Inspektor nadzoru inwestorskiego reprezentuje inwestora na budowie przez sprawowanie kontroli zgodności jej realizacji z projektem i pozwoleniem na budowę, przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Powołanie inspektora nadzoru inwestorskiego jest co do zasady prawem inwestora, a nie jego obowiązkiem.
Określone rodzaje obiektów budowlanych wymagają ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego. W pozostałych przypadkach, właściwy organ może w decyzji o pozwoleniu na budowę nałożyć na inwestora obowiązek ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego jeżeli będzie to uzasadnione wysokim stopniem skomplikowania obiektu lub robót budowlanych bądź przewidywanym wpływem na środowisko. Przepisy wykonawcze do Ustawy prawo budowlane określają listę obiektów budowlanych i kryteria techniczne, jakimi powinien kierować się organ podczas nakładania na inwestora obowiązku ustanowienia inspektora nadzoru inwestorskiego.
Głównym zadaniem administracji architektoniczno-budowlanej jest reglamentacja działalności inwestycyjno-budowlanej, co jest związane z przygotowaniem inwestycji, a przede wszystkim konkretyzacją prawa do zabudowy terenu. Sprawowany przez odpowiednie organy nadzór budowlany ma natomiast charakter weryfikacyjny i jest zorientowany przede wszystkim na egzekwowanie przestrzegania przepisów prawa budowlanego na wszystkich etapach procesu budowlanego od wszystkich jego uczestników.
Zobacz: Czym jest decyzja o warunkach zabudowy?
Organami uprawnionymi do nadzoru w administracji architektoniczno-budowlanej są:
• na poziomie powiatu - starosta (w miastach na prawach powiatu jak w przypadku Warszawy organem tym jest prezydent miasta),
• na poziomie województwa - wojewoda,
• na poziomie krajowym - Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.
Nadzór budowlany sprawowany jest przez następujące organy:
• powiatowy inspektor nadzoru budowlanego (na poziomie powiatu),
• wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego (na poziomie województwa),
• Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego (na poziomie krajowym).
Do podstawowych obowiązków wyżej wymienionych organów należy wydawanie decyzji administracyjnych w sprawach określonych ustawą związanych ze sprawowaniem nadzoru i kontroli nad przestrzeganiem przepisów prawa budowlanego, w szczególności w zakresie:
• zgodności zagospodarowania terenu z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego oraz wymogami ochrony środowiska,
• warunków bezpieczeństwa ludzi i mienia w rozwiązaniach przyjętych w projektach budowlanych, przy wykonywaniu robót budowlanych oraz utrzymaniu obiektów budowlanych,
• zgodności rozwiązań architektoniczno-budowlanych z przepisami techniczno-budowlanymi oraz zasadami wiedzy technicznej,
• właściwego wykonywania samodzielnych funkcji technicznych w budownictwie,
• stosowania wyrobów budowlanych.
Zobacz serwis: Prawo budowlane