Przedawnienie roszczeń majątkowych

Wojciech Sulczewski
rozwiń więcej
umowa Fot. Fotolia / Fotolia
Przedawnienie roszczeń pozwala dłużnikowi na uchylenie się od zaspokojenia roszczeń wysuwanych przez wierzyciela, chyba, że zrzeka się skorzystania z tego prawa (może to zrobić dopiero po upływie terminu przedawnienia) i chce uregulować swoje zobowiązania. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 roku Kodeks cywilny reguluje podstawowe kwestie związane z tą instytucją.

Zapisz się na nasz newsletter

Podstawowy termin przedawnienia wynosi 10 lat, natomiast dla roszczeń dotyczących świadczeń okresowych oraz związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – 3 lata. Różnica związana jest z profesjonalizmem, który mogą w różnym stopniu prezentować poszczególni uczestnicy. Terminy są jednoznacznie wskazane przez ustawodawcę i nie mogą być przez strony ani skracane ani wydłużane.

Bieg terminu przedawnienia liczyć należy począwszy od dnia, w którym roszczenie zyskało cechę wymagalności (na przykład upłynął termin zapłaty wystawionej faktury).

Nie rozpoczyna się bieg przedawnienia, a jeśli bieg już się rozpoczął – ulega on zawieszeniu:

  • W stosunku do roszczeń dzieci przeciwko rodzicom – przez czas trwania władzy rodzicielskiej. Jest to niewątpliwie potrzebny zapis, aby nie dochodziło do sytuacji, w których dziecko pozbawione jest ochrony przysługujących mu wobec rodziców roszczeń;
  • Co do roszczeń osób nie mających pełnej zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawującym opiekę lub kuratelę – przez okres sprawowania wspomnianej opieki lub kurateli. Pełną zdolność do czynności prawnych uzyskuję się z momentem ukończenia pełnoletniości;
  • Co do roszczeń przysługujących jednemu małżonkowi wobec drugiego – przez cały czas trwania małżeństwa;
  • W stosunku do wszystkich roszczeń, kiedy z powodu działania siły wyższej uprawniony nie może dochodzić swoich praw przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw danego rodzaju – przez czas trwania danej przeszkody.

Przedawnienie roszczeń wobec osoby, która nie posiada pełnej zdolności do czynności prawnych, nie może upłynąć wcześniej aniżeli z upływem dwóch lat od ustanowienia dla niej przedstawiciela ustawowego lub od zniknięcia przyczyny uzasadniającej jego ustanowienie.

Niezależnie od okresu trwania ani terminu, bieg przedawnienia jest przerywany przez:

  • Każdą czynność dokonaną przed sądem albo innym organem upoważnionym do rozpoznawania spraw czy egzekwowania roszczeń, sądem polubownym, zmierzającą bezpośrednio do dochodzenia, ustalenia albo zaspokojenia czy zaspokojenia roszczenia
  • Uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której ono przysługuje;
  • Wszczęcie mediacji (osoba trzecia pomaga zainteresowanym w określeniu własnych oczekiwań oraz możliwości osiągnięcia porozumienia).

Jeżeli na skutek przerwania biegu przedawnienia, roszczenie nie zostanie zaspokojone i strona chce dochodzić go w dalszym ciągu, po każdym przerwaniu termin przedawnienia biegnie na nowo. Jeżeli przerwanie przedawnienia nastąpiło przez czynność podjętą w opisanym wyżej postępowaniu, przedawnienie nie biegnie na nowo do momentu zakończenia danego postępowania.

Jeśli roszczenie zostało stwierdzone orzeczeniem sądu lub innego uprawnionego organu albo ugodą, przedawnia się z upływem dziesięciu lat, mimo, że ogólny termin przedawnienia roszczeń danego rodzaju mógłby być krótszy.

Nieruchomości
Gdzie deweloperzy wciąż są górą, a gdzie powinni już zacząć zabiegać o klientów?
30 kwi 2024

Ceny nowych mieszkań prawdopodobnie pójdą w tym roku w górę z powodu rosnących kosztów budowy. Jednak nie można wykluczyć promocyjnych bonusów od deweloperów, których zmusi do tego zaostrzająca się konkurencja. Eksperci portali RynekPierwotny.pl i GetHome.pl sprawdzili, w których metropoliach zanosi się na walkę o klientów.

Kiedy najlepiej siać trawnik?
29 kwi 2024

Trawnik to podstawa każdego ogrodu. Kiedy siać trawę, aby gęsto i zdrowo rosła? Jak siać trawnik krok po kroku?

