Przyczyny zmian
W Polsce wciąż powiększa się grono emerytów. Niestety ich świadczenia emerytalne kształtują się na poziomie znacznie niższym od dotychczasowych wynagrodzeń za pracę, dlatego poszukują oni alternatywnych źródeł finansowania. Odwrócony kredyt hipoteczny może być dla nich ogromną szansą. Do tej pory instytucje finansowe obawiając się ryzyka, ograniczały dostęp osób starszych do kredytów długoterminowych, w tym hipotecznych.
Umowa kredytu
Istota odwróconego kredytu hipotecznego polega na tym, że kredytobiorca może otrzymywać od instytucji kredytowej kwotę kredytu w ratach przez czas określony w umowie lub otrzymać całą kwotę w formie wypłaty jednorazowej. Uzyskane środki mogą być przeznaczone na dowolny cel, np. na bieżące wydatki, koszty utrzymania czy też zakup żywności. Podstawą do ustalenia kwoty kredytu jest rynkowa wartość nieruchomości oszacowana przez rzeczoznawcę majątkowego.
Instytucja kredytująca dostarcza kredytobiorcy, w formie papierowej, informacje niezbędne do podjęcia decyzji o zawarciu umowy. Dotyczą one m.in. rodzaju kredytu i jego kwoty, okresu obowiązywania umowy, stopy procentowej.
Kredytobiorca może wypowiedzieć umowę w każdym czasie z zachowaniem 3 miesięcznego terminu. Jest uprawniony również do odstąpienia od umowy bez podania przyczyny, w terminie 10 dni od jej zawarcia, a w przypadku niedotrzymania przez kredytobiorcę postanowień umowy instytucja kredytowa wzywa go do usunięcia naruszenia w terminie nie krótszym niż 30 dni.
Zobacz również serwis: Najem
Wymagalność
Kredytobiorca zachowuje prawo do domu lub mieszkania oraz możliwość zamieszkiwania w nim aż do śmierci. Wymagalność odwróconego kredytu jest odroczona do 6 miesięcy od dnia działu spadku, jednak nie później niż po upływie 12 miesięcy od dnia otwarcia spadku (dzień śmierci kredytobiorcy). W tym czasie spadkobiercy będą mogli spłacić dług wobec banku.
Zgodnie z projektem instytucja kredytująca może dochodzić roszczenia z tytułu zawartej umowy odwróconego kredytu hipotecznego wyłącznie z nieruchomości określonej w umowie kredytu. Oznacza to, że nie będzie miała możliwości zaspokojenia się z innych składników majątku kredytobiorcy.
Strony umowy
Kredytobiorcą może być osoba fizyczna (nie jest wymagana zdolność kredytowa), która ukończyła 60 lat i posiada:
- prawo własności nieruchomości,
- prawo własności ułamkowej części nieruchomości,
- prawo wieczystego użytkowania gruntu zabudowanego budynkiem lub budynku, o ile posiada jednocześnie prawo własności tych budynków lub
- spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.
W przypadku gdy nieruchomość, na której ma być ustanowiona hipoteka jest przedmiotem wspólności ustawowej, wówczas stroną umowy musi być każdy z małżonków i każdy musi osiągnąć wymagany wiek. Ważne jest, że śmierć jednego z małżonków nie powoduje wygaśnięcia umowy kredytu, ani zmniejszenia wysokości wypłacanych świadczeń.
Do udzielania kredytów hipotecznych uprawnione są: banki, oddziały banków zagranicznych i oddziały instytucji kredytowych oraz inne instytucje uprawnione do udzielenia kredytów, których działalność jest objęta nadzorem Komisji Nadzoru Finansowego.
Zobacz również serwis: Nieruchomości
Obowiązki kredytobiorcy
W trakcie trwania umowy odwróconego kredytu hipotecznego kredytobiorca jest zobowiązany do:
- utrzymywania nieruchomości w niepogorszonym stanie,
- terminowego uiszczania podatków i opłat związanych z nieruchomością,
- zawarcia i posiadania umowy ubezpieczenia nieruchomości od zdarzeń losowych.