Prawo pierwokupu – definicja
Prawo pierwokupu to prawo do pierwszeństwa kupna danej rzeczy czy nieruchomości zastrzeżone w ustawie lub czynności prawnej. Prawo pierwokupu może dotyczyć całej nieruchomości albo jej części. W sytuacji gdy osoba uprawiona do pierwokupu nie dokona wykupu nieruchomości, sprzedający ma prawo sprzedać ją osobie trzeciej. Jest to jednak możliwe tylko w takim przypadku. Wówczas z osobą trzecią podpisana zostaje umowa o przeniesieniu własności, nie zaś umowa warunkowa.
Prawo pierwokupu nie jest tym samym czym prawo pierwszeństwa – prawo pierwszeństwa ma zastosowanie w sytuacji, gdy istnieje zamiar nabycia danej nieruchomości, natomiast prawo pierwokupu realizuje się po zawarciu umowy sprzedaży.
Ustawowe a umowne prawo pierwokupu
Ustawowe prawo pierwokupu określone jest w konkretnym przepisie szczegółowym aktu prawnego, natomiast umowne prawo pierwokupu może być ustanowione w przypadku umowy najmu, dzierżawy lub sprzedaży. Każda osoba fizyczna albo prawna ma możliwość posiadania prawa pierwokupu. Dodatkowo warto pamiętać, że prawo pierwokupu może uprawniać kilka osób jednocześnie do zakupu danej nieruchomości. Wówczas, jeśli nie wszyscy chcą z tego prawa skorzystać, pozostali nadal mogą je wykonać.
Należy pamiętać, że prawo pierwokupu jest prawem niezbywalnym i niepodzielnym – nie możemy takiego prawa sprzedać, podarować itp.
Odpowiedzialność sprzedawcy w prawie pierwokupu
Sprzedawca ma obowiązek zawiadomić osobę upoważnioną do pierwokupu tuż po zawarciu umowy sprzedaży z osobą trzecią. Umowa pierwokupu zakłada ile czasu przysługuje osobie upoważnionej do wykupienia nieruchomości – jeśli jest to termin ustawowy, wynosi on miesiąc. W sytuacji gdy sprzedawca sprzeda nieruchomość z prawem do pierwokupu bezwarunkowo osobie trzeciej lub poda uprawnionemu nieprawdziwe informacje związane ze sprzedażą, zostanie obciążony karą za poniesioną szkodę.
Kiedy sprzedaż bezwarunkowa jest nieważna?
Sprzedaż bezwarunkową uznaje się za nieważną tylko w sytuacji gdy prawo pierwokupu przyznawane jest na podstawie ustawy: samorządowi terytorialnemu, współwłaścicielowi bądź dzierżawcy nieruchomości lub Skarbowi Państwa.
Zobacz także: Kupno domu w zabudowie bliźniaczej – na co zwracać uwagę
Zobacz także: Zakup domu od dewelopera – na co zwracać uwagę. Poradnik
Zobacz także: Ustawa deweloperska a ochrona praw nabywców