Zgodnie z artykułem 8a ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego, właściciel ma prawo do dokonania podwyższenia opłat za używanie lokalu lub czynszu, wypowiadając dotychczasową stawkę najpóźniej na koniec danego miesiąca z zachowaniem trzymiesięcznego terminu wypowiedzenia (o ile strony w umowie o oddanie lokalu w najem nie ustaliły innego terminu). Wypowiedzenie musi być poczynione w formie pisemnej, w przeciwnym razie – jest nieważne. Właściciel ma prawo podnosić czynsz lub inne opłaty nie częściej niż co sześć miesięcy, licząc od dnia w którym podwyżka zaczęła obowiązywać.
Właściciel decydując się na podwyższenie czynszu albo innych opłat związanych z używaniem lokalu, może ustalić:
- Zwrot kapitału w stosunku rocznym na poziomie nieprzekraczającym:
- 1,5% nakładów poczynionych przez właściciela na kupno lub budowę lokalu, lub
- 10% nakładów, które właściciel poniósł na dokonanie trwałych ulepszeń posiadanego lokalu, skutkujących wzrostem jego wartości użytkowej – aż do całkowitego zwrotu,
- Godziwy zysk.
W przypadku umów najmu lokali socjalnych, pomija się zysk jako składnik pobieranego czynszu.
Od chwili otrzymania przez najemcę wypowiedzenia dotychczasowej wysokości czynszu, ma on dwa miesiące aby:
- Dokonać pisemnej odmowy zaakceptowania podwyżki, taka odmowa skutkuje rozwiązaniem stosunku prawnego pozwalającego najemcy zajmować lokal wraz z upływem okresu wypowiedzenia (trzymiesięcznego lub indywidualnie ustalonego w umowie); wówczas do chwili upływu wskazanego terminu najemca wnosi czynsz w dotychczasowej wysokości lub
- Wnieść pozew do sądu kwestionujący podwyżkę. Celem pozwu może być albo ustalenie, że podwyżka jest nieuzasadniona albo jest zasadna jednakże w innej wysokości; w tym wypadku to właściciel musi przed sądem udowodnić zasadność podwyżki w danej kwocie. Jeżeli sąd uzna w jakimkolwiek stopniu dokonaną podwyżkę za zasadną, lokator zobowiązany jest do wniesienia różnicy pomiędzy nową a dotychczasową wysokością.
W przypadku, gdy lokator nie skorzysta z przysługujących mu a wymienionych powyżej możliwości, wraz z upływem terminu wypowiedzenia, zobowiązany jest do ponoszenia czynszu lub innych opłat za używanie lokalu w nowej wysokości, ustalonej w wypowiedzeniu.
Wszelkie opisane powyżej przesłanki nie dotyczą podwyższania zmiany pobieranych kwot za opłaty, które są niezależne od właściciela (chodzi tu ogólnie mówiąc o media, na przykład dostawy do lokalu energii, gazu, wody czy też odbiór nieczystości stałych i płynnych. Takie podwyższenia mogą być dokonywane częściej niż co sześć miesięcy, właściciel jest zobligowany do przedstawienia lokatorowi pisemnego zestawienia opłat wraz z powodem ich podwyższenia. Lokator ma obowiązek wnosić podwyższone opłaty w wysokości niezbędnej do pokrycia przez właściciela wymienionych właśnie dostaw. Sytuacji takiej unikniemy, gdy wszelkie umowy z dostawcami mediów zawiera w swoim imieniu i na swoją rzecz lokator nieruchomości, wówczas to on bezpośrednio wnosi wszelkie opłaty a właściciel nie musi zajmować się informowaniem o każdej zmianie cennika usług.
Zobacz także: Umowa najmu mieszkania – warto ją podpisać
Zobacz także: Najem okazjonalny – rzeczywista ochrona czy bubel prawny?
Zobacz także: Wynajem kilku mieszkań a działalność gospodarcza