Fikus benjamina: dlaczego opadają liście? Jak właściwie podlewać, nawozić?

Paweł J. Huczko
rozwiń więcej
Fikus (figowiec) benjamina – dekoracyjne drzewko w doniczce czyszczące powietrze z toksyn. Uprawa, pielęgnacja, podlewanie. Dlaczego opadają liście? / Shutterstock

Fikusy (figowce), to popularne rośliny doniczkowe. Ale chyba największą popularnością cieszy się fikus benjamina. Jak uprawiać tę roślinę w domu, by dobrze i zdrowo rosła? Jak nie dopuścić do zrzucania liści?

rozwiń >

Figowce (fikusy) - więcej niż 850 gatunków

Figowce (w Polsce przyjęła się też nazwa fikusy za łacińską nazwą „ficus”), to cały rodzaj roślin z rodziny  morwowatych (Moraceae). Fikusów jest ponad 850 gatunków, które w stanie naturalnym rosną w strefie międzyzwrotnikowej na całym niemal świecie – najwięcej w Azji Południowo-Wschodniej. Figowce są uprawiane w gruncie jako rośliny owocowe (w szczególności: figowiec pospolity - ficus carica) ale także jako rośliny dostarczające cennego drewna, kauczuku, czy substancji leczniczych. Wiele figowców jest uprawianych także jako rośliny doniczkowe. Jednym z nich jest fikus benjamina.

Fikus benjamina - jeden z najpopularniejszych

Fikus benjamina (Ficus benjamina) to jeden z gatunków figowców i jedna z bardziej popularnych roślin doniczkowych, znana również jako fikus płaczący lub beniaminek. Rośnie naturalnie w Azji Południowej i Australii.

W doniczkach rośnie jako niewielkie drzewko lub krzew o drobnych zielonych liściach. Są też odmiany o liściach z białawymi lub żółtawymi nieregularnymi przebarwieniami. Przy dobrej pielęgnacji i odpowiednio zwiększanej doniczce potrafi osiągnąć nawet ponad 2 metry wysokości.

Roślina ta nie kwitnie ani nie owocuje w uprawie doniczkowej w pomieszczeniach. 

 

 

Shutterstock

Zdolność oczyszczania powietrza z toksyn

W 1989 roku amerykańska agencja kosmiczna NASA przeprowadziła szeroko zakrojony projekt pod nazwą Clean Air Study, w toku którego zbadano sposoby oczyszczania powietrza w zamkniętych środowiskach, takich jak stacje kosmiczne. Wyniki tych badań potwierdziły, że oprócz pochłaniania dwutlenku węgla i uwalniania tlenu w procesie fotosyntezy, niektóre powszechne rośliny doniczkowe (w tym także fikus benjamina) potrafią w naturalny sposób usuwać z powietrza takie lotne zanieczyszczenia jak formaldehyd, ksylen i toluen. Zdolność usuwania z powietrza formaldehydu przez fikusa benjamina potwierdzono też w innych badaniach.

Uprawa fikusa benjamina w domu

Doniczka

Kiedy roślina jest młoda wystarczy standardowo głęboka doniczka o średnicy ok. 20 cm. Potem wraz z wzrostem rośliny doniczkę trzeba zwiększać. Przynajmniej co 2-3 lata warto wyjąć roślinę z doniczki w celu wymiany ziemi. Wtedy można sprawdzić, czy korzenie mają jeszcze luz, czy są mocno zbite, ścieśnione i trzeba dać większą doniczkę.

Materiał z jakiego jest wykonana doniczka nie ma większego znaczenia. Ale trzeba wiedzieć, że ceramiczne doniczki "oddychają" – czyli pozwalają na szybsze odparowanie wody niż w doniczkach plastikowych, co może zapobiegać gniciu korzeni jeżeli podlewamy za często lub zbyt obficie.

W przypadku każdej doniczki trzeba zadbać, by doniczka miała ona otwory w dnie, na tyle duże by woda mogła spływać na podstawkę, a także o warstwę drenażową na spodzie doniczki. Fikus benjamina nie lubi nadmiernie wilgotnej gleby, dlatego też woda powinna móc łatwo opuścić doniczkę i bryłę korzeniową.

