Chcąc posadowić budynek w dość nietypowym terenie, musimy posadowić do na określonym rodzaju fundamentów. Do wyboru mamy m.in. ruszty fundamentowe, płyty oraz ławy.
Ruszt fundamentowy – to przecinające się pod kątem prostym żelbetowe ławy fundamentowe, można zastosować, jeżeli mamy do czynienia z podłożem o niskiej nośności, a planowany budynek ma mieć konstrukcję słupową. Jest to rozwiązanie stosowane zwykle w przypadku budynków nietypowych (rozczłonkowanych) lub położonych na nietypowym terenie (np: pokopalnianych).
Zobacz także: Pogłębianie piwnicy – jak to zrobić?
Płyty fundamentowe – nie jest to rozwiązanie najtańsze, ponieważ wymaga indywidualnego zaprojektowania, jeżeli jednak mamy do czynienia z “trudnym” gruntem (o niskiej nośności, niejednorodnym lub z płytko zalegającą wodą gruntową) może okazać się najbardziej opłacalne. Projektant ma do wyboru dwa rodzaje płyt fundamentowych – z ogrzewaniem powietrznym lub z ostrogami.
Płyty z ogrzewaniem powietrznym to rozwiązanie nowe, oprócz możliwości wybudowania domu na nietypowym terenie, gwarantujące również ogrzewanie budynku. Jest to na tyle elastyczna konstrukcja, że można ją wykonać na powierzchni gruntu. Płytę żelbetową o grubości ok. 15–20 cm wylewa się na min. 15 cm warstwę zagęszczonego żwiru oraz termoizolację z kształtek styropianowych (15–20 cm). Płyty z ostrogami to bardziej tradycyjny sposób wykonywania fundamentów. W tym przypadku wylewa się po prostu płytę żelbetową o minimalnej grubości 10 cm. W miejscach, w których staną ściany nośne budynku, wykonuje się termoizolowane wzmocnienia (ostrogi) zagłębione na 50 cm. Jeżeli pod planowanym budynkiem znajdują się wody gruntowe na niewielkiej głębokości należy dodatkowo zabezpieczyć ostrogi za pomocą 15–30 cm podkładu z zagęszczonego mechanicznie żwiru. W takim przypadku trzeba również zaizolować poziomo zewnętrzną stronę fundamentów. Chodzi tu o izolację termiczną (np. za pomocą keramzytu lub umieszczonych w fundamencie kabli grzewczych).
Ławy fundamentowe schodkowe – możemy je stosować w sytuacji, kiedy chcemy wybudować dom na działce znajdującej się na zboczu o znacznym spadku (nawet do 30° – ponad 50% nachylenia terenu) lub chcemy np. częściowo podpiwniczyć budynek. Plusem tego rozwiązania jest jego prostota, nie musimy mieć żadnych dodatkowych obliczeń. Nie oznacza to jednak braku dodatkowych kosztów. Więcej będzie kosztowało wykonanie prac ziemnych, ścian fundamentowych, dodatkowo trzeba będzie wykonać drenaż opaskowy. Jeżeli chodzi o samo wykonanie fundamentów, to dopasowania wymaga tylko układ zbrojenia.
Zobacz także: Czy opaska betonowa wokół domu izoluje od wilgoci?
Musimy także pamiętać o odpowiednich proporcjach pomiędzy wymiarami. Nie wymagają zmiany szerokość ani wysokość ław fundamentowych, a także średnicy, ilość i rozstawu zbrojenia. Ważne jest, aby kąt nachylenia ław nie był większy niż nachylenia terenu. Wysokość pojedynczego uskoku nie może być większa od podwojonej wysokości ławy fundamentowej. Niezwykle istotne jest abyśmy pamiętali, że zmieni się wygląd oraz wnętrze domu ze względu na różnice poziomów (np.: jeżeli spadek = 16%, różnica na przeciwległych ścianach będzie wynosiła 144 cm – przy założeniu, że szerokość budynku = 9 m).
Zobacz także: Czym najlepiej termicznie izolować ławy fundamentowe?