Połączenie walorów estetycznych z doskonałymi parametrami technicznymi sprawia, że cegły klinkierowe cieszą się coraz większą popularnością. Jest to materiał wytrzymały i długowieczny, o bardzo niskiej nasiąkliwości, odporny na działanie trudnych warunków atmosferycznych oraz uszkodzenia mechaniczne. Z tego względu inwestorzy wykorzystują klinkier na całej płaszczyźnie ściany lub decydują się na wyeksponowanie poszczególnych jej fragmentów poprzez cegły i płytki elewacyjne. Nawet jeśli ściana domu została pokryta tynkiem, zaleca się wykończenie klinkierem tych miejsc, które są szczególnie narażone na uszkodzenia mechaniczne i wpływ warunków atmosferycznych. Do takich stref należą przede wszystkim cokoły.
Zobacz także: Jak zaprojektować ciekawy cokół?
Jak dopasować cokół?
Cokół, czyli podstawa ściany, narażony jest na wiele niekorzystnych czynników – padający i odbijający się od ziemi deszcz, zalegający śnieg, wilgoć od gruntu oraz uszkodzenia mechaniczne. Aby zapewnić ścianie odpowiednią ochronę, oprócz wyboru materiału odpornego na czynniki zewnętrzne, musimy pamiętać o kilku zasadach. Po pierwsze, murowany cokół to stosunkowo duże obciążenie dla konstrukcji ściany, dlatego musi być uwzględniony przy obliczaniu szerokości ławy fundamentowej, która w takim wypadku powinna być większa. Jeśli zdecydujemy się na późniejszym etapie, cokół można jeszcze oprzeć na konsoli odciążającej lub zamiast cegieł zastosować płytki klinkierowe, które są dużo lżejsze. Po drugie, zarówno cegły, jak i płytki, umieszcza się w strefie cokołowej na wysokość kilku warstw, czyli ok. 30 cm. Na taką wysokość odbijają się krople przy silnym deszczu. Z tego względu nie zaleca się cokołów niższych niż 20 cm, rzadko też spotykane są wyższe niż 50 cm. Trzecia zasada to konieczność cofnięcia bądź wysunięcia cokołu przed lico ściany.
Cokół cofnięty dobrze chroni przed podmakaniem dolnej strefy ściany, ponieważ woda deszczowa spływa po górnej części elewacji na ziemię. Cokół wystający przed lico ściany nie gwarantuje takiej ochrony, ale rozstrzygające mogą się okazać kwestie estetyczne. Jeśli inwestorzy chcą nadać budynkowi masywności, mogą zdecydować się na cokół wysunięty. Trzeba tylko odpowiednio zabezpieczyć go przed działaniem wody, by nie powodował zawilgocenia i niszczenia ściany. - Aby zaizolować strefę cokołową, można np. zastosować skośne kształtki klinkierowe lub wykonać pochyłą obróbkę z blachy, wysuniętą kilka centymetrów przed powierzchnię cokołu – radzi Wiesław Czajkowski, ekspert z firmy Röben.
Zobacz także: Zabezpieczenie czy ozdoba - czy budować dom na cokole?
Jak murować cokoły?
Pierwszy etap prac to wylanie fundamentów i wykonanie izolacji poziomej. Drugi etap, czyli murowanie strefy cokołowej, trzeba zacząć od narożników. Naroża układa się schodkowo na odpowiednią wysokość (np. pięciu warstw), dokładnie poziomując cegły. Po wykonaniu dwóch narożników w tej samej płaszczyźnie, można przystąpić do murowania przestrzeni między nimi. Najpierw należy właściwie umieścić pas uszczelniający. Następnie, murując pierwszą warstwę cegieł, zaleca się pozostawienie co drugiej – trzeciej fugi pionowej pustej (otwartej), aby umożliwić wentylację wewnętrznych warstw ściany. W trakcie dalszego murowania, w obszarze cokołu powinno się wykonać tak zwaną izolację typu Z. Jest to ułożona w formie litery Z papa bitumiczna lub odpowiednia folia z tworzywa sztucznego, o grubości co najmniej 1,2 mm. Leży ona górną częścią w ścianie konstrukcyjnej, a dolną w murze z cegły klinkierowej. Folia powinna być poprowadzona po zewnętrznej stronie ściany konstrukcyjnej, na długości co najmniej 150 mm do 300 mm nad gruntem, w górę.
Cegły klinkierowe muruje się na puste spoiny. Gdy zaprawa się zwiąże, spoiny należy wypełnić specjalną fugą przeznaczoną do klinkieru, co pozwoli zabezpieczyć cegły przed wnikaniem wilgoci i zapobiegnie powstawaniu wykwitów na powierzchni cegieł. Po fugowaniu trzeba usunąć nadmiar zaprawy i wyczyścić cegły lub płytki klinkierowe z zabrudzeń. Zaleca się ochronę cokołu przed nadmiernym nasłonecznieniem oraz opadami, zarówno w trakcie jego wykonywania, jak i świeżo po zakończeniu prac.
Aby przez długie lata cieszyć się czystym, estetycznym cokołem bez białych nacieków warto zatrudnić sprawdzonego i wykwalifikowanego wykonawcę, specjalizującego się w murowaniu klinkieru.