 

 

Shutterstock

 

Światło i stanowisko

Fikus benjamina lubią jasne ale raczej rozproszone światło, a zatem lepiej nie ustawiać go na południowym parapecie wystawionego bezpośrednio na ostre słońce.

Zdecydowanie gorzej rosną w ciemnych pomieszczeniach – na niedostatek światła reagują zrzucaniem liści. Ten sam skutek (opadające liście) może wywołać zmiana stanowiska tej rośliny (z jaśniejszego na ciemniejsze i odwrotnie), a nawet jej obracanie. Krótkotrwałe (np. na godzinę) przeniesienie rośliny na taras, balkon, czy do wanny w celu jej zroszenia wodą nie powinno skutkować zrzucaniem liści.

Fikusy nie lubią też przeciągów – w takich warunkach również mogą reagować zrzucaniem liści.

 

 

Shutterstock

Temperatura

Najlepsza temperatura otoczenia dla fikusa benjamina w domu to od 13 do 17 stopni Celsjusza. Latem może być nieco wyższa. Jeżeli latem temperatura przekracza 23-24 stopnie Celsjusza, to trzeba tym roślinom zapewnić wysoką wilgotność powietrza.

Gleba

Fikusowi benjaminowi trzeba zapewnić przeciętnie żyzną ziemię (dobra jest standardowa ziemia do roślin doniczkowych), ważne by była dobrze przepuszczalna, ze sporą zawartością torfu. Można też dodać domieszkę gleby gliniastej. Na pewno trzeba dosypać do gleby – zwłaszcza na spód doniczki trochę piasku, żwirku lub innych podobnych substancji, by drenaż był skuteczny.

Podlewanie

Warto raz jeszcze powtórzyć, że fikus benjamina nie lubi zbyt częstego podlewania i stale wilgotnej gleby. Reaguje na to żółknięciem i zasychaniem liści. Dlatego te rośliny trzeba podlewać dopiero gdy górna warstwa gleby zauważalnie wyschnie. Unikajmy przelewania, bo wtedy – zwłaszcza przy złym, lub zamulonym drenażu - korzenie fikusa mogą gnić w zbyt mokrej glebie. Zimą trzeba ograniczyć podlewanie – najwyżej raz na 10 dni. Latem można podlewać raz na 5-7 dni.

 

 

Shutterstock

Pielęgnacja

Fikusa benjamina warto regularnie zraszać wodą – można to robić nawet codziennie ale taka przyzwoita norma to raz w tygodniu. Zraszanie usuwa też kurz, który blokuje tzw. aparaty szparkowe – części roślin służące do wymiany gazowej między tkankami wewnętrznymi rośliny i atmosferą. 

Trzeba wiedzieć, że rośliny również oddychają. W dzień, gdy zachodzi fotosynteza, rośliny pochłaniają z powietrza dwutlenek węgla i emitują tlen. Ale rośliny również wykorzystują „wdychają” część tlenu, który same wyprodukowały. W dzień ale głównie w nocy. 

W celu zwiększenia wilgotności otoczenia (co fikusy lubią) warto na podstawce mieć stale nalaną wodę. Trzeba usuwać suche i uszkodzone liście.

 

 

Shutterstock

Nawożenie

Podczas aktywnego wzrostu (wiosna-lato) warto nawozić roślinę co 2-4 tygodnie nawozem do roślin doniczkowych. Zimą nawożenie lepiej ograniczyć (np. podawać nawóz raz na 7-8 tygodni) lub nawet całkowicie go zaniechać.

 

fikus benjamina - odmiana miniaturowa Green Kinky

Shutterstock

Przesadzanie

Co 2-3 lata warto przesadzić roślinę do nieco większej doniczki – chyba, że wcześniej już wyraźnie widać, że roślina „wyrosła” z doniczki. Najlepszy czas na przesadzanie to wiosna. Jeżeli nie widzimy potrzeby przesadzania (albo po prostu roślina jest zbyt duża, można raz do roku wymienić (ostrożnie, by nie uszkodzić korzeni) wierzchnią warstwę gleby w doniczce i dosypać świeżej ziemi.

