Dzisiaj mozaiki kupujemy w gotowych zestawach. Najczęściej wykonane są ze szkła, ceramiki, gresu lub kamienia naturalnego. Elementy tworzące wzory i ornamenty, połączone są siatką plastikową lub specjalnym papierem. Dzięki temu praca glazurnika jest łatwiejsza i szybsza, wymaga jednak szczególnej wiedzy i umiejętności. Przed przystąpieniem do klejenia mozaiki warto dokładnie zaplanować jej kompozycję i rozmieszczenie tak, aby w miejscach najlepiej widocznych była umieszczona główna kompozycja.
Równe podłoże
Podłoże pod mozaiki musi być idealnie równe. Drobne elementy przykleja się na bardzo cienkiej warstwie zaprawy. Rozprowadza się ją grzebieniem o najdrobniejszych zębach, czasami stosuje się narzędzia parkieciarskie. Zbyt gruba warstwa kleju może spowodować zapadanie się kostek mozaiki i, w konsekwencji, wypływanie zaprawy ze szczelin. Jeśli okładzina mozaikowa styka się z innymi płytkami, których grubość jest większa, trzeba tak przygotować podłoże, aby w końcowym efekcie lica sąsiadujących płaszczyzn były na jednakowym poziomie. Najlepszym sposobem jest wklejenie cienkiej płyty gipsowej, zbrojonej włóknem szklanym.
Zobacz także: Jak stosować zaprawę klejowo-szpachlową?
Dobra zaprawa
Do przyklejania mozaiki na typowych podłożach mineralnych, takich jak tradycyjne tynki cementowe, najlepiej nadaje się uelastyczniona zaprawa. Natomiast na płytach gipsowo-kartonowych należy zastosować zaprawę o zwiększonej elastyczności i przyczepności. W przypadku mozaiki marmurowej konieczne jest zastosowanie zaprawy klejowej na bazie białego cementu. Taki klej nie powoduje przebarwień nasiąkliwej okładziny.
Mozaika jest doskonała do wykańczania krzywizn. Na łukach wypukłych zwiększa się znacznie szerokość spoin prostopadłych do łuku krzywizny, a na wklęsłych jest odwrotnie – krawędzie szczelin zbliżają się do siebie. Sporo czasu zajmuje ich wyrównanie. Pracę ułatwi klej o przedłużonym czasie otwartego schnięcia i korygowalności, dzięki czemu mamy więcej czasu na właściwe ustawienie szerokości spoin.
Zobacz także: Jak zaaranżować mozaikę w łazience?
Precyzja wykonania
Projektując okładzinę z mozaiki, warto przyjąć wymiary, które są wielokrotnością pojedynczych elementów. Unika się w ten sposób trudnego i pracochłonnego docinania. Jest to zadanie niełatwe, pracochłonne i, w konsekwencji, drogie. Cięcia proste wykonuje się maszynkami ręcznymi, ale tylko niektóre są do tego przystosowane i zazwyczaj pochodzą z górnej półki cenowej. Cięcia ukośne (fazowanie do łączeń w narożach) wykonuje się w zasadzie tylko przy użyciu ręcznej szlifierki kątowej, każdą kostkę mozaiki osobno.
Po ułożeniu mozaiki na zaprawie klejowej, skorygowaniu szerokości spoin w klastrach i pomiędzy nimi, delikatnie dociskamy całość przy pomocy styropianowej packi, fugownicy lub innego narzędzia. Trzeba to robić z dużym wyczuciem. Każdy gwałtowny ruch może spowodować „rozjechanie się” fug.
Zobacz także: Czym można wykończyć ściany wewnętrzne?
Nowatorskie rozwiązania
Fugowanie można rozpocząć co najmniej 24 godziny po zakończeniu przyklejania mozaiki. Doskonale nadają się do tego celu fugi epoksydowe, które są odporniejsze m.in. na zabrudzenia, promieniowanie UV, przebarwienia, wykwity, a także na ataki grzybów i glonów. Fuga epoksydowa jest wodoszczelna, dlatego poleca się ją szczególnie do przyklejania mozaiki w miejscach mokrych, w łazienkach, basenach. Ponadto, ma zwiększoną odporność na wycieranie, zabrudzenia, działanie olejów i detergentów. Można również wykorzystać ozdobne fugi cementowe, co sprawia, że okładzina wygląda interesująco. Odpowiednio dobrane fugi wypełniają spoiny między płytkami o nieregularnych kształtach, a krótki czas wiązania sprawia, że czyszczenie okładziny można rozpocząć już po trzech godzinach od fugowania.
Jakich proporcji potrzebujemy?
Przy spoinowaniu mozaiki zużywa się kilkakrotnie więcej zaprawy niż przy innych pracach. Zazwyczaj jest to ok. 2–3 kg na 1 m². Poniższy wzór pomoże nam precyzyjnie obliczyć ilość zaprawy w „proszku”, potrzebnej do zafugowania 1 m² okładziny z płytek:
A + B
----------- x C x D x 1,5 = [kg/ m²]
A x B
Gdzie: A to długość płytki [mm], B – szerokość płytki [mm], C – grubość płytki (głębokość szczeliny fugi) [mm], a D – szerokość szczeliny fugi [mm]