Deweloperzy na Giełdzie Papierów Wartościowych
29 kwi 2024

Po co deweloperom mieszkaniowym Giełda Papierów Wartościowych? Jakie korzyści im przynosi? Dlaczego niektórzy po latach obecności na giełdzie rezygnują z niej? 

Kiedy jest zimna Zośka 2024? Kiedy są zimni ogrodnicy?
29 kwi 2024

Kiedy jest zimna Zośka 2024? Kiedy są zimni ogrodnicy i jakie są ich imiona? Co oznacza ta data dla ogrodników i rolników? Jakie znane przysłowia wiążą się z tym zjawiskiem?

Dzicy lokatorzy w Polsce idą śladem hiszpańskich ocupas. Jest obywatelski projekt ustawy, który ma ich powstrzymać
29 kwi 2024

Osoba, która porusza się bez zgody właściciela jego samochodem traktowana jest przez prawo jako złodziej. Jeśli zajmie cudze mieszkanie, ma więcej praw od właściciela, bo ten musi nawet płacić czynsz wspólnocie mieszkaniowej. To tak jakby prawo zakazywało właścicielowi tego kradzionego auta jeszcze fundować złodziejowi paliwo.

Czy ceny mieszkań nadal będą rosły?
25 kwi 2024

Minister Rozwoju i Technologii, Krzysztof Hetman, ocenił w Radiu Zet, że deweloperzy zwiększyli podaż mieszkań, przewidując wprowadzenie programu "Mieszkanie na start" oraz programu wsparcia rozwoju budownictwa społecznego.

Wiosenne wyzwania finansowe Polaków. Remont domu na czele listy
25 kwi 2024

Według najnowszego badania przeprowadzonego przez Santander Consumer Bank "Polaków Portfel Własny: wiosenne wyzwania 2024", aż 38% respondentów wskazało, że największym wydatkiem, jaki planują ponieść wiosną, jest remont domu. Co więcej, 58% badanych planuje sfinansować swoje projekty z bieżących dochodów.

Kredyty hipoteczne z WIBOR-em. Abuzywne formuły zmiany oprocentowania niezgodne z unijnym rozporządzeniem BMR
24 kwi 2024

Wraz z wejściem rozporządzenia BMR umowy kredytowa zawierające niedozwolone zapisy powinny zostać aneksowane i dostosowane do nowego porządku prawnego. Brak dostosowania umowy może skutkować tym, że umowa zawarta wiele lat temu może okazać się nieważna.

Nowe mieszkania w starej przestrzeni - rewitalizacja centrów miast
24 kwi 2024

Centra wielkich miast są atrakcyjnymi miejscami nie tylko do pracy, ale też do mieszkania. Swobodny dostęp do miejskiej infrastruktury zapewnia tam wygodne funkcjonowanie na co dzień. Niestety, gęsta zabudowa – typowa dla centrum – ogranicza możliwość budowania nowych lokali, zarówno komercyjnych, jak i mieszkalnych. Zdaniem architektów i urbanistów skutecznym rozwiązaniem tego problemu są rewitalizacje zabytkowych kamienic i nadbudowy. Wciąż jednak można odnieść wrażenie, że potencjał istniejących budynków pozostaje niewykorzystany.

Ustawa w sprawie dzikich lokatorów - powstał obywatelski projekt. Co zrobić, żeby w Polsce nie było jak w Hiszpanii? Coraz więcej mieszkań jest zajmowanych bezprawnie
23 kwi 2024

- Nie możemy pozwolić na to, by uczciwie pracujący obywatele byli terroryzowani przez dzikich lokatorów. Niestety z miesiąca na miesiąc rośnie ilość zgłoszeń, że mieszkanie, które miało być wynajmowane komercyjnie, jest po prostu zagrabiane przez dzikich lokatorów. Jeżeli nie dojdzie do zmian w prawie możemy spodziewać się, że niebawem zaleje nas fala dzikich lokatorów jeszcze większa niż w czasie pandemii – mówi Małgorzata Marczulewska, detektyw i windykator.
Małgorzata Marczulewska wspólnie z prawnikami z kancelarii Wódkiewicz & Sosnowski: mec. Grażyną Wódkiewicz oraz mec. Markiem Jarosiewiczem przygotowali projekt ustawy, który miałby pomagać w odzyskiwaniu mieszkań zajmowanych przez dzikich lokatorów. W Internecie dostępna jest petycja w tej sprawie. 

pokaż więcej
Proszę czekać...