Stopień trudności: niski
Koszt- zmienny: od ok. 500 zł (spłata, notariusz, księga wieczysta).
Wymagane dokumenty: brak.
Krok pierwszy: czy skorzystam z preferencyjnych warunków?
Aby skorzystać z możliwości taniego przekształcenia praw spółdzielczych, w odrębną własność lokalu, trzeba spełnić pewne warunki.:
- Należy uiścić w całości „tzw. wkład budowlany” (czyli przypadający na dane mieszkanie kredyt zaciągnięty przez spółdzielnię, wraz z odsetkami
- UWAGA: wiele osób nie może wykupić mieszkań z powodu nieuregulowanych odsetek od kredytu: porównaj.
- Spłacić ewentualne zadłużenie z tytułu opłat na rzecz spółdzielni (np. czynszu)
- Wpłacić „nominalną kwotę umorzenia kredytu lub dotacji w części przypadającej na jego lokal”
- Np. wsparcie w spłacie kredytu udzielone przez państwo wyniosło w stosunku do mieszkania p. Nowaków – 100.000 zł (starych). Po denominacji wartość ta wynosi… 10 zł – tyle muszą zapłacić.
UWAGA: Jeśli nie spełniacie warunków, możecie i tak przekształcić prawo spółdzielcze we własność lokalu. Wiąże się to jednak z dużo większymi kosztami- np. spłatą odsetek od kredytu. O koszty ewentualnego przekształcenia warto zapytać w spółdzielni.
Krok 2: sprawdzamy nieruchomość
Jakkolwiek nie jest to obowiązkowe, warto zainteresować się na tym etapie kwestią własności nieruchomości, na której znajduje się nasz blok.
Jeżeli bowiem spółdzielnia nie jest właścicielem , ani użytkownikiem wieczystym gruntów, przekształcenie naszego mieszkania nie nastąpi aż do czasu uregulowania własności ziemi.
Informacji powinna nam udzielić spółdzielnia. Jeśli chcemy sami się upewnić powinniśmy udać się do Wydziału Ksiąg Wieczystych Sądu rejonowego, w okręgu którego znajduje się nasz blok i wnieść o wgląd w księgę wieczystą nieruchomości.
Krok 3: składamy wniosek.
Wniosek składamy do prezesa spółdzielni, według wzoru : wzór
Pamiętajmy o tym żeby wniosek podpisał również nasz małżonek jeśli prawo spółdzielcze przysługuje nam wspólnie.
UWAGA: Wniosek składamy osobiście w spółdzielni (pamiętajmy o potwierdzeniu złożenia), lub wyślijmy listem poleconym- zachowajmy potwierdzenie nadania.
Krok 4: czekamy na odpowiedź
W pierwszej kolejności (jeśli nie ustaliliśmy tego wcześniej) spółdzielnia powinna nam przedstawić koszty związane z przekształceniem prawa spółdzielczego w odrębną własność lokalu.
Zarząd spółdzielni ma 3 miesiące od dnia złożenia przez nas wniosku (warto złożyć go osobiście, i uzyskać pokwitowanie z datą) na podpisanie z nami umowy o ustanowienie oddzielnej własności lokalu (o ile rzecz jasna wnieśliśmy opłatę).
UWAGA: przekształcenie nie dojdzie do skutku jeżeli spółdzielnia nie jest właścicielem, lub użytkownikiem wieczystym nieruchomości, na której znajduje się nasz budynek. (np. jest jedynie dzierżawcą).
Spółdzielnie mają jednak ułatwione zadanie w zasiedzeniu gruntów, spółdzielcy mogą je również do tego „mobilizować” : porównaj.
Krok 4,5: kierujemy sprawę do sądu
Jeżeli spółdzielnia nie podejmuje działań zmierzających do ustanowienia na naszą rzecz odrębnej własności lokalu, mimo iż spełniamy wszystkie warunki, możemy skierować sprawę do sądu. – właściciel prawa do lokalu spółdzielczego jest w takiej sytuacji zwolniony od wpisu sądowego, a koszty procesu ponosi spółdzielnia.
UWAGA: niedopełnienie obowiązków przez zarząd spółdzielni powoduje powstanie odpowiedzialności karnej po stronie członków zarządu!
Krok 5 zawieramy umowę / dokonujemy wpisu
Jeżeli spółdzielnia wypełnia swoje obowiązki, zawiera z lokatorem umowę przeniesienia własności lokalu, po spełnieniu przez niego obowiązków (co do zasady wniesienia odpowiednich opłat – patrz krok 1).
Umowa ma formę aktu notarialnego, jednakże opłata notarialna jest znacząco obniżona i wynosi do ¼ minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Jeżeli kwestia zawarcia umowy została rozpatrzona przez sąd, wyrok wydany w sprawie zastępuje oświadczenie woli spółdzielni i stanowi podstawę do wpisania, lub założenia księgi wieczystej dla lokalu.
Uwagi ogólne:
+ sporządzenie wniosku i wypełnienie warunków jest proste
- spółdzielnie nie są zainteresowane „utratą lokatorów”- duża liczba mieszkań własnościowych skutkuje podziałem spółdzielni.
- grunty na których znajdują się bloki często mają nieuregulowany stan prawny- co utrudnia i wydłuża proces przekształcania mieszkań.
+ za niedotrzymanie terminów ustawowych Członkom zarządu spółdzielnie grozi odpowiedzialność karna- powinno to ich mobilizować do przekształcania mieszkań.