Postępowanie wieczystoksięgowe
Sprawy wieczystoksięgowe są rozpoznawane na posiedzeniu niejawnym. Uczestnikami postępowania oprócz wnioskodawcy są tylko te osoby, których prawa zostały wykreślone lub obciążone bądź na rzecz których wpis ma nastąpić.
W postępowaniu wieczystoksięgowym nie mogą być rozstrzygane żadne spory ani w charakterze przesłanki, ani samego rozstrzygnięcia, ani też podejmowane ustalenia prowadzące sąd do wniosku, że dokonanie wpisu zgodnego z wnioskiem doprowadzi do niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.
Zobacz także: Koszty w postępowaniu wieczystoksięgowym
Sąd wieczystoksięgowy nie może rozstrzygać, czy istnieją przesłanki do uznania, że wnioskodawcę chroni rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych. Dlatego nie jest dopuszczalne w postępowaniu o wpis wnioskodawcy jako wyłącznego właściciela ustalenie, że skoro nieruchomość została nabyta w czasie trwania małżeństwa, to stanowi majątek objęty wspólnością ustawową, wobec czego wpisanie wnioskodawcy jako wyłącznego właściciela doprowadziłoby do wspomnianej niezgodności.
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 lipca 2010 r. orzekł, że postępowanie wieczystoksięgowe nie służy ustaleniu tego, kto jest właścicielem nieruchomości. Zgodnie z przepisami kodeksu postępowania cywilnego, rozpoznając wniosek o wpis, sąd wieczystoksięgowy bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do niego dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Chodzi o dokumenty będące podstawą wpisów. Żadnych innych dowodów sąd ten badać nie może. Zmiana wpisu dotyczącego własności może nastąpić w wyniku procesu o uzgodnienie treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym.
Wniosek
Wniosek o dokonanie wpisu może złożyć właściciel nieruchomości, użytkownik wieczysty, osoba, na rzecz której wpis ma nastąpić, albo wierzyciel, jeżeli przysługuje mu prawo, które może być wpisane w księdze wieczystej. W sprawach dotyczących obciążeń powstałych z mocy ustawy wniosek może złożyć uprawniony organ.
Zobacz także: Jak uzyskać odpis z papierowej księgi wieczystej
Wniosek o dokonanie wpisu składa się na urzędowym formularzu. Należy do niego dołączyć dokumenty stanowiące podstawę wpisu w księdze wieczystej.
Wpis dokonywany jest jedynie na wniosek i w jego granicach, chyba że przepis szczególny przewiduje dokonanie wpisu z urzędu. Rozpoznając wniosek o wpis, sąd bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Obowiązuje zakaz prowadzenia przez sąd wieczystoksięgowy postępowania dowodowego wykraczającego poza badanie dokumentów załączonych do wniosku o wpis w księdze wieczystej.