Spółdzielcze prawo lokatorskie to prawo, które lokator nabywa w trakcie podpisania umowy ze spółdzielnią. Wówczas spółdzielnia zobowiązuje się do oddania danego lokalu do użytkowania, a członek spółdzielni – lokator – zobowiązuje się do wpłacenia wkładu mieszkaniowego i regularnego uiszczania opłat wynikających z umowy i/ lub statutu spółdzielni.
Ustanie członkostwa w spółdzielni
Wygaśnięcie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego dzieje się na drodze uchwały członków spółdzielni. Wniesienie takiej uchwały jest możliwe w sytuacji zalegania z opłatami za mieszkanie – powyżej sześciu miesięcy lub w przypadku niewłaściwego użytkowania lokalu, które nie zostało porzucone nawet po pisemnych upomnieniach. Oprócz osób niewłaściwie użytkujących dany lokal na uchwalenie wygaśnięcia prawa lokatorskiego narażeni są lokatorzy zaniedbujący obowiązki związane z mieszkaniem na terenie spółdzielni, działający na szkodę innych mieszkańców lub niszczący wspólne mienie, z którego mogą korzystać wszyscy lokatorzy.
Jeśli spółdzielcze prawo lokatorskie przysługuje obojgu małżonkom, uchwała, o której mowa, może objąć oboje albo wyłącznie jednego z nich.
Co dalej z lokalem?
W sytuacji gdy dojdzie do wygaśnięcia spółdzielczego prawa lokatorskiego spółdzielnia ma obowiązek wypłacić lokatorowi kwotę równą wartości zajmowanego przez niego lokalu. Kwota ta nie może być jednak wyższa od kwoty jaką spółdzielnia uzyska w wyniku nabycia tego mieszkania przez inną osobę, która stanie do przetargu. Warto pamiętać, że wartość rynkowa lokalu zostanie pomniejszona o kwotę części zobowiązań spółdzielni w związku z budową osiedla przypadającą na dane mieszkanie. Jeszcze bardziej skomplikowane staje się to wtedy, gdy spółdzielnia w trakcie budowy korzystała z środków publicznych – wówczas dodatkowo potrąca się z wartości rynkowej również nominalną kwotę umorzenia kredytu albo dotacji przypadających na dany lokal. Spółdzielnia ma prawo zmniejszyć wypłacane pieniądze także o zaległe opłaty, jeśli takie istnieją, i o koszty określenia wartości rynkowej nieruchomości. Aby w ogóle wypłata tej należności była możliwa, lokator musi opuścić dotychczas zajmowane mieszkanie. Spółdzielnia nie może jednak zawrzeć umowy spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego z inną osobą dopóki prawo danego lokatora ostatecznie nie wygaśnie.
Zobacz także: Spółdzielcze prawo lokatorskie po rozwodzie
Zobacz także: Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu – zakres i właściwości