Każdy rzeczoznawca majątkowy zobowiązany jest przy wykonywaniu czynności zawodowych stosować przepisy prawa oraz standardy zawodowe.
Standardy ujednolicają praktykę wyceny przede wszystkim w obszarach rozbieżnych, które pojawiają się podczas dokonywania wycen. Standardy stanowią dopełnienie obowiązujących regulacji, tak aby minimalizować ryzyko popełniania błędów podczas sporządzania opinii o wartości nieruchomości oraz ujednolić praktykę wykonywania zawodu przez rzeczoznawców majątkowych.
Do 31 sierpnia 2017 roku ustawa o gospodarce nieruchomościami umożliwiała ustalanie takich standardów organizacjom zawodowym rzeczoznawców majątkowych w uzgodnieniu z ministrem. Przez ponad 13 lat obowiązywania przepisu, który przyznawał organizacjom zawodowym przywilej w tym zakresie, został uzgodniony tylko jeden standard „Wycena dla zabezpieczenia wierzytelności” i nic nie wskazywało na to, aby zostały uzgodnione kolejne.
Po nowelizacji ustawy o gospodarce nieruchomościami od 1 września 2017 roku to minister ustala oraz ogłasza obowiązujące standardy zawodowe w drodze obwieszczenia. Nie robi tego sam. Przy ministrze działa Rada Standardów Zawodowych Wyceny Nieruchomości, która opracowuje projekty standardów zawodowych rzeczoznawców majątkowych. Rada zakończyła prace nad standardem zawodowym dotyczącym najpopularniejszego podejścia stosowanego przy wycenie nieruchomości – podejścia porównawczego.
- Niewłaściwie sporządzone opinie o wartości nieruchomości skutkują niepotrzebnym przedłużaniem toczących się postępowań administracyjnych i sądowych. To konieczność rozpatrywania odwołań, brak pewności dla obywateli i dla inwestorów, czy zostali potraktowani sprawiedliwie. To ogromne niepotrzebne koszty i czas, który spowalnia proces inwestycyjny – mówi wiceminister inwestycji i rozwoju Artur Soboń.
Przy ustalaniu standardów zawodowych ministerstwo współpracuje z organizacjami zawodowymi rzeczoznawców majątkowych i prowadzi publiczne konsultacje. Standard będzie miał znaczenie nie tylko dla samych rzeczoznawców majątkowych, ale także dla odbiorców wycen. Wartość nieruchomości stanowi podstawę do ustalania wysokości odszkodowań czy niektórych innych opłat, poziomu zobowiązań pomiędzy stronami transakcji, czy wartości zabezpieczeń kredytów hipotecznych. Jakość dokonanej wyceny nieruchomości rzutuje na sytuację finansową obywateli i inwestorów, na poczucie bezpieczeństwa ekonomicznego, ale także na koszty inwestycji, które są finansowane z budżetu państwa, samorządów i środków Unii Europejskiej.
Rada Standardów Zawodowych Wyceny Nieruchomości
Rada Standardów Zawodowych Wyceny Nieruchomości została powołana pod koniec czerwca ubiegłego roku.
- Przedstawiając standard, rada odpowiada na duże oczekiwania społeczne. Chodzi o to, abyśmy wypracowali rozwiązania, które będą jasne, czytelne, transparentne, zrozumiałe, sprawiedliwe i wspólne, służące całemu rynkowi – mówi wiceminister Artur Soboń.
W radzie wyodrębniono dwie komisje: komisję do spraw opracowania standardów zawodowych oraz komisję do spraw opiniowania standardów zawodowych. Ta pierwsza jest odpowiedzialna za merytoryczną weryfikację projektów standardów zawodowych przygotowanych przez poszczególne zespoły specjalistów, a także za nadzór nad tymi zespołami oraz ich wsparcie przy pracach nad standardami zawodowymi (ukierunkowanie prac). Druga komisja przedstawia natomiast opinie wobec opracowanych przez zespoły specjalistów projektów standardów zawodowych.
W skład rady minister powołał osoby posiadające wiedzę i doświadczenie w dziedzinie gospodarki nieruchomościami i wyceny nieruchomości. Członkowie komisji do spraw opracowania standardów zawodowych to osoby posiadające doświadczenie praktyczne w zakresie szacowania nieruchomości.
Wypracowane przez radę projekty standardów zawodowych są konsultowane ze środowiskiem zawodowym rzeczoznawców majątkowych. Po zasięgnięciu opinii minister Inwestycji i Rozwoju ustala i ogłasza dany standard w Dzienniku Urzędowym w drodze obwieszczenia.