Obniżka czynszów dla najemców
Na stronie internetowej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów poinformowano, że Rada Ministrów przyjęła we wtorek 27 kwietnia 2021 r. projekt nowelizacji ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji, przedłożony przez ministra rozwoju, pracy i technologii. Nowelizacja zostanie teraz przesłana do Sejmu.
"Przygotowaliśmy wsparcie dla przedsiębiorców, którzy w wyniku zamknięcia szkół oraz galerii handlowych, mieli znacznie ograniczoną możliwość prowadzenia działalności, a mimo to nie korzystali z dotychczasowych rozwiązań pomocowych, gdyż nie obejmuje ich system kodów PKD opisujących charakter działalności" – powiedział, cytowany w komunikacie, Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii wicepremier, szef tego resortu Jarosław Gowin.
Jak podał resort, "przepisy przewidują, że w okresie obowiązywania zakazu działalności galerii handlowych o powierzchni powyżej 2 tys. m kw. czynsz dla najemców zostanie obniżony o 80 proc., natomiast przez 3 miesiące po zniesieniu zakazu prowadzenia działalności będzie to 50 proc."
Wynajmujący i najemcy będą mieli prawo skorzystania z kontroli sądowej i ustalenia innej wartości czynszu, niż wynikająca z przepisu o obniżce, w przypadku wykazania, że skala obniżki jest nieuzasadniona.
Ministerstwo przekazało, że pomoc będzie przyznawana także we wszystkich kolejnych okresach ewentualnego obowiązywania zakazu handlu oraz ma dotyczyć umów najmu zawieranych przed dniem wprowadzenia stanu zagrożenia epidemicznego, tj. 14 marca 2020 r.
Wsparcie finansowe dla prowadzących sklepiki szkolne
Resort podał, że w przypadku wsparcia dla osób prowadzących sklepiki szkolne, będzie ono podobne do pomocy, jaką otrzymują firmy z tzw. tarczy branżowej i rozporządzeń pomocowych do niej.
"Pomoc dotyczyć ma przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą, polegającą na sprzedaży środków spożywczych, papierniczych i piśmienniczych na rzecz uczniów, słuchaczy lub wychowanków na terenie jednostek oświatowych, oznaczoną według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD) kodami 47.11.Z i 47.19.Z." - wskazano.
Oznacza to, że sklepiki szkolne otrzymają zwolnienie z opłacania składek na ZUS; dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników; świadczenia postojowe i małe dotacje do 5 tys. zł.
Projekt zakłada, że podstawowym kryterium otrzymania pomocy będzie wykazanie 40 proc. spadku przychodów odnotowanych w odpowiednim okresie rozliczenia od listopada 2020 r. do marca 2021 r., a także prowadzenie określonej działalności gospodarczej na dzień 30 września 2020 r. "W zależności od sytuacji epidemiologicznej nie można wykluczyć, że na etapie prac parlamentarnych pomoc zostanie rozciągnięta także na kolejne okresy czasu" - wskazał resort.
Aby uzyskać wsparcie, przedsiębiorca będzie musiał złożyć oświadczenie o posiadaniu pisemnego zaświadczenia wystawionego przez dyrektora jednostki oświatowej o tym, że był związany przez co najmniej 14 dni w miesiącu, w którym wystąpił spadek przychodów, a który to miesiąc jest "podstawą" złożenia danego wniosku, umową najmu powierzchni przeznaczonej do prowadzenia działalności.
Zaświadczenie nie będzie musiało być załączone do wniosku, ewentualna weryfikacja jego posiadania będzie mogła nastąpić post-factum, podczas kontroli.
Ministerstwo przekazało, że nowelizacja upoważni także Radę Ministrów do wydawania rozporządzeń przedłużających instrumenty pomocowe dla sklepików szkolnych w przyszłości.
Przedłużenie terminu korzystania z vouchera turystycznego
Nowe przepisy przedłużą do dwóch lat (dotychczas był to jeden rok), licząc od dnia, w którym miała się odbyć impreza turystyczna, możliwość korzystania z vouchera turystycznego za odwołaną z powodu pandemii koronawirusa imprezę turystyczną.
