Podział nieruchomości
Podział nieruchomości polega na wydzieleniu z jednej nieruchomości dwóch lub więcej działek, stanowiących odrębne nieruchomości. W wyniku podziału powstają nowe działki, które są wydzielone geodezyjnie i osobno oznaczone w ewidencji gruntów. Nie jest natomiast istotna kwestia ich własności. Oznacza to, że właścicielem nieruchomości powstałych w wyniku podziału może być ta sama osoba lub instytucja, która była właścicielem dzielonej nieruchomości.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami podziału nieruchomości można dokonać niezależnie od ustaleń planu miejscowego, a w przypadku braku planu niezależnie od decyzji i warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, m.in. w celu:
1. zniesienia współwłasności nieruchomości zabudowanej co najmniej dwoma budynkami, wzniesionymi na podstawie pozwolenia na budowę, jeżeli podział ma polegać na wydzieleniu dla poszczególnych współwłaścicieli, wskazanych we wspólnym wniosku, budynków wraz z działkami gruntu niezbędnymi do prawidłowego korzystania z tych budynków;
2. wydzielenia działki budowlanej, jeżeli budynek został wzniesiony na tej działce przez samoistnego posiadacza w dobrej wierze;
3. wydzielenia części nieruchomości, której własność lub użytkowanie wieczyste zostały nabyte z mocy prawa;
4. realizacji roszczeń do części nieruchomości;
5. realizacji przepisów dotyczących przekształceń własnościowych albo likwidacji przedsiębiorstw państwowych lub samorządowych;
6. wydzielenia działki budowlanej niezbędnej do korzystania z budynku mieszkalnego;
7. wydzielenia działek gruntu na terenach zamkniętych.
Zobacz także: Jak podzielić nieruchomość gruntową?
Wniosek
Podziału nieruchomości dokonuje się na wniosek i koszt osoby, która ma w tym interes prawny. Do wniosku należy dołączyć następujące dokumenty:
1. stwierdzające tytuł prawny do nieruchomości;
2. wypis z katastru nieruchomości i kopię mapy katastralnej obejmującej nieruchomość podlegającą podziałowi;
3. decyzję o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu;
4. pozwolenie (w przypadku nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków);
5. wstępny projekt podziału;
6. protokół z przyjęcia granic nieruchomości;
7. wykaz zmian gruntowych;
8. wykaz synchronizacyjny, jeżeli oznaczenie działek gruntu w katastrze nieruchomości jest inne niż w księdze wieczystej;
9. mapę z projektem podziału.
Zgodność podziału z miejscowym planem zagospodarowania
Podstawowym kryterium dopuszczalności podziału nieruchomości jest zgodność z miejscowym planem zagospodarowania. Organ, który wydaje decyzję zatwierdzającą podział ma obowiązek ustalenia wszystkich okoliczności faktycznych stanowiących przesłanki podziału. W szczególności zobowiązany jest do zbadania celu podziału oraz zamierzonego przeznaczenia działek powstałych w wyniku podziału.
Zobacz także: Jak uzyskać wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
Między wydaniem opinii i decyzji zatwierdzającej podział, stan prawny danej nieruchomości może ulec zmianie. Te zmiany mogą być na tyle istotne, że wcześniejsza opinia pozytywna co do zgodności podziału stanie się nieaktualna, ponieważ nie da się jej pogodzić z warunkami wynikającymi z nowej decyzji o warunkach zabudowy. W takiej sytuacji niezależnie od wcześniejszej pozytywnej opinii organ nie będzie mógł wydać decyzji zatwierdzającej podział.