Zdaniem twórców Indeksu Zdrowych Miast ze Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych koreluje ze stanem zdrowia ludności.
Dostępność mieszkań w dużych miastach
Mieszkanie stanowi jedną z podstawowych potrzeb człowieka i jest kluczowe dla jego jakości życia. Niewystarczające zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych ma negatywny wpływ na poczucie bezpieczeństwa i stabilności w życiu, oddziałuje na dobrostan psychiczny i skłonność do posiadania dzieci, a także – w skrajnych przypadkach – wpływa na stan naszego zdrowia. W Polsce problem z dostępnością do mieszkań jest widoczny – szczególnie w dużych miastach. Odpowiedni lokal powinien spełniać szereg kryteriów. W Indeksie Zdrowych Miast wyróżniono 3 aspekty: ilościowy, jakościowy i ekonomiczny.
– Patrząc holistycznie na zdrowie, musimy zwrócić uwagę, jak dużą rolę odgrywa miejsce zamieszkania w życiu każdego człowieka. Warunki, w jakich przebywamy, mają bezpośredni wpływ na nasze zdrowie i dobre samopoczucie, w tym nasz stan psychiczny. Dlatego powinniśmy inwestować w opiekę medyczną oraz w przestrzeń, która sprzyja poczuciu naszego dobrostanu – podkreśla Anna Rulkiewicz, Prezeska Grupy LUX MED.
Problemy z dostępnością nieruchomości
Najważniejszym wymiarem dostępności nieruchomości mieszkalnych jest ich liczba i lokalizacja. Deficyt lokali mieszkaniowych na terenie danego miasta ma bezpośredni wpływ na możliwości zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych, a w rezultacie również wymusza powstawanie szkodliwych społecznie i zdrowotnie zjawisk, jak np. „gniazdownictwo” (zamieszkiwanie w jednym lokalu przez rodziców i ich dorosłe dzieci), przeludnienie czy – w skrajnych przypadkach – bezdomność.
– Badanie warunków mieszkaniowych i ich wpływu na zdrowie jest jednym z kluczowych aspektów badań nad zdrowiem publicznym. Jak wynika z prowadzonych analiz naukowych na stan zdrowia wpływa nie tylko dostęp do bieżącej wody czy kanalizacji, ale także przeludnienie mieszkań czy sposób ich ogrzewania. Dlatego tak ważne jest, aby zapewnić mieszkańcom jak najlepsze warunki do życia – wyjaśnia dr Adam Czerniak, Szkoła Główna Handlowa, Kolegium Gospodarki Światowej.
W tworzeniu zrównoważonych przestrzeni miejskich niezbędne jest także tworzenie mieszkań w standardzie najlepiej odpowiadającym potrzebom mieszkańców. Część lokali nie spełnia podstawowych wymogów, a funkcjonowanie w mieszkaniach z m.in. z przeciekającym dachem, zagrzybionych, niedogrzanych czy z nieszczelnym piecem węglowym prowadzi do wielu chorób, zwłaszcza dróg oddechowych, dróg moczowych, układu krążenia czy do zapalenia stawów.
Natomiast aspekt ekonomiczny obejmuje koszt użytkowania nieruchomości, zarówno własnościowych, jak i wynajmowanych.
Zwycięzcy kategorii – jakie miasta?
Liderem w kategorii „Mieszkalnictwo” zostały Gliwice, a tuż obok nich na podium stanęły Wrocław i Sopot. W pierwszej dziesiątce rankingu znalazły się: Chorzów, Warszawa, Świnoujście, Katowice, Poznań, Siemianowice Śląskie, Białystok.
Gliwice, które okazały się liderem w swojej kategorii osiągnął następujące wyniki:
• Liczba mieszkań na 1 tys. mieszkańców – 458,5
• Budynki mieszkalne niepodłączone do kanalizacji – 23,5
• Odsetek lokali bez toalety – 2,6
• Odsetek lokali bez dostępu do łazienki – 4,1
• Odsetek lokali bez centralnego ogrzewania – 19,6
Wyniki jakie osiągnęły Gliwice w poszczególnych obszarach plasują miasto na pierwszym miejscu w rankingu kategorii Mieszkalnictwo. Są to zasoby powyżej średniej, którą osiągały miasta uwzględnione w Indeksie Zdrowych Miast.