Sposoby powstania odrębnej własności lokalu
Odrębna własność lokalu może powstać w drodze:
• umowy pomiędzy właścicielem nieruchomości a nabywcą lokalu
• jednostronnego oświadczenia woli właściciela
• postanowienia sądu znoszącego współwłasność nieruchomości
• wyroku sądu nakazującego właścicielowi nieruchomości złożenie oświadczenia woli o ustanowieniu odrębnej własności lokalu oraz przeniesienia jej na uprawnioną osobę, jeżeli właściciel nie wykonał swego obowiązku dobrowolnie
• przekształcenia spółdzielczego własnościowego lub lokatorskiego prawa do lokalu
• postanowienia sądu zapadłego w trybie Art. 49 Ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, na podstawie wniosku złożonego przez członka spółdzielni
• z mocy samego prawa w razie likwidacji lub upadłości spółdzielni mieszkaniowej
Odrębna własność lokalu nie może powstać w drodze zasiedzenia
Powstanie odrębnej własności lokalu wymaga poza jego także wpisu do księgi wieczystej prowadzonej dotychczas dla całej nieruchomości oraz do nowo założonej księgi dla lokalu.
Zobacz również serwis: Najem
Umowa o ustanowienie odrębnej własności lokalu
Z taką umową spotykamy się zwykle kupując mieszkanie od dewelopera. Umowa o ustanowieniu odrębnej własności lokalu musi zostać zawarta w formie aktu notarialnego. Elementem niezbędnym dla powstania odrębnej własności lokalu jest wpis do księgi wieczystej.
Umowa o ustanowieniu odrębnej własności lokalu powinna określać:
• rodzaj, położenie i powierzchnię lokalu oraz pomieszczeń do niego przynależnych
• wielkość udziałów przypadających właścicielom poszczególnych lokali w nieruchomości wspólnej
• sposób zarządzania nieruchomością wspólną
Orzeczenie sądowe
Ustawa o własności lokali dopuszcza możliwość ustanowienia odrębnej własności lokali w trybie sądowego postanowienia o:
• zniesieniu współwłasności
• dziale spadku
• podziale majątku dorobkowego współmałżonków
Możliwości te występują jeżeli w skład majątku wchodzi nieruchomość zabudowana budynkiem obejmującym przynajmniej dwa lokale (mieszkalne lub o innym przeznaczeniu) albo lokale takie można uzyskać po przeprowadzeniu prac adaptacyjnych.
W przypadku postępowania o zniesienie współwłasności nieruchomości poprzez wydzielenie odrębnej własności lokali, jeżeli lokal lub lokale nie spełniają przesłanki samodzielności zdefiniowanej w Ustawie o własności lokali, sąd może upoważnić zainteresowanego w postępowaniu wstępnym lub postępowaniu oddzielnym do wykonania robót adaptacyjnych aby lokal stał się samodzielny.
Trzeba podkreślić, że w trakcie takich spraw, sąd nie jest zobligowany do wyodrębnienia lokali. Może odmówić zniesienia współwłasności przez ustanowienie odrębnej własności lokali i wybrać inne rozstrzygnięcie (np. sprzedaż nieruchomości i podział uzyskanej kwoty).
Orzeczenie sądowe powinno spełniać wymagania przewidziane dla umownego ustanowienia odrębnej własności. Konieczny jest też wpis do księgi wieczystej
Z mocy prawa
Jeżeli w toku likwidacji, postępowania upadłościowego albo postępowania egzekucyjnego z nieruchomości spółdzielni mieszkaniowej, nabywcą budynku albo udziału w budynku jest podmiot inny nić spółdzielnia mieszkaniowa, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu przekształca się z mocy prawa w prawo odrębnej własności lokalu lub we własność domu jednorodzinnego. Powstanie odrębnej własności lokalu w takim trybie nie wymaga wpisu do księgi wieczystej. Pomimo to właściciele lokali są obowiązani do ujawnienia swego prawa w księdze wieczystej, a przy tym zgłoszenia danych koniecznych do oznaczenia nieruchomości. W przypadku gdy dotychczasowe spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu miało założoną księgę wieczystą, staje się ona księga wieczystą dla nieruchomości lokalowej, a wpisana w tej księdze hipoteka na ograniczonym prawie rzeczowym staje się hipoteką na nieruchomości.
Zobacz również serwis: Nieruchomości