 

 

Shutterstock

oprac. Paweł Huczko
rozwiń więcej
Nieruchomości
Pilne: rząd zdecydował teraz oszczędzanie na Koncie Mieszkaniowym łatwiejsze i z wyższym oprocentowaniem
19 mar 2025

We wtorek 18.03.2025 r. rząd zdecydował o korzystniejszych niż do tej pory formach wspierania osób kupujących pierwsze mieszkanie. Pakiet korzystnych z mian dotyczy między innymi oszczędzania na Koncie Mieszkaniowym, które jest wstępem do kolejne wsparcia przy zakupie mieszkania.

Takich okazji długo nie będzie: jeśli kupować mieszkanie, to właśnie teraz, na rynku wtórnym
17 mar 2025

Coraz więcej okazji na kupno mieszkania do niższej niż rynkowa cenie. Ale tylko na rynku wtórnym i właśnie teraz. Czas na okazje szybko się skończy, a ceny używanych mieszkań znów dorównają tym u deweloperów.

Szykują się zmiany dotyczące działalności spółdzielni mieszkaniowych oraz wspólnot mieszkaniowych. [PROJEKT USTAWY]
17 mar 2025

Szykują się zmiany dotyczące działalności spółdzielni mieszkaniowych oraz wspólnot mieszkaniowych. Do uzgodnień trafił projekt nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych oraz niektórych innych ustaw. Projektodawcą jest resort rozwoju i technologii.

Kiedy jest równonoc wiosenna 2025
14 mar 2025

Kiedy jest równonoc wiosenna w 2025 r.? Czy każdego roku jest w tym samym terminie? Czy zmiana czasu na letni jest wcześniej czy później niż równonoc wiosenna?

Nowe mieszkanie od dewelopera za pół aktualnej ceny metra kwadratowego: są i będzie ich coraz więcej – jeden warunek
15 mar 2025

Kompromis jest łatwy do spełnienia. Zamiast płacić 20 tys. zł za metr kwadratowy na warszawskiej woli, można kupić nowiutkie mieszkanie w Błoniu po 8 tys. zł za metr. Podobnie jest za rogatkami innych metropolii, a deweloperzy zaczynają tam budować nowe osiedla na potęgę.

Gdzie w UE najszybciej rosną ceny mieszkań? W Polsce!
13 mar 2025

Gdzie w UE najszybciej rosną ceny mieszkań? To właśnie Polska odnotowała jeden z najwyższych wzrostów cen mieszkań w Unii Europejskiej – w III kwartale 2024 roku wyniósł on ponad 14 proc. r./r. Skąd takie ceny?

Co teraz pyli? Marzec 2025
13 mar 2025

Co teraz pyli? Marzec 2025 r. to początek silnego pylenia trzech pospolitych roślin. Zakład Modelowania Atmosfery i Klimatu w Instytucie Ochrony Środowiska – Państwowym Instytucie Badawczym podaje kalendarz pylenia. Sprawdź, co teraz pyli.

Ceny materiałów budowlanych 2025 - prognozy
12 mar 2025

W 2024 ceny materiałów budowlanych zaczęły hamować, ale wszystko wskazuje na to, że w tym roku sektor budowlany czeka ożywienie. Czy można się spodziewać podwyżek cen?

Branża budowlana czeka na lepsze czasy, ale statystyki GUNB nie pozostawiają złudzeń
11 mar 2025

Rok 2024 przyniósł wzrost liczby pozwoleń na budowę, ale to zasługa głównie firm deweloperskich i inwestorów indywidualnych budujących domy jednorodzinne. W budownictwie innym niż mieszkalne pozwoleń było mniej – wynika z danych Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego (GUNB). Eksperci portalu GetHome.pl zwracają uwagę, że w ręku inwestorów jest wiele niewykorzystanych pozwoleń, które uzyskali w poprzednich latach.

Dwa pokoje od dewelopera - ile trzeba zapłacić?
11 mar 2025

Ile trzeba mieć na dwa pokoje od dewelopera? Jakie są ceny w największych miastach? Czy dużo wzrosły? Sondę przygotował serwis nieruchomości dompress.pl.

pokaż więcej
Proszę czekać...