategii przygotowuje minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, na podstawie upoważnienia określonego w ustawie z dnia 29 sierpnia 2014 r.o charakterystyce energetycznej budynków, zwanej dalej „ustawą cheb”,
2. zmiany w przepisach ustawy cheb dotyczące wymagań w zakresie kontroli systemów ogrzewania i systemów klimatyzacji, rozszerzające zakres systemów objętych obowiązkiem kontroli,
3. umożliwienie powszechnego dostępu do podstawowych informacji zawartych w świadectwach charakterystyki energetycznej gromadzonych w Centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków,
4. wprowadzenie obowiązku montażu w odpowiednich budynkach systemów automatyki i sterowania.
Świadectwa energetyczne budynków
Natomiast w zakresie zmian niezbędnych do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania systemu oceny energetycznej budynków w projekcie przewidziano następujące rozwiązania:
1. wprowadzenie obowiązku sporządzania świadectw charakterystyki energetycznej dla nowowznoszonych budynków z chwilą ich oddawania do użytkowania,
2. wprowadzenie mechanizmów gwarantujących przekazywanie świadectw charakterystyki energetycznej w związku ze sprzedażą lub wynajmem budynków lub części budynków,
3. uzależnienie obowiązku przeprowadzania regularnych kontroli systemów ogrzewania lub klimatyzacji od dokonania zmian mających wpływ na ich efektywność energetyczną,
4. doprecyzowanie regulacji dotyczących weryfikacji świadectw charakterystyki energetycznej przez ministra właściwego do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa,
5. umożliwienie funkcjonowania świadectw charakterystyki energetycznej budynków lub części budynków oraz protokołów z kontroli systemów ogrzewania lub klimatyzacji również w postaci elektronicznej.
Cele nowelizacji
Projektowana regulacja przez doprecyzowanie obecnych przepisów przyczyni się do zwiększenia ich skuteczności oraz wyeliminuje wątpliwości interpretacyjne dotyczące obowiązków związanych z przekazywaniem świadectw charakterystyki energetycznej, jak również związane z kontrolą systemów ogrzewania lub systemów klimatyzacji w budynkach.
Ponadto projektowane przepisy poprzez właściwe i adekwatne doprecyzowanie systemu sankcji, pozwolą ministrowi właściwemu do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa na poprawę efektywności działania systemu weryfikacji świadectw charakterystyki energetycznej oraz protokołów z kontroli systemów ogrzewania lub systemów klimatyzacji, i co z tym związane, poprawę jakości merytorycznej przedmiotowych dokumentów sporządzanych w Polsce.
Oprócz tego projektowana regulacja zawiera przepisy, których celem jest uniemożliwienie funkcjonowania w obrocie, dokumentów niebędących świadectwami w rozumieniu przepisów ustawy o charakterystyce energetycznej budynków, tj. dokumentów sporządzonych bez wykorzystania centralnego rejestru charakterystyki energetycznej.
Zaproponowane rozwiązania mają również na celu poprawienie działania systemu informowania potencjalnego nabywcy o charakterystyce energetycznej budynku lub części budynku, mającego być przedmiotem umowy.
Planuje się umożliwienie funkcjonowania świadectw charakterystyki energetycznej budynków/części budynków oraz protokołów z kontroli systemów ogrzewania lub klimatyzacji również w postaci elektronicznej. Ponadto nowelizacja zakłada wprowadzenie powszechnego dostępu do części informacji gromadzonych w centralnym rejestrze charakterystyki energetycznej budynków.
Przyjęcie projektowanych regulacji mających na celu także rozszerzenie upoważnienia do wydania długoterminowej strategii renowacji powinno przyczynić się do mobilizacji finansowania i tworzenia klarownej wizji na rzecz poprawy efektywności energetycznej budynków w perspektywie do roku 2050.
Projektowane rozwiązania obejmują zmiany w zakresie obowiązku kontroli systemów ogrzewania i klimatyzacji oraz połączonych systemów ogrzewania i wentylacji oraz klimatyzacji i wentylacji w budynkach.
Ponadto projektowane zmiany obejmują kwestię obowiązku montażu w budynkach systemów automatyki i sterowania umożliwiających m.in. stałe monitorowanie, rejestrowanie, analizowanie i umożliwienie dostosowywania zużycia energii, analizę porównawczą efektywności energetycznej budynku, wykrywanie utraty efektywności systemów technicznych budynku oraz informowanie osoby odpowiedzialnej za obiekty lub zarządzanie infrastrukturą techniczną budynku o możliwościach poprawy efektywności energetycznej.
Wzmocnienie funkcjonowania systemu oceny efektywności energetycznej budynków poprzez zapewnienie informacji na temat standardu energetycznego budynków i ich części, powinno mieć pozytywny wpływ przede wszystkim na ograniczenie zużycia energii i nośników energii (w tym nośników energii, w wyniku spalania których następuje silne lokalne zanieczyszczenie powietrza) przez budynki, ale również na ograniczenie stosowania najmniej efektywnych źródeł ciepła stosowanych w budynkach w Polsce.
Źródło: Wykaz prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów