Każdy wynajmujący lokal mieszkalny zobowiązany został przez Ustawodawcę do:
- Zapewnienia poprawnego działania instalacji oraz urządzeń powiązanych z budynkiem, które pozwalają najemcy na używanie wody, paliw ciekłych oraz gazowych, prądu, ciepła, wind a także wszelkich pozostałych instalacji i urządzeń będących częścią wyposażenia lokalu – wskazane w osobnych przepisach;
- Wymiany elementów wyposażenia lokalu, które zostały zużyte przez poprzedniego najemcę;
- Utrzymania porządku i czystości w stosunku do pomieszczeń oraz urządzeń, które służą do wspólnego użytku mieszkańców, np. klatki schodowe, windy;
- Poczynienia napraw oraz przywrócenie do stanu przed uszkodzeniem zarówno w budynku, jego pomieszczeniach i urządzeniach które służą do użytku ogółu mieszkańców. Obowiązek ten jest niezależny od przyczyn powstania uszkodzeń, jednakże wynajmujący ma prawo obciążyć najemcę kosztami napraw, które zostały spowodowane z winy najemcy. Do omawianego punktu zaliczyć możemy na przykład wymianę wybitej szyby, usunięcie skutków podpaleń, wymianę zepsutego zamka / klamki;
- Naprawy oraz wymiany instalacji wewnętrznych lokalu: gazowej, wodociągowej, ciepłej wody (jednakże koszt wymiany lub naprawy armatury i wyposażenia jest po stronie najemcy), kanalizacyjnej, centralnego ogrzewania – łącznie z grzejnikami, elektrycznej, a także – co ciekawe – anteny zbiorczej, ale bez osprzętu;
- Wymiany pieców grzewczych, okien drzwi, podłóg oraz tynków. Najemca musi na swój koszt dokonywać bieżącej konserwacji powyższych elementów;
- Wzajemnego informowania się przez wynajmującego i najemcę o każdorazowej zmianie adresu zamieszkania / siedziby. Jeżeli któraś ze stron zaniedba powyższego obowiązku, korespondencję, która została wysłana na ostatni podany adres listem poleconym, za zwrotnym potwierdzeniem odbioru i niepodjętą, postrzega się za prawidłowo doręczoną.
Zanim wynajmujący wyda lokal najemcy, obie strony umowy powinny sporządzić protokół opisujący aktualny stan techniczny oraz stopień zużycia instalacji i urządzeń w lokalu. Protokół powinien odzwierciedlić stan nieruchomości w chwili jej wydania, zatem w interesie stron jest, aby był on jak najbardziej szczegółowy. Cenną radą jest dołączenie dokumentacji fotograficznej, ponieważ protokół będzie stanowił podstawę do dokonania rozliczeń podczas opróżniania lokalu; zazwyczaj wynajmujący pobiera kaucję, z której potrąca sumę potrzebną do naprawienia uszkodzeń powstałych z winy najemcy.
Jeżeli podczas trwania umowy najmu, najemca wprowadził w zajmowanym przez siebie lokalu ulepszenia bez zgody wynajmującego, wynajmujący ma prawo żądać usunięcia dokonanych ulepszeń oraz przywrócenia poprzedniego stanu nieruchomości, o ile nie naruszy to trwałej substancji lokalu (na przykład najemca wymienił zewnętrzną część gniazdek elektrycznych). Wynajmujący ma również prawo do zatrzymania dokonanych przez najemcę bez jego zgody ulepszeń za zwrotem ich wartości, która uwzględnia stopień zużycia poszczególnego ulepszenia według jego stanu na dzień opróżnienia lokalu.
Zobacz także: Nowy właściciel nieruchomości – co z lokatorami?
Zobacz także: Najem lokalu komunalnego a dziedziczenie
Zobacz także: Obowiązek zapewnienia tymczasowych pomieszczeń lokatorom