Najważniejszą cechą i zaletą wprowadzenia tego materiału do naszego ogrodu jest jego naturalność, dzięki której idealnie komponuje się z otoczeniem i w niego wtapia. Odpowiednie utrzymanie kamienia zapewni długotrwały piękny wygląd oraz pomoże wprowadzić na długo wiele ciekawych i funkcjonalnych elementów wokół domu, a jednocześnie uniknąć rażących kontrastów i kiczowatych połączeń.
Gdzie stosować i jakie rodzaje
Kamień jest materiałem, który ma bardzo szerokie zastosowanie. Nadaje się na ogrodzenia murowane i murki oporowe. Starszy kamień wygląda bardzo naturalnie, ale nowszy też jest obecnie wykonywany w sposób, który pokazuje jego prawdziwy urok.
Mury i murki najczęściej układa się z kamienia łamanego niesortowanego lub z kamienia polnego – tak zwane mury dzikie; z kamienia łamanego sortowanego lub z kamienia polnego – mury cyklopowe; z kamieni łupanych warstwowo i łupków – mury warstwowe; z kamieni łupanych kostkowo – mury rzędowe. Z otoczaków, kamieni łupanych lub przyciętych w zakładzie kamieniarskim można wykonać interesujące cokoły.
Zobacz także: Najlepsza kostka brukowa do Twojego ogrodu
Najtrwalsze są te ze skał twardych, nienasiąkliwych, takich jak: granit, bazalt, twardy piaskowiec. Inne kamienie trzeba zabezpieczyć przed zabrudzeniem i budując cokół – warto nadać jego szczytowej powierzchni lekki spadek, by zapobiec gromadzeniu się wody. Do okładzin ścian zewnętrznych nadają się kamienie podatne na obróbkę, dzięki której można wydobyć ich naturalne piękno. Może to być granit, piaskowiec, sjenit, wapień, marmur. O przydatności kamieni do budowy nawierzchni decyduje ich odporność na ścieranie, nieduża nasiąkliwość, a także odporność na szkodliwe działanie czynników atmosferycznych. Najtrwalsze są z bazaltu, z granitu, ze sjenitu i z serpentynitu.
Mniej trwałe – podatne na ścieranie i uszkodzenia – z piaskowca, a najmniej trwałe – miękkie i nasiąkliwe – z wapienia. Do wyłożenia nawierzchni w ogrodzie używa się najczęściej kostki 4/6 cm (zwanej często mozaiką). Nawierzchnie można też wybrukować kamieniami polnymi lub ułożyć z płyt kamiennych – przycinanych (grubości około 4 cm i więcej) lub łamanych. Ładnie wyglądają nawierzchnie wykonane z kamiennych elementów różniących się kolorem lub wielkością.
- Do wykańczania nawierzchni tarasu i schodów nadają się takie same kamienie jak do budowy nawierzchni w ogrodzie.
- Do budowy ogrodu skalnego można użyć każdego rodzaju kamienia – dobre będą zarówno kamienie narzutowe, bryły skalne, jak i kamienie łamane lub łupane. Należy unikać zastawiania wielu rodzajów skał, bo wtedy ogród skalny będzie wyglądał sztucznie, powinno się natomiast używać do jego budowy kamieni różnej wielkości.
- Wybór kamienia do wykonania oczka wodnego jest niemal nieograniczony. Wyjątek stanowią wapienie, dolomity i marmury. Woda wypłukuje z nich niewielkie ilości wapnia, a to nie sprzyja rozwojowi ani roślin, ani ryb. Elementy małej architektury również charakteryzują się dowolnością stosowania materiałów kamiennych, ale przeważają granity, piaskowce i wapienie. Najczęściej z kamienia wykonuje się rzeźby, meble, donice, lampy, grille, fontanny, słupki, poidełka dla ptaków, zegary słoneczne.
Zobacz także: Oczko wodne w ogrodzie
Zwykłe głazy możemy uzyskać na różne sposoby. Najłatwiejszym, ale najdroższym jest po prostu ich zakup. Można sobie zadać jednak trochę trudu i poszukać niepotrzebnych kamieni na miejscach budowy, w lesie, przy polach uprawnych, pamiętając by nie naruszyć niczyjej prywatności. Najbardziej znanymi i charakterystycznymi rodzajami kamienia są:
- granit - występuje w różnych odcieniach szarości, różu, bywają też granity czerwonawe, żółtawe lub pstre. Kamień ten jest odporny na mróz, promienie UV, wysoką temperaturę, kwasy i zasady. Charakteryzuje się małą ścieralnością i nasiąkliwością, nie wchłania tłuszczów. Obróbka granitu nie jest zbyt trudna, łatwo się go również szlifuje i poleruje. Nie wymaga żadnej specjalnej pielęgnacji. Bardzo trwały i elegancki.
- piaskowiec - szary, beżowy, zielonkawy, a nawet czerwony i biały. Poszczególne jego odmiany mogą znacznie różnić się między sobą właściwościami, np. nasiąkliwością. Piaskowiec łatwo się ściera, łatwo się go obrabia, można go szlifować, jednak nie daje się polerować. Należy go często czyścić i impregnować. Ma on ciepły kolor, ciemniejący z wiekiem i dobrze komponuje się z cegłami, drewnem i roślinnością.
Zobacz także: Jak zaplanować skalniak w ogrodzie?
- trawertyn - to porowata odmiana wapienia, która występuje w odcieniach: od białego przez beżowe, żółte i czerwone. Dzięki impregnatom trawertyn staje się odporny na zabrudzenia i wilgoć, jednak impregnację trzeba powtarzać.
- marmur - kamień o bardzo urozmaiconym ubarwieniu: perłowym, białym, niebieskoszarym, popielatym lub zielonkawym i często ma różowe żyłki lub białe smugi, a po zaimpregnowaniu jego kolor staje się intensywniejszy. Marmury nie są odporne na oddziaływania atmosferyczne: pod ich wpływem mogą powstawać nawet ubytki. Niektóre odmiany są mrozoodporne. Nie jest zalecany do stosowania w ogrodach.
- bazalt - może być czarny lub ciemnoszary. Należy do najtwardszych i najbardziej wytrzymałych kamieni. Jest trudny w obróbce, ale nadaje się do polerowania. Pasuje do założeń nowoczesnych.
- wapień - dostępny w kolorach: brązowym, jasno beżowym, różowym lub szarym, najczęściej z żyłkowaniem. Stosuje się dwie odmiany miękką (lekką) i twardą (zbitą). Wapienie mają słabą odporność na warunki atmosferyczne i dużą ścieralność oraz wymagają impregnacji.
- łupki - Najczęściej dominuje w nich jeden minerał. Dzięki temu występują w bardzo różnych kolorach na przykład w grafitowym, zielonym, bordowym, rudym, miodowym, czarnym czy brązowym. Występują między innymi łupki grafitowe, serycytowe, łyszczykowe, chlorytowe, mikowe. Nie są zbyt trudne w obróbce. Nadają się na ścieżki, murki, okładziny elewacji.
- otoczak granitowy - materiał, który kształtował się przez lata, w efekcie posiada strukturę owalnego kamienia w jednolitym kolorze, dzięki czemu ma wiele zastosowań w architekturze ogrodowej. Występuje w różnych rozmiarach, najczęściej 5-20 cm średnicy. Otoczaki granitowe są bardzo wytrzymałe i nadają się miedzy innymi na posadzki (cięte), murki, ścieżki, elewacje, oczka wodne, kaskady, strumyki, elementy ozdobne w nowoczesnym ogrodzie. Interesująco wyglądają w połączeniu z intensywną zielenią roślin oraz drewnem egzotycznym.
Kamień to niewątpliwie cenne tworzywo, które możemy zastosować w ogrodzie. Jego zaletą jest przede wszystkim naturalność oraz to, że jako jedyny materiał wtapia się idealnie w otoczenie. Ponadto odpowiednio dobrany pasuje do każdego stylu, jaki wybraliśmy sobie w naszych zielonych salonach.
Zobacz także: Jakie ogrodzenie wybrać