Spółdzielcze prawo lokatorskie może przysługiwać jednej osobie lub obojgu małżonkom. W takiej sytuacji po rozwodzie podzielenie prawa lokatorskiego wydaje się być niemożliwe. Jak postępuje się w przypadku tego prawa po podziale majątku? Któremu z małżonków ono wówczas przysługuje?
Prawa niepodzielne
W związku z rozwodem większość majątku małżonków – który należał do obojga – da się podzielić na pół. Podział ten jest konieczny ze względu na ustanie wspólnoty majątkowej kończącej się wraz z końcem małżeństwa. Istnieją jednak prawa niepodzielne i do takich praw zalicza się właśnie spółdzielcze prawo lokatorskie. W sytuacji rozwodu prawo to może przejąć wyłącznie jeden z małżonków – ponieważ jest ono niezbywalne i nie przechodzi na spadkobierców – co często komplikuje kwestie podziału majątkowego.
Podział prawa lokatorskiego pomiędzy małżonków
Ze względu na to, że małżonkowie ani spółdzielnia nie mają możliwość podzielenia prawa lokatorskiego na pół, konieczne jest aby byli małżonkowie pomiędzy sobą zdecydowali kto to prawo przejmuje. Osoby po rozwodzie muszą w ciągu roku od daty rozpadu małżeństwa zgłosić w spółdzielni jaką decyzję podjęli – które z nich nabywa jako jedyne prawo do lokalu lub przedstawić dowód wszczęcia postępowania sądowego w tej sprawie. Kwestia ta pojawia się w art. 13 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych (Dz. U. z 2003 r. nr 119, poz. 1116 ze zm.). Za dowód dokonania podziału, o którym mowa uznaje się umowę pomiędzy byłymi małżonkami obejmującą kwestię podziału całego majątku wspólnego lub prawomocny wyrok sądu w tej sprawie.
Przekroczenie terminu podziału majątku
W sytuacji gdy dojdzie do przekroczenia rocznego terminu ustalenia, któremu z małżonków przypadnie prawo lokatorskie, spółdzielnia ma obowiązek wyznaczyć drugi termin, który nie może być krótszy niż pół roku. Dodatkowo spółdzielnia powinna uprzedzić byłych małżonków co do skutków niedotrzymania drugiego terminu – wówczas spółdzielnia ma prawo do uchwalenia wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu. Wtedy prawo do umowy ze spółdzielnią przechodzą na dzieci i innych bliskich krewnych byłych małżonków.
Zobacz także: Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu – zakres i właściwości
Zobacz także: Obowiązki właścicieli lokali spółdzielni mieszkaniowej