"Zaproponowane przepisy przewidują także przesunięcie o osiem miesięcy terminu rozpoczęcia przez organizatorów turystyki zwrotu wypłat do Turystycznego Funduszy Zwrotów. Spłata pierwszej raty będzie przedłużona do końca grudnia br." - czytamy.
Projekt umożliwia także umorzenie spłat należności z tytułu pomocy z tarczy antykryzysowej.
"Przyjęte przez Radę Ministrów przepisy umożliwiają staroście, z urzędu lub na wniosek przedsiębiorcy, umorzyć w całości lub w części spłaty, odroczyć ich termin, rozłożyć na raty określone należności. Chodzi o środki z tytułu np. nienależnie otrzymanych pieniędzy w ramach form wsparcia udzielanych przez powiatowe urzędy pracy z tarcz antykryzysowych" - wyjaśniło ministerstwo.
Resort podał, że większość przedsiębiorców, którzy korzystają z instrumentów wsparcia, spełnia zasadnicze warunki dotyczące obowiązku prowadzenia działalności gospodarczej czy utrzymania w zatrudnieniu pracowników przez okres objęty dofinansowaniem.
"Brak jest jednak uregulowań dotyczących rozłożenia na raty, umorzenia lub odroczenia terminów płatności w sytuacjach szczególnych np. śmierci lub innych nagłych zdarzeń losowych. Takie sprawy wymagają indywidualnego podejścia i rozpatrzenia. Dzięki nowelizacji ustawy będzie możliwość zastosowania ewentualnych ulg w spłacie należności w tak szczególnych sytuacjach" - podano.
Na stronie internetowej Kancelarii Prezesa Rady Ministrów napisano, że nowe rozwiązania mają wejść w życie po upływie 21 dni od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, z wyjątkiem niektórych przepisów, które zaczną obowiązywać w innych terminach. (PAP)
Aneta Oksiuta
aop/ amac/
PRCH: projekt regulujący czynsze w galeriach handlowych nie był z nami konsultowany
Nie konsultowaliśmy projektu noweli ustawy covidowej, która reguluje czynsze w galeriach handlowych - poinformowała Polska Rada Centrów Handlowych, komentując przyjęcie we wtorek przez rząd projektu. Związek Polskich Pracodawców Handlu i Usług przyjęty projekt ocenia pozytywnie.
Jak powiedział PAP dyrektor zarządzający Polskiej Rady Centrów Handlowych Krzysztof Poznański, mimo wielokrotnych próśb i pism skierowanych do Ministerstwa Rozwoju i KPRM, PRCH nie otrzymała do konsultacji projektu ustawy o zmianie tzw. ustawy covidowej. "Zgodnie z informacjami znajdującymi się na stronie internetowej KPRM, decyzją rządu wprowadzane są kolejne niezgodne z prawem i Konstytucją RP regulacje relacji pomiędzy wynajmującymi i najemcami w obiektach handlowych o powierzchni pow. 2000 m kw." - zaznaczył.
Dodał, że do tej pory branża centrów handlowych nie otrzymała dostępu do treści tego aktu.
Poznański podał, że w środę 28 kwietnia zarząd PRCH spotka się z wicepremierem Jarosławem Gowinem. "Zaproszenie na to spotkanie otrzymaliśmy w ubiegłym tygodniu, po wielu uprzednich monitach i prośbach trwających od 1 kwietnia br., czyli od dnia ogłoszenia przez Prezesa Rady Ministrów planowanych kolejnych ustawowych regulacji ingerujących w relacje pomiędzy najemcami i wynajmującymi" - zaznaczył.
Dyrektor zarządzający PRCH dodał, że organizacja jest "zaskoczona i oburzona" tym, iż mimo zapewnień i deklaracji rządu dotyczących współpracy z branżą centrów handlowych, spotkanie zostało zaplanowane już po przyjęciu przez Radę Ministrów "nowych, dyskryminujących część naszej branży rozwiązań".
Jak ocenił Poznański, planowane regulacje to kolejny dowód na nierówne traktowanie podmiotów na rynku i dalsze antagonizowanie branży. "Ciągle nie rozumiemy, dlaczego branża centrów jest i ma być tą jedyną, którą rząd chce regulować ustawowo" - dodał. "Rada nie kwestionuje potrzeby wsparcia najemców, z których wielu jest w trudnej sytuacji, ale nie może się ono odbywać kosztem wynajmujących" - podkreślił.
Wskazał, że branża centrów handlowych prosi rząd o wprowadzenie regulacji opartych o rozwiązania funkcjonujące w innych demokratycznych krajach, poprzez dopłaty do kosztów stałych, w tym czynszów, co utrzyma płynność i stabilizację uczestników rynku – najemców, wynajmujących i w końcu banków.
Tymczasem Federacja Przedsiębiorców Polskich (FPP) oraz Związek Polskich Pracodawców Handlu i Usług (ZPPHiU) w swoim stanowisku wyrażają pozytywną opinię o propozycji zapłaty 20 proc. czynszów przez najemców galerii handlowych, czyli o rozwiązaniu proponowanym przez rząd.
"Jest to wsparcie dla właścicieli galerii handlowych, jednak najemcy są skłonni je ponosić w imię solidarności biznesowej" - podkreślili.
FPP i ZPPHiU wskazują, że Kodeks cywilny jasno precyzuje – w przypadku braku świadczeń strony umowy z przyczyn niezależnych, a galerie handlowe nie wywiązują się ze świadczeń w zakresie zapewnienia umownych wskaźników odwiedzalności – druga strona umowy, czyli najemcy, także nie ma obowiązku realizowania świadczeń. "Tym samym najemcy nie mają zobowiązania do płacenia czynszów w okresie zamknięcia galerii handlowych" - oceniły obie organizacje.
Jak dodały, należy także jak najszybciej rozpocząć prace nad określeniem warunków współpracy podczas wychodzenia z lockdownu – po otwarciu centrów handlowych oraz doprowadzić do zrównoważenia warunków umów między wynajmującymi a najemcami.
Jak zaznaczył, przewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich (FPP) i prezes Centrum Analiz Legislacyjnych i Polityki Ekonomicznej Marek Kowalski, centra handlowe i sklepy w nich funkcjonujące są, obok branży turystycznej i gastronomicznej, najbardziej poszkodowane w wyniku obostrzeń pandemicznych.
"Rząd powinien ze szczególną uwagą podchodzić do budowania wieloletniego wsparcia dla tych sektorów. Mówimy tu nie tylko o pomocy w okresie lockdownów – ale mądrej, długoterminowej strategii odbudowania tych biznesów. Jasnym jest, że sytuacja nie powróci do normy jeszcze przez wiele miesięcy po odmrożeniu gospodarki" - wskazał Kowalski.
Dodał, że dla segmentu handlu i usług bardzo ważne staje się zapewnienie wsparcia na kilku kluczowych obszarach: od wzmocnienia płynności finansowej i ochrony miejsc pracy po zmniejszenie obciążeń fiskalnych.
"Ważne jest, aby rozumieć, że zapłata nawet 20 proc. czynszów w zamkniętych galeriach handlowych to pomoc dla wynajmujących – nie dla najemców. Ale wsparcie wynajmujących ze strony rządu może być szersze i na przykład obejmować przesunięcie wynajmującym spłat rat kredytów oraz odsetek zaciągniętych na zakup czy budowę centrum handlowego" - podał.
Według Kowalskiego brak zrównoważenia pozycji prawnej stron umów między galeriami handlowymi a najemcami to także jeden z problemów, który należy pilnie rozwiązać. "Wnioski płynące z okresu pandemii muszą znaleźć odzwierciedlenie w zapisach umów" - ocenił.
Polska Rada Centrów Handlowych jest stowarzyszeniem not-for-profit zrzeszającym ponad 200 firm działających w branży miejsc handlu i usług. 70 proc. powierzchni centrów handlowych w Polsce jest w rękach firm stowarzyszonych w PRCH.
Związek Polskich Pracodawców Handlu i Usług zrzesza ponad 160 firm, w których zatrudnienie znajduje ponad 205 tys. pracowników. (PAP).
Longina Grzegórska-Szpyt
lgs/